ABENA KRISTU bacaice bamo bapingwilepo ukuya mu kutamba filimu. Balyumfwile ukuti abanabo abengi aba pa sukulu balitamba iyi filimu kabili isuma. Ilyo bafikile pa cikuulwa apo batambisha amafilimu, baloleshe pa cipampa apo balanga amafilimu ayo baletambisha kabili bamwenepo ifyanso fya maka sana no mwanakashi uushafwele bwino. Finshi bali no kucita? Bushe baali no kwingila mu cikuulwa no kutamba iyi filimu?

Ici cilangililo catulanga fye ukuti ifyo tupingulapo pa fintu kuti fyalenga twacita ifisuma nelyo ifyabipa ifingakuma bucibusa bwesu na Yehova. Inshita shimo kuti mwafwaya ukucita fimo, lelo pa numa ya kutontonkanyapo kuti mwapingulapo ukukanacita ifyo mwacilafwaya ukucita. Nga mwayaluka mu fyo mwacilafwaya ukucita, bushe ninshi tamwishibe fye ifya kucita nelyo bushe ifyo mwacita e filungeme?

Ukutemwa twatemwa Yehova e kwalengele ukuti tuipeele kuli ena no kubatishiwa. Tulafwaisha ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli Lesa, lelo umulwani wesu Satana Kaseebanya afwaya ukuti twiba aba cishinka kuli Yehova. (Ukus. 12:17) Twalipingulapo ukulabombela Yehova no kulakonka amafunde yakwe. Kuti caba ica bulanda nga ca kuti twayaluka mu fyo twapingulapo ukubombela Yehova! Ukucita ifi kuti kwalenga twaisafwa.

Kale sana, Nebukadnesari Imfumu ya bena Babiloni Nebukadnesari yapangile icimpashanya icikalamba ica golde, yabikileko ne cipope ica kuti bonse abantu bawe pa nshi no kucipepa. Kabili yatile onse uwakaana ukuwa no kucipepa baali no kumupoosa mwi lungu lya mulilo. Abantu ba kwa Yehova, Shadraki, Meshaki na Abednego  balikeene ukukonka cipope ca Mfumu. Apo balikeene ukukontamina icimpashanya, balibapoosele mwi lunga lya mulilo. Yehova alibapuswishe mu cipesha mano, lelo bali-itemwe ukuibika mu kaposa mweo ukucila ukwaluka mu fyo bapingwilepo ukulabombela Lesa.—Dan. 3:1-27.

Pa numa, kasesema Daniele alitwalilile ukupepa nangu ca kuti balimutiinishe ukuti bakamupoosa mu cilindi ca nkalamo. Alepepa kuli Yehova imiku itatu cila bushiku. Daniele tayalwike, alitwalilile ukupepa Lesa wa cine. Ici calengale ukuti uyu kasesema bamupusushe ku “maka ya nkalamo.”—Dan. 6:1-27.

Ababomfi ba kwa Yehova aba muno nshiku nabo tabaluka mu fyo baipeela kuli ena. Pe sukulu limo mu Africa, ibumba lya bana be sukulu ba Nte balikeene ukwimba ulwimbo lwa cishipa no kupika salyuti kuli flagi. Balibatiinishe ukuti bakabatamfya pa sukulu nga bakaana ukucitako ifyo abana be sukulu bambi balecita. Ilyo papitile fye inshita iinono, cilolo wa masambililo alitandele kabili alandile na bana be sukulu ba Nte bamo. Mu mucinshi kabili ukwabula umwenso, aba ba Nte bacaice balilondolwele ifyo basuminamo. Ukutula ilya nshita, balileka ukubacusha. Bamunyinefwe na bankashi bacaice balasambilila pali ili sukulu ukwabula ukubapatikisha ukusuula bucibusa bwabo na Yehova.

