Bushe Mwalipata Ifyabipa?
Bushe Mwalipata Ifyabipa?
‘Wapatile ifyabipa.’—HEB. 1:9.
1. Finshi Yesu asambilishe abasambi pa kutemwa?
ILYO Yesu Kristu alekomaila pa fyo ukutemwa kwacindama, aebele abasambi bakwe ati: “Ndemupeela ifunde ilipya, ilya kuti muletemwana; ifyo namutemenwe, e fyo na imwe muletemwana. Nga muletemwana, e lyo bonse bakeshiba ukuti muli basambi bandi.” (Yoh. 13:34, 35) Yesu aebele abasambi bakwe ukutemwana ica kuti baipeelesha ukucitila bambi ifisuma. Uko kutemwa e ko beshibikilwako. Yesu abakonkomeshe no kuti: “Muletemwa abalwani benu kabili mulepepelako abamucusha.”—Mat. 5:44.
2. Bushe finshi abasambi ba kwa Kristu bafwile ukupata?
2 Yesu tasambilishe fye abasambi ukutemwana, lelo alilandile na pa fintu ifyo bafwile ukupata. Amalembo yasosele pali Yesu ati: “Watemenwe ubulungami, no kupata ifyabipa.” (Heb. 1:9; Amalu. 45:7) Ici ciletulanga ukuti tufwile ukutemwa ubulungami e lyo no kupata ulubembu, nangu ifyabipa. Moneni ifyo umutumwa Yohane alandile mu kulungatika ilyo atile: “Onse uubembuka ninshi alapula na mu mafunde, pantu ulubembu ni bumpulamafunde.”—1 Yoh. 3:4.
3. Finshi twalalandapo muli cino cipande ifikumine ukupata ifyabipa?
3 E ico, fwe Bena Kristu tufwile ukuyipusha atuti, ‘Bushe nalipata ifyabipa?’ Lekeni tumone ifyo twingalanga ukuti twalipata ifyabipa ilyo tulelanda pali ifi fintu fine: (1) ifyo tumona ukunwensha ubwalwa, (2) ifyo tumona ukumfwana ne mipashi, (3) ifyo tumona ubulalelale, na (4) ifyo tumona abatemwa ifyabipa.
Mwitekwa Ubusha ku Bwalwa
4. Cinshi calengele Yesu ukuba no buntungwa bwa kufunda abantu ukukananwesha umwangashi?
4 Yesu alenwako umwangashi limo limo pantu alishibe ukuti bupe Lesa atupeela. (Amalu. 104:14, 15) Lelo, Yesu talenwesha. (Amapi. 23:29-33) E calengele akwate ubuntungwa bwa kufunda abantu pa kukananwesha. (Belengeni Luka 21:34.) Ukunwensha ubwalwa kuti kwalenga umuntu acita imembu shimbi ishabipisha. E ico, umutumwa Paulo alembele ati: “Mwilakolwa umwangashi, uulenga abantu ukuipoosaika, lelo muleisulamo umupashi.” (Efes. 5:18) Akonkomeshe na banakashi abakalamba mu cilonganino ukuti tabafwile ‘ukutekwa ubusha ku kunwa umwangashi uwingi.’—Tito 2:3.
5. Mepusho nshi abanwa ubwalwa bafwile ukuyipusha?
5 Nga mulanwa ubwalwa, mufwile ukuyipusha amuti: ‘Bushe filya Yesu alemona ukunwensha umwangashi e fyo na ine mona? Bushe nga ndi no kufunda bambi pa kukananwensha ubwalwa, bushe kuti naba no buntungwa bwa kusosa? Bushe ico nwena kufwaya ukulaba ku masakamika nelyo mulandu wa kunakisha? Bushe ubwalwa nwa cila mulungu bulafula sana nelyo iyo? Bushe umo nga anjeba ati ndanwensha, ncita shani? Bushe ndakaana nangu bushe ndafulwa?’ Nga twaleka ubwalwa bwatuteka ubusha kuti twalafilwa ukutontonkanya bwino no kufilwa ukulasala bwino ifya kucita. Abasambi ba kwa Kristu balesha na maka ukutaluka ku fingonaula amaka yabo aya kulingulula.—Amapi. 3:21, 22.
Talukeni ku fya Mipashi
6, 7. (a) Bushe Yesu aleumfwana na Satana ne fibanda? (b) Mulandu nshi ukumfwana ne mipashi kuseekele nga nshi pali lelo?
6 Ilyo Yesu ali pano isonde, alikeene Satana ne fibanda fyakwe. Alikeene ilyo Satana amutunkile mu kulungatika ukuti apondokele Lesa. (Luka 4:1-13) Kabili aleiluka na lintu Satana alemutunka mu bucenjeshi ukuti aletontonkanya pa fyabipa no kuficita. (Mat. 16:21-23) Yesu aleafwa abalefwaya ubwafwilisho pa kuti ifibanda ifyabatekele ubusha fibataluke.—Marko 5:2, 8, 12-15; 9:20, 25-27.
