Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Muleba Abaikatana Ilyo Impela ya Ici Calo ilepalama

Muleba Abaikatana Ilyo Impela ya Ici Calo ilepalama

“Tuli filundwa fya mubili umo.”—EFES. 4:25.

1, 2. Cinshi ico Lesa afwaya ukuti ababomfi bakwe abaice na bakalamba balecita?

MWE bacaice, mwalicita bwino sana ukuba mu cilonganino ca kwa Yehova kabili tulamutasha. Mu fyalo ifingi, abengi abalebatishiwa bacaice. Ala tulatemwa sana ukumona uko abacaice abengi baleilunda kwi bumba lya bantu abasalapo ukubombela Yehova!

2 Bushe mulatemwa ukuba pamo na bacaice banenu? Ukwabula no kutwishika mulomfwa bwino. Fwe bengi tulomfwa bwino sana ukuba na ba mishinku yesu ukucila ifyo tumfwa nga tuli na ba mishinku imbi. Lelo Lesa afwaya abantu bonse nangu baice nelyo nga bakalamba, ukuba abaikatana ilyo balemupepa. Umutumwa Paulo alembele ukuti Lesa afwaya ukuti “abantu balekanalekana bakapusuke no kwishiba bwino bwino icine.” (1 Tim. 2:3, 4) Ukusokolola 7:9 kulanda ukuti bakapepa ba kwa Lesa bafuma mu “nko shonse ne mitundu na bantu na bantu ne ndimi.”

3, 4. (a) Bushe abacaice abengi mu calo baba shani? (b) Mibele nshi iya bacaice iyayampana na mashiwi yaba pa Abena Efese 4:25?

3 Ala paliba ubupusano pa babomfi ba kwa Yehova abacaice na pa bacaice ababa muli ici calo! Abacaice abengi abashibombela Yehova bacita ifyo imitima yabo ifwaya, babika  fye amano ku fyo abene balefwaya. Abafwailisha pa bacaice bamo, beta aba abacaice ukuti ni “Nkulo Iyaitemwa.” Ifyo abacaice balanda ne fyo bafwala filanga ukuti tabatemwa abakalamba.

4 Iyi mibele abacaice bakwata yaba fye konse. Kanshi abacaice ababombela Yehova bafwile ukubombesha pa kuti belakonkelela abanabo aba muli ici calo na pa kuti balemona ifintu filya Lesa afimona. Nangu fye ni mu nshita ya batumwa, Paulo alimwene ukuti calicindeme ukukoselesha Abena Kristu banankwe ukuti balekaana “umupashi uyo nomba ubomba mu bana bacintomfwa” imibele iyo ‘balecita kale.’ (Belengeni Abena Efese 2:1-3.) Tufwile ukulatasha abacaice abashikonkelela abanabo aba muli ici calo, kabili ababombela pamo na ba bwananyina bonse. Ifyo aba abacaice bacita filampana na mashiwi Paulo alandile ukuti “tuli filundwa fya mubili umo.” (Efes. 4:25) Ilyo tulepalamina ku mpela ya cino calo, calicindama sana ukuti tutwalilile ukwikatana. Natusambilile pa malyashi yamo ayalembwa mu Baibolo pa kuti tumfwikishe umulandu cacindamina ukuba abaikatana.

BAALI ABAIKATANA

5, 6. Cinshi twingasambilila kuli filya Lote na bana bakwe abanakashi baali abaikatana?

5 Kale, Yehova aletemwa ukucingilila abantu bakwe nga bali abaikatana mu nshita ya mafya. Ababomfi ba kwa Yehova abaice na bakalamba, kuti basambililako ku fyacitile abantu abo Baibolo yalandapo. Umo pali aba, ni Lote.

6 Lote no lupwa lwakwe baali mu nshita iya mafya icine cine pantu Sodomu, umusumba baleikalamo yali no konaulwa. Bamalaika ba kwa Lesa bacincishe Lote ukufuma bwangu mu musumba no kuya ku ncende ya mpili uko aali no kupusukila, bamwebale abati: “Angufyanya Fulumukilako!” (Ukute. 19:12-22) Lote alyumfwilile, kabili abana bakwe abanakashi babili nabo balyumfwilile shibo no kufulumukila pamo. Ku ca bulanda, balupwa wakwe bambi tabaumfwilile. Abalumendo abakobekele abana bakwe, balemona kwati Lote “aleangala fye,” ici calengele ukuti bafwe. (Ukute. 19:14) Ni Lote fye na bana bakwe abanakashi e bapuswike pantu balikatene.

