Ifyo Cino Calo Cikapwa
Ifyo Cino Calo Cikapwa
“Tamuli mu mfifi, pa kuti ubushiku bulya bukamupumikishe nge fyo amacaca yapumikisha abapuupu.”—1 TES. 5:4.
BUSHE KUTI MWALONDOLOLA?
Fintu nshi ifishilacitika ifyo aya malembo yakonkapo yalelandapo?
1. Cinshi cikatwafwa ukuba abalola no kushipikisha amesho?
KULI ifintu ifikalamba ifili no kucitika nomba line ifikatensha icalo. Amasesemo ayafikilishiwa ayalembwa mu Baibolo yalanga ukuti ifya musango yu fili no kucitika, kanshi tufwile ukuba abalola. Finshi fikatwafwa ukuba abalola? Umutumwa Paulo atukoseleshe ‘ukubika imitima yesu pa fishimoneka.’ Ca cine, tulingile ukulatontonkanya sana pa cilambu ca kwikala umuyayaya, nampo nga kwikala pano isonde nelyo mu muulu. Nge fyo amashiwi yambi ayaba muli ili ilembo yalanga, ico Paulo alembeele aya mashiwi kukoselesha Abena Kristu banankwe ukubika sana amano ku fisuma ifikafuma mu kuba aba cishinka. Ukuba aba cishinka kuti kwatwafwa ukushipikisha nga baletucusha na lintu tule-eshiwa.—2 Kor. 4:8, 9, 16-18; 5:7.
2. (a) Finshi tulingile ukucita nga tulefwaya ukutwalilila ukuba ne subilo? (b) Finshi twalalandapo muli cino cipande e lyo ne cikonkelepo?
2 Mu mashiwi Paulo alandile mwaliba icishinka icikalamba ica kuti, nga tulefwaya ukutwalilila ukuba ne subilo, tufwile ukulalolesha ku fya ku ntanshi ifili mupepi no kucitika. Tulingile ukubika amano ku fintu ifikalamba ifishilacitika. (Heb. 11:1; 12:1, 2) Kanshi twalalanda pa fintu ifikalamba 10 ifili no kucitika ifyakuma isubilo lyesu ilya kwikala umuyayaya. *
FINSHI FIKACITIKA ILYO ICALO TACILAPWA?
3. (a) Cinshi cikacitika icalembwa pali 1 Abena Tesalonika 5:2, 3? (b) Finshi intungulushi sha mapolitiki shikacita, kabili ni bani nalimo abakailunda kuli shena?
3 Muli kalata iyo Paulo alembeele Abena Tesalonika alilandile pa cintu cimo icikacitika ku ntanshi. 1 Abena Tesalonika 5:2, 3.) Alandile pa “bushiku bwa kwa Yehova.” Muli ili lembo “ubushiku bwa kwa Yehova” bukatendeka ilyo ukupepa kwa bufi kukonaulwa kabili bukatwalilila mpaka pa Armagedone. Lelo ilyo ubushiku bwa kwa Yehova bushilatendeka, intungulushi sha mapolitiki pe sonde shikatila kuli “Umutende no mutelelwe!” Icikalenga ukuti shikalande ifi, limbi kukaba icintu cimo nelyo ifintu ifingi ifikacitika. Limbi abantu bakatontonkanya ukuti balapwisha amafya yamo ayakalamba. Inga intungulushi sha mapepo shena shikacita shani? Apo nabo bene ba muli ici calo, limbi bakailunda ku ntungulushi sha mapolitiki ku kulanda ukuti kuli umutende. (Ukus. 17:1, 2) Nga bacita ifi ninshi bakaba fye nga bakasesema ba bufi aba mu nshiku sha kale isha Yuda. Yehova alandile pali aba bakasesema ba bufi ati: “[Batila], ‘Kuli umutende! Kuli umutende!’ ilyo takuli umutende.”—Yer. 6:14; 23:16, 17.