7 Ilyo Yesu bamubikile pa Bufumu mu 1914, alisangulwile imyulu ilyo atamfishemo Satana ne fibanda fyakwe. Ici calenga ukuti Satana nomba abilingane sana pa kuti ‘alufye aba pano isonde bonse.’ (Ukus.12:9, 10) Kanshi tatufwile ukupapa ukuti ukumfwana ne mipashi nakuseeka nga nshi kabili kuleilako fye pa ntanshi. Finshi twingacita pa kuti tuleicingilila?
8. Kuti twaibebeta shani ukukuma ku fya kuleseshamo icitendwe ifyo tusala?
8 Baibolo yalitusoka bwino bwino pa bubi bwaba mu kumfwana ne mipashi. (Belengeni Amalango 18:10-12.) Ilelo, Satana ne fibanda fyakwe balonaula amatontonkanyo ya bantu ukupitila mu filenga baleumfwana ne mipashi, pamo nga amafilimu, ifitabo, ne fyangalo fya pa kompyuta. Ilyo tulesala ifya kuleseshamo icitendwe, cila muntu afwile ukuyipusha ati: ‘Bushe pa myeshi iyapita, nalitambapo amafilimu na maprogramu ya pa TV, nangu ukwangalako ifyangalo fya pa kompyuta umwaba ifya mipashi? Bushe nalishiba ukuti nshifwile ukuitumpa mu fya mipashi, nelyo bushe imona kwati mu kucita ifi tamwaba sana ubusanso? Bushe nalitontonkanyapo pa fyo Yehova engomfwa nga ndecita ifya musango yu? Nga nalisuminisha Satana ukunsonga muli uyu musango, bushe ukutemwa Yehova na mafunde yakwe ayalungama, kukalenga naesha na maka ukuleka ukucita ifyo Satana antunka ukulacita?’—Imil. 19:19, 20.
Umfwileni Ifyo Yesu Asokele pa Bulalelale
9. Bushe cinshi cingalanga ukuti umuntu alitemwa ifyabipa?
9 Yesu alekonka amafunde ya kwa Yehova ayalesha ubulalelale. Atile: “Bushe tamwabelenga ukuti uwababumbile pa kutendeka ababumbile umwaume no mwanakashi, kabili atile, ‘E mulandu wine umwaume akashiila wishi na nyina no kulambatila ku mukashi wakwe, kabili aba babili bakaba umubili umo’? E ico tabali babili na kabili iyo, lelo bali umubili umo. Kanshi, ico Lesa alundenye, umuntu ecilekanya.” (Mat. 19:4-6) Yesu alishibe ukuti ifyo tumona kuti fyasonga umutima wesu. E ico, mu Lyashi alandile pa Lupili, atile: “Mwalyumfwa ukuti batile, ‘Wilacita ubucende.’ Lelo ine ndemweba nati onse uwatwalilila ukulolekesha umwanakashi no kumukumbwa, ninshi nacita kale ubucende nankwe mu mutima wakwe.” (Mat. 5:27, 28) Abasuula uku ukusoka kwa kwa Yesu ninshi balitemwa ifyabipa.
10. Shimikeni icacitike kuli munyinefwe umo icilanga ukuti umuntu kuti aleka ukutamba ifye shiku.
10 Satana alabomfya ifikope fye shiku pa kusonga abantu ukutemwa ubulalelale. Ifye shiku nafifula nga nshi muno nshiku. Abatamba ifye shiku basanga ukuti calyafya ukulaba ku fikope fye shiku ifyo bamona. Balafilwa ukuleka ukufitamba. Moneni icacitikile Umwina Kristu umo. Atile: “Naletamba ifye shiku mu bumfisolo. Nalemona kwati kuti ndetamba ifye shiku, uku ninshi ndabombela na Yehova. Nalishibe ukuti cibi ukutamba ifye shiku lelo nalemona kwati nangu ndecita ifi, Lesa akulasekelamo mu mulimo imubombela.” Cinshi calengele uyu munyinefwe ukwaluka mu fyo aletontonkanya? Atile: “Napingwilepo ukweba baeluda pa bwafya bwandi, nangu ca kuti calyafishe sana pa kubeba.” Uyu munyinefwe alisukile aleka ici cimusango cabipa. Atila: “Ilyo nalekele ukucita ulu lubembu, natampile ukumfwa ukuti nomba nakwata kampingu iyasanguluka.” Abapata ifyabipa bafwile ukupata ne fye shiku.
11, 12. Ukukuma ku nyimbo twatemwa ukukutikako, kuti twalanga shani ukuti twalipata ifyabipa?
