Bushe Mukalakonka Ilyo Yehova Alemutungulula?
Bushe Mukalakonka Ilyo Yehova Alemutungulula?
“Napata inshila yonse iya bufi.”—AMALU. 119:128.
1, 2. (a) Nga mwaipusha cibusa wenu ifya kwenda pa kuya ku cifulo cimo, cinshi mwingatemwa amwebako kabili mulandu nshi? (b) Ni pali finshi Yehova asoka abamubombela kabili mulandu nshi abasokela?
ELENGANYENI ukuti muleya ku cifulo cimo. Mwaipusha umunenu uo mwacetekela sana uwaishiba ico cifulo. Ilyo alemulondolwela ifya kwenda, napamo kuti amwebako ifingamwafwa ukukanaba no busanso mu nshila. Ku ca kumwenako kuti amusoka ukuti, muli uyo musebo, mwaliba icipampa icishimoneka bwino bwino. Abengi balacinkonkelela no kuluba balaluba. Bushe kuti mwatasha pa fyo amweba no kumfwila uko kusoka? Ifyo twalondolola pali uyu cibusa e fyo na Yehova aba. Alitweba ifya kututungulula pa kuti tukakwate umweo wa muyayaya, kabili alitusoka na pa fyabipa ifingalenga twafilwa ukukwata umweo wa muyayaya.—Amala. 5:32; Esa. 30:21.
2 Muli cino cipande ne cipande cakonkapo, twalalanda pali fimo ifyo Cibusa wesu, Yehova Lesa atusokapo. Twilaba ukuti icilenga Yehova ukutusoka, ni co alitutemwa. Afwaya tukakwate umweo wa muyayaya. Alomfwa ububi ukumona abantu batendeka ukukonkelela ifyabipa no kuleka ukumubombela. (Esek. 33:11) Muli cino cipande twalalanda pa fintu fitatu ifingalenga twaleka ukubombela Lesa. Ica kubalilapo, bantu bambi. Ica bubili, ni fwe bene. Ica butatu, fintu ifya fye, ifingatuletelela. Tufwile ukwishiba ifi fintu no kwishiba ifyo Shifwe wa mu muulu atusambilisha pa kuti twilafikonkelela. Kemba wa malumbo umo aebele Yehova ati: “Napata inshila yonse iya bufi.” (Amalu. 119:128) Bushe na imwe mwalipata inshila ya bufi? Natulande pa cingalenga twapata sana inshila ya bufi.
‘Mwilakonkelela Icinabwingi’
3. (a) Nga tatwishibe bwino uko tuleya, mulandu nshi cishingawamina ukukonka fye ukuleya abalendo bambi? (b) Cishinka nshi icacindama icaba pe lembo lya Ukufuma 23:2?
3 Nga muleya pa lwendo ulutali, kuti mwacita shani nga ca kuti tamwishibe bwino inshila ya kupita? Limbi kuti mwafwaya ukukonka fye abalendo bambi uko baleya maka maka nga bengi baleya muli iyo nshila. Lelo mu kucita ifyo kuti mwafuma ubwafya. Pantu limbi kuti abo bantu tabaleya uko muleya, nelyo limbi kuti nabo bene nabaluba. Ifi twalandapo filetwafwa ukumfwikisha icishinka Yehova alefwaya abena Israele ukwishiba ilyo abapeele ifunde limo. Bakapingula atemwa abaleba inte ilyo kuli imilandu balisokelwe pa bubi bwali mu “kukonkelela fye icinabwingi.” (Belengeni Ukufuma 23:2.) Ukwabula no kutwishika, calyanguka ku bantunse abashapwililika ukukonkelela bambi, ne ci cilalenga ubupingushi ukukanaba ubwa mulinganya. Lelo bushe ni bakapingula fye nelyo inte abashifwile ‘ukukonkelela icinabwingi?’ Iyo.
4, 5. Bushe Yoshua na Kalebu batunkilwe shani ukukonkelela icinabwingi, lelo cinshi cabafwile ukushipa?
