1. Cinshi fwe babomfi ba kwa Lesa twacindamika sana mu kupepa kwesu?

BUSHE mwalibala amumonapo ishina lya kuti Yehova nalilembwa pa cikuulwa nelyo pali motoka? Ukwabula no kutwishika mufwile mwalipapile ilyo mwalimwene. Fwe babomfi ba kwa Lesa twalicindika sana ishina lya kwa Lesa, e mulandu twitilwa no kuti tuli Nte sha kwa Yehova! Mwi sonde lyonse, ni Nte sha kwa Yehova fye e baishibikilwa kwi shina lya kwa Lesa wa cine. Lelo twalishiba ukuti ukwinikwa ishina lya kwa Lesa wa cine cipilibula no kulakonka ifyo afwaya.

2. Cinshi cikabilwa ku betilwa kwi shina lya kwa Lesa?

² Ukubomfya fye ishina lya kwa Lesa epela te kwingalenga ukuti Yehova atupaale. Tufwile no kuba ne mibele iisuma. Uyu e mulandu Baibolo ilandila ukuti abantu ba kwa Yehova bafwile ‘ukutaluka ku fyabipa.’ (Amalu. 34:14) Umutumwa Paulo alilandile ukwabula ukupita na mu mbali ukuti: “Onse uulumbula ishina lya kwa Yehova ataluke ku cabipa.” (Belengeni 2 Timote 2:19.) Fwe Nte sha kwa Yehova twaishibikwa ukuti tupepa Yehova. Lelo bushe kuti twataluka shani ku fyabipa?

3, 4. Mashiwi nshi ayapelenganya abasambilila sana ifya mu Baibolo, kabili mulandu nshi?

³ Tontonkanyeni pa mashiwi Paulo alandile ayaba pali 2 Timote 2:19. Muli aya mashiwi, Paulo alandile pa “mufula uwakosa uwa kwa Lesa” kabili alandile na pa fintu fibili ifyalembwa pali uyu mufula. Ica kubalilapo ca kuti, “Yehova aishiba abakwe,” kabili Paulo afwile ayambwile aya mashiwi mu Impendwa 16:5. (Moneni icipande ca kubalilapo.) Ica bubili ca kuti, “Onse uulumbula ishina lya kwa Yehova ataluke ku cabipa.” Pa myaka iingi, abasoma sana ifya mu Baibolo tabaishiba bwino uko Paulo ayambwile aya mashiwi. Mulandu nshi?

⁴ Amashiwi Paulo alembele yomfwika ukuti kwali uko ayambwile. Lelo cimoneka kwati takwaba ilembo mu Malembo ya ciHebere umwaba amashiwi ya mu kulungatika nga yalya Paulo alandile. Nomba ni mwi umutumwa aloseshe ilyo alandile ukuti: “Onse uulumbula ishina lya kwa Yehova ataluke ku cabipa”? Amashiwi alandile pa kubalilapo, ayambwile mu Impendwa icipandwa 16. Aya mashiwi yalanda pa kupondoka kwa kwa Kora. Bushe na mashiwi akonkeshepo ukulanda, ya-ampana ne lyashi limo line ililanda pali bucipondoka bwa kwa Kora?

5-7. Finshi fyacitike mu nshiku sha kwa Mose ifyo Paulo alandilepo pali 2 Timote 2:19? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁵ Baibolo itila Datani na Abiramu, abana baume ba kwa Eliabu, bailundile kuli Kora ku kulwisha Mose na Aarone. (Impe. 16:1-5) Balisaalwile Mose kabili balimukeene ukuti Lesa te wa musalile ukuba intungulushi yabo. Aba bacipondoka balengele ukuti bucibusa bwa bena Israele na Lesa bube mu bwafya, pantu tabafumine mu luko lwa bena Israele. Ilyo ubushiku bwafikile ubwa kuti Yehova apaatulule abantu bakwe aba cishinka kuli balya bacipondoka, alilandile ifyo abantu bakwe balingile ukucita.

⁶ Baibolo itila: “Yehova na o ayaswike Mose, ati: ‘Eba ulukuta, auti, “Talukeni ku matenti ya kwa Kora, Datani na Abiramu!”’ Lyena Mose alimine no kuya kuli Datani na Abiramu, kabili na bakalamba ba mu Israele baile nankwe. Abebele ukuti: ‘Ndemupapaata ukuti talukeni ku matenti ya aba bantu imbifi kabili mwikumya ku cintu cabo nangu cimo, pa kuti mwisendelwa mu membu shabo shonse.’ Apo pene fye batalwike ku matenti ya kwa Kora, Datani na Abiramu, mu ncende shonse.” (Impe. 16:23-27) Pa numa, Yehova aonawile bacipondoka bonse. Lelo abantu ba kwa Yehova aba cishinka abatalwike aba bacipondoka, balangile ukuti balipata ifyabipa kabili balipuswike.