11 Inyimbo na mashiwi ya shiko kuti fyakuma sana ukutontonkanya kwesu no kusonga umutima wesu uwa mampalanya. Inyimbo bupe ubo Lesa atupeela kabili pa nshita yalepa shalibomfiwa mu kupepa kwa cine. (Ukufu. 15:20, 21; Efes. 5:19) Lelo icalo ca kwa Satana cilenga abantu ukutemwa inyimbo ishilumbilisha ubulalelale. (1 Yoh. 5:19) Kuti mwaishiba shani nga ca kuti inyimbo mukutikako shilekowesha umutima wenu nangu iyo?
12 Nalimo ico mufwile ukuyipusha intanshi ca kuti: ‘Bushe mu nyimbo nkutikako balalumbilishamo ukwipayana, ubucende, ubulalelale, ne miponto? Nga nali no kubelengela umo amashiwi ya nyimbo shimo, bushe uyo muntu kuti amona ukutila nalipata ifyabipa, nangu bushe amashiwi ya ulo lwimbo kuti yalanga ukuti umutima wandi walikowela?’ Teti tutile twalipata ifyabipa, nga ca kuti tulakutika ku nyimbo umwaba ifyabipa. Yesu atile: “Ififuma mu kanwa fifuma mu mutima, kabili ifi e fikowesha umuntu. Pantu mu mutima e mufuma amatontonkanyo ayabipa, ukwipaya, ubucende, ubulalelale, ukwiba, ubunte bwa bufi, ne miponto.”—Mat. 15:18, 19; linganyeniko Yakobo 3:10, 11.
Mulemona Abatemwa Ifyabipa nga Filya Yesu Alebamona
13. Bushe Yesu alemona shani abatwalilile ukucita ifyabipa?
13 Yesu atile aishile mu kwita ababembu, nangu abacita ifyabipa ukuti balapile. (Luka 5:30-32) Lelo bushe alemona shani balya abashaleleka ukucita ifyabipa? Yesu alisokele Abena Kristu ukuti tabafwile ukukonkelela aba musango yu. (Mat. 23:15, 23-26) Alandile no kuti: “Te onse uutila kuli ine, ‘Shikulu, Shikulu’ akengila mu bufumu bwa mu muulu, kano uucita ififwaya Tata uwaba mu muulu e ukengilamo. Abengi muli bulya bushiku [ilyo Lesa akalapingula] bakatila kuli ine, ‘Mwe Shikulu, mwe Shikulu, bushe tatwasesemene mwi shina lyenu, no kufumisha ifibanda mwi shina lyenu, no kucitila ifipesha amano ifingi mwi shina lyenu?’” Lelo, atile abantu nga bakaana ukuleka ukucita ifyabipa no kulapila, akabakaana. Akabeba ati: “Fumeni apa.” (Mat. 7:21-23) Mulandu nshi akabapingwila ifi? Pantu abantu ba musango yo balaseebanya Lesa kabili ifyabipa ifyo bacita filenga bambi ukuculilamo.
14. Mulandu nshi kwabela ukutamfya ababembu abashilapila mu cilonganino?
14 Icebo ca kwa Lesa calanda ukuti ababembu abashilapila bafwile ukutamfiwa mu cilonganino. (Belengeni 1 Abena Korinti 5:9-13.) Ukucita ifi kulafwaikwa pa milandu nalimo itatu iyakonkapo: (1) pa kuti ishina lya kwa Lesa taliseebene, (2) pa kuti icilonganino cikowela, na (3) pa kuti baafwe umubembu, kusuka alapila.
15. Nga tulefwaya ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli Yehova, mepusho nshi ayacindama ayo tufwile ukuyipusha?
15 Bushe tumona balya abacita ifyabipa no kukanalapila nga filya Yesu alebamona? Tufwile ukutontonkanyapo pali aya mepusho: ‘Bushe kuti cawama ukula-ampana no watamfiwa nangu uwaifumya mu cilonganino ca Bwina Kristu? Ni shani nga ca kuti uwatamfiwa ni lupwa lwandi lelo tatwikala nankwe ing’anda imo?’ Ica musango yo nga cacitika, kuti caba bwesho sana ubwingalenga cimoneke nga twalitemwa ubulungami kabili nga tuli ba cishinka kuli Lesa. *
16, 17. Bwafya nshi Umwina Kristu umo akwete, kabili cinshi camwafwile ukwiluka ukuti caliba fye bwino ukutamfya abacita ifyabipa abashilapila?