7. Bushe Yehova ayafwile shani abena Israele abaikatene ilyo balefuma mu Egupti?

7 Natulande na pa lyashi na limbi ilyalembwa mu Baibolo. Ilyo abena Israele bafumine mu Egupti tabafumine mu mabumba mabumba, baali pamo. Kabili ilyo Mose “atambulwile ukuboko kwakwe pali bemba” Yehova alilekenye bemba, Mose tayabwike eka nelyo ukwabuka fye na bena Israele abanono, lelo apo Yehova alicingilile abena Israele, bonse balyabwike bemba. (Ukufu. 14:21, 22, 29, 30) Baali abaikatana, kabili “abantu abengi nga nshi” abashali bena Israele balibakonkele. (Ukufu. 12:38) Ababula kwikatana, bamo, maka maka abacaice nga baile beka, ukuya mu nshila iyo balemona ukuti eyali bwino. Abacita ifi, Yehova nga tabacingilile.—1 Kor. 10:1.

8. Mu nshiku sha kwa Yehoshafati, abantu ba kwa Lesa balangile shani ukuti balikatene?

8 Ilyo Imfumu Yehoshafati yaleteka, kwali abalwani “ibumba ilikalamba,” ilya bantu aba mu nko shali mupepi abalefwaya ukusansa abantu ba kwa Lesa. (2 Imila. 20:1, 2) Icawemeko ca kuti abantu ba kwa Lesa tabaeseshe ukulwa na aba balwani ku maka yabo abene. Lelo bashintilile pali Yehova. (Belengeni 2 Imilandu 20:3, 4.) Bonse capamo bashintilile pali Yehova. Baibolo itweba ukuti: “Bonse aba mu Yuda baiminine pa ntanshi ya kwa Yehova, pamo na bana babo abanono, na bakashi babo na bana babo abaume.” (2 Imila. 20:13)  Abanono na bakalamba, balikatene kabili baali ne citetekelo ica kuti balikonkele ubutungulushi bwa kwa Yehova, kabili alibacingilile ku balwani babo. (2 Imila. 20:20-27) Ala tufwile ukupashanya ifyacitile aba bantu ba kwa Lesa ilyo twaba na mafya!

9. Finshi twingasambilila pa kwikatana ku fyo Abena Kristu bakubalilapo balecita?

9 Abena Kristu bakubalilapo nabo baali abaikatana. Ku ca kumwenako, ilyo abaYuda na bashali abaYuda baishileba Abena Kristu, balebika amano “ku fyalesambilisha abatumwa, balepeelana ifyo bakwete, baleliila pamo, kabili baali no mute wa kupepa.” (Imil. 2:42) Balilangile sana uku ukwitakana ilyo balebacusha, pali iyi nshita balingile sana ukuba pamo. (Imil. 4:23, 24) Ala pa nshita ya mafya, calicindama ukuba abaikatana!

MULEBA ABAIKATANA ILYO UBUSHIKU BWA KWA YEHOVA BULEPALAMA

10. Ni lilali abantu ba kwa Lesa bakalafwaikwa sana ukwikatana?

10 Inshita iyayafya sana iishabala aibako ili mupepi. Kasesema Yoele alondolola iyi nshita ukuti “bushiku bwa makumbi kabili ubwafiitisha.” (Yoele 2:1, 2; Sefa. 1:14) Ku bantu ba kwa Lesa, iyi ni nshita ya kwikatana. Ibukusheni amashiwi Yesu alandile aya kuti: “Mu bufumu bonse nga mwaba ukupaatukana, bulonaika.”—Mat. 12:25

11. Mashiwi nshi ayaba pa Amalumbo 122:3 ayo abantu ba kwa Lesa bengabomfya pali lelo? (Moneni icikope icili pa ntendekelo ya cino cipande.)

11 Mu nshita ya bucushi bukalamba tufwile ukwikatana sana. Ifyo tukekatana pali iyi nshita kuti ca ba nga filya bakuulile amayanda mu Yerusalemu. Amayanda yalipalamene sana ica kuti uwaimbile amalumbo alondolwele Yerusalemu ukuti “musumba uwatitikana.” Ici calengele abaleikalamo ukulayafwana no kucingililana. Na kabili, filya abena Israele bapalamene sana cilangililo ca kuti balikatene mu kupepa Lesa pantu ifi e fyo caleba na lintu “imikowa ya kwa Jah” yonse yalelongana mu kupepa Lesa. (Belengeni Amalumbo 122:3, 4.) Pali lelo kabili na mu nshiku shayafya ishileisa, na ifwe tufwile ukutwalilila ukuba abaikatana.