4 Ukulanda fye icishinka, kuti twatunkwa ‘ukukonkelela icinabwingi’ pa nshita iili yonse kabili ilingi cilafya sana ukukanacitako ifyo abengi balecita. Tontonkanyeni pa fyacitike kuli Yoshua na Kalebu. Bali pa bantu 12 abaile mu kulengula Icalo ca Bulayo. Ilyo babwelele, abanabo 10 balandile ifintu ifibi sana ifyatiinishe abena Israele. Ku ca kumwenako, batile bamo abaleikala muli cilya calo bali baNefili, amapaka ayo bamalaika bacipondoka bafyele mu banakashi. (Ukute. 6:4) Ubu bwali bufi, pantu abaNefili bonse balifwile pa Lyeshi lya kwa Noa imyaka iingi ku numa kabili tabashilepo umwana uuli onse pa calo. Ifyo balya baume 10 balandile fyalitiinishe sana abena Israele pantu icitetekelo cabo cali icanaka. Tapakokwele, abengi pali bena batendeke ukumona ukuti tabafwile ukuya mu Calo ca Bulayo ico Yehova abebele ukuyamo. Bushe ilyo cali ifyo, Yoshua na Kalebu, bacitile shani?—Impe. 13:25-33.
5 Tabakonkelele icinabwingi. Nangu ca kuti abantu tabalefwaya ukumfwa icishinka, Yoshua na Kalebu balandile icishinka nangu ni lintu babatiinishe ukuti balabatoba amabwe no kubepaya! Cinshi calengele bashipe ulya musango? Ukwabula no kutwishika ni co balicetekele Yehova. Abantu abakwata icitetekelo tabatwishika ifyo Yehova Lesa alanda, kabili tabacetekela ifya bufi ifyo abantu balanda. Pa numa, Yoshua na Kalebu balyebele abantu ukuti Yehova alafikilisha fyonse ifyo alaya. (Belengeni Yoshua 14:6, 8; 23:2, 14.) Yoshua na Kalebu balitemenwe sana Lesa wabo kabili balimucetekele, e lyo tabalefwaya nangu panono ukumukalifya pa mulandu fye wa kukonkelela abantu abashakwete icitetekelo. E ico tabanenwike, kabili baba fya kumwenako ifisuma kuli ifwe.—Impe. 14:1-10.
6. Ni muli finshi twingatunkwa ukukonkelela icinabwingi?
6 Bushe na imwe mulatunkwapo ukukonkelela icinabwingi? Abengi abashacindika Yehova balisuula amafunde yakwe. Bakonka ifyo bamona ukuti e fyalungama kabili ifyo fine e fyo bafwaya na bantu bambi balekonka. Ku ca kumwenako batila tamwaba ububi ubuli bonse mu maprogramu ya pa TV na mu mafilimu e lyo na mu mangalo ya pa kompyuta umuba ubulalelale, ulukaakala, ne fya mipashi. (2 Tim. 3:1-5) Bushe mulakonka ifyo bambi bacita no kusosa ilyo mulesala ifyo imwe no lupwa lwenu mwingatamba? Nga e fyo mucita, ninshi mulakonkelela icinabwingi.
7, 8. (a) Bushe “amano” yesu yakanshiwa shani, kabili mulandu nshi uko kukansha kwawamina ukucila ukulakonka fye amafunde muli fyonse? (b) Mulandu nshi mumfwila bwino ukumona abaice abengi balekaana ukukonkelela icinabwingi?
