1, 2. Bushe Yehova alanda shani ku babomfi bakwe?

UKUTULA fye na kale, Yehova alelanda na bantu bakwe mu nshila Ishalekanalekana. Lesa alelanda na bantu bamo ukubomfya bamalaika nelyo ifimonwa ne filoto, pa kusokolola ifyali no kucitika ku ntanshi. Yehova na kabili alepeela abantu bakwe imilimo. (Impe. 7:89; Esek. 1:1; Dan. 2:19) Bambi alebeba ifya kucita ukupitila mu bantu abo alebomfya mu kuteyanya kwakwe pano isonde. Te mulandu ne nshila Yehova abomfeshe pa kulanda na bantu bakwe, bonse abalecita ifyo alebeba alebapaala.

² Pali ino nshita, Yehova abomfya Baibolo, umupashi wa mushilo, ne cilonganino ku kutungulula abantu bakwe. (Imil. 9:31; 15:28; 2 Tim. 3:16, 17) Alatweba bwino sana ifya kucita ica kuti ciba kwati, ‘amatwi yesu yaleumfwa ishiwi ku numa yesu ilileti: “Iyi e nshila. E mo mwende.”’ (Esa. 30:21) Yesu alatweba amashiwi ya kwa Yehova ilyo atungulula icilonganino ukubomfya ‘umusha wa cishinka kabili uwashilimuka.’ (Mat. 24:45) Pa kuti tukakwate umweo wa muyayaya, tufwile ukulakutika ku fyo aletweba.—Heb. 5:9.

3. Finshi fingalenga tufilwe ukucita ifyo Yehova aletweba? (Moneni icikope icili pa muulu.)

³ Satana Kaseebanya afwaya ukuti tulemona ifyo Yehova atweba ifingalenga twaba no mweo ukuti tafyacindama. Ne imitima  yesu iya bucenjeshi nayo kuti yalenga twafilwa ukukonka ifyo Yehova aletweba. (Yer. 17:9) Kanshi natulande pa fyo twingacimfya ifingalenga twafilwa ukukutika kwi shiwi lya kwa Lesa. Twalalanda na pa fyo ukulalanshanya na Yehova lyonse kwingacingilila bucibusa bwesu na ena te mulandu ne fyo ifintu fili.

4. Bushe Satana onaula shani amatontonkanyo ya bantu?

⁴ Satana alasabankanya amalyashi ya bufi pa kulufya abantu. (Belengeni 1 Yohane 5:19.) Alabomfya inyunshipepala, redio, TV, na Intaneti ku kusabankanya amalyashi ya bufi mu calo fye conse. Nangu ca kuti limo abasabankanya amalyashi balasabankanya na malyashi ayasuma, ilingi line amalyashi ayo balanda yakoselesha abantu ukulacita ifintu ifyo Yehova apata. (Yer. 2:13) Ku ca kumwenako, mu malyashi na mu fya kuleseshamo icitendwe balanda ukuti caliba fye bwino abaume ukuupa abaume banabo na banakashi nabo ifyo fine, kabili ici calenga abantu abengi balemona kwati Baibolo yalikosha sana amafunde.—1 Kor. 6:9, 10.

5. Cinshi cingatwafwa ukukanalakutika ku malyashi ya bufi ayo Satana asabankanya?

⁵ Bushe abatemwa amafunde ya kwa Lesa ayalungama kuti bacita shani pa kutila tabakonkelele amalyashi ya bufi aya kwa Satana? Bushe kuti baishiba shani ilyashi lya cine ne lya bufi? “Ni pa kuisunga ukulingana ne cebo [ca kwa Lesa]”! (Amalu. 119:9) Icebo ca kwa Lesa cilatwafwa ukwishiba icine no bufi. (Amapi. 23:23) Yesu atile: ‘Amashiwi ayafuma mu kanwa ka kwa Yehova’ e yengalenga umuntu ukwikalilila uwa mweo. (Mat. 4:4) Tufwile ukwishiba ifya kubomfya ifishinte fya mafunde ya mu Baibolo. Ku ca kumwenako, kale sana ninshi Mose talalemba na mafunde ya kwa Lesa pa bulalelale, Yosefe ninshi ali umwaice alishibe ukuti ukucita ubulalelale kubembukila Lesa. Ilyo umukashi wa kwa Potifa amwebele ukuti asendame nankwe, Yosefe talefwaya ukupula mu mafunde ya kwa Yehova. (Belengeni Ukutendeka 39:7-9.) Nangu ca kuti Yosefe balemupatikisha pa nshita iitali kuli muka Potifa ukuti asendame nankwe, Yosefe alikeene ukumumfwila lelo atwalilile fye ukulakutika kwi shiwi lya kwa Lesa. Kanshi calicindama ukulakutika kuli Yehova pa kuti twishibe icalungama ne cabipa no kukanalakutika ku bufi bwa kwa Satana.

