Afweni Abantu “Ukushibuka mu Tulo”
Afweni Abantu “Ukushibuka mu Tulo”
“Namwishiba ukuti ino ni nshita ya kushibuka mu tulo.”—ROM. 13:11.
BUSHE KUTI MWALONDOLOLA?
․․․․․
Mulandu nshi cacindamina ku Bena Kristu ukuba abalola lwa ku mupashi?
․․․․․
Mulandu nshi bakashimikila abalola balingile ukukutika no kumona ifilecitika ilyo baleshimikila?
․․․․․
Bushe icikuuku no kunakilila kuti fyatwafwa shani ilyo tuleshimikila?
1, 2. Cinshi abantu abengi bashilingile ukulalila lwa ku mupashi?
CILA mwaka, abantu abengi balafwa pa mulandu wa kushipula nangu ukulaala ilyo bale-ensha motoka. Bambi nabo incito ilapwa pantu balacelwa ku ncito pa mulandu wa kukanabuuka bwangu e lyo bambi ni pa mulandu wa kuti balalaala pa ncito. Nomba ififuma mu kushipula kwa ku mupashi filabipisha. E co Baibolo ilandila ukuti: “Alipaalwa uulelola.”—Ukus. 16:14-16.
2 Ilyo ubushiku ubukalamba ubwa kwa Yehova bulepalama, abantu abengi baaba mu tuulo twa ku mupashi. Nangu fye ni ntungulushi shimo isha ma calici, shilalanda ukuti abantu balipona mu tulo twa ku mupashi. Bushe calola mwi ukulaala lwa ku mupashi? Mulandu nshi cacindamina ku Bena Kristu ukuba abalola? Kuti twa-afwa shani abantu ukushibuka mu tulo twa ku mupashi?
CALOLA MWI UKULAALA LWA KU MUPASHI?
3. Bushe umuntu uwaba mu tulo twa ku mupashi aba shani?
3 Ilingi line abantu balalaala nga tabakwete ifyo balecita. Ababa mu tulo twa ku mupashi nalimo kuti balapikintika ukucita ifyabo, lelo ku fya kwa Lesa kwena nakalya. Limbi kuti cila bushiku balapoosa sana amano ku kufwaya imikalile, ukwangala, ukulumbuka, nangu ukufwaya ubusambashi. Muli fyonse ifi kuti balepikintika, nomba ku fya kwa Lesa kwena nakalya. Abantu ababika amano ku fya kwa Lesa, balishiba ukuti tuli mu “nshiku sha kulekelesha,” e co balicincila mu mulimo wa kwa Lesa.—2 Pet. 3:3, 4; Luka 21:34-36.
4. Bushe ukufunda ukutila “twilaala nga bantu bambi” kwacindama shani?
4Belengeni 1 Abena Tesalonika 5:4-8. Pali ili Ilembo umutumwa Paulo afundile Abena Kristu ‘ukukanalala nga bantu bambi.’ Cinshi apilibwile? Kuti ‘twalaala’ nga tatulekonka amafunde ya kwa Yehova ayalungama. Na kabili kuti ‘twalaala’ nga tatulebikako amano ku kumona ukuti inshita ya kwa Yehova iya konaula abashipepa naipalama. Kanshi tatulingile ukulapashanya ifyo abantu abashipepa bacita.
5. Finshi ifyo abantu abalaala lwa ku mupashi batontonkanya?
5 Abantu bamo batontonkanya ukuti takwaba Lesa uwa kubapingula. (Amalu. 53:1) Bambi nabo batontonkanya ukuti Lesa tatubikako amano, kanshi na ifwe tatulingile ukumubikako amano. E lyo bambi nabo batontonkanya ukuti ukukwata icalici ukwa kupepa kuti kwalenga baba ifibusa fya kwa Lesa. Abantu ba musango uyu balilaala lwa ku mupashi. Balingile ukubuuka mu tulo. Kuti twabafwa shani?
