Ifyo Yehova Abomfya Umupashi wa Mushilo pa Kufikilisha Ubufwayo Bwakwe
Ifyo Yehova Abomfya Umupashi wa Mushilo pa Kufikilisha Ubufwayo Bwakwe
“Icebo icifuma mu kanwa kandi . . . cikafikilisha ico nacitumina.”—ESA. 55:11.
1. Langilileni ifyo amapange no bufwayo fyapusana.
ELENGANYENI abantu babili balepekanya ubulendo. Cila muntu ali no kuya na motoka. Umo eshibe fye inshila imo iya kupita ukufika uko aleya, kabili aishila bwino bwino. Umbi ena naishiba bwino uko aleya, kabili alishiba ne nshila shimbi isha kupita. Naiteyanya ukupita inshila shimbi nga ca kuti kwaba ifyapumfyanya. Ifi fyacita aba bantu babili e fingatwafwa ukulondolola ubupusano bwaba pa mapange no bufwayo. Uwa mapange ni ulya eshiba fye inshila imo iya kucitilamo icintu, lelo uwa bufwayo ena aleshiba ico alefwaya ukucita ne nshila shalekanalekana isho engacicitilamo.
2, 3. (a) Bushe ubufwayo bwa kwa Yehova busanshamo finshi, kabili acitile shani ilyo Adamu na Efa babembwike? (b) Mulandu nshi tufwile ukufwaya ukwishiba ifyo ubufwayo bwa kwa Yehova bufikilishiwa?
2 Pa kufikilisha ukufwaya kwakwe Yehova takwata amapange ayashingalulwa, lelo akwata ubufwayo ubuya buleishibikwa. (Efes. 3:11) Ubu bufwayo busanshamo ifyo Lesa pa kubala alefwaya cibe ku bantu na kwi sonde, e kutila ubufwayo bwakwe ubwa kuti isonde likabe paradaise umwa kwikala abantu bapwililika mu nsansa na mu mutende umuyayaya. (Ukute. 1:28) Ilyo Adamu na Efa babembwike, Yehova alipekenye ifintu pa kuti ubufwayo bwakwe bukacitike. (Belengeni Ukutendeka 3:15.) Yehova apingwile ukuti umwanakashi wakwe uwa mampalanya akafyale “umwana” uwali no kwisaonaula mundetelele Satana, no konaula imilimo ya kwa Kaseebanya yonse.—Heb. 2:14; 1 Yoh. 3:8.
3 Tapali nangu umo mu muulu na pa calo uwingalesha Lesa ukufikilisha ubufwayo bwakwe. (Esa. 46:9-11) Cinshi twasosela ifyo? Pantu umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova walibimbwamo. Yalya maka ayashingafilwa e yalenga cishibikwe bwino ukuti ubufwayo bwa kwa Lesa ‘bukafikilishiwa.’ (Esa. 55:10, 11) Tufwile ukwishiba no kulacita ifintu ukulingana ne nshila Lesa afikilishishamo ukufwaya kwakwe. Ubumi bwesu ubwa ku ntanshi bwashintilila pa kufikilishiwa kwa bufwayo bwa kwa Lesa. E lyo nga twamona ifyo Yehova abomfya umupashi wa mushilo, icitetekelo cesu cilakoselako. Kanshi natumone ifyo umupashi walebomba, ku kale, ifyo ubomba pali ino nshita, ne fyo ukabomba ku ntanshi mu kufikilisha ubufwayo bwa kwa Yehova.
Ifyo Umupashi wa Mushilo Walebomba ku Kale
4. Bushe Yehova asokolola shani ubufwayo bwakwe panono panono?
4 Ku kale, Yehova alesokolola ubufwayo bwakwe panono panono. Pa kubala, Umwana wa bulayo taishibikwe, yali ni “nkama.” (1 Kor. 2:7) Palipitile imyaka nalimo 2,000 pa kuti Yehova alande na kabili pa mwana. (Belengeni Ukutendeka 12:7; 22:15-18.) Yehova alaile Abrahamu ubulayo ubwali no kufikilishiwa mu nshila iikalamba. Amashiwi ya kutila “mu mwana obe” yalelangilila bwino bwino ukuti uyu Mwana ali no kwishila mu buntunse kabili ali no kufuma mu lupwa lwa kwa Abrahamu. Te ca kutwishika ukuti Satana alefwaisha ukwishiba ifyo ifi fyali no kusokololwa. Ico uyu Mulwani alefwaya sana konaula nangu ukukowesha abali no kufuma muli Abrahamu, ne co cali no kupumfyanya ubufwayo bwa kwa Lesa. Lelo ico tacali no kucitika pantu umupashi wa kwa Lesa uushimoneka walebomba. Walebomba shani?