⁷ Yehova aleshiba ifyaba mu mitima yesu! Alishiba ababa ne cishinka kuli ena. Nangu ca kuti alishiba, abaali ne cishinka kuli ena balingile ukucitapo cimo, e kutila ukutaluka ababipa. Kanshi kuti twatila amashiwi Paulo alandile aya kuti “Onse uulumbula ishina lya kwa Yehova ataluke ku cabipa,” alelosha kwi lyashi lyaba pa Impendwa 16:5, 23-27. Ifi twalanda fyalyampana na mashiwi Paulo alandile aya kuti “Yehova aishiba abakwe.”—2 Tim. 2:19.

8. Mulandu nshi umuntu talingile ukupelela fye pa kubomfya ishina lya kwa Yehova nelyo ukuba mu cilonganino ca Bena Kristu?

⁸ Ilyo Paulo alandile pa fyacitike mu nshita ya kwa Mose, alecinkulako Timote ukuti alingile ukulacingilila bucibusa bwakwe na Yehova. Umuntu talingile ukupeelela fye pa kuba mu cilonganino ca Bena Kristu, nga filya fine na mu nshiku sha kwa Mose umuntu talingile ukupelela fye pa kubomfya ishina lya kwa Yehova. Abantu ba cishinka kuli Lesa bafwile fye ‘ukutaluka ku cabipa.’ Inga Timote ena alingile ukucita cinshi? Kabili finshi abantu ba kwa  Yehova muno nshiku bengasambililako ku kufunda kwa kwa Paulo?

9. Bushe “ifipusho fya buwelewele kabili ifishalolamo” fyakumine shani aba mu cilonganino ca kubalilapo?

⁹ Icebo ca kwa Lesa calilanda pa fyabipa ifyalekanalekana ifyo Abena Kristu balingile ukutalukako nelyo ukukaana. Ku ca kumwenako, ilyo Paulo ashilalanda amashiwi yaba pali 2 Timote 2:19, aebele Timote ukuti tafwile “ukulakansanina pa mashiwi.” Amwebele no ‘kutaluka ku milandile ya buwelewele.’ (Belengeni 2 Timote 2:14, 16, 23.) Abali mu cilonganino bamo balesambilisha ifisambilisho fya basangu. Na kabili, bamo nalimo mu cilonganino balesambilisha ifyalelenga balekansana. Nangu ca kuti amalembo tayalandile mu kulungatika ukuti ifyo balesambilisha fyalilubene, lelo fyalelenga aba mu cilonganino ukulapusana. Ifi fyalengele aba mu cilonganino baleumana, no kukanalaumfwana. E mulandu wine Paulo abebele ukuti bafwile “ukaana ifipusho fya buwelewele kabili ifishalolamo.”

10. Finshi tushifwile ukucita ku basangu?

¹⁰ Muno nshiku, te lingi mu cilonganino ca bantu ba kwa Yehova muba abasangu. Lelo nga twaumfwa ifisambilisho fya bufi te mulandu na balesambilisha, tufwile ukufikaana ilyo line fye. Tatufwile ukulanshanya nabo mu nshila fye iili yonse, nangu ukubaasuka pa fyebo babika pa Intaneti, kabili tatufwile ukumona kwati nga twalanshanya nabo limbi kuti twabafwa. Nga tulelanshanya nabo ninshi tatuleumfwila ukufunda kwa mu Malembo uko tulandilepo. Fwe bantu ba kwa Yehova tufwile ukutaluka ku basangu.

11. Finshi fingalenga ukuti kube “ifipusho fya buwelewele,” kabili finshi baeluda balingile ukucita pa kuti bambi balebapashanya?