7 Yehova alitupeela ubupe ubusuma sana ubutwafwa ukupingula bwino ifya kucita. No bu bupe, “mano.” Lelo tukwata aya mano ukupitila mu “kubelesha.” (Heb. 5:14) Nga tulekonkelela icinabwingi tatwakakwate aya mano. E lyo kabili nga baletweba fye ifya kucita na pa milandu iyo twingaipingwila fwe bene ukulingana na kampingu yesu, te kuti tukwate amano. E mulandu wine fwe bantu ba kwa Yehova bashitwebela ukuti aya e mafilimu, amabuuku na maprogramu ya pa Intaneti ayo mufwile ukutamba no kubelenga. Apo ifintu pano calo filaluka bwangu bwangu, cila nshita kuti tule-enekala ukuti balatusalila ifipya ifya kutamba nelyo ukubelenga. (1 Kor. 7:31) Ne cingabipisha ca kutila, te kuti tukwate ishuko lya kubebeta ifishinte fya mu Baibolo fwe bene ilyo tulesala ifya kucita ukulingana ne fyo Baibolo ilanda.—Efes. 5:10.
8 Kwena na lintu twakonka Baibolo ilyo tulepingula ifya kucita, abantu bamo te kuti batemwe. Abacaice balatunkwa ukutamba ifyo abanabo ku sukulu batamba no kucitako ifyo bacita. (1 Pet. 4:4) Kanshi caliwama ukumona Abena Kristu abaice na bakalamba balepashanya icitetekelo ca kwa Yoshua na Kalebu, no kukaana ukukonkelela icinabwingi.
Mwilakonkelela “Imitima Yenu na Menso Yenu”
9. (a) Ilyo umuntu ali pa lwendo, mulandu nshi cishingawamina ukulakonka fye inshila yonse iyo amona ukuti ili bwino? (b) Mulandu nshi ifunde lyaba pa Impendwa 15:37-39 lyacindamine ku bantu ba kwa Lesa?
9 Ica bubili icingalenga twaleka ukubombela Lesa ico twalalandapo kuti cafuma kuli fwe bene. Natulangilile: Nga muleya ku cifulo cimo, bushe kuti caba shani nga mwaleka ukumona pali mapu ukuti imutungulule no kutendeka ukuya fye uko mutemenwe, napamo ukuya mu musebo onse umuli ifya kutamba ifisuma? Ukwabula no kutwishika, te kuti mufike uko muleya. E ico tontonkanyeni pe funde limo ilyo Yehova apeele abena Israele. Abengi pali lelo napamo kuti bapapa ukuti abena Israele babebele ukulabika umwando wa bluu ne nsenkebele ku fya kufwala fyabo. (Belengeni Impendwa 15:37-39.) Lelo bushe mwalishiba ico ili ifunde lyacindamine? Ukumfwila ilyo ifunde kwalengele abantu ba kwa Lesa ukupusanako ne nko shimbi ishishalepepa Lesa wa cine. Ico calefwaikwa pa kuti Yehova alebapaala. (Lebi 18:24, 25) Lelo, lilya ifunde lilenga twaishiba icintu na cimbi icingalenga twikakwata umweo wa muyayaya nga twacikonkelela. Cinshi ico cine?
10. Bushe Yehova alanga shani ukuti alishiba bwino sana ifyaba abantunse?
10 Umfweni umulandu uo Yehova apeelele abantu bakwe lilya ifunde. Atile: “Mwikalakonkelela imitima yenu na menso yenu, ifyo mulekonka kabili ifilemulenga ukucita bucilende.” Yehova alishiba sana ifyaba abantunse. Alishiba bwino ifyo umutima wesu ubelelekwa ku fyo amenso yesu yamona. E mulandu wine Baibolo itusokela ukuti: “Umutima wa bucenjeshi ukucila fyonse, kabili walipelelwa. Nani engawishiba?” (Yer. 17:9) Bushe mwamona ico Yehova asokeele abena Israele ukukanakonkelela imitima yabo na menso yabo? Alishibe ukutila nga balemona ifyo abantu abashalepepa Lesa wa cine balecita, kuti nabo bene balafwaya ukubakonkelesha. Kuti balatontonkanya no kulacita ifintu nga balya bantu.—Amapi. 13:20.