5, 6. Bushe Yehova abomfeshe shani umupashi wakwe ku kucingilila abantu bamo aba mu lupwa umwali no kufuma Umwana?
5 Yehova abomfeshe umupashi wakwe ku kucingilila abantu bamo aba mu lupwa umwali no kufuma Umwana. Yehova aebele Abramu (Abrahamu) ukuti: “Nine nkwela yobe.” (Ukute. 15:1) Ayo tayali malandakanwa fye. Ku ca kumwenako, moneni ifyacitike nalimo mu mwaka wa 1919 B.C.E. ilyo Abrahamu na Sara baile mu kulebela mu Gerari. Abimeleke imfumu ya Gerari taishibe ukuti Sara ali ni muka Abrahamu, e ico alimubuulile ukuti amuupe. Bushe ni Satana mu bumfisolo e walelenga ukuti ifintu fibe fi pa kutila Sara ekafyala umwana wa kwa Abrahamu? Baibolo tayasosa. Lelo isosa ukuti Yehova alicilime Abimeleke. Aebele Abimeleke mu ciloto ukuti emwikatamo.—Ukute. 20:1-18.
6 Te iyo yeka inshita Yehova abacingilile. Alipokolweleko Abrahamu no lupwa lwakwe na pa nshita shimbi. (Ukute. 12:14-20; 14:13-20; 26:26-29) E mulandu wine kemba wa malumbo alandiile pali Abrahamu na pa bafumine muli ena ati: “[Yehova] tasuminishe umuntu nangu umo ukubafyenga, lelo pa mulandu wabo akalipile ishamfumu, atile: ‘Mwikumya abasubwa bandi, kabili mwicita icabipa nangu cimo kuli bakasesema bandi.’”—Amalu. 105:14, 15.
7. Bushe Yehova acingilile shani uluko lwa bena Israele?
7 Yehova abomfeshe umupashi wakwe ku kucingilila uluko lwa bena Israele, umwali no kufyalilwa Umwana wa bulayo. Yehova abomfeshe umupashi wakwe ukupeela abena Israele Amafunde, ayalengele ukuti ukupepa kwa cine kucingililwe. Yalengele no kutila abaYuda beitumpa mu kupepa kwa bufi, no kuti batwalilile ukuba ne mibele isuma. (Ukufu. 31:18; 2 Kor. 3:3) Mu nshiku sha Bapingushi, Yehova apeele umupashi wakwe ku bantu bamo pa kuti bapusushe abena Israele ku balwani babo. (Abapi. 3:9, 10) Ilyo inshita yalepalama iya kufyalwa kwa kwa Yesu, uwaba e mukalamba mu mwana wa kwa Abrahamu, umupashi ufwile walebomba ukucingilila Yerusalemu, Betelehemu, ne tempele, pantu ifi fyali no kubomfiwa ku kufikilisha ukusesema kwalelanda pali Yesu.
8. Finshi filanga ukuti umupashi wa mushilo walibimbilwemo mu bumi bwa kwa Yesu na mu kushimikila?
8 Umupashi wa mushilo walibombele mu bumi bwa kwa Yesu bonse na mu kushimikila. Umupashi walibombele pali nacisungu Maria no kucita icintu cimo icishatala acicitwa kabili icishakacitwe na kabili. Walengele umwanakashi uushapwililika ukwimita no kufyala Umwana uwapwililika, ena uushapingwililwe ukufwa nga bantu bonse. (Luka 1:26-31, 34, 35) Umupashi na kabili walicingilile Yesu ilyo ali akanya pa kuti bemwipaya ilyo inshita tailafika. (Mat. 2:7, 8, 12, 13) Ilyo Yesu aali ne myaka nalimo 30, Lesa alimusubile no mupashi wa mushilo, alimusontele ukuba impyani ya bufumu bwa kwa Davidi, no kumutuma ukuti aleshimikila. (Luka 1:32, 33; 4:16-21) Umupashi wa mushilo walengele Yesu abe na maka ya kucita ifipesha amano pamo nga ukundapa abalwele, ukuliisha amabumba ya bantu, no kubuusha abafwa. Iyi milimo acitile yalelanga amapaalo ayo twenekela ilyo Yesu akalateka mu bufumu bwakwe.
9, 10. (a) Bushe camoneke shani ukuti umupashi wa mushilo wali pa basambi ba kwa Yesu aba ku kale? (b) Ukukuma ku kufikilishiwa kwa bufwayo bwa kwa Yehova, finshi fyasokolwelwe mu nshita sha batumwa?