6, 7. Cinshi tufwile ukucita pa kuti tatukonkelele amano yabipa aya kwa Satana?

⁶ Mu calo mwaliba sana fisambilisho fya bufi ifya mipepele ica kuti abantu abengi bamona kwati takwaba ukupepa kwa cine. Lelo Yehova alafwa bonse abafwaya ukukutika kuli ena ukusanga icine. Tufwile ukusala bwino uo tulingile ukukutikako. Apo te kuti tukutike ku bantu babili pa nshita imo ine, kanshi tulingile ‘ukwishiba bwino ishiwi’ lya kwa Yesu no kukutika kuli ena. E o Yehova asala ukutungulula impaanga shakwe.—Belengeni Yohane 10:3-5.

 ⁷ Yesu alandile ukuti: “Mulebika amano ku fyo muleumfwa.” (Marko 4:24) Ukufunda kwa kwa Yehova kulomfwika bwino kabili kwalilungama, lelo tufwile ukubikako sana amano kabili tufwile ukukutika pa kupekanya umutima wesu pa kuti tukonke ifyo aletweba. Nga tatucenjele, kuti twalakutika ku mano yabipa aya kwa Satana mu nshita ya kukutika ku kufunda kusuma ukwa kwa Lesa. Tatufwile ukuleka inyimbo sha muli ici calo, ama vidio, ifyo batambisha pa TV, ifitabo, ifibusa, bakafundisha, nelyo abasambilila sana ukulatweba ifyakucita.—Kol. 2:8.

8. (a) Bushe Satana kuti atutunka shani ukucita ifyabipa? (b) Cinshi cingacitika nga tatulefwaya ukwaluka ilyo twaishiba ukuti ifyo tulecita tafiweme?

⁸ Satana alishiba ukuti tuli babembu kabili lyonse tufwaya ukucita ifyabipa, e ico alatutunka ukucita ifyabipa. Ilyo Satana atutunka ukucita ifyabipa ifyo tuletontonkanyapo, cilafya ukutwalilila ukuba aba cinshinka. (Yoh. 8:44-47) Bushe kuti twacita shani pa kucimfya amatunko yakwe? Tontonkanyeni pa muntu uubikile amano ku kucita ifintu ifya kuisekasha fye ica kuti acita ne fyabipa ifyo alemona kwati te kuti acite. (Rom. 7:15) Cinshi calenga ukuti uyu muntu acite ifyabipa? Nalimo panono panono alilekele ukumfwa kwi shiwi lya kwa Yehova. Limbi icalengele ni co taishibe ukuti ifyo alecita kuti fyamuletelela nelyo alishibe lelo talefwaya fye ukwaluka. Nalimo alilekele ukupepa, taleshimikila lyonse, nelyo alikele ukulaya mu kulongana lyonse. Mu kuya kwa nshita, atendeke ukucita ifyo umutima wakwe walefwaya no kucita ifyo aishibe ukuti fyalibipa. Nga tuleishiba bwangu ifingalenga twacita ifyabipa kabili twayaluka ilyo line, te kuti tucite ulubembu ulo Satana engatutunka ukucita. Kabili nga tulekutika kwi shiwi lya kwa Yehova, tatwakalekutika ku basangu.—Amapi. 11:9.

9. Mulandu nshi cacindamina ukwishiba bwangu ukuti ifyo tulecita kuti fyalenga twabembuka?

⁹ Ubulwele nga ca kuti babwishiba bwangu, nalimo te kuti bwipaye umuntu. Imibele yabipa nayo nga twaishiba bwangu, te kuti tucite ulubembu. Kanshi na ifwe bene nga twaishiba ukuti umutima wesu uulefwaya ukucita ulubembu, ilyo line fye tulingile ukucitapo fimo pa kuti Satana e ‘twikata abatuntulu no kucita ukufwaya kwakwe.’ (2 Tim. 2:26) Finshi tufwile ukucita nga twamona ukuti twatendeka ukucita ifilefwaya umutima wesu mu nshita ya kucita ifyo Yehova afwaya? Ukwabula no kwikata ku cani, tufwile ukwalukila kuli Yehova no kukutika ku fyo aletweba. (Esa. 44:22) Tufwile ukwishiba ukuti nga twapingulapo ukucita ifyabipa kuti  twailetela amafya icine cine ica kuti nangu tubwelele kuli Yehova, nalimo kuti twashala tulelanguluka pa fyo twacitile. Kanshi nga twamona ukuti twatendaka ukucita ifilefwaya umutima wesu, kuti cawama ukwaluka ilyo line fye pa kuti tatubembwike!

