Bushe Ifyo Mulanda
Tontonkanyeni pali ici cilangililo: Tutile eluda uwaba muli Komiti wa Kumfwaninamo ne Fipatala apangana na munyinefwe uwacaice ukuti bakabombe nankwe mu mulimo wa mwi bala pa Mulungu ulucelo. Ulucelo pa Mulungu, eluda apokelela foni ukufuma ku wa bwananyina kabili amweba ukuti umwina mwakwe aciba mu busanso bwa pa musebo kabili nabamubutushisha ku cipatala. Aeba eluda ukuti amwafweko ukulanda na dokota uwingasumina ukundapa umwina mwakwe ukwabula ukubomfya umulopa. E ico eluda aeba munyinefwe wacaice ukuti tababombe bonse mu mulimo wa mwi bala pantu alefwaya ukwafwa ulu lupwa ulukwete ubwafya ubulekabila ukubombelwapo mu kwangufyanya.
Tontonkanyeni na pali ici cilangililo: Tutile nkashi umushimbe uwakwata abana babili bamwita ku baupana abo aba nabo mu cilonganino ukuti akayebatandalilako icungulo bushiku cimo. Ilyo uyu nkashi aeba abana bakwe, abana batemwa, kabili balefwaisha ukuya ku ng’anda ya babetile. Lelo ilyo kwashala fye ubushiku bumo, aba baupana baeba uyu nkashi ukuti ekaya ku mwabo pantu kuli fimo ifyacitika ifyo bashale-enekela. Pa numa, uyu nkashi aisaishiba ukuti icalengele ukuti aba abaupana bamwebe ukuti eya ku ng’anda ku mwabo ni co balibetile ku fibusa fyabo cilya cine cungulo kabili balisumine ukuyako.
Kwena apo tuli Bena Kristu, tufwile ukucita ifyo twalanda. Tatufwile ukulenga ‘ee yesu yaisaba iyo.’ (2 Kor. 1:18) Lelo, nga fintu twamona muli ifi filangililo, ifintu filapusanapusana. Kulaba limo ilyo tufilwa ukucita ifyo twapangene pantu takuba mwa kulosha. Ifi fine e fyo cali na ku mutumwa Paulo.
ABENA KORINTI BALETI PAULO ALEALUKA-ALUKA
Mu 55 C.E., ilyo Paulo ali mu Efese pa lwendo lwa bumishonari ulwalenga butatu, alefwaya ukwabuka Bemba wa Aegean no kuya ku Korinti kabili nga afuma kulya ali no kuya ku Makedonia. Ilyo alebwelela ku Yerusalemu, alefwaya ukuyatandalila icilonganino ca ku Korinti umuku walenga bubili. Cimoneka kwati alefwaya ukuyapoka ifya bupe ifya kutwalila aba bwananyina ku Yerusalemu. (1 Kor. 16:3) Amashiwi yaba pali 2 Abena Korinti 1:15, 16 e yalangilila ici, patila: “Pa kuba no kucetekela uku, nalepanga ukubalilapo ukwisa kuli imwe, pa kuti musekelele na kabili, nalepanga ukumupempula pa kuya ku Makedonia no kumupempula na kabili pa kufuma ku Makedonia, pa kuti mukanshindike pa kuya ku Yudea.”
Cimoneka kwati ilyo Paulo alembeele abena Korinti kalata, alibebele ukuti ali no kuyabapempula. (1 Kor. 5:9) Lelo, ilyo papitile fye inshita iinono pa numa ya kubalembela iyi kalata, Paulo aumfwile ku ba mu ng’anda ya kwa Kloe ukuti aba mu cilonganino ca mu Korinti balepusana sana. (1 Kor. 1:10, 11) Paulo apingwilepo ukukanayako, kabili abalembeele kalata iyo twita ukuti 1 Abena Korinti. Muli iyi kalata, Paulo alifundile abena Korinti no kubalungika. Abebele no kuti akabalilapo ukuya ku Makedonia kabili pa numa e lyo akaya ku Korinti.—1 Kor. 16:5, 6. *
Cimoneka kwati ilyo aba bwananyina mu Korinti bapokelele kalata abalembeele, bamo abaleimona ukuba “abatumwa bene bene” balelanda ukuti Paulo alaluka-aluka, tacita ifyo alanda. Lelo Paulo abepwishe ukuti: “Ilyo nalepanga ukucita ifi, bushe naleangala fye? Nalimo ifintu ifyo mpanga, bushe mpanga ukulingana no buntunse, pa kuti nsose ati ‘Ee,’ e lyo kabili ntile ‘Iyo’?”—2 Kor. 1:17; 11:5.
Nalimo kuti twaipusha atuti, Bushe Paulo ‘aleangala fye’? Iyo nakalya! Ishiwi ilyo bapilibula ukuti ‘ukwangala’ lilosha na ku muntu uwaluka-aluka, uo tushingacetekela, uushisunga ifipangano. Icipusho Paulo aipwishe ica kuti “bushe mpanga ukulingana no buntunse”? cali no kwafwa Abena Kristu mu Korinti ukwishiba ukuti icalengele alule ulwendo lwakwe te mulandu wa kuti tasungile icipangano.