(Belengeni4. Bushe ifwe twapusana shani na bantu ba muli ici calo?
4 Nangu bakabe bantu ba musango nshi abakalanda ukuti kuli “Umutende no mutelelwe!” aya mashiwi yakalangilila ukuti ubushiku bwa kwa Yehova bwalatendeka. E calengele Paulo alande ukuti: “Bamunyinefwe, tamuli mu mfifi, pa kuti ubushiku bulya bukamupumikishe nge fyo amacaca yapumikisha abapuupu, pantu bonse muli bana ba lubuuto.” (1 Tes. 5:4, 5) Ifwe tatwaba nga abantu aba muli ici calo, pantu tuleluka ifilecitika ifyo Amalembo yalandapo. Bushe ubusesemo ubwa kulanda pa “Mutende no mutelelwe” bukafikilishiwa shani? Tulingile ukulolela pa kuti tukamone ifyo bukafikilishiwa. Kanshi tulingile ukuba sana ‘abalola no kutekanya.’—1 Tes. 5:6; Sefa. 3:8.
“NAMFUMU” AKAMONA KWATI TABAKAMUSANSE
5. (a) Bushe “ubucushi bukalamba” bukatendeka shani? (b) Ni “namfumu” nshi uushakeshibe ukuti balamusansa?
5 Cinshi cikakonkapo? Paulo atile: “Ilyo balesosa abati: ‘Umutende no mutelelwe!’ e lyo ubonaushi bwa kupumikisha bukabemina.” Icikabalilapo muli ubu “ubonaushi bwa kupumikisha” kusansa “Babiloni Mukalamba,” ukupepa konse ukwa bufi ukwaishibikwa no kuti “cilende.” (Ukus. 17:5, 6, 15) Kanshi, ukusansa ukupepa konse ukwa bufi, ukubikako no kupepa konse ukwa batila Bena Kristu, e kukaba intendekelo ya “bucushi bukalamba.” (Mat. 24:21; 2 Tes. 2:8) Icikacitika cikapapusha abengi. Cinshi bakapapila? Pantu ukushinta fye na pali iyi ine inshita, cilende akalaimona kwati ni ‘namfumu uushakabale aloosha.’ Lelo pali iyi nshita akeluka ukuti kanshi aleibepa fye ukuti tabakamusanse. Bakamonaula fye mu “bushiku bumo.”—Ukus. 18:7, 8.
6. Ni bani bakonaula ukupepa kwa bufi?
6 Icebo ca kwa Lesa calilondolola ukuti “iciswango” ca “nsengo 10” e cikasansa cilende. Ukusambilila ifyaba mwi buku lya Ukusokolola kulanga ukuti iciswango cimininako United Nations (UN). E lyo “insengo 10” shimininako amabuteko yonse aya mapolitiki ayafwilisha “iciswango icakashika ce.” * (Ukus. 17:3, 5, 11, 12) Bushe cilende bakamonaula shani? Ifyalo fyonse ifyaba muli UN fikapokolola cilende fyonse ifyo akwata, fikamusansalika, kabili fikalya umubili wakwe no “kumoca fye onse mu mulilo.” Apa e po bakamonawila umupwilapo.—Belengeni Ukusokolola 17:16.
7. Cinshi cikalenga ukuti “iciswango” cikasanse cilende?
7 Ubusesemo bwa mu Baibolo bwalilanda ne cikalenga bakasanse cilende. Yehova akalenga intungulushi sha mapolitiki ‘shikacite ifyo umwine afwaya,’ e kutila, ukonaula cilende. (Ukus. 17:17) Apo utubungwe twa mapepo e tulenga sana ukuti mu calo muleba inkondo, intungulushi sha mapolitiki shikamona kwati ukonaula cilende ‘lipange’ fye lya shiko. Lelo uukabomfya ifi fyalo ku konaula imipepele yonse iya bufi ni Lesa. Kanshi icikacitika cikaba ca kupapa. Imitekele ya kwa Satana ikemina utubungwe na tumbi utwa mitekele yakwe, kabili Satana takabe na maka ya kucitapo nangu cimo.—Mat. 12:25, 26.