TULINGILE UKUBA ABALOLA
6. Mulandu nshi Abena Kristu balingile ukubela abalola lwa ku mupashi?
6 Pa kuti twingabuusha ababa mu tulo twa ku mupashi, kano tulelola. Calola mwi ukulaala lwa ku mupashi? Icebo ca kwa Lesa cipashanya ukulaala kwa mampalanya ku “milimo ya mfifi” pamo nga iciwowo, bucakolwa, bucilende, imibele ya kuilekelesha, ifikansa no bufuba. (Belengeni Abena Roma 13:11-14.) Kwena calyafya ukukaana imibele ya musango uyu. Cisuma ukuba abalola. Namutekenya uumona kwati te mulandu nangu nalaala pa kwensha motoka kuti abika ubumi bwakwe mu busanso. Kanshi cisuma nga nshi ku Mwina Kristu ukwishiba ukuti utulo twa ku mupashi kuti twamwipaisha!
7. Bushe ukulatontonkanya pa fyo abantu bashaba kuti kwalenga twalaumfwa shani?
7 Ku ca kumwenako, Umwina Kristu kuti alatontonkanya ukuti abantu mu cifulo ashimikilamo tabafwaya ukumfwa imbila nsuma nangu panono. (Amapi. 6:10, 11) Kuti alayumfwa ukuti ‘nga ca kuti abantu tabalefwaya ukumfwa, cinshi ningalaicushisha ukwafwa abashilefwaya?’ Kwena ca cine ukuti, inshita shimo abantu te kuti bafwaye ukumfwa lelo ifintu filaaluka e lyo kabili inshiku tashicela mumo. Bamo balasumina ukusambilila. Nga tuli abapempwila, kuti twabafwa nga tulebomfyako inshila ishisuma ishalekanalekana pa kubila ubukombe bwa Bufumu. Cimo icingatwafwa ukuba abalola kwishiba ico umulimo wa kushimikila wacindamina.
CINSHI UMULIMO WA KUSHIMIKILA WACINDAMINA?
8. Cinshi ico umulimo wesu uwa kushimikila wacindamina sana?
8 Tulingile ukwishiba ukuti nangu abantu basumine nelyo bakaane, umulimo wesu uwa kushimikila ulacindika Yehova kabili ulalenga ifyo afwaya ukufikilishiwa. Nomba line fye, Lesa ali no kukanda abakaana imbila nsuma. Abantu bakapingulwa ukulingana ne fyo bankulako nga twabashimikila. (2 Tes. 1:8, 9) E lyo kabili kuti caba cilubo ku Mwina Kristu ukulatontonkanya ukuti tatulingile ukulabomba sana umulimo wa kushimikila pantu “kukaba ukubuuka kwa balungama na bashalungama.” (Imil. 24:15) Icebo ca kwa Lesa cilanda ukuti abakapingulwa ukuba nga “imbushi” bakaya mu “konaulwa umuyayaya.” Umulimo wesu uwa kushimikila ulangilila ukuti Lesa wa luse, ulapeela abantu ishuko lya kupilibuka no kukwata “umweo wa muyayaya.” (Mat. 25:32, 41, 46; Rom. 10:13-15) Nga tatuleshimikila, bushe abantu kuti baumfwa shani imbila nsuma pa kuti bengesapusuka?
9. Bushe ukubombako umulimo wa kushimikila kwamwafwa shani pamo nabo mushimikilako?
9 Ukushimikila imbila nsuma kulatunonsha na ifwe. (Belengeni 1 Timote 4:16.) Bushe tamwamona ukuti ukulanda pali Yehova na pe subilo lya Bufumu kulakosha icitetekelo cenu no kutemwa Lesa? Bushe takwamwafwa ukukwata imibele isuma iya Bwina Kristu? Bushe ukubombesha mu mulimo wa kushimikila, takumuletela insansa? Abengi abasambilishapo abantu icine cilabaletela insansa ukumona ifyo umupashi wa kwa Lesa wayafwa abantu ukupilibuka ukuba abantu basuma.
BENI ABAPEMPWILA
10, 11. (a) Bushe Yesu na Paulo balangile shani ukuti bali abalola kabili abapempwila? (b) Londololeni ifyo ukuba abalola kabili abapempwila kwingatwafwa mu mulimo.