10, 11. (a) Finshi umuntu wa cilumba acita? (b) Finshi tusambilila ku fyacitile Kora, Datani, na Abiramu?

¹⁰ Tufwile ukwishiba ukuti umutima wesu kuti watulufya. Ala icilumba no lunkumbwa kuti fyalenga twabembuka! Natumone ifyo iyi mibele ingalenga twaleka ukukutika kwi shiwi lya kwa Yehova no kutulenga twatendeka ukucita ifingatuletela amafya. Umuntu uwa cilumba alaimona ukuti kuti acita conse ico alefwaya. Kuti nalimo alaimona ukuti takuli nangu umo uwingamulesha ukucita conse ico alefwaya. Nalimo kuti alaimona no kuti takuli Umwina Kristu uwingamufunda nangu fye ni baeluda nelyo icilonganino ca kwa Lesa. Umuntu wa musango uyu alataluka sana kuli Yehova ica kuti alaleka no kumfwa ishiwi lyakwe.

¹¹ Ilyo abena Israele bali mu matololo, Kora, Datani, na Abiramu balipondokele Mose na Aarone abalebatungulula. Pa mulandu wa cilumba, balya bacipondoka batendeke ukupepa Yehova mu nshila yabo abene. Bushe Yehova acitile shani? Alibepeye bonse. (Impe. 26:8-10) Ala tulasambilila isambililo ilyacindama nga nshi ku cacitike! Ukupondokela Yehova kwalibipa pantu mulafuma amafya. Tufwile no kulaibukisha ukuti “Icilumba e citangilila ukuwa.”—Amapi. 16:18; Esa. 13:11.

12, 13. (a) Langilileni ifyo ulunkumbwa lwingatuletelela. (b) Londololeni ifyo ulunkumbwa lwingakula bwangu umuntu nga talucimfishe?

¹² Ulunkumbwa nalo lwalibipa. Umuntu wa lunkumbwa afwaya ifintu ifishili te fyakwe kabili tamona amafunde ya kwa Lesa ukuti yalicindama. Ilyo Elisha aposeshe cilolo wa bena Siria, Naamani uwalwele ifibashi, afumishe ifya bupe ukuti apeele kasesema Elisha, lelo kasesema alikeene. Lelo umubomfi wa kwa Elisha, Gehasi alikumbilwe ifya bupe ifyo Naamani alefwaya ukupeela Elisha. Atendeke ukutontonkanya ukuti: “Na pali Yehova, ndelapa nati, ndemukonka ulubilo no kuyapokako fimo kuli ena.” Ukwabula no kuti Elisha eshibe, Gehasi akonkele Naamani ulubilo no kuyabepa ubufi pa kulomba “amatalanti yabili aya silfere, ne fya kufwala fibili.” Cinshi cacitikile Gehasi pa fyo acitile na pa fyo abepele kasesema wa kwa Yehova? Ifibashi ifyakwete Naamani fyalambatile Gehasi.—2 Isha. 5:20-27.

¹³ Ulunkumbwa lutendeka panono panono, lelo umuntu nga talekele ulunkumbwa kuti acita ulubembu. Ilyashi lya mu Baibolo ililanda pali Akani litusambilisha ububi bwaba mu kuba no lunkumbwa. Ilyo Akani akumbilwe ifintu bwangu bwangu alicitile ulubembu. Atile: “Ilyo namwene pa fipe ifyashele pali ica kufwala caibela ica ku Shinari, icalemoneka bwino, na mashekele ya silfere 200 ne cipimfya ca golde, icafina amashekele 50, nalifikumbilwe, no kufibuula.” Mu nshita ya kucimfya ulunkumbwa, ulunkumbwa lwalengele ukuti Akani ebe ifipe no kuyafisa mwi tenti lyakwe. Ilyo ulubembu lwa kwa Akani lwaishibikwe, Yoshua amwebele ukutila Yehova alakukanda. Akani no lupwa lwakwe balibapoolele amabwe mpaka bafwa. (Yosh. 7:11, 21, 24, 25) Na ifwe bene kuti twaba no lunkumbwa kabili kuti lwalenga twabembuka. Kanshi ‘natuletaluka ku musango onse uwa lunkumbwa.’ (Luka 12:15) Nangu ca kuti limo limo kuti twatendeka ukutontonkanya pa fyabipa, cisuma sana ukulama amatontonkanyo yesu no kucimfya ulunkumbwa ulwingalenga twabembuka.—Belengeni Yakobo 1:14, 15.