11. Bushe ifyo tumona kuti fyalenga twabelelekwa ukucita finshi?
11 Mu nshiku shesu calyanguka na sana ukukonkelela imitima yesu no kubelelekwa ku fyo tumona. Twikala mu calo icilenga cayanguka ku bantu ukukonkelela ifyabipa. E co bushe icishinte caba pe lembo lya Impendwa 15:39 kuti catwafwa shani? Tontonkanyeni pali ici: Nga ca kutila imifwalile ya banenu ku sukulu, ku ncito na bantu mu cifulo mwikala ya bucisenene, bushe na imwe kuti mwalafwaya ukubakonkelela? Bushe kuti ‘mwakonkelela imitima yenu na menso yenu’ no kutendeka ukufwala nga bena? Nga mwatendeka ukubapashanya kuti mwaleka ukulafwala nga Abena Kristu.—Rom. 12:1, 2.
12, 13. (a) Bushe cinshi tufwile ukucita nga ca kutila amenso yesu yalelolesha pa fyo tayafwile ukulolesha? (b) Cinshi cikatwafwa ukukanatunka bambi ukucita ifyabipa?
12 Ukuilama kulafwaikwa sana. Nga ca kutila amenso yesu yalelolesha pa fyo tayafwile ukulolesha, tufwile ukwibukisha Yobo umuntu wa busumino uwapangene icipangano na menso yakwe ica kuti, takakumbwe umwanakashi uushili mwina mwakwe. (Yobo 31:1) Ne mfumu Davidi nayo yatile: “Nshakabike icinangwa nangu cimo pa ntanshi yandi.” (Amalu. 101:3) Conse icingonaula kampingu wesu na bucibusa bwesu na Yehova ninshi “cinangwa.” Kanshi icinangwa kuti caba cintu conse icingalenga umutima wesu ukutunkwa ukucita icabipa.
13 E lyo kabili tatwingatemwa ukutunka bambi ukucita ifyabipa pantu ico kuti calenga na ifwe twaba ‘ifinangwa.’ E ico tufwile ukukonka sana filya Baibolo itweba ukulafwala bwino no kulafwala ifyalinga. (1 Tim. 2:9) Ifya kufwala ifyalinga te filya fye ifyo ifwe tutemenwe. Tufwile ukutontonkanya na pali bakampingu ba bambi e lyo ne fyo bambi bamona iyo mifwalile. Tatufwile ukuisekesha fye fwe bene, tufwile no kusekesha bambi mu fyo tusala ukufwala. (Rom. 15:1, 2) Mu cilonganino ca kwa Bwina Kristu mwaba abacaice abengi abafwala ifya mucinshi. Ala tulomfwa bwino nga balekaana ‘ukukonkelela imitima yabo na menso yabo,’ no kusalapo ukulenga Yehova ukusekelela muli fyonse ifyo bacita ukusanshako ne mifwalile!
Mwilakonkelela “Ifya Fye”
14. Finshi Samwele asokele abena Israele pa lwa kukonkelela “ifya fye”?
14 Elenganyeni ukuti mwapita mu ciswebebe icikalamba ilyo muleya kumo. Tutile ilyo muleya mwamona apalemoneka kwati pali amenshi. Lelo tapali amenshi iyo. Cinshi cingacitika nga mwafuma mu musebo no kukonkelela ifilemoneka kwati menshi? Kuti mwaluba no kufwila mu ciswebebe! Yehova alishiba ukuti ifyapala ifi kuti fyacitika nga twakonkelela ifya fye. Moneni ica kumwenako. Abena Israele balefwaya ukuba nge nko shimbi ishabashingulwike, ishaletekwa na bantunse. Ico cali lubembu ulukalamba pantu calangile ukuti tabalefwaya Yehova ukuba Imfumu yabo. Nangu ca kutila Yehova alibalekele balatekwa no muntunse, aebele kasesema wakwe Samwele ukubasoka pa lwa kukonkelela “ifya fye.”—Belengeni 1 Samwele 12:21.