10 Ifingalenga ukuti abantu batemwe ukumfwa ku mbila nsuma filapusanapusana. Kanshi ababomfi ba kwa Lesa bafwile ukuba abapempwila. Tufwile ukupashanya Yesu. Apo ali uwapwililika, alimwene mu mutima wa muFarise ukuti alikalipe, alishibe no kuti umwanakashi uwalecita ifyabipa alilapiile no mweo onse, kabili alimwene no kuti mukamfwilwa aliipeleshe nga nshi. (Luka 7:37-50; 21:1-4) Yesu alyafwile abantu bonse abalefwaisha ukumfwa Icebo ca kwa Lesa. Lelo ababomfi ba kwa Lesa bena, tabalingile ukuba abapwililika pa kuti bengalaba abapempwila. Kuti twasambililako kuli Paulo. Pa mulandu wa kuti abantu abo Paulo aleshimikila tabaletontonkanya fimo fine e co alebomfesha inshila ishapusanapusana pa kushimikila.—Imil. 17:22, 23, 34; 1 Kor. 9:19-23.
11 Nga tule-esha sana ukuba abapempwila kabili abalola nga filya Yesu na Paulo bali, kuti tuleishiba ifya kulanda bwino pa kuti abo tuleshimikilako batemwe ubukombe bwesu. Tutile mulelanda no muntu, mulingile ukufwaya ukwishiba inkulilo, ifyo atemwa ne fyo baba pa ng’anda. Nalimo kuti mwamona ifyo balecita pali iyo nshita pa kuti mwishibe ifya kulanda nabo ilyo mulebashimikila.
12. Nga tuli mu mulimo, mulandu nshi tufwile ukubela abapempwila ku kulanda ilyashi?
12 Umuntu uwapempwila tafwaya ifya kumupumbula. Nga tuli mu mulimo, ukulanshanya no uo tulebomba nankwe kuti kwatukoselesha. Lelo tatufwile ukulaba ukuti ico tuyila mu mulimo, kushimikila. (Luk. Mil. 3:1, 7) Kanshi tufwile ukubikako amano pa kuti ilyo tuleya ku mayanda tatulelabikilwa ku kulanda fye ilyashi ica kuti twalaba na ku mulimo. Ukulalanshanya ifishinka ifyo twingafwaya ukulanda na bantu kuti kwatwafwa ukukanapumbulwa ku mulimo tulebomba. Na kabili, nangu ca kuti foni limo kuti yatwafwa ukubomba bwino, tailingile ukutupumfyanya nga tulelanda no muntu.
MULEBIKAKO AMANO KUBO MULESHIMIKILAKO
13, 14. (a) Kuti twaishiba shani ifyo umuntu engatemwa ukulanshanya nankwe? (b) Cinshi cingalenga abantu ukutemwa ifya kwa Lesa?
13 Ababomfi ba kwa Lesa abalola kabili abapempwila balakutikisha umuntu nga alelanda. Fipusho nshi mwingepusha umuntu ilyo muleshimikila pa kuti alande ifyo aletontonkanya? Bushe alasakamikwa pa mulandu wa kufulisha kwa filonganino fya mapepo, ulukakaala, nangu pa mulandu wa kuti amabuteko tayabomba bwino? Bushe te kuti mumwafwe ukufwaya ukumfwa Icebo ca kwa Lesa pa kulanda pa fintu fya kupapusha ifyo Lesa abumba nangu ukumulanga ifyo ukufunda kwa Baibolo kwafwa abantu? Abantu abengi, ukubikako fye na bashasumina muli Lesa balafwaya ukwishiba ifingi pa mapepo. Abengi tabatwishika nga kwaliba uumfwa amapepo. Bambi nabo balafwaya ukwishiba icasuko ku cipusho ca kuti: Bushe Lesa alomfwa amapepo Yonse? Nga te mapepo yonse omfwa, kuti twacita shani pa kuti Lesa aleumfwa amapepo yesu?
14 Kuti twasambilila ifya kutendeka ukulanda na bantu nga natubikako amano ukumona ifyo basabankanya babelesha bacita pa kulanda na bantu. Mulemona ifyo basengauka ukwipukishisha abantu nangu ukubafwailikisha ilyo balelanda nabo. Bushe ishiwi lyabo ne fyo bacita pa menso nga balelanda na bantu filanga ukuti nababikako amano ku kufwaya ukwishiba ifyo uo balelanda nankwe aletontonkanya?—Amapi. 15:13.