Paulo alikeene ifyo balemubepesha, atile: “Lelo filya fine twingacetekela Lesa, e fyo na mashiwi yesu kuli imwe yashingaba Ee e lyo kabili yaisaba Iyo.” (2 Kor. 1:18) Icishinka ca kuti, ilyo Paulo ayalwile ubulendo bwakwe, alibikile sana amano ku ba bwananyina ba ku Korinti. Pali 2 Abena Korinti 1:23, palanda ukuti ico ashailile ku Korinti mulandu wa kuti ‘talefwaya ukubakalifya imitima.’ Alefwaya ukubapeeleko inshita ya kulungika ifintu ilyo ashilayako. Kabili filya fine Paulo alesubila e fyacitike, ilyo ali ku Makedonia, Tito amwebele ukuti amakalata alembeele abena Korinti yalibalengele ukumfwa ubulanda kabili balilapiile. Paulo alitemenwe sana ilyo aumfwile ifi.—2 Kor. 6:11; 7:5-7.
EMO TUSOSELA ATI “AMENI” KULI LESA
Ifi balelanda ukuti Paulo alaluka-aluka calepilibula no kuti te kuti bamucetekele muli fyonse nangu fye ni mu mulimo wa kushimikila. Lelo Paulo acinkwileko abena Korinti ukuti e wabashimikile imbila nsuma pali Yesu Kristu. Atile: “Umwana wa kwa Lesa, Kristu Yesu, uo ine na Silbani na Timote, twabilile kuli imwe taishileba Ee e lyo kabili aba Iyo, lelo Ee yaisaba Ee muli ena.” (2 Kor. 1:19) Bushe Yesu Kristu uo Paulo alepashanya alealuka-aluka? Awe! Muli fyonse ifyo Yesu alecita ilyo ali pano calo na lintu aleshimikila, lyonse alelanda icine. (Yoh. 14:6; 18:37) Nga ca kuti ifyo Yesu aleshimikila fyali fya cine kabili kuti twaficetekela, kabili bulya bwine e bukombe na Paulo alebila, ninshi ifyo Paulo aleshimikila fya cine.
Yehova, ni “Lesa wa cishinka.” (Amalu. 31:5) Amashiwi Paulo akonkeshepo ukulanda e yalangilila ici, atile: “Amalayo ya kwa Lesa nelyo yafula shani, yaisaba Ee muli ena,” e kutila Kristu. Ifi Yesu atwalilile uwa kaele ilyo ali pano calo calenga tucetekele ukuti amalayo ya kwa Yehova yakafikilishiwa. Paulo alandile no kuti: “E ico kabili ni muli ena [Yesu] e mo tusosela ati ‘Ameni’ kuli Lesa pa kuti tucindike Lesa.” (2 Kor. 1:20) Yesu e “Ameni,” nelyo e bushininkisho ubwa kuti amalayo yonse aya kwa Yehova Lesa yakafikilishiwa!
Filya fine Yehova na Yesu balanda icine lyonse, na Paulo wine ifyo alelanda e fyo alecita. (2 Kor. 1:19) Talealuka-aluka, e kutila talelaya amalayo “ukulingana no buntunse.” (2 Kor. 1:17) Lelo ‘aletungululwa no mupashi.’ (Gal. 5:16) Muli fyonse ifyo alecita, alebika amano ku bantu. Ee yakwe yaleba ni Ee!
BUSHE EE WENU ALABA EE?
Muno nshiku, abantu abengi abashikonka ifyo Baibolo ilanda balalaya ukuti bakacita fimo lelo nga kwaba ubwafya ubunono nelyo kwacitika ico batemwa sana ninshi tabacite ifyo balaile. Nangu ni mu fya makwebo te lyonse “ee” aba “ee,” nangu ca kuti balisainishanya ne fipepala fya cipangano. Abengi tabamona icupo ukuti cipangano icishifwile ukupwa. Lelo, nga twamona ifyo ifyupo fya bantu abengi fipwa kuti twamona ukutila abantu bamona icupo ukuti tacacindama kabili kuti capwa inshita fye iili yonse.—2 Tim. 3:1, 2.
Inga imwe, bushe Ee wenu aba ni Ee? Ca cine, nga filya tulandilepo pa ntendekelo ya cino cipande, limo kulacitika fimo ifingalenga mwafilwa ukucita ifyo mwapangene no muntu umo, te kuti ninshi mulaluka-aluka lelo mulandu wa kuti tamukwete fye mwa kulosha. Lelo apo muli Bena Kristu, nga mwalaya fimo nelyo mwapangana icipangano no muntu, mufwile ukwesha na maka ukufikilisha. (Amalu. 15:4; Mat. 5:37) Nga mulecita ifi, abantu bakamwishiba ukuti mwalicetekelwa, mulacita ifyo mulanda, no kuti mulalanda icine. (Efes. 4:15, 25; Yako. 5:12) Abantu nga baishiba ukutila kuti bamucetekela muli fyonse ifyo mucita, bakalafwaisha ukukutika ilyo mulelanda nabo pa Bufumu bwa kwa Lesa. E ico, natule-esha na maka yesu yonse ukuleka Ee wesu aleba Ee!
^ par. 7 Pa numa ya kulemba kalata ya kubalilapo ku bena Korinti, Paulo aliile ku Makedonia, kabili apitile mu Troa, kulya e ko ailelembela kalata ya bubili ku bena Korinti. (2 Kor. 2:12; 7:5) Lyena pa numa, aile ku Korinti.