9 Ukutampa pa Pentekoste mu 33 C.E., Yehova alebomfya umupashi wakwe ukusuba na bambi abana ba kwa Abrahamu, lelo abashafumine mu lupwa lwa kwa Abrahamu. (Rom. 8:15-17; Gal. 3:29) Calimoneke ukuti abasambi ba kwa Yesu aba ku kale balikwete umupashi wa mushilo, kabili walengele babe abacincila mu kushimikila kabili wabapeele amaka ya kucita ifipesha amano. (Imil. 1:8; 2:1-4; 1 Kor. 12:7-11) Ukupitila muli filya ifipesha amano ifyo umupashi wa mushilo walebafwa ukucita, Yehova alelangilila inshila ipya iyo ali no kufikilishishamo ubufwayo bwakwe. Yehova nomba taalefwaya abantu ukulamupepa filya balecita ku kale, ukupepa ukwashimpilwe pe tempele lya mu Yerusalemu. Nomba alebomfya icilonganino cipya ica Bena Kristu. Ukutula iyo nshita, Yehova abomfya ico cilonganino ca basubwa ukucita ubufwayo bwakwe.
10 Ukucingilila, ukupeela amaka, no kusuba. Ishi e nshila shimo isho Yehova alebomfeshamo umupashi wa mushilo ku kale pa kuti ubufwayo bwakwe buleya bulefikilishiwa. Lelo ni shani pa lwa ino nshita? Bushe Yehova abomfya shani umupashi wakwe ku kutungilila ubufwayo bwakwe? Tulingile ukwishiba pantu tufwaya tulebomba ukulingana ne fyo umupashi utungulula. Kanshi natulande pa nshila 4 isho Yehova abomfeshamo umupashi wakwe pali lelo.
Ifyo Umupashi wa Mushilo Ubomba Pali Lelo
11. Finshi filanga ukuti umupashi wa mushilo ulalenga abantu ba kwa Lesa ukuba abasanguluka, kabili kuti mwalanga shani ukuti mulakonka ifyo umupashi umutungulula?
11 Ica kubalilapo ca kuti umupashi wa mushilo ulenga abantu ba kwa Lesa ukuba aba busaka. Ababombela Yehova ukulingana no kufwaya kwakwe kabili abali no kunonkelamo mu bufwayo bwakwe bafwile ukuba ne mibele yasanguluka. (Belengeni 1 Abena Korinti 6:9-11.) Bamo abasanguka Abena Kristu ba cine, kale balecita ifintu fyabipa pamo nga ubulalelale, ubucende, kabili no kulaala na baume nangu na banakashi banabo. Ulunkumbwa ululenga umuntu ukucita ulubembu lulalimba ne mishila mu bantu. (Yako. 1:14, 15) Lelo abantu baalecita ifya musango yo ‘balisambwa,’ ukulangilila ukuti balyaluka kabili bacita ifisekesha Lesa. Cinshi cilenga uwatemwa Lesa ukukaana ukucita ifya lunkumbwa lwa mubili? Ilembo lya 1 Abena Korinti 6:11 lyasuka ukuti, “mupashi wa kwa Lesa.” Nga muletwalilila ukuba ne mibele yasanguluka, ninshi mulelanga ukuti mulaleka umupashi ukulamutungulula.
12. (a) Ukulingana ne cimonwa Esekiele amwene, bushe Yehova atungulula shani ukuteyanya kwakwe? (b) Kuti mwalanga shani ukuti mulabombela pamo no mupashi?
12 Inshila ya bubili Yehova abomfeshamo umupashi wakwe, kutungulula ukuteyanya kwakwe uko alefwaya ukuti kuleya. Mu cimonwa Esekiele amwene, ukuteyanya kwa kwa Yehova ukwa ku muulu bakupashanya kwi celeta lya mu muulu iliya fye ku ntanshi ku kufikilisha ubufwayo bwa kwa Yehova. Cinshi cilenga ili celeta ukuya mu ntunga shapusanapusana? Mupashi wa mushilo. (Esek. 1:20, 21) Tuleibukisha ukuti ukuteyanya kwa kwa Yehova kwaba pabili, ku muulu na pe sonde. Nga ca kutila ukwa ku muulu kutungululwa no mupashi wa mushilo, ninshi no kwa pe sonde cimo cine. Nga muleumfwila no kukonka ubutungulushi bwa kuteyanya kwa kwa Lesa pe sonde, ninshi mule-endela pamo ne celeta lya kwa Yehova ilya ku muulu kabili ninshi mulebombela pamo no mupashi wa mushilo.—Heb. 13:17.