Natulande na pali ba Joseph, abo abena mwabo bafwile mukwangufyanya fye pa numa ya kulwala kansa. Ba lupwa wa ba Joseph balyumfwile ifyo ba Joseph babebele ukuti tabafwile ukucita ifya ntambi pa cililo. Lelo balupwa wa bena mwabo bena te ba Nte, kabili balefwaya ukucita intambi isho bacita pa kushika ne ntambi shimbi ishifulwisha Lesa. Ba Joseph batile: “Pa mulandu wa kuti nalikeene ukucita intambi, batendeke ukweba abana ukuti babasuminishe, lelo abana balikeene. Apo ukulaala pa cililo lutambi, balupwa balefwaya ukuti balelaala pa cililo, lelo nabebele ukuti nga balefwaya ukukonka ulu lutambi tabafwile ukucitila pa ng’anda yandi. Balishibe ukuti ukulaala pa cilillo kwalipusa ne fyo nasuminamo e lyo ne fyo umwina mwandi asuminemo. Pa numa ya kulanshanya sana baile mu kucitila ulu lutambi pa cifulo cimbi.”

Ba Joseph na kabili batile: “Pali iyi nshita yayafya iya kuloosha, nalepepa kuli Yehova ukuti atwafwe ukukonka amafunde ya kwe. Alyumfwile amapepo yandi kabili alitwafwile ukutwalilila ukuba abashipa.” Ba Joseph na bana babo, tabalefwaya ukwaluka mu fyo bapingwilepo ukulapepa Yehova.

Ilyo papitile inshiku shinono pa numa ya Ica Kucilila ica mu 32 C.E., kwali umwanakashi umwina Foinike uwaishile kuli Yesu Kristu mu citungu ca Sidone. Pa miku iingi uyu mwanakashi alelomba Yesu ukuti afumye icibanda icali mu mwana wakwe umukashana. Pa kubalilapo, Yesu tamwaswike. Aebele abasambi bakwe ukuti: “Nshatuminwe ku bantu bambi, kano ku mpaanga ishaluba isha mu ng’anda ya kwa Israele.” Ilyo amwanakashi atwalilile ukupapaata, Yesu atile: “Tacawama ukubuula umukate wa bana no kupoosela utubwa.” Pa kulanga ukuti alikwete sana icitetekelo, umwanakashi atile: “Ca cine ico, mwe Shikulu; lelo no tubwa twine tulalyako ubufungau ubupona kwi tebulo lya bashikulu ba tuko.” Yesu alicitile ifyo umwanakashi alefwaya kabili aliposeshe umwana wakwe.—Mat. 15:21-28.

Ifi Yesu acitile, alepashanya Yehova uuitemenwa ukwaluka ilyo cakabilwa. Ku ca kumwenako, Lesa alefwaya ukukanda abena Israele ilyo bapangile umwana wa ng’ombe, lelo alyalwike mu fyo alefwaya ukucita ilyo Mose amupapeete ukuti e bakanda.—Ukufu. 32:7-14.

Umutumwa Paulo alepashanya Yehova na Yesu. Kwali inshita imo, ilyo Paulo akeene ukuya na Yohane uwitwa ukuti Marko pa lwendo lwa bubili ulwa bumishonari pantu  pa lwendo lwa kubalilapo Marko alishile Paulo na Barnaba. Lelo, pa numa, Paulo alimwene ukutila Marko alefwaisha ukubomba kabili kuti babombela pamo nankwe. E ico, Paulo aebele Timote ukuti: “Ukese na Marko, pantu kuti alengafwako.”—2 Tim. 4:11.

Inga ifwe? Pa kuti tupashanye Shifwe wa ku muulu uwa luse, uwa tekanya kabili uwaba no kutemwa, tufwile ukuitemenwa ukwaluka ilyo twamona ukuti nacilinga. Ku ca kumwenako, kuti twayaluka mu fyo tumona bambi. Ifwe tatwaba nga Yehova na Yesu, pantu tatwapwililika. Apo balaitemenwa ukwaluka, na ifwe tufwile ukwaluka ilyo twamona ukuti nacilinga!