14. Cinshi tufwile ukucita nga twaishiba ukuti natutendeka ukuba ne cilumba no lunkumbwa?

 ¹⁴ Icilumba no lunkumbwa kuti fyalenga twaba na mafya. Nga tuletontonkanya lyonse pa fingacitika ilyo twacita ifyabipa tukatwalilila ukulaumfwa ishiwi lya kwa Yehova. (Amala. 32:29) Muli Baibolo, Lesa wa cine alatweba ubusuma bwaba mu kucita ifyalungama kabili alatweba ne fingatucitikila nga tulecita ifyabipa. Nga twatunkwa ukucita ifyabipa pa mulandu wa cilumba no lunkumbwa, kuti cawama ukutontonkaya pa fyo ukucita ifyabipa kwingatuletela amafya! Tufwile ukutontonkanya pa fyo twingomfwa ne fyo ifibusa fyesu fingomfwa ne fyo bucibusa bwesu na Yehova bwingaba.

15. Finshi twingasambilila kuli Yesu?

¹⁵ Yehova afwaya ukuti tuleba ne nsansa. (Amalu. 1:1-3) Alatwafwa pa nshita tulekabila ubwafwilisho. (Belengeni AbaHebere 4:16.) Nangu ca kuti Yesu ali uwapwililika, lyonse alelanshanya na Yehova, kabili alepepa lyonse. Yehova alyafwile no kutungulula Yesu mu nshila ishalekanalekana. Alemutumina bamalaika ku kumwafwa, alemupeela no mupashi wa mushilo, kabili alimwafwile na pa kusala abatumwa bakwe 12. Yehova alandile ukufuma mu muulu ukuti aletungilila Yesu no kuti alitemwenwe. (Mat. 3:17; 17:5; Marko 1:12, 13; Luka 6:12, 13; Yoh. 12:28) Na ifwe bene tufwile ukulaeba Lesa fyonse ifili mu mutima nga filya Yesu alecita. (Amalu. 62:7, 8; Heb. 5:7) Nga tulepepa lyonse, tukapalama sana kuli Yehova kabili tukalacita ifikalenga acindikwa.

16. Finshi tufwile ukucita pa kuti Yehova aletwafwa ukulaumfwa kwi shiwi lyakwe lyonse?

¹⁶ Nangu ca kuti Yehova alaitemenwa fye ukutufunda, tatupatikisha ukucita ifyo atweba. Nga twalomba umupashi uwa mushilo, alatupeela. (Belengeni Luka 11:10-13.) Kanshi tufwile ‘ukulabikako amano ku fyo tulekutika.’ (Luka 8:18) Ku ca kumwenako, kuti caba bumbimunda nga tulepepa kuli Yehova ukuti atwafwe ukucimfya ulunkumbwa lwa kucita ubulalelale, uku tuletwalilila ukutamba ifye shiku. Pa kuti Yehova atupeele umupashi wa mushilo tufwile ukuba pa cifulo apo e ngatuma umupashi wakwe nelyo tufwile ukulacita ifingalenga atupeela umupashi. Twalishiba ukuti Yehova alatuma umupashi wa mushilo ilyo tuli pa kulongana. Ababomfi ba kwa Yehova abengi balataluka ku mafya ilyo balekutika kuli Yehova nga bali pa kulongana. Ne ci cilenga baishiba bwino ukuti mu mutima wabo muli ifyabipa kabili balaaluka.—Amalu. 73:12-17; 143:10.

17. Bubi nshi bwaba mu kushintilila pa mano yesu?

¹⁷ Natulande pa Mfumu Davidi iyaleteka mu Israele. Ilyo ali umwaice, alicimfishe ipaka Galyati umuPelishiti. Davidi aishileba umushilika, imfumu, kacingilila, na kapingula wa luko lwa bena Israele. Lelo ilyo Davidi ashintilile pa mano yakwe, umutima wakwe wamulengele ukuti acite ubucende na Beti-sheba, no kulenga bapeye Uria, umulume wakwe. Ilyo bamusalapwile, Davidi aliicefeshe no kusumina ulubembu ulo acitile kabili na bucibusa bwakwe na Yehova bwalitwalilile.—Amalu. 51:4, 6, 10, 11.

18. Finshi fingatwafwa ukulakutika kwi shiwi lya kwa Yehova lyonse?

¹⁸ Kanshi tufwile ukulaumfwila ukufunda kwaba pali 1 Abena Korinti 10:12 kabili tatulingile ukucilamo ukuicetekela. Apo te kuti ‘tutungulule intampulo shesu’ nalimo kuti twaumfwa kwi shiwi lya kwa Yehova nelyo ilya mulwani wakwe Satana. (Yer. 10:23) Natutwalilile ukulapepa lyonse, ukulatungululwa no mupashi wa mushilo, no kulakutika sana kwi shiwi lya kwa Yehova.