¹¹ Kwaliba na fimbi ifingalenga ukuti mu cilonganino mwiba umutende. Ku ca kumwenako, ukupusana mu fyo tusala ifya kuleseshamo icitendwe kuti kwalenga mu cilonganino mwaba “ifipusho fya buwelewele kabili ifishalolamo.” Kwena Umwina Kristu nga alitemwa ifya kuleseshamo icitendwe ifishumfwana na mafunde ya kwa Yehova, baeluda tabafwile ukutekelesha uwa musango yu pa kuti fye mu cilonganino mube umutende. (Amalu. 11:5; Efes. 5:3-5) Na lyo line, baeluda tabafwile ukupatikisha bambi ukulakonka ifyo bena batemwa. Balakonka filya Amalembo yeba bakangalila Abena Kristu ukuti: ‘balecema umukuni wa kwa Lesa uo abapeela ukwangalila, belatitikisha abantu ba kwa Lesa, lelo baleba abantu abo umukuni wingapashanya.’—1 Pet. 5:2, 3; belengeni 2 Abena Korinti 1:24.

12, 13. (a) Finshi Inte sha kwa Yehova balandapo pa kusala ifya kuleseshamo icitendwe? (b) Bushe amalembo yali muli paragrafu 12 kuti yatwafwa shani na mu fintu fimbi?

¹² Icilonganino cesu tacalanda mu kulungatika pa mafilimu, ifyangalo fya pa vidio, amabuuku, nelyo inyimbo ifyo Umwina Kristu alingile ukusala. Mulandu nshi? Pantu Baibolo itukoselesha ukuti fwe bene tufwile ‘ukukwata amano aya kulekanya icalungama ne calubana.’ (Heb. 5:14) Muli Baibolo mwaliba amashiwi ayo Umwina Kristu alingile ukutontonkanyapo ilyo talasala ifya kuleseshamo icitendwe. Muli fyonse ifyo tulecita, tufwile ukukonka filya Baibolo yalanda ukuti, “ilyo mushilacita icintu mulebala mwamona nga kuti casekesha Shikulu.” (Efes. 5:10) Baibolo yalilanda ukuti umutwe wa lupwa alikwata amaka pa ba mu ng’anda yakwe, kanshi kuti kwaba ifya kuleseshamo icitendwe fimo ifyo engakaanya aba mu ng’anda yakwe. *—1 Kor. 11:3; Efes. 6:1-4.

 ¹³ Aya amalembo twalandapo kuti yatwafwa na ku fintu fimbi, te lintu fye tulesala ifya kuleseshamo icitendwe. Ifyo bamo bengatemwa ukufwala, ukuipempenkanya, ukundapwa ne fintu fimbi na fyo nalimo kuti fyalenga tulekansana. Lelo nga ca kutila Baibolo tayalanda mu kulungatika pa fintu fimo, abantu ba kwa Yehova tabalingile ukulakansaninapo, pantu na kuba, “umusha wa kwa Shikulu tafwile ukucita ulubuli, lelo afwile ukuba uwanakilila kuli bonse.”—2 Tim. 2:24.

14. Cilangililo nshi Paulo abomfeshe pa kufunda ukuti tatufwile ukulayampana na babi?

¹⁴ Ni mu nshila nshi na imbi umo ‘abalumbula ishina lya kwa Yehova bengatalukila ku cabipa’? Tabafwile ukulayampana na bacita ifyabipa. Ilyo Paulo alandile pa “mufula uwakosa uwa kwa Lesa,” alandile pa cilangililo na cimbi. Alandile pa “ng’anda iikalamba” umushaba fye “ifipe fya golde na silfere lelo mwaba ne fya fimuti ne fye bumba, kabili fimo fya mulimo wa mucinshi lelo fimbi na fyo fya mulimo uwabula umucinshi.” (2 Tim. 2:20, 21) Lyena aebele Abena Kristu ‘ukuitalusha’ ku fipe “ifya mulimo uwabula umucinshi.”

15, 16. Cinshi twingasambilila ku cilangililo ca “ng’anda iikalamba”?

¹⁵ Bushe ici cilangililo calola mwi? Paulo apashenye icilonganino ca Bena Kristu ku “ng’anda iikalamba” e lyo aba mu cilonganino abapashenye ku “fipe” fya mu ng’anda. Limo ifipe fimo ifya mu ng’anda kuti fyalamba, ici kuti calenga umwine wa ng’anda afitalusha ku fipe fya busaka ifyo nalimo epikilamo.

¹⁶ Ifi fine e fyo na bantu ba kwa Yehova bacita muno nshiku, balesha na maka ukuisunga ababusaka, balataluka aba mu cilonganino abatwalilila fye ukusuula amafunde ya kwa Yehova. (Belengeni 1 Abena Korinti 15:33.) Nga ca kuti tulingile ukutaluka bamo mu cilonganino, ninshi abo tushipepa nabo bena tatulingile ukulayampana nabo, pantu abengi ‘balitemwa indalama, ba mataki,  ba matutumuko, ba miponto, tabomfwila abafyashi babo, tabatasha, tababa na cishinka, tabatemwa abantu, tabafwaya ifipangano, ba lwambo, tabailama, bankalwe, tabatemwa ubusuma, balafutuka abanabo, ni bamunshebwa, ba cilumba, batemwa ukwangala ukucila ukutemwa Lesa.’—2 Tim. 3:1-5.