15. Bushe ifya fye ifyo abena Israele balekonkelela finshi?
15 Bushe balya bantu balemona kwati umuntunse kuti bamucetekela sana ukucila ifyo bengacetekela Yehova? Nga e fyo balemona, ninshi balekonkelela ifya fye! Kabili ninshi cali no kwanguka kuli bena ukukonkelela amatunko yambi aya kwa Satana. Imfumu sha bantunse shali no kubalenga ukutendeka ukupepa utulubi. Abapepa utulubi batontonkanya ukuti tulesa utwapangwa ne fimuti nelyo amabwe kuti twacetekelwa pantu balatumona no kutwikata. Yehova Lesa uwabumbile ifintu fyonse tabamucetekela, pantu tamoneka. Lelo nga fintu umutumwa Paulo alandile, utulubi ‘tatwaba nangu cimo.’ (1 Kor. 8:4) Utulubi, tatulanda, tatumona, nelyo ukucita icili conse. Kuti mwatumona no kutwikata, lelo nga ca kuti e to mulepepa, ninshi mulekonkelela ifya fye, kabili kuti mwaba fye nga twena.—Amalu. 115:4-8.
16. (a) Bushe Satana atunka shani abantu abengi pali lelo ukukonkelela ifya fye? (b) Mulandu nshi twingalandila ukuti ifyuma fya fye, maka maka nga twafilinganya ku fyo Yehova Lesa engatucitila?
16 Satana acili alatunka sana abantu ukulakonkelela ifya fye. Ku ca kumwenako, alilenga abantu abengi nga nshi ukulamona kwati ifyuma kuti fyabacingilila. Bamona kwati indalama, ifikwatwa, ne ncito sha pa muulu e fingabacingilila no kubaletela insansa. Bushe ifyuma filabacingilila ku malwele, ku tuyofi na lintu ubunonshi bwa calo bwaya pa nshi? Bushe ifi fintu kuti fyabafwa nga tabalesanga insansa mu bumi na lintu balefwaya uwa kubatungulula? Bushe kuti fya-asuka amepusho bakwata mu bumi? Bushe ifi filabafwa ilyo bali mu kufwa? Ifyuma te kuti fitwafwe ukuba ne nsansa kabili te kuti fitucingilile ku malwele ne mfwa pantu fya fye, kanshi tatufwile ukuficetekela. (Amapi. 23:4, 5) Lelo Yehova Lesa te wa fye, wa cine cine! Nga twaba ifibusa fyakwe tukaba ne nsansa kabili tukacingililwa. We paalo we! Natutwalilile ukumucetekela, twilakonkelela ifya fye.
17. Cinshi mwapingulapo ukucita pa fyo Yehova atusokapo ifyo twalandapo muli cino cipande?
17 Bushe tatumfwa bwino ukuti Yehova ni Cibusa wesu no kuti alatutungulula mu lwendo lwesu ulwa ku mweo wa muyayaya? Yehova alitusoka pa fintu fitatu ifingalenga twaleka ukumubombela. Ne fi, kukonkelela icinabwingi, imitima yesu, ne fya fye. Nga twatwalilila ukumfwila ifyo atusoka ukwabula no kutwishika tukakwata umweo wa muyayaya. Mu cipande cikonkelepo tukalanda pa fintu fitatu na fimbi ifyo Yehova atusokapo pa kuti tulepata ifyabipa no kukanaya mu nshila ya bufi iilenga abengi ukupumbulwa.—Amalu. 119:128.
Kuti Mwayasuka Shani?
Kuti mwabomfya shani ifishinte fyaba pali aya Amalembo?
[Ifipusho]
[Icikope pe bula 11]
Bushe mulatunkwa ukukonkelela icinabwingi?
[Icikope pe bula 13]
Mulandu nshi cabipila ukukonkelela ifyo umutima ulefwaya?
[Icikope pe bula 14]
Bushe mulakonkelela ifya fye?