Limo kuti cawama ukwaluka muli fimo ilyo tuletontonkanya pa kubomba imilimo ya kwa Lesa. Bamo abasambilila Baibolo kabili abasangwa na ku kulongana nalimo te kuti bafwaye ukubatishiwa. Nelyo bamunyinefwe bamo te kuti bafwaye ukuba bapainiya nangu ca kuti te kuti kube ifingabalesha ukubombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma. Kabili bamunyinefwe bamo tabafwaya ukulunduluka pa kuti bafikepo ukulabomba imilimo mu cilonganino. (1 Tim. 3:1) Bushe ifi twalandapo e fyo caba na kuli imwe? Yehova afwaya ukuti mulebombako iyi milimo. Kanshi mufwile ukwaluka mu fyo mutontonkanya pa kuti mulebombela Lesa na bantu bambi!

Ba Ella balandile pa mulimo babomba pe ofeshi lya Nte sha kwa Yehova mu Africa abati: “Ilyo naile fye pa Bethel, nalemona kwati nshakakokolepo. Nalefwaisha ukulabombela Lesa no mweo wandi onse, lelo nalefwaisha ukuba pamo no lupwa lwandi. Kanshi nalebafuluka sana! Lelo uo naleikala nankwe alenkoselesha, e ico napingwilepo ukutwalilila ukubombela pa Bethel. Pa numa ya kubombapo imyaka 10, naulemfwa ukuti mfwile ukutwalilila ukulabombela bamunyinane na bankashi pa Bethel.”

Bushe mulebukisha ifyacitikile Kaini ilyo ali na kalumwa kuli munyina uo apatile? Lesa amwebele ukuti akapaalwa nga ca kuti acita icisuma. Lesa aebele Kaini ukuti acimfye ulubembu ‘ulwamubelamine pa mwinshi.’ Kaini nga alyalwike mu fyo aletontonkanya na mu fyo alefwaya ukucita, lelo asalilepo ukukanakonka ifyo Lesa amufundile. Ku ca bulanda, Kaini alipeye munyina kabili e wali uwa kubalilapo ukwipaya umuntu!—Ukute. 4:2-8.

Natulande pa Mfumu Usia. Pa kubalilapo fye, alecita ifisuma ifyalesekesha Yehova kabili alitwalilile ukufwaya Lesa. Lelo ku ca bulanda, Usia aishileba ne cilumba. Nangu ca kuti taali shimapepo alingiile mwi tempele no kutendeka ukoca ifyanunkila pa ciipailo. Ilyo bashimapepo bamuleseshe ukuti tafwile ukoca ifyanunkila, bushe alyalwike? Awe nakalya. Usia ‘alifulilwe’ kabili alisuulile ifyo bamwebele. Ici calengele ukuti Yehova amulwalike ifibashi.—2 Imila. 26:3-5, 16-20.

Ca cine, kulaba inshita shimo isho tufwile ukwaluka mu fyo tupingulapo ukucita. Ku ca kumwenako, ba Joachim babatishiwe mu 1955 lelo mu 1978 balitamfiwe mu cilonganino. Ilyo papitile imyaka ukucila 20, balilapile kabili balibabweseshe mu cilonganino. Nomba line eluda umo alibepwishe umulandu bakokwelele ukulemba kalata ya kubweshiwa. Ba Joachim batile “nalifulilwe kabili nali ne cilumba. Ndaiseka ukuti nalikokwele ukulemba ukuti bambweshe. Na lintu natamfiwe nalishibe ukuti Inte sha kwa Yehova basambilisha icine.” Ba Joachim balingile ukwaluka no kulapila.

Na ifwe kuti kwacitika fimo ifingatulenga ukwaluka mu fyo tuletontonkanya na mu fyo tucita. Natuleitemenwa ukwaluka pa kuti tulelenga Yehova ukulasekelela.—Amalu. 34:8.