16 Umfweni icacitikile nkashi umo, uwakwete umwana umulumendo uwatemenwe Yehova pa nshita imo. Lelo, mu kuya kwa nshita, atampile ukucita ifyabipa ukwabula no kulapila. Ici calengele atamfiwe mu cilonganino. Uyu nkashi alitemenwe Yehova, lelo alitemenwe no mwana wakwe kabili calimukosele sana ukukonka filya Baibolo ifunda ukuti tatufwile ukwampana no watamfiwa.
17 Aciba ni mwe, nga mwayafwile shani uyu nkashi? Eluda umo alimwafwile ukumona ukuti Yehova alishibe ukuti aleumfwa ububi pa cacitike. Uyu munyina amwebele ukutontonkanya pa fyo Yehova na o aumfwile ububi ilyo abana bakwe, bamalaika bapondweke. Uyu eluda alimwafwile ukumona ukuti nangu ca kuti Yehova alishiba ifyo cikalipa ica musango yu nga cacitika, alilanda ukuti ababembu abashilapila baletamfiwa. Uyu nkashi alyumfwilile uku kufunda kabili alimwene ico abashilapila babatamfisha mu cilonganino. * Bucishinka bwa musango yo bulalenga umutima wa kwa Yehova ukusekelela.—Amapi. 27:11.
18, 19. (a) Bushe ukuleka ukwampana no ucita ifyabipa uushilapila, kulanga ukuti twalipata finshi? (b) Cinshi cingafumamo nga twaba aba cishinka kuli Lesa no kulakonka ifyo afwaya ukuti filecitwa mu cilonganino?
18 Nga ca kuti ica musango yu camucitikila, mukwai muleibukisha ukuti Yehova alamulangulukilako. Nga mwaleka ukwampana no watamfiwa nangu uwaifumya mu cilonganino, ninshi mulelanga ukuti mwalipata ifyo acitile ifyalengele atamfiwe no kuti mwalitemwa uyo uwalufyenye kabili mulefwaya akabwele. Bucishinka bwenu kuli Yehova nalimo kuti bwalenga uwatamfiwa alapila no kubwelela kuli Yehova.
19 Umuntu umo uwatamfiwe, na pa numa abweshiwa, alembele ukuti: “Nalitemwa pa kwishiba ukuti Yehova alitemwa abantu bakwe ica kuti alafwaya ukuteyanya kwakwe kwaba ukwa busaka. Ukutamfiwa kulafwaikwa kabili kulanga fye ukuti uwatamfiwa mwalimutemwa, nangu ca kuti abashili ba Nte bamona kwati bunkalwe.” Bushe muleti uyu muntu nga alitashishe nga ca kuti aba mu cilonganino na balupwa lwakwe balitwalilile ukula-ampana nakwe ilyo atamfiwe? Ukukonka ifyo Baibolo yalanda pa kutamfya abacita ifyabipa, cilanga ukuti twalitemwa ubulungami kabili twalishiba ukuti Yehova e ufwile ukutweba icalungama ne cishalungama.
“Pateni Ifyabipa”
20, 21. Mulandu nshi tufwile ukupatila ifyabipa?
20 Umutumwa Petro aletusoka ukuti: “Beni abalola, cenjeleni.” Mulandu nshi? Pantu “umulwani wenu, Satana Kaseebanya, endauka nge nkalamo iilebuluma, iilefwaya untu ingalya.” (1 Pet. 5:8) Bushe mukaleka akamulye? Cikashintilila sana pa fyo mwapata ifyabipa.
21 Tacayanguka ukupata ifyabipa, pantu tuli babembu kabili icalo twikalamo cifwaya tulecita ifikumbwa umubili wesu. (1 Yoh. 2:15-17) Lelo, nga tulepashanya Yesu Kristu no kutemwa sana Yehova Lesa, te kuti tufilwe ukupata ifyabipa. Kanshi natupampamine pa ‘kupata ifyabipa,’ no kucetekela umupwilapo ukuti Yehova “alinda . . . aba cishinka bakwe; no kubapokolola mu minwe ya babifi.”—Amalu. 97:10.
[Amafutunoti]
^ para. 15 Nga mulefwaya umo balondolola ifyebo na fimbi pali uyu mulandu, moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa March 15, 1982, amabula 26-31.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Finshi fingatwafwa ukwishiba ifyo tumona ubwalwa?
• Kuti twaicingilila shani pa kuti twilaitumpa mu fya mipashi?
• Mulandu nshi ukutamba ifye shiku kwabipila sana?
• Tulanga shani ukuti twalipata ifyabipa ilyo lupwa lwesu atamfiwa?
[Ifipusho]
[Icikope pe bula 29]
Nga mulanwa ubwalwa, finshi mufwile ukutontonkanyapo?
[Icikope pe bula 30]
Cenjeleni ku fyo Satana atunka abantu ukupitila mu fya kutambatamba
[Icikope pe bula 31]
Bushe umuntu nga alatamba ifye shiku ninshi atemwa finshi?