13, 14. (a) Bushe ni bani abapanga “inkulo ino” iyo Yesu alelandapo? (b) Landenipo ica kumwenako icilanga ukuti umupashi wa mushilo ulafwilisha pa kuti tumfwikishe icine ca mu Baibolo. (Moneni akabokoshi kaleti “Bushe Mulomfwikisha Ubulondoloshi Bupya Ubwa Cine ca mu Baibolo?”)
13 Inshila ya butatu ya kuti Lesa abomfya umupashi ku kutwafwa ukumfwikisha icine ca mu Baibolo. (Amapi. 4:18) “Umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” alibomfya ino magazini pa myaka iingi nge nshila ikalamba iya kusokolwelamo icine ca mu Baibolo panono panono. (Mat. 24:45) Ku ca kumwenako fye, tontonkanyeni pa fyo twaishiba pa lwa bapanga “inkulo” iyo Yesu alandilepo. (Belengeni Mateo 24:32-34.) Ni nkulo nshi Yesu alelandapo? Icipande caleti “Bushe Ukubapo kwa kwa Kristu Kwacindama Shani Kuli Imwe?” calondolwele ukuti Yesu talelanda pa babifi, lelo alelanda pa basambi bakwe abali no kusubwa no mupashi wa mushilo pa numa ya nshita fye iinono. * Abasambi ba kwa Yesu abasubwa, aba ku kale na ba muno nshiku, e bali no kumona icishibilo no kwiluka umo calolele, e kutila ukwiluka ukuti Yesu “ali mupepi, ali pa mwinshi.”
14 Bushe ubu bulondoloshi bwalola mwi? Nangu ca kuti teti twishibe ifyo “inkulo ino” yalepa, tufwile ukulaibukisha ifintu ifingi pa lwe shiwi lya kuti “inkulo”: Ilingi line lilosha ku bantu aba mishinku yalekanalekana ababa abomi pa nshita imo ine; inkulo tailepesha; kabili ilapwa. (Ukufu. 1:6) Ninshi amashiwi ya kwa Yesu pa lwa “nkulo ino” yalola mwi? Inkulo alelandapo ni balya basubwa abamweneko intendekelo ya nshiku sha mpela mu 1914 na bambi abaishilesubwa abakamonako ukutendeka kwa bucushi bukalamba lelo abaikeleko pa calo pa nshita imo ine na basubwa abamweneko ifya mu 1914. Iyo nkulo yalikwete apo yatendekele, kabili no kupwa ikapwa. Apo ifintu fyalekanalekana ifyalandwapo mu cishibilo filefikilishiwa, cilelangilila fye ukuti ubucushi bukalamba bufwile buli mupepi. Nga mwatwalilila ukulamona ukuti inshita naipwa e lyo mwatwalilila no kuba abalola, ninshi mulelanga ukuti tamuleshalila mu kumfwikisha icine ca mu Baibolo kabili mulekonka ifyo umupashi wa mushilo uletutungulula.—Marko 13:37.
15. Finshi filanga ukuti umupashi wa mushilo e utupeela amaka ya kushimikila imbila nsuma?
15 Icalenga bune ca kuti Lesa abomfya umupashi wa mushilo ku kutupeela amaka ya kubila imbila nsuma. (Imil. 1:8) Cinshi cingalenga imbila nsuma ukushimikilwa mwi sonde fye lyonse? Taleni tontonkanyeni pali ci. Nalimo na imwe, pa mulandu wa nsoni no mwenso, inshita imo mwaleti ‘Nshakatale nja mu kushimikila ku ng’anda ne ng’anda!’ Lelo, pali ino nshita mwaliba abacincila muli uyu wine mulimo. * Inte sha kwa Yehova isha citetekelo ishingi shalitwalilila ukushimikila te mulandu ne fyo babakaanya nangu ukubacusha. Mupashi fye wa kwa Lesa e wingatupeela amaka ya kucimfya amafya yakulisha no kucita ifintu ifyo tatwingacita ku maka yesu fwe bene. (Mika 3:8; Mat. 17:20) Nga mulebombako sana umulimo wa kubila, ninshi mulelanga ukuti mulebombela pamo no yo mupashi.
