PETRO alililile nga nshi ilyo ailwike ukuti nakaana Yesu. Nangu ca kuti umutumwa alingile ukubombesha pa kuti atendeke ukubombela Lesa bwino, Yesu alefwaya ukuti akamubomfye ku kwafwa bambi. Yesu amwebele ati: “Ilyo ukalapila, ukakoseleshe bamunonko.” (Luka 22:32, 54-62) Petro alilapile kabili na o aishileba umukalamba mu cilonganino ca Bena Kristu ica kubalilapo. (Gal. 2:9) Umuntu uwabombelepo bueluda na o kuti abombako na kabili no kuba ne nsansa sana ilyo alekoselesha aba bwananyina.

Bamo abali baeluda balibafumyapo kabili ici calenga ukuti baleumfwa ukuti te kuti bafikepo ukubomba uyu mulimo na kabili. Ba Julio, * abaali baeluda pa myaka ukucila pali 20 ku South America batile: “Nalitemenwe sana ukupekanya amalyashi, ukutandalila aba mu cilonganino no kubacema! Lelo mu kashita fye akanono nalilekele ukubomba iyi milimo yonse. Ala icacitike calimbipiile nga nshi.” Pali ino nshita, ba Julio ni baeluda na kabili.

Umutumwa Yakobo alembele ukuti: “Mwe bamunyinane, mulemona ukuti nga mwaponenwa ne fya kwesha fyalekanalekana, ninshi mwalipaalwa icine cine.” (Yako. 1:2) Yakobo alelanda pa mesho ayo tukwata nga baletucusha pa mulandu wa kubombela Lesa e lyo na pa kukanapwililika. Alandile pa lunkumbwa, umusobolola ne mibele imbi. (Yako. 1:14; 2:1; 4:1, 2, 11) Ilyo Yehova atusalapula, nalimo kuti catukalipa. (Heb. 12:11) Lelo tatufwile ukuba no bulanda Yehova nga atusalapula.

Nangu ca kutila twalifuutwa pali bueluda, tufwile ukulanga ukuti icitetekelo cesu calikosa kabili tucili twalitemwa Yehova. Tufwile no kulatontonkanya pa calengele ukuti tulebomba uyu mulimo. Bushe ni co twalitemenwe Lesa kabili twalishininkishe ukuti ici  cilonganino cakwe no kuti aba kutungulula icilonganino balafwaikwa nelyo ni co twalefwaya fye ukuti tulemwenemo? (Imil. 20:28-30) Abatwalilila ukubombela Lesa nangu ca kuti balibafuuta pali bueluda balalanga ku bantu bonse na kuli Satana ukuti balitemwa Yehova no mutima wabo onse.

Imfumu Davidi yalyumfwilile ilyo bayebawile pa mulandu wa kucita ulubembu lwabipisha kabili bali-ibelele uluse. Yaimbile aiti: “Alipaalwa uo baeleela ulubembu lwakwe, uo bafimba pa lubembu lwakwe. Alipaalwa umuntu uo Yehova tabikilako ulubembu, kabili ushaba no bucenjeshi mu mutima wakwe.” (Amalu. 32:1, 2) Filya Davidi bamusalapwile, ukwabula no kutishika calengele ukuti abe kacema musuma uwa bantu ba kwa Lesa.

Ilingi line, bamunyinefwe nga baba na kabili baeluda balaba bakacema abasuma nga nshi ukucila ne fyo bali kale. Eluda umo uwatendeke na kabili ukubomba atile: “Nomba nalishiba bwino sana ifya kusakamana abalufyenye.” Eluda umbi na o atile: “Nomba nalicindamika sana umulimo wa kubombela bamunyinane.”