MULELANGULUKILAKO NO KWISHIBA IFYA KULANDA
15. Mulandu nshi tulingile ukulangulukilako bambi ilyo tuleshimikila?
15 Bushe mulatemwa ukumubuusha nga na mulaala? Abengi tabomfwa bwino nga tabababushishe bwino. Abengi balatemwa nga ulebabuusha nanakilila. E fyo caba na pa kubuusha abalaala utulo twa ku mupashi. Tutile umuntu akalipa ilyo mwa mutandalila, ni nshila nshi iisuma iya kumwasukilamo? Kuti mwalomba fye ubwelelo, no kumutasha pa kulanda ifyo aleyumfwa e lyo mwafumapo mu mutende. (Amapi. 15:1; 17:14; 2 Tim. 2:24) Pa mulandu wa fyo mwamulangulukilako, kuti limbi ku ntanshi aumfwa baNte nga bamutandalila.
16, 17. Finshi twingacita ilyo tuleshimikila?
16 Inshita shimo, kuti mwalenga abashilefwaya ukumfwa imbila nsuma baumfwa apo pene. Ku ca kumwenako, bamo kuti batila, “Awe mukwai nshilefwaya, nalikwata uko mpepa” nelyo kuti batila fye “iyo nshilefwaya” pantu e nshila fye iya kukaaninamo. Na lyo line, ukwishiba ifya kulanda na bantu e lyo no kuba no mupampamina, kuti kwalenga mwaipusha uo muleshimikilako icipusho ico afwaisha ukwishiba, ne ci kuti calenga afwaya ukwishiba ifya kwa Lesa.—Belengeni Abena Kolose 4:6.
17 Limo nga twasanga abantu abalanda ukuti na bakwata ifya kucita, tatufwile ukubapatikisha, tufwile fye ukubaleka. Inshita shimo kuti mwalanda nabo utufyebo utunono lelo utwingabafika pa mutima. Bamunyinefwe bamo, balishiba ifya kulanda na bantu ukukanacila pali mineti imo, kuti babelenga Ilembo ilyo abantu bengatemwa ukumfwa no kubepusha icipusho ico bengalandapo inshita imbi. Ukushimikila abantu pa kashita fye akanono kulalenga abantu bafwaya ukumfwa kabili kuti batendeka ukuyumfwa ukuti nangu nabakwata ifya kucita, kuti basumina ukubashimikila pa mamineti fye ayanono. Bushe te kuti mucite ifyo bamunyinefwe bambi bacita?
18. Finshi twingacita pa kuti tulebomba bwino ubunte bwa mu lyashi?
18 Ilyo tulebomba imilimo imbi, limbi kuti twalenga abantu ukukutika ku mbila nsuma nga natuipekanya ukubombako ubunte bwa mu lyashi. Bamunyinefwe na bankashi abengi balasenda impapulo shimo mwi tumba nelyo mu cola. Balatontonkanishisha libela Ilembo bengabelenga nga bakumanya umuntu uo bengashimikila. Kuti mwaipusha kangalila wa mulimo nelyo bapainiya ababa mu cilonganino mu mwenu pa fyo mwingacita pa kuti na imwe mulebombako ubunte bwa mu lyashi.
TULEBA NE CIKUUKU ILYO TULESHIMIKILA BA LUPWA WESU
19. Mulandu nshi tatufwile ukulekela ukushimikila ba lupwa wesu?
19 Ukwabula no kutwishika, kuti twafwaya ba lupwa wesu ukusambilila icine. (Yosh. 2:13; Imil. 10:24, 48; 16:31, 32) Nga ca kuti umuku wa kubalilapo twabashimikila bakaana ukumfwa, kuti calenga twaumfwa ububi ica kutila kuti twafilwa ukufwaya ukubashimikila na kabili. Nalimo kuti twatontonkanya ukuti takuli ifyo twingacita nangu ifyo twingalanda ifingalenga bafwaya ukukutika. Na lyo line, tulingile ukwishiba ukuti ifintu kuti fyayaluka kabili kuti fyalenga bafwaya ukumfwa imbila nsuma. Nalimo kuti mwaishibilako ifya kulondolola bwino icine ica kuti calenga mwabafika pa mutima.