Ifyo Umupashi wa Mushilo Ukabomba ku Ntanshi
16. Mulandu nshi tufwile ukucetekela ukuti Yehova akacingilila abantu bakwe mu bucushi bukalamba?
16 Ku ntanshi, Yehova akabomfya umupashi wakwe uwa mushilo mu nshila shaibela pa kufikilisha ubufwayo bwakwe. Intanshi, tontonkanyeni pa lwa bucingo. Nga fintu tusambilile ku numa uku, Yehova alibomfeshe umupashi wakwe ku kucingilila abantu bamo pamo no luko lwa bena Israele lonse. Kanshi, twalicetekela ukuti akabomfya umupashi umo wine uwa maka ku kucingilila abantu bakwe mu bucushi bukalamba ubupaleme. Tatulekabila ukulatunganya ifyo Yehova akacita pa kutucingilila. Lelo, tufwile fye ukucetekela ukuti bonse abatemwa Yehova akabamona konse uko bakaba kabili akabomfya umupashi wakwe ukubacingilila.—2 Imila. 16:9; Amalu. 139:7-12.
17. Bushe Yehova akabomfya shani umupashi wakwe uwa mushilo mu calo cipya?
17 Bushe Yehova akabomfya shani umupashi wakwe uwa mushilo mu calo cipya icileisa? Umupashi e o Lesa akabomfya ku kulemba amabuuku yapya ayakafungululwa pali ilya nshita. (Ukus. 20:12) Finshi fikaba muli ayo mabuuku yapya? Cilemoneka kwati fintu Yehova akafwaya tulecita muli ilya myaka 1,000. Bushe tamulefwaisha ukwisasambilila ifikaba muli ayo mabuuku yapya? Ala tulefwaisha sana icalo cipya. Te kuti twelenganye no kwelenganya ifyo cikaba ukusangwako kuli iyo nshita ilyo kukaba amapaalo, ilyo Yehova akabomfya umupashi wakwe uwa mushilo ku kufikilisha ubufwayo abumbiile isonde na bantunse.
18. Cinshi mupampaminepo ukucita?
18 Te kwesha ukulaba ukuti ubufwayo bwa kwa Yehova ubuya bulesokololwa panono panono buli no kufikilishiwa nangu cibe shani, pantu abomfya umupashi wakwe uwa mushilo—amaka yapulamo mu muulu na pe sonde—ku kubufikilisha. Na imwe bene e mo mwaba muli ubo bufwayo. E ico, mupampamine pa kulapapaata Yehova ukuti alemupeela umupashi wakwe no kulakonka ifyo uletungulula. (Luka 11:13) Nga mulecita ifyo, na imwe bene kuti mwaisaikala nga filya fine Yehova afwaile abantu ukuti baleikala—e kutila ukwikala umuyayaya muli Paradaise pe sonde.
[Amafutunoti]
^ para. 13 Moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa February 15, 2008, amabula 21-25.
^ para. 15 Mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa September 15, 1993, ibula 19, mwaliba ica kumwenako ca muntu umo uwali ne nsoni sana, lelo alibombeshe ica kuti aba uwacincila mu mulimo wa kushimikila.
Bushe Muleibukisha?
• Bushe Yehova abomfeshe shani umupashi wakwe uwa mushilo ku kale pa kuti ubufwayo bwakwe buleya bulefikilishiwa?
• Bushe Yehova alebomfya shani umupashi wakwe pali lelo?
• Bushe Yehova akabomfya shani umupashi wakwe ku ntanshi pa kuti akafikilishe ubufwayo bwakwe?
[Amepusho]
[Akabokoshi pe bula 10]
Bushe Mulomfwikisha Ubulondoloshi Bupya Ubwa Cine ca mu Baibolo?
Yehova alitwalilila ukulondolwela abantu bakwe icine ca mu Baibolo bwino bwino. Bushe bulondoloshi nshi bumo ubupya ubusangwa mu Ulupungu lwa kwa Kalinda?
▪ Umulumbe wa kwa Yesu uwa citutumushi walanda pa cisuma nshi pa lwa kulunduluka kwa muntu ukuti abe umusambi wa kwa Kristu? (Mat. 13:33)—July 15, 2008, amabula 19-20.
▪ Ni lilali lintu ukwita Abena Kristu aba kuya ku muulu kwapwile?—May 1, 2007, amabula 30-31.
▪ Bushe calola mwi ukupepela Yehova “mu mupashi”? (Yoh. 4:24)—July 15, 2002, ibula 15.
▪ Ni mu lubansa nshi ibumba likalamba libombela? (Ukus. 7:15)—May 1, 2002, amabula 30-31.
▪ Ni lilali umulimo wa kupaatukanya impaanga ne mbushi ukabombwa? (Mat. 25:31-33)—October 15, 1995, amabula 18-28.