Natani—Ali uwa Cishinka pa Kutungilila Ukupepa kwa Cine

Calyafya ukweba umuntu uuli mu bulashi ukuti ifyo acita tafyawama no kuti alingile ukwaluka. Bushe kuti mwamwebelapo nga mwalishibe ukuti alipaya umuntu kabili talefwaya ukuti abantu bambi beshibe?

Imfumu Davidi yalicitile ubucende na Batisheba kabili alimite. Davidi aipaishe umulume wa kwa Batisheba pa kuti afise ulubembu no kuupa Batisheba. Palipitile imyeshi iingi ukutula apo acitile ulu lubembu kabili alitwalilile ukubomba imilimo yakwe iya Bufumu. Lelo Yehova talefwaya ukuti imfumu ifise ulubembu. Atumine kasesema Natani ukuyaeba Davidi ukuti alilufyenye.

Uyu wali mulimo uwa-afya. Nga ni mwe mwali Natani, nga mwacitile shani? Bucishinka kuli Yehova no kukonka amafunde yakwe kwalyafwile Natani ukweba Davidi imembu acitile. Cinshi kasesema Natani ali no kucita pa kuti ashinine Imfumu Davidi ukuti yalingile ukulapila?

ALIMWEBELE BWINO

Belengeni 2 Samwele 12:1-25. Elenganyeni ukuti ni mwe Natani mule-eba Davidi ili lyashi amuti: “Kwali abantu babili abali mu musumba umo, umo uwa fyuma e lyo umbi umupiina. Uwa fyuma ali ne mpaanga ishingi ne ng’ombe; lelo umupiina akwete fye akana ka mpaanga akakota kamo, ako ashitile. Alekasakamana, kabili kalekulila pamo nankwe na bana bakwe capamo. Kalelyako ubufungau bwa fya kulya fyakwe, kalenwako ne fya muli kapu yakwe, kalesendama pa  cifuba cakwe, kabili kali fye ngo mwana umwanakashi kuli ena. Awe uyu muntu wa fyuma apokelele umweni, kabili tabuulile impaanga ne ng’ombe ukufuma pa mikuni yakwe ukuti apekanishishe umweni wakwe. Lelo abuulile akana ka mpaanga akakota aka mupiina no kupekanishisha umuntu uwamufikiile.”—2 Sam. 12:1-4.

Davidi uwali kacema afwile amwene ukuti ili lyashi lya cine. Kalemba umo atile, ico Davidi amwenene kwati ili lyashi lya cine ni co nalimo “Natani ilingi line aleya kuli Davidi ku kulandilako abantu abo balefyenga abashakwete uwa kubafwa.” Nangu ca kuti e fyo alecita, lelo pa kuti Natani alande ku mfumu mu nshila alandilemo, ni co ali uwa cishinka kuli Lesa kabili ali uwashipa. Ifyalandile Natani fyalengele Davidi ukukalipa sana. Davidi atile: “Na pali Yehova, umuntu uwacita ico afwile ukufwa!” Lyena Natani alandile amashiwi ayapeseshe imfumu mano ilyo atile: “Uyo muntu ni mwe!”—2 Sam. 12:5-7.

Natumone ico Natani alandile muli iyi nshila. Kwena calyafya sana umuntu nga natemwa sana umuntu umbi ukumona ukuti naluba. Bonse fye nga natuluba tulafwaya umwa kulesesha. Icilangililo ico Natani apeele Davidi calengele ukuti Davidi apo pene amone ukuti nalufyanya. Imfumu yalimwene ukuti icilubo ico Natani alandilepo cali icabipisha. Ilyo Davidi umwine amwene ukuti ico Natani alelandapo cali icibi sana e lyo Natani aebele imfumu ati, mwe mfumu ni mwe icilangililo cilelandapo. E lyo Davidi amwene ukuti ico acitile cali icibi sana, calengele ukuti asumine ukumufunda. Alisumine ukuti ‘alisuulile’ Yehova pa mulandu wa kubembuka na Batisheba.—2 Sam. 12:9-14; Amalu. 51, utulembo twaba pa muulu.

Finshi twingasambilila ku fyacitike? Ico kasambilisha wa Baibolo afwaya, kwafwa uo alesambilisha ukwishiba bwino icishinka. Natani alicindike Davidi, e calengele ukuti alande nankwe bwino bwino. Natani alishibe ukuti Davidi alitemenwe ubulungami no mulinganya. Mu cilangililo ico kasesema abomfeshe mwali ubulungi no mulinganya. Na ifwe bene kuti twa-afwa abantu ukwishiba ifyo Yehova amona ifintu. Kuti twabafwa shani? Kuti twabalangilila bwino pa kuti abene baishiba icalungama, pa kubalondolwela tatulingile ukumoneka ukuti twalibacila. Pa kwafwa abantu ukwishiba icalungama ne cabipa, tulingile ukukonka ifyo Baibolo ilanda ukucila ukukonka ifyo tutontonkanya.

Icalengele sana ukuti Natani afunde imfumu Davidi ni co ali uwa cishinka kuli Yehova. (2 Sam. 12:1) Bucishinka kuti bwalenga na ifwe twashipa ukucita ifyo Yehova afwaya.