ABANTU BA KWA LESA BABASANSA
8. Ni bani abo “Goge wa mu calo ca Magoge” akasansa?
8 Imipepele ya bufi nga bayonaula, ababomfi ba kwa Lesa bakatwalilila ‘ukwikala umutende’ kabili ‘bakalaikala ukushaba amalinga.’ (Esek. 38:11, 14) Cinshi cikacitika kuli aba bantu abakatwalilila ukupepa Yehova abakalamoneka kwati tabacingililwa? Cimoneka kwati “inko ishingi” shikafwaya ukubasansa. Icebo ca kwa Lesa cilondolola ukuti “Goge wa mu calo ca Magoge” akabasansa. (Belengeni Esekiele 38:2, 15, 16.) Bushe tulingile ukumona shani uku kusansa?
9. (a) Cinshi Abena Kristu babikako sana amano? (b) Finshi tulingile ukulacita pali ino nshita pa kuti icitetekelo cesu cikose?
9 Ukwishibila calimo ukuti abantu ba Esek. 6:7) Kanshi tulafwaisha ukumona uko ubu busesemo ubwa kwa Esekiele bukafikilisha, kabili twalicetekela no kuti “Yehova alishiba ukupokolola bakapepa ku fya kwesha.” (2 Pet. 2:9) Lelo ino nshita tufwile lyonse ukulakosha icitetekelo cesu pa kuti tukatwalilile aba cishinka kuli Yehova nangu tukakwate amesho ya musango shani. Nomba kuti twakosha shani icitetekelo cesu? Tufwile ukulapepa, ukusambilila Icebo ca kwa Lesa no kulatontonkanyapo, no kulaebako bambi imbila nsuma ya Bufumu. Nga tulecita ifi, isubilo lyesu ilya kukwata ubumi bwa muyayaya likakosa kwati ni “nanga.”—Heb. 6:19; Amalu. 25:21.
kwa Lesa bakabasansa takutusakamika. Mu nshita ya kubika fye amano kwi pusukilo lyesu, twabika sana amano ku kufwaya ukuti ishina lya kwa Yehova libe ilya mushilo, cishibikwe no kuti e walinga ukuteka. Na kuba, Yehova alilanda ukucila pa miku 60 ukuti: “Mukeshiba ukuti nine Yehova.” (E LYO INKO SHIKESHIBA YEHOVA
10, 11. Cinshi cikabalamuna inkondo ya Armagedone, kabili finshi fikacitika?
10 Bushe abantu ba kwa Yehova nga babasansa, cinshi cikacitika icikatensha icalo? Yehova ukupitila mu mwana wakwe Yesu na bamalaika, akapokolola abantu bakwe. (Ukus. 19:11-16) Ici cikacitika pa Armagedone, “inkondo ya bushiku bukalamba ubwa kwa Lesa Wa Maka Yonse.”—Ukus. 16:14, 16.
11 Yehova alandile pali iyi nkondo ukupitila muli Esekiele ukuti: “‘Nketa ulupanga mu mpili shandi shonse ukuti lwise pali [Goge],’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. ‘Cila muntu akasansa munyina.’” Abantu ba kwa Satana bakafulunganishiwa sana ica kuti bakabuula ifyanso no kutampa ukwipayana. Lelo na Satana wine ifintu fikamubipila. Yehova alanda ukuti akalenga ‘umulilo ne libwe lya mingu ukulokela Goge no kulokela pa mabumba yakwe na pa nko ishikaba nankwe.’ (Esek. 38:21, 22) Cinshi cikafumamo ilyo Lesa akemina abalwani bakwe?