Uwaimbile amalumbo atile: “[Yehova] tekalila fye ukufwailisha ifilubo.” (Amalu. 103:9) Kanshi tatufwile ukulatontonkanya ukuti umuntu nga acita ulubembu ulukalamba ninshi capwa Lesa te kuti amucetekele na kabili. Ba Ricardo, abo bafuutile pali bueluda pa numa ya kubomba pa myaka iingi batile: “Calinkalipe sana pa lubembu nacitile. Pa myaka iingi nalemona kwati te kuti imfikepo ukuba kangalila na kabili. Nalemona kwati te kuti ncetekelwe na kabili. Nomba apo nalitemwa sana ukwafwa bambi, naletungulula amasambililo ya Baibolo, nalekoselesha aba bwananyina pa Ng’anda ya Bufumu no kuya nabo mu kushimikila. Ici calengele ndemona ukuti kanshi kuti naba kangalila na kabili, pali ino nshita nalibwelela pali bueluda.”

Ukwenda ne cikonko ku mutima kuti kwalenga munyinefwe ukukanafikapo ukuba eluda. Kuti cawama ukupashanya umubomfi wa kwa Lesa Davidi uwafulumwike Imfumu Shauli iyali na kalumwa! Davidi alikeene ukulandula Shauli nangu ca kuti  pa miku iingi Davidi alafwaya nga alipeye Shauli. (1 Sam. 24:4-7; 26:8-12) Ilyo Shauli afwile mu nkondo, Davidi alimulooseshe icine cine kabili alandile pali Shauli no mwana wakwe Yonatani ukuti baali “abatemwikwa kabili abasuma imitima.” (2 Sam. 1:21-23) Kanshi Davidi tale-enda ne cikonko ku mutima.

Nga mumona kwati balimufyenga, tamufwile ukutwalilila ukukalipa. Ku ca kumwenako, ilyo ba William aba ku Britain ababombele pali bueluda pa myaka 30 babafuutile, balifulilwe sana baeluda bamo. Cinshi cabafwile ukwaluka?” Batile: “Ukubelenga ibuuku lya kwa Yobo e kwankoseshe sana. Natontonkenye ukuti apo Yehova alyebele Yobo ukupanga umutende na balya abanakwe batatu, kanshi ine mfwile fye ukupanga umutende na baeluda mu cilonganino!”—Yobo 42:7-9.

Nga ca kuti mwaitemenwe fye ukuleka bueluda, kuti cawama mwatontonkanya pa calengele. Bushe ni co mwalikwete amafya ayengi? Bushe kwali ifyo mwacindamike sana ukucila ukuba eluda? Bushe kwali abamukalifye? Te mulandu ne calengele ukuti muleke, muleibukisha ukuti ilyo mwali baeluda mwalekweta sana ishuko lya kwafwa bambi. Amalyashi mwalelanda ne fyo mwalecita fyalebakosha, kabili ilyo mwalebacema, mwalebafwa ukushipikisha amesho. Na imwe bene mwaletemwa pa mulimo mwalebomba kabili mwalelenga no mutima wa kwa Yehova ukusekelela.—Amapi. 27:11.

Yehova alaafwa bamunyinefwe abaali baeluda kale ukulafwaisha ukubombako mu cilonganino na kabili no kuba ne nsansa. Nga mwailekele fye mwe bene bueluda nangu mwafuutilwe fye, na kabili kuti mwaba baeluda. (1 Tim. 3:1) Paulo ‘lyonse fye alepepelako’ Abena Kristu ba ku Kolose ukuti batwalilile ukwisulamo bwino bwino ukufwaya kwa kwa Lesa ‘pa kuti baleikala ukulingana ne fyo Yehova afwaya no kucita lyonse ifya kumusekesha.’ (Kol. 1:9, 10) Nga mwabwelela pali bueluda, mukaleshintilila sana pali Yehova pa kuti akalemupeela amaka ya kubomba, ukumwafwa ukutekanya, no kuba ne nsansa. Muli shino nshiku ishakulekelesha, abantu ba kwa Yehova balakabila sana bakacema aba kubasakamana. Bushe kuti mwaitemenwa ukwafwa bamunyinenwe?