ALETUNGILILA UKUPEPA KWA CINE

Natani na Davidi bafwile balitemwanene sana pantu Davidi alinikeko umwana wakwe ishina lya kwa Natani. (1 Imila. 3:1, 5)Umuku wa kubalilapo uo Natani bamulandapo mu Baibolo, ali pamo na Davidi. Bonse babili balitemenwe Yehova. Imfumu yalisumine ifyo Natani apingwile pantu yalimwebele ukuti yalefwaya ukukuulila Yehova itempele. Davidi atile: “Mona, ine ndeikala mu ng’anda ya mbao sha mikedari ilyo icipao ca kwa Lesa wa cine caba mu matenti.” Na o Natani atile ku mfumu: “Conse icili mu mutima wenu, citeni, pantu Yehova ali na imwe.”—2 Sam. 7:2, 3.

Apo Natani ali ni kapepa wa cishinka uwa kwa Yehova, alisumine ifyo Davidi apangile ukukuulila Yehova icikuulwa ca kubalilapo ica kumupepelamo pano calo. Pali ilya nshita, Natani afwile alandile ifyo aletontonkanya umwine ukucila ifyo Yehova amwebele. Mu nshita ya bushiku bulya bwine ubushiku, Lesa aebele kasesema ukweba imfumu ubukombe ubwapuseneko ukuti: Davidi tali no kukuulila Yehova itempele. Umwana wa kwa Davidi e wali no kukuula itempele. Lelo Natani abilishe ukuti Lesa alepangana na Davidi icipangano ca kuti icipuna ca bufumu ica kwa Davidi “cikapampamikwa umuyayaya.”—2 Sam. 7:4-16.

Ifyo Natani alefwaya ukuti Davidi akuule itempele, te fyo Lesa alefwaya. Ukwabula no kuilishanya, kasesema ali-icefeshe kabili alisumine no kukonka ifyo Yehova alefwaya. Kanshi Lesa nga atulungika, tufwile ukulapashanya Davidi.  Ifyo Natani kasesema acitile fyalangile ukuti Lesa alitwalilile ukumutemwa. Na kuba, cimoneka kwati Yehova alyebele Natani na Gadi uwalemona ifimonwa, ukweba Davidi ukufwaya aba kwimba 4,000 pe tempele.—1 Imila. 23:1-5; 2 Imila. 29:25.

ALETUNGILILA UBUFUMU

Natani alishibe ukuti Solomone e wali no kupyana Davidi pa bufumu. Ilyo Davidi akotele, Natani alibombele bwino ilyo Adoniya afwaile ukupoka Davidi ubufumu. Na kabili ifyo Natani acitile fyalangile ukuti ali uwacenjela kabili uwa cishinka. Ica kubalilapo, acincishe Batisheba ukwibukishako imfumu pa bulayo yalaile ubwa kubika Solomone umwana wabo pa bufumu. Lyena Natani aileipusha imfumu Davidi nga yalisuminishe Adoniya ukuipyana. Ilyo imfumu yamwene ukuti umulandu wali uukalamba, yaebele Natani na babomfi baiko aba cishinka ukusuba Solomone no kubilisha ukuti ni mfumu. Amapange ya kwa Adoniya aya kupoka ubufumu tayabombele.—1 Isha. 1:5-53.

ALI KALEMBA WA LYASHI LYA KALE UWAICEFYA

Natani na Gadi balikwete ishuko lya kulemba 1 Samwele icipandwa 25 ukufika ku fipandwa 31 e lyo ne buuku lyonse ilya bubili ilya kwa Samwele. Ukulingana ne fyaba muli aya mabuuku, Baibolo itila: “Kumfwa imilandu ya mfumu Davidi, iya kubalilapo ne ya kulekelesha, yalilembwa mu mashiwi ya kwa Samwele kamona na mu mashiwi ya kwa Natani kasesema na mu mashiwi ya kwa Gadi uwalemona ifimonwa.” (1 Imila. 29:29) Natani na kabili aishibikwa ukuti alilembeleko ‘imilandu ya kwa Solomone.’ (2 Imila. 9:29) Ici cilanga ukuti Natani afwile alitwalilile ukubombela pa milandu yalecitika mwi sano na lintu Davidi afwile.

Natani afwile e walembele ifingi ifyo twaishiba pali ena. Kuti twasambililako na fimbi ku fyo ashalembele. Natani ali ni kalemba wa lyashi lya kale uwaicefya kabili talefwaya ukulumbuka. Dikishonari imo iilanda pa fya mu Baibolo itila, Natani alilumbulwa muli Baibolo lelo “tabalandapo pa lupwa lwakwe ne fyo alecita.”

ALI UWA CISHINKA KULI YEHOVA

Ifintu fye ifinono ifyo twasambilila mu Malembo pali Natani fyatulanga ukuti ali uwaicefya lelo aletungilila sana ifyakumine ukupepa kwa cine. Yehova alimupeele imilimo iikalamba nga nshi. Tulingile ukulatontonkanya pa mibele ya kwa Natani pamo nga, bucishinka kuli Yehova na pa fyo atemenwe ukupepa kwa cine. Tulingile ukulamupashanya.

Imwe limbi te kuti bamwite ukuya mu kufunda imfumu iibembwike na muka mwine nangu ukucingilila uulefwaya ukwimina imfumu. Lelo Lesa kuti amwafwa ukuba aba cishinka no kulakonka amafunde yakwe ayalungama. Na imwe bene kuti mwaba abashipa kabili abacenjela pa kusambilisha icine no kutungilila ukupepa kwa cine.

[Icikope pe bula 25]

Apo Natani aletungilila ubufumu, alilandile na Batisheba mu nshila iisuma