12. Cinshi inko shikapatikishiwa ukwishiba?
12 Inko shikeluka ukuti uulebonaula ni Yehova. Nga filya cali ku bena Egupti abalefwaya ukusansa abena Israele pali Bemba Wakashika, e fyo cikaba na ku mabumba ya nkondo aya kwa Satana, bakapunda abati, ni “Yehova alebalwilako”! (Ukufu. 14:25) Ca cine, inko shikapatikishiwa ukwishiba Yehova. (Belengeni Esekiele 38:23.) Bushe inshita isheleko pa kuti fyonse ifi fikacitike ikalamba?
TAKWAKABE ICALO NA CIMBI ICIKAKWATISHA AMAKA
13. Finshi twaishiba pa ciputulwa calenga busano ica cimpashanya ico Daniele alondolwele?
13 Ubusesemo bwaba mwi buuku lya kwa Daniele bulatwafwa ukwishiba inshiku tulimo. Daniele alondolwele ukuti kwali icimpashanya icalemoneka ngo muntu icapangilwe ne fyela ifyalekanalekana. (Dan. 2:28, 31-33) Ici cimpashanya cimininako amabuteko ya calo ayakalamba ayaimina abantu ba kwa Lesa cibe bena Israele ba ku kale nelyo Abena Kristu ba muno nshiku kabili cilanga ne fyo yakonkana. Aya mabuteko ni, Babiloni, Madai na Persia, Grisi, Roma, e lyo no buteko ubwa muno nshiku ubwa kulekelesha. Ubusesemo bwa kwa Daniele bulanga ukuti ubu ubuteko bwakwatisha amaka bwaimininwako na makasa ne fikondo fya cimpashanya. Mu Nkondo ya Calo iya Kubalilapo, icalo ca Britain na America fyalyumene akapi. Kanshi iciputulwa calenga busano ica cimpashanya ico Daniele amwene, buteko bwa Britain na America. Amakasa e yalekeleshako kuli ici cimpashanya, ne ci cilanga ukuti takwakabe icalo na cimbi icakwatisha maka icikabako. Amakasa ne fikondo ifyatobenkanamo icela ne bumba fimininako ubuteko bwa Britain na America ubushakosa.
14. Calo nshi icakwatisha amaka icikalateeka ilyo Armagedone ikatendeka?
Daniele 2:44, 45.) Kanshi Ubuteko bwa Britain na America e buteko bwakwatisha amaka ubukalateka ilyo Armagedone ikesa. Ala cikawama nga nshi ukumona uko ubu busesemo bukafikilishiwa bonse! * Nomba cinshi Yehova akacita kuli Satana?
14 Ubusesemo bumo bwine bulanga ukuti ilibwe ilikalamba ilimininako Ubufumu bwa kwa Lesa, lyaputwilwe ku lupili lwa kwa Yehova mu 1914. Ili ilibwe nomba lilebutukisha ukulola ku makasa ya cimpashanya. Pa Armagedone, amakasa ne cimpashanya conse fikashonaulwa. (BelengeniICIKACITIKA KU MULWANI MUKALAMBA UWA KWA LESA
15. Pa numa ya Armagedone, cinshi cikacitikila Satana ne fibanda fyakwe?
15 Satana akamonako uko imitekele yakwe yonse iya mu calo ikonaulwa. Pa numa Satana e o bakaalukila. Umutumwa Yohane alilondolwele icikakonkapo. (Belengeni Ukusokolola 20:1-3.) Yesu Kristu “malaika” uwaba “na makii ya pa cilindi icabula impela,” akekata Satana ne fibanda fyakwe no kubapoosa mu cilindi cabula impela, kabili bakaba mulya mwine pa myaka 1,000. (Luka 8:30, 31; 1 Yoh. 3:8) Iyi ikaba e ntendekelo ya kufwanta insoka ku mutwe. *—Ukute. 3:15.