17. Bushe abena Israele balangile shani ukuti cine cine balipatile ifyabipa?

¹⁷ Baibolo yalilanda mu kulungatika ifyo abena Israele bacitile ilyo babebele ukuti “talukeni ku matenti ya kwa Kora, Datani na Abiramu!” Baibolo itila, “apo pene fye balitalwike” ku matenti yabo. (Impe. 16:24, 27) Kanshi tabaikete na ku cani. Amalembo yalanga ukuti abena Israele ba cishinka balikonkele sana ifyo babebele pantu ‘balitalwike bacipondoka mu ncende shonse.’ Tabalefwaya ukuiletelela, kabili balikonkele ne mitima yabo yonse ifyo babebele ukucita. Balangile ukuti baleumfwila Yehova, kabili balipatile ifyabipa. Finshi twingasambilila ku fyo bacitile?

18. Ilyo Paulo afundile Timote ‘ukufulumuka ulunkumbwa lwa mu bulumendo,’ ni mwi aloseshe?

¹⁸ Bucibusa bwesu na Yehova bwalicindama sana, kanshi tufwile ukwangufyanya ukucita ifingatwafwa ukucingilila bucibusa bwesu nankwe. Ifi fine e fyo na Paulo afundile Timote ukucita ilyo amwebele ukuti “fulumuka ulunkumbwa lwa mu bulumendo.” (2 Tim. 2:22) Ilyo Timote bamwebele ukucita ifi, ninshi mukalamba, nalimo alicilile imyaka 30. Lelo abantu fye bonse te mulandu no mushinku kuti bakwata “ulunkumbwa lwa mu bulumendo.” Ilyo Timote ali no kukwata ulu lunkumbwa, alingile ‘ukufulumuka.’ Mu mashiwi yambi kuti twatila, Timote alingile ‘ukutaluka ku fyabipa.’ Ifi fine e fyo na Yesu alandile, atile: “Ilinso lyobe nga lilekulenga ukulufyanya, lilobole, no kulipoosa.” (Mat. 18:9) Muno nshiku, Abena Kristu abafwaya ukukonka uku kufunda no kucingilila bucibusa bwabo na Lesa balataluka bwangu bwangu ku fingonaula bucibusa bwabo na Lesa.

19. Bushe bamo bacita shani pa kuti bacingilile bucibusa bwabo na Lesa?

¹⁹ Bamo abali bacakolwa ilyo bashilaba ba Nte basalapo ukulekelela fye ukunwa. Bambi nabo balisalapo ukuleka ukutamba ifya kuleseshamo icitendwe fimo pantu nangu ca kuti tafyabipa, kuti fyalenga batendeka ukutontonkanya pa kucita ifyabipa. (Amalu. 101:3) Ku ca kumwenako, ilyo munyinefwe umo ashilaba Nte, alitemenwe sana ukuya mu fikuulwa umo balecinda bubi bubi. Lelo ukutula apo asambilile icine, alilekelela fye ukucinda, na lintu aleangalila pamo ba Nte banankwe tacindako pantu tafwaya ukutendeka ukulatontonkanya na kabili pa fyabipa. Kwena ici tacilolele mu kuti Abena Kristu tabalingile ukunwa ubwalwa, ukucinda, nelyo ukucita ifintu ifishabipa. Lelo twafundwa ukuti pa kuti tuicingilile ku fingonaula bucibusa bwesu na Lesa, tufwile ukwangufyanya ukutaluka ku fyabipa.

20. Nangu ca kutila tacayanguka ‘ukutaluka ifyabipa’, cinshi cilenga tuleba ne nsansa?

²⁰ Ukwitilwa kwi shina lya kwa Lesa calola mu kuti tufwile ukuba ne mibele isuma. Tufwile ‘ukutaluka ku cabipa’ conse nelyo ‘ukutaluka ku fyabipa.’ (Amalu. 34:14) Kwena tacayanguka ukucita ifi. Lelo tulaba ne nsansa ukwishiba ukuti Yehova alitemwa abantu bakwe abankonka amafunde yakwe ayalungama.—2 Tim. 2:19; belengeni 2 Imilandu 16:9a.