PA 28 April 2013, kwali ukulongana kwaibeela mu Nagoya, ku Japan. Pali uku kulongana ba Anthony Morris aba mwi Bumba Litungulula balibilishe ulupapulo ulupya ulwafumine mu ciJapanese ulutila The Bible—The Gospel According to Matthew (Baibolo—Ilyashi lya kwa Yesu ilyo Mateo alembele). Abantu ukucila pali 210,000 abasangilwe pali uku kulongana e lyo nabalekutika kuli uku kulongana ukubomfya Intaneti balitemenwe icine icine.

Ili buuku lyaibeela ililanda pa lyashi lya kwa Yesu ilyo Mateo alembele lyakwata amabula 128, kabili balipulintile ukufuma muli Baibolo ya Amalembo ya Calo Cipya iya mu ciJapanese. Munyinefwe Morris alandile ukuti ili buuku balipangiile ku “kwafwa abena Japan ukusambilila Baibolo.” Bushe ili buuku balilemba shani? Cinshi ico balilembele? Bushe abena Japan bomfwa shani pa kukwata ili buuku?

Ifyo balemba ili buuku lya kwa Mateo fyalengele abasangilwe ku kulongana ukupapa no kutemwa icine cine. Amashiwi ya ciJapanese bayalemba ukufuma pa muulu ukwisa pa nshi nelyo ukufuma ku kuso ukuya ku kulyo. Kwaliba impapulo ishinono ukubikako fye ne mpapulo shesu isho balemba nomba line, bashilemba ukufuma ku kuso ukuya ku kulyo. Lelo muli ili buuku ilipya, balemba amashiwi ukufuma pa muulu ukwisa pa nshi, nga filya balemba amanyunshipepala ne fitabo fimbi ifyo abantu babelenga sana mu Japan. Abena Japan abengi balanda ukuti amabuuku ayo balemba muli iyi nshila yalyanguka ukubelenga. Na kabili muli ili ibuuku utumitwe twa pa muulu batubika mu kati ka mashiwi pa kuti abalebelenga balemone bwangu icishinka icilelandwapo.

Bamunyinefwe mu Japan balitendeke ukubelenga ibuuku lya kwa Mateo lilya line fye bapokelele. Nkashi uuli ne myaka ukucila 80 atile: “Ilyo tushilapokelela ili buuku ilipya, nalibelengele ibuuku lya kwa Mateo ilya mu Baibolo imiku iingi. Lelo ifyo balemba ili ibuuku ilipya no tumitwe utunono utwabamo, fyalingafwa ukumfwikisha sana Ilyashi lya pa Lupili ilyo Yesu alandile.” Nkashi wacaice umo alembele ati: “Ilyo twapokelele ibuuku lya kwa