12. Cinshi cikatwafwa ukupusuka ilyo abalwani bakasansa abantu ba kwa Lesa?

12 Mulandu nshi cikabela icacindama ukuba abaikatana pali ilya nshita? Esekiele icipandwa 38 cilanda pa kusesema uko “Goge wa mu calo ca Magoge” akasansa abantu ba kwa Lesa. Iyi te nshita ya kupatukana, ikaba ni nshita ya kwikatana. Tatwakafwaye ukwafwa ukufuma ku calo. Lelo tukafwaikwa ukuba pamo na babwananyina. Ici, tacilole mu kuti tukapusuka pa mulandu fye wa kuba pamo na babwananyina. Yehova no Mwana wakwe bakacingilila bonse abalilila kwi shina lya kwa Yehova mu bucushi bukalamba. Lelo Bushe tufwile ukulatontonkanya ukuti Yehova akapususha abashaikatana no mukuni wa kwa Lesa, abaitemenwa fye ukufuma ku bantu bakwe?—Mika 2:12.

13. Finshi abacaice abatiina Lesa bengasambilila ku fyo twalanshanya?

13 Kanshi twamona ukuti te kuti mufume ifisuma mu kukonkelela abacaice abaifumya kuli Lesa! Inshita ili mupepi ilyo ifwe bonse abakalamba na banono tukalafwaikwa ukwafwana sana. Kanshi pali ino nshita tufwile ukubelesha ukulabombela pamo, ukwikatana pantu ifi e fikatwafwa mu nshiku ishileisa.

“TULI FILUNDWA FYA MUBILI UMO”

14, 15. (a) Mulandu nshi Yehova alesambilishisha abaice na bakalamba ukuba abaikatana? (b) Yehova atufunda shani pa kutukoselesha ukuba abaikatana?

14 Yehova aletusambilisha ifyo tufwile  ‘ukulamubombela no mutima umo.’ (Sefa. 3:8, 9) Aletusambilisha ifyo na ifwe twingafikilishako ubufwayo bwake. Bushe acita shani ifyo? Ukufwaya bwake kwa “kulonganya na kabili ifintu fyonse muli Kristu” (Belengeni Abena Efese 1:9, 10.) E ico afwaya ukwikatanya ifibumbwa fyonse pe sonde, kabili takafilwe ukufikilisha ubu bufwayo. Bushe ici cayafwa shani mwe bacaice ukulafwaisha ukubombela pamo ne cilonganino ca kwa Yehova?

15 Pali lelo Yehova aletusambilisha ukwikatana, uko tukaba nako umuyayaya. Pa miku iingi Amalembo yalatweba ukuti “cila cilundwa ca mubili cilesakamana icinankwe,” no kuti “mube abatemwana nga nshi,” kabili yatweba no kuti “mulesansamushanya no kukuulana.” (1 Kor. 12:25; Rom. 12:10; 1 Tes. 4:18; 5:11) Yehova alishiba ukuti Abena Kristu tabapwililika, kabili ici cilalenga tulefilwa ukutwalilila ukuba abaikatana, kanshi tufwile ‘ukuitemenwa ukubelelana uluse.’—Efes. 4:32.

16, 17. (a) Mulandu nshi umo uo tulonganina? (b) Finshi abacaice bengasambilila kuli Yesu ilyo aali umwaice?

16 Yehova alituteyanishisha ukulongana ukutusambilisha ukukwikatana, e fyo tubelenga pa AbaHebere 10:24, 25. Umulandu umo uo kwabela uku kulongana wa kuti ‘tuletontonkanya pa banensu ku kucincishanya ku kutemwa kabili ku kubomba imilimo iisuma.’ Kanshi, ukulongana kwabelako ukuti ‘tulekoseleshanya, maka maka apo tulemona ubushiku bulya bulepalama.’

17 Ilyo Yesu aali umwaice alitemenwe sana ukulongana. Ninshi ali fye ne myaka 12, Yesu aali na bafyashi ba kwe pa kulongana ku kalamba. Pa nshita imo, abafyashi bakwe balimulufishe te pa mulandu wa kuti aile mu kwangala na baice banankwe, lelo abafyashi bakwe Yosefe na Maria bamusangile alelanshanya ifya kwa Lesa na bakasambilisha pe tempele.—Luka 2:45-47.