16. Bushe Satana akaba shani ilyo bakamupoosa mu “cilindi icabula impela”?
16 Bushe “icilindi icabula impela” umo Satana ne fibanda fyakwe bakapooswa ni cinshi? Ishiwi lya ciGriki ilya kuti aʹbys·sos ilyo Yohane abomfeshe, lipilibula “icilindi icitali icine cine.” Ili shiwi lipilibula no kuti “icilindi icishailepela, icaya iciyeyeye” nangu “umuyenge.” Kanshi takuli nangu umo uwingaya muli ici cilindi kano fye Yehova na malaika wakwe uwakwata ‘amakii ya pali ici cilindi icabula impela.’ Ilyo Satana bakamupoosa muli ici cilindi, akaba kwati nafwa pantu takakwate amaka ya ‘kulufya na kabili inko.’ Ukwabula no kutwishika ilya ‘nkalamo iibuluma’ tayakakwate amaka na kabili!—1 Pet. 5:8.
IFIKACITIKA ILYO TAKULABA UMUTENDE
17, 18. (a) Finshi ifili no kucitika ifyo twalandapo muli cino cipande? (b) Ifi fintu nga fyapita, finshi tukaipakisha?
17 Ifintu ifya cipesha amano kabili ifikatenshe calo fili no kucitika ku ntanshi. Tuli no kulolela ukumona ifyo bakalanda abati, kuli “Umutende no mutelelwe!” Lyena tukamonako uko Babiloni Mukalamba akonaulwa, ne fyo Goge wa mu calo ca Magoge akasansa abantu ba kwa Lesa, ifyo inkondo ya Armagedone ikatendeka, e lyo ne fyo bakapoosa Satana ne fibanda fyakwe mu cilindi cabula impela. Ifi fyonse nga fyacitika, no bubi bonse nga bwapwa, e lyo tukatampa ukwikala cipya cipya mu kuteka kwa kwa Kristu ukwa Myaka Ikana Limo umo abantu bakasekelela nga nshi pantu “umutende ukafula.”—Amalu. 37:10, 11.
18 Muli cino cipande twalanda pa fintu fisano lelo kuli na fimbi “ifishimoneka” ifyo tulingile ‘ukubikako imitima yesu.’ Ifi fintu e fyo tukalandapo mu cipande cikonkelepo.
[Amafutunoti]
^ para. 2 Muli cino cipande, twalalanda pa fintu fisano, e lyo mu cikonkelepo tukalanda pali fimbi fisano.
^ para. 6 Belengelenipo na fimbi mwi buuku lya kuti Ukusokolola Akalume ka Kuko Kakalamba Nakapalama! pa mabula 251-258.
^ para. 14 Amashiwi yaba pali Daniele 2:44, aya kuti “ukupwisha aya mabufumu yonse,” yapilibula amabufumu, nelyo ifyalo fyakwatisha amaka, ifyaimininwako ne cimpashanya. Lelo ubusesemo na bumbi ubwaba ngo bu, bulanga ukuti “ishamfumu sha ba pano isonde shonse” shikalongana pamo ku kulwisha Yehova pa “bushiku bukalamba ubwa kwa Lesa Wa Maka Yonse.” (Ukus. 16:14; 19:19-21) Kanshi, te mabufumu fye ayaba mu cimpashanya ayakonaulwa pa Armagedone, lelo na mabufumu yonse aya muli cino calo yakonaulwa.
^ para. 15 Satana bakamufwanta umupwilapo pa mpela ya myaka 1,000 ilyo bakamupoosa ne fibanda fyakwe muli “bemba wa mulilo umwaba na mabwe ya mingu.”—Ukus. 20:7-10; Mat. 25:41.
[Ifipusho]
[Akabokoshi ne Fikope pe bula 4]
IFINTU FISANO IFILI NO KUCITIKA:
1 Ukulanda ukuti “Umutende no mutelelwe!”
2 Inko shikasansa no konaula “Babiloni Mukalamba”
3 Ukusansa abantu ba kwa Yehova
4 Inkondo ya Amargedone
5 Satana ne fibanda fyakwe bakabapoosa mu cilindi icabula impela