20. Mulandu nshi tulingile ukubela abacenjela ilyo tulelanda na balupwa wesu?
20 Tufwile ukulalangulukilako ifyo ba lupwa wesu bomfwa nga tulebashimikila. (Rom. 2:4) Bushe tatulingile ukulanda nabo mu cikuuku nga fintu tulanda kubo tushimikila? Muleba no mucinshi ne cikuuku ilyo mulelanda nabo. Ukucila ukulabashimikila fye lyonse, mulebebako ifyo icine cayalula ubumi bwenu. (Efes. 4:23, 24) Balondolweleni ifyo Yehova amusambilisha ukuba abantu abasuma. (Esa. 48:17) Mulecita ifingalenga balupwa wenu bamona ukuti muli Bena Kristu ba cine.
21, 22. Shimikeni ifyacitike ifilelanga ifyo cacindama ukuba no mupampamina wa kwafwa balupwa wesu ukusambilila icine.
21 Nkashi umo nomba line atile: “Nalyesha ukushimikila ba ndume yandi na bankashi nandi 13 pa kuba ne mibele iisuma e lyo no kulanda nabo bwino. Cila mwaka, bonse ndabalembelako amakalata. Lelo pa myaka 30, nine fye Nte neka mu lupwa lwesu.”
22 Uyu nkashi atwalilila ukulanda ati “Bushiku bumo natumine foni abakalamba bandi abanakashi abekala ukutali sana no ko njikala. Banjebele ukuti balyebele shimapepo ukubasambilishako Baibolo, lelo tabasambilishe. Ilyo nabebele ukutila kuti nabasambilisha, batile: ‘Cisuma, lelo ndekwebelapo ukuti nshakatale mba Inte ya kwa Yehova.’ Pa numa ya kubatumina icitabo citila Cinshi Cintu Baibolo Isambilisha?, nalebatumina foni nga papita fye inshiku ishinono. Lelo tababalile ababelengamo mu citabo. Lyena, nalibebele ukusenda icitabo cabo kabili pa mamineti 15, twalilanshenye nabo no kubelenga nabo amalembo ayali mu citabo. Pa numa ya kusambilila nabo pa foni pa nshita imo, banjebele ukuti balefwaya ukulasambilila ukucila pa mamineti 15. Nomba e batampile ukulantumina ukuti tusambilile, inshita shimo ninshi nshilabuuka no kubuuka e lyo inshita shimo, mu bushiku bumo balentumina ne miku ibili. Umwaka wakonkelepo, balibatishiwe kabili pa numa ya mwaka na umbi, batendeke bupainiya.”
23. Mulandu nshi tulingile ukubela no mupampamina wa kwafwa abantu ukushibuka mu tulo twa ku mupashi?
23 Ukwishiba ifya kulanda na bantu no kuba no mupampamina kuti fyatwafwa ukushibusha abantu mu tulo twa ku mupashi. Lelo abantu abaicefya balasambilila icine pa mulandu wa mupampamina wesu. Cila mweshi, abantu 20,000 balabatishiwa ukuba Inte sha kwa Yehova. Kanshi lekeni tulekonka ukufunda uko umutumwa Paulo aebele Arkipi ati: “Ulebika amano ku mulimo obe uo wapokelele muli Shikulu, pa kuti ukaupwishe bwino bwino.” (Kol. 4:17) Icipande cikakonkapo cikatwafwa ukwishiba umulandu tulingile ukuba abacincila pa kushimikila imbila nsuma.
[Ifipusho]
[Akabokoshi pe bula 13]
IFYO MWINGACITA PA KUTI MUTWALILILE UKUBA ABALOLA
▪ Beni abacincila ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa
▪ Mwilacita ifyabipa
▪ Ishibeni ifingalenga mwalaala lwa ku mupashi
▪ Mulemona abantu mushimikilako ukuti nabo kuti baumfwa imbila nsuma
▪ Mulebomfya inshila shalekanalekana pa kushimikila
▪ Muleibukisha ukuti umulimo wa kushimikila walicindama