18. Bushe amapepo yesu kuti yalenga shani twaba abaikatana?

18 Ukulongana takutusambilisha fye ukutemwana no kwikatana, kulatusambilisha no kulapepelana. Nga tulepepeko ababwanyina no kulumbula filya fine balekabila kuli Yehova, cilangililo ca kuti twalibabikako amano. Te bakalamba fye beka abafwile ukulapepelako  ababwanyina, na baice bene. Mwe bacaice, bushe mulapepelako ababwanyina pa kuti mulepalamina kuli ulu lupwa lwa ku mupashi? Ukucita ifi kukalenga mukapusuke ilyo cino calo ca kwa Satana cikonaulwa.

Ifwe Bonse twalikwata ishuko lya kupepelako bamunyinefwe (Moneni paragrafu 18)

IFYO TWINGALANGA UKUTI “TULI FILUNDWA FYA MUBILI UMO”

19-21. (a) Bushe tulanga shani ukuti “tuli filundwa fya mubili umo”? Landeni pa fya kumwenako. (b) Finshi mwasambilila ku fyo bamunyinefwe bamo bacitile ilyo kwali amasanso?

19 Abantu bakwa Yehova balakonka amashiwi ya kwa Lesa ayaba pa Abena Roma 12:5 ayatila: “Umuntu onse cilundwa ca munankwe.” Tulamona ukuti aya mashiwi ya cine nga kwaba amasanso. Mu December mu 2011, kwali icikuuku ca mwela icalengele kwaba ilyeshi ilikalamba pa cishi ca Mindanao ica ku Philippine. Mu bushiku fye bumo, amayanda ukucila pali 40,000 yalibundile, ukubikako fye na mayanda ayengi aya bamunyinefwe. Ilyo ubu busanso bwacitike, iofeshi lya musambo ilya mu Philippine lyalandile ukuti “ilyo komiti iyafwilisha abaponenwa na masanso tailaya mu kwafwa bamunyinefwe, ababwananyina mu fifulo fimbi baletuma ifyakwafwilisha abaali mu busanso.”

20 Na lintu kwacitike icinkukuma cikalamba icalengele kwaba mulamba wa cipesha amano mu Japan, ba munyinefwe na bankashi abengi balisanshilwe. Bamo ifintu fyabo fyonse fyalyonaike. Ba Yoshiko abo ing’anda yabo yabongolweke baleikala apali amakilimita 40 na pali Ing’anda ya Bufumu. Ba Yoshiko batile: “Ubushiku bwakonkelepo ilyo icinkukuma capitile, twalipapile pa kumona kangalila wa muputule na munyinefwe umbi baisa baletufwaya.” Ilyo ba Yoshiko balelanda ninshi balemwentula no kumwentula batile: “Twalitemenwe icine cine pa kutukoselesha no kutusansamusha ukubomfya amalembo. Na kabili balituletele ifya kufwala mu mpepo, insapato, ifyola ne fyakulaala nafyo.” Uwaba muli komiti iyafwa abaponenwe na masanso atile, “Bamunyinefwe mu ncende ishalekanalekana mu Japan baali abaikatana pa kwafwa ababwananyina. Bamunyinefwe bamo bafumine ku United States ukushailepela ukwisa fye mu kwafwa aba bwananyina. Ilyo babepwishe umulandu bafumine ukushailepela, bamunyinefwe batile, ‘Twalikatana na bamunyinefwe ba mu Japan kabili balekabila ukubafwa.’” Bushe tamumfwa bwino ifi mwaba mu cilonganino icisakamana ababamo? Ala Yehova alatasha sana ukumona ifyo abantu bakwe baba abaikatana!

21 Nga tuli abaikatana pali ino nshita cikatwafwa ukuba abaikatana na lintu kukaba amafya nangu ca kuti aba bwananyina mu fyalo fimo te kuti bese mu kutwafwa. Na kuba ukucita ifi kukatwafwa ukuba abaikatana mu nshita sha mafya ayo tukakwata ilyo impela ilepalama. Ba Fumiko abasanshilwe ku cikuuku ca mwela mu Japan batile: “Impela naipalama, tufwile ukutwalilila ukulayafwa ababwananyina ilyo tulelolela inshita ilyo ku shakabe amasanso.”

22. Kuti twanonkelamo shani nga twatwalilila ukuba abaikatana?

22 Abanono na bakalamba ababombesha pa kuti bekatane balesambilila ifyo bakapusuka impela ya ici calo umwaba abantu abashaikatana. Nga fintu Lesa alepususha abantu ku kale, na muno nshiku mwine akatupususha. (Esa. 52:9, 10) Lyonse muleibukisha ukuti Lesa akamupususha nga mwabombesha ukuba na bantu bakwe abaikatana. Cimbi naco icikatwafwa, kulatasha pa fyo Yehova atucitila. Ili e lyashi tukasambililapo mu cipande icikonkelepo.