Kuti Twacita Shani pa Kwasuka “Umuntu Onse”?
“Imilandile yenu yonse ibe iisuma, . . . pa kuti mwishibe ifya kwasuka bwino umuntu onse.”—KOL. 4:6.
1, 2. (a) Landeni icacitike icilelanga ukuti calicindama ukwipusha bwino amepusho? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.) (b) Mulandu nshi tushilingile ukumfwila umwenso nga batwipusha pa malyashi aya-afya?
IMYAKA iinono iyapita, nkashi umo alelanshanya ifya mu Baibolo no mwina mwakwe uushali Nte. Kale uyu mwaume alepepa mwi Calici limo ilya batila Bena Kristu. Ilyo balelanshanya, umulume wakwe atile asumine ukuti kwaba Balesa Batatu. Ilyo nkashi ailwike ukuti umwina mwakwe taishibe umwalola icisambilisho ca kuti kwaba Balesa Batatu, amwipwishe ukuti, “Bushe mwasumina ukuti Lesa ni Lesa, Yesu na o ni Lesa, kabili no mupashi wa mushilo na o ni Lesa; nomba kwaba fye Lesa umo te balesa batatu?” Icapapwishe uyu nkashi ca kuti umwina mwakwe ayaswike ati, “Awe te fyo nasumina!” Lyena batwalilile ukulanshanya pa fyo Lesa wa cine aba.
2 Ici icacitike cilelanga ifyo cacindamina ukwipusha bwino amepusho. Tulesambililako icishinka na cimbi icacindama ica kuti, tatufwile ukumfwa umwenso wa kulanshanya na bantu pa malyashi ayomfwika aya-afya pamo nga ya kuti, kwaba Balesa Batatu, umulilo wa pe, nelyo ilya kuti takwaba Kabumba. Nga twashintilila pali Yehova no kubomfya ifyo atusambilisha, kuti twaishiba ifya kwasuka abantu bwino ica kuti twabafika na pa mutima. (Kol. 4:6) Natumfwe ifyo bakasabankanya abashimikila bwino bacita ilyo balelanshanya amalyashi ya musango yu. Twalasambilila pa (1) ifya kwipusha ifipusho ifingalenga umuntu alanda ifyo aletontonkanya, (2) ifya kulanshanya amalembo, na (3) ifya ukubomfya ifilangililo pa kulenga icishinka cumfwike.
MULEIPUSHA IFIPUSHO IFINGALENGA UMUNTU ALANDE IFYO ALETONTONKANYA
3, 4. Mulandu nshi cacindamina ukwipusha amepusho nga tulefwaya ukwishiba ifyo umuntu asuminamo? Langilileni.
3 Ukwipusha ifipusho kuti kwalenga twaishiba ifyo umuntu asuminamo. Mulandu nshi ici cacindamina? Baibolo pa Amapinda 18:13 itila: “Uwasuka ilyo talati omfwikishe umulandu, buwelewele kuli ena kabili ni nsoni.” Kanshi ilyo tushilatendeka ukulanshanya no muntu pa fyo Baibolo yalanda pa lyashi limo, kuti caba bwino twabala twaishiba ifyo asuminamo. Pantu nalimo kuti twaonaula fye inshita ukulondolwela umuntu ifyo Baibolo ilanda pa cisambilisho ico uyo muntu ashasuminamo no kusumina!—1 Kor. 9:26.
4 Tutile tulelanshanya no muntu pa mulilo wa pe. Te bantu bonse abasumina ukuti kwaliba icifulo uko abantu baya mu kupya mu mulilo wa pe. Kanshi kuti nalimo twalanda atuti: “Abantu baishiba ifyapusanapusana pa cisambilisho ca kuti kwaliba umulilo wa pe, inga imwe mwaishibapo shani?” Nga twaumfwa ifyo ayasuka, e lyo twingamwafwa ukwishiba ifyo Baibolo isambilisha pali ilyo lyashi.
5. Bushe ukubomfya ifipusho kuti kwatwafwa shani ukwishiba icalenga umuntu ukusumina muli fimo?
5 Ukubomfya amepusho ayasuma kuti kwalenga twaishiba umulandu umuntu tulelanda nankwe asuminina mu cisambilisho cimo. Ku ca kumwenako, ilyo tuleshimikila nalimo kuti twakumanya umuntu uutila tasumina muli Lesa. Nalimo ico twingabalilapo ukutontonkanyapo ca kutila, icalenga alande ifyo ni co abantu abengi basumina ukuti ifintu fyasangwike fye. (Amalu. 10:4) Lelo icilenga bamo ukuleka ukutetekela Lesa, mulandu wa mafya bakwata. Cilabafya ukusumina ukuti kwaliba Kabumba uwakwata ukutemwa. Kanshi nga ca kuti abo tulelanda nabo balatwishika nga ca kuti Lesa e ko aba, kuti twabepusha ukutila, “Bushe ifi e fyo mwasuminamo ukutula na kale?” Nga ca kuti bakaana, kuti twabepusha icalenga ukuti batendeke ukutontonkanya ukuti Lesa takwaba. Ifyo bayasuka kuti fyalenga twaishiba ifyo twingabafwa.—Belengeni Amapinda 20:5.
6. Cinshi tufwile ukucita nga twaipusha umuntu icipusho?
6 Nga twaipusha umuntu icipusho, tufwile ukukutikisha ilyo aleasuka no kucindika ifyo alanda. Natulangilile, umuntu nalimo kuti atulondolwela ubucushi bwamuponene ubwalenga aletwishika nga ca kuti kwaliba Kabumba uwaba no kutemwa. Ilyo tatulamupeela ubushininkisho bwa kuti Lesa e ko aba, tufwile intanshi twalanga ukuti natufwa ububi pa camucitikila kabili tufwile no kumweba ukuti tacalubana ukufwaya ukwishiba ico tuculila. (Haba. 1:2, 3) Nga twamutekanishisha no kumulanga ukuti natumutemwa, cikalenga akalefwaya ukwishibilapo na fimbi. *
MULELANSHANYA PE LEMBO MWABELENGA
Cinshi icingatwafwa sana ukulafika abo tuleshimikila pa mutima? (Moneni paragrafu 7)
7. Cinshi cingalenga tulefika abo tulelandako pa mutima?
7 Natulande pa fyo twingalanshanya no muntu ilyo twabelenga Ilembo. Ico tubomfya sana pa kushimikila ni Baibolo. Ilatwafwa sana ukuba ‘abafikapo bwino bwino, abaipangasha icine cine ukubomba umulimo onse uusuma.’ (2 Tim. 3:16, 17) Icilenga ukuti tulefika abantu pa mutima, te bwingi bwa malembo twabelenga lelo fintu twayalondolola no kulanshanya no muntu. (Belengeni Imilimo 17:2, 3.) Natulangilile ifyo twingalanshanya na bantu ukubomfya amalembo mu nshila shitatu.
8, 9. (a) Ni nshila nshi imo iyo twingabomfya pa kulanshanya no muntu uwasumina ukuti Yesu alilingana na Lesa? (b) Ni nshila nshi shimbi isho mubomfya pa kulanshanya na bantu abatila Yesu alilingana na Lesa?
8 Inshila ya kubalilapo: Ilyo tuleshimikila twasanga umuntu uwasumina ukuti Yesu alilingana na Lesa. Malembo nshi twingabomfya pa kulanshanya nankwe? Kuti twamweba ukuti abelenge pali Yohane 6:38, apo Yesu alandile ukuti: “Ico nafumina ku muulu te ku kucita ukufwaya kwandi, lelo ni ku kucita ukufwaya kwa wantumine.” Pa numa ya kubelenga kuti twamwipusha ukuti: “Nga ca kuti Yesu ni Lesa, ninshi nani amutumine ukufuma ku muulu? Bushe uwamutumine te kuti abe umukalamba pali Yesu? Na kuba, uutuma umunankwe e uba umukalamba.”
9 Kuti mwabomfya ne lembo lya Abena Filipi 2:9, apo umutumwa Paulo alondolwele ifyo Lesa acitile ilyo Yesu afwile no kubuushiwa. Ilembo litila: “E ico Lesa na o alimusansabike [Yesu] kabili mu cikuuku amupeele ishina ilyacila amashina yonse.” Pa kulanshanya no muntu pali ili lembo, nalimo kuti twatila: “Nga ca kuti Yesu alilingene na Lesa ilyo talafwa kabili pa numa Lesa amusansabika, bushe te kuti cilole mu kuti Yesu nomba mukalamba pali Lesa? Nomba bushe nani engaba umukalamba pali Lesa?” Nga ca kuti umuntu alicindika Icebo ca kwa Lesa kabili aliba no mutima wa bufumacumi, ukulanshanya kwa musango yu kuti kwalenga afwaya ukwishibilapo na fimbi pali ili lyashi.—Imil. 17:11.
10. (a) Bushe kuti twalanshanya shani no muntu uwasumina ukuti kwaliba umulilo wa pe? (b) Ni nshila nshi imbi iyo mubomfya pa kulanshanya na bantu abatila kwaliba umulilo wa pe?
10 Inshila ya bubili: Nga twasanga umuntu uwatemwa sana ifya mapepo kabili akaana ukusumina ukuti abantu ababipa tabakaboce mu mulilo wa pe. Nalimo icalenga ukuti asumine ukuti kwaliba umulilo wa pe mulandu wa kuti alafwaya sana abantu ababipa ukukandwa pa fyabipa ifyo bacita. Kuti twalanshanya shani no muntu wa musango yu? Ica kubalilapo, tufwile ukumweba ukuti ca cine ababipa bakakandwa. (2 Tes. 1:9) Lyena kuti twamweba ukubelenga pa Ukutendeka 2:16, 17, apalanga ukuti icilambu ca lubembu ni mfwa. Kuti twamweba ukuti abantu bonse bafyalwa ababembu pa mulandu wa kuti Adamu alibembwike. (Rom. 5:12) Lyena kuti twamweba no kuti Lesa talandile ukuti ali no kumukanda mu mulilo wa pe. Kuti twamwipusha ukuti, “Nga ca kuti Lesa ali no kukanda Adamu na Efa mu mulilo wa pe, bushe nga tabasokele kabela?” Pa numa kuti twabelenga pa Ukutendeka 3:19, apo balanda ifyo Lesa abapingwile ilyo babembwike kabili pali ili lembo tabalandapo pa mulilo wa pe. Palanda fye ukuti Adamu ali no kubwelela ku lukungu. Kuti twamwipusha ukuti, “Bushe nga cali fye bwino ukweba Adamu ukuti ali no kubwelela ku lukungu nga ca kuti Lesa ali no kumoca mu mulilo wa pe?” Nga ca kuti umuntu tulelanshanya nakwe alefwaya ukukutika, ici cipusho kuti calenga atontonkanyapo sana pali ili lyashi.
11. (a) Kuti twalanshanya shani no wasumina ukuti abantu bonse abasuma balaya ku muulu? (b) Ni nshila nshi imbi iyo mubomfya pa kulanshanya na bantu abatila abasuma bonse balaya ku muulu?
11 Inshila ya butatu: Nga twasanga umuntu uwasumina ukuti abantu bonse abasuma balaya ku muulu. Ifi nga e fyo umuntu tulelanshanya nankwe asuminamo, ninshi te kuti eshibe bwino ifyo Baibolo ilanda. Ku ca kumwenako, nga twamubelengele Ukusokolola 21:4. (Belengeni.) Bushe kuti aishiba umo amashiwi yabapo yalola? Kuti amona kwati amapaalo balanda pali ili lembo yalosha ku fikalacitika ku muulu. Kuti twalanshanya shani nankwe? Ukucila ukumubelengela amalembo na yambi, kuti twalanshanya fye ifyebo fyaba pali ili line ilembo. Ilembo litila: “Imfwa tayakabeko na kabili.” Kuti twamwipusha ukuti icintu ico balanda ukuti tacakabeko na kabili ninshi e ko cali pa kubala, te fyo? Ukwabula no kutwishika kuti asumina. Lyena kuti twamweba ukuti ku muulu takwatala ukuba imfwa; abafwa bantu bekala pano calo. Kanshi amashiwi yaba pa Ukusokolola 21:4 yalanda pa mapaalo tukapokelela pano pene pa calo.—Amalu. 37:29.
MULEBOMFYA IFILANGILILO PA KULENGA ICISHINKA UKUMFWIKA
12. Mulandu nshi Yesu alebomfesha ifilangililo?
12 Ukulunda pa kubomfya amepusho, Yesu alebomfya ne filangililo ilyo aleshimikila. (Belengeni Mateo 13:34, 35.) Ifilangililo Yesu alebomfya fyalelenga aishiba ifyo abantu alelanda nabo baletontonkanya. (Mat. 13:10-15) E lyo kabili ifilangililo fyalengele abantu ukutemwa ifyo alesambilisha no kukanafilaba. Bushe kuti twabomfya shani ifilangililo ilyo tulesambilisha abantu?
13. Cilangililo nshi twingabomfya ku kulangilila ukuti Lesa mukalamba pali Yesu?
13 Ifilangililo ifyayanguka ilingi e fyawama ukubomfya. Natulangilile, ilyo tulelondolwela umuntu ukuti Lesa mukalamba pali Yesu, nalimo kuti twalanda pali filya Lesa na Yesu balebomfya amashiwi na ifwe tubomfyako mu lupwa. Lesa aleita Yesu ukuti mwana, Yesu na o aleita Lesa ati Tata. (Luka 3:21, 22; Yoh. 14:28) Pa numa, kuti twamwipusha ukuti: “Kuti mwalondolola shani abantu babili abalingana abafyalwa ing’anda imo?” Uyo muntu nalimo kuti atila ni bampundu. Ifi nga e fyo ayasuka kuti twamutasha. Lyena kuti twamweba ukuti: “Nga ca kutila imwe na ine tacitwafishe ukwishiba abantu abalingana mu lupwa, bushe kuti cakosela Yesu Kasambilisha Mukalamba ukwishiba ubupusano bwaba pali ena na Lesa? Yesu aleita Lesa ukuti Tata. Ne ci calelanga ukuti Lesa mukalamba pali ena kabili alimucila amaka.”
14. Cilangililo nshi twingabomfya pa kulenga umuntu ukwiluka ukuti Lesa te kuti aleke Satana aleoca abantu mu mulilo wa pe?
14 Natulande pa ca kumwenako na cimbi. Bamo basumina ukuti Lesa abomfya Satana ku kulungulusha abantu mu mulilo wa pe. Ukubomfya icilangililo calinga kuti kwalenga umufyashi ukwiluka umulandu cishingabela icalungama kuli Lesa ukubomfya Satana ukulalungulusha abantu mu mulilo wa pe. Kuti twamweba atuti: “Elenganyeni umwana wenu aleka ukumfwa kabili alacita ifintu ifingi ifyabipa. Bushe kuti mwacita shani?” Umufyashi kuti nalimo atila, kuti asalapula umwana no kulamufunda lyonse. (Amapi. 22:15) Lyena kuti twaipusha umufyashi ifyo engacita nga umwana atwalilila fye ukucita ifyabipa. Abafyashi abengi kuti batila nga talekele, kuti basuka bamukanda. Pa numa kuti twabepusha atuti, “Kuti mwacita shani nga mwaishiba ukutila kwaliba umuntu umubi uwalenga umwana wenu ukuba cintomfwa?” Ukwabula ukutwishika, umufyashi kuti afulilwa sana uyo muntu. Pa kuti bomfwe umulolele icilangililo, kuti mwabepusha amuti, “Bushe kuti mwatwala umwana wenu kuli uyo wine muntu uwalenga abe cintomfwa pa kuti amukande?” Ukwabula no kutwishika kuti bakaana. Kanshi na Lesa wine te kuti alekele Satana ukulakanda abantu abo Satana wine atunka ukulacita ifyabipa!
MWILAENEKELA IFYACILAPO
15, 16. (a) Mulandu nshi tushingenekela ukuti bonse abo tushimikilako bakakutika ku mbila ya Bufumu? (b) Bushe tulingile ukwishiba sana ukusambilisha pa kuti tuleshimikila bwino? Londololeni. (Moneni akabokoshi akaleti, “ Icipande Icingatwafwa Ukwishiba Ifya Kwasuka.”)
15 Twalishiba ukuti te bonse abo tushimikilako abapokelela imbila ya Bufumu. (Mat. 10:11-14) Te bonse bengakutika nangu tubomfye ifipusho ifisuma, tulanshanye bwino pa malembo, no kubomfya ifilangililo ifisuma. E fyo cali na kuli Yesu, banono fye bakutike ku fyo alesambilisha, e lyo ena na kuba ali ni Kasambilisha Mukalamba!—Yoh. 6:66; 7:45-48.
16 Cimbi ca kuti, nangu tumona kwati tatwaishiba sana ukusambilisha, kuti twabomba bwino umulimo wa kushimikila. (Belengeni Imilimo 4:13.) Icebo ca kwa Lesa citweba ukuti ‘bonse ababa no mutima uusuma uufwaya umweo wa muyayaya’ bakomfwa ku mbila nsuma ya Bufumu. (Imil. 13:48) E ico kanshi twilaenekela ifyacilapo ku bantu tushimikilako e lyo na kuli fwe bene. Natulebomfya bwino ifyo Yehova atusambilisha, nga tulecita ifyo twakulanonkelamo pamo na baletumfwa. (1 Tim. 4:16) Yehova kuti atwafwa ukwishiba “ifya kwasuka umuntu onse.” Mu cipande cikonkelepo, tukasambilila pa fyo ukucitila abantu tushimikila ifisuma kwingalenga tuleshimikila bwino.
^ par. 6 Moneni icipande cileti, “Bushe Kuti Mwacetekela Ukuti Kwaliba Kabumba?” mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa October 1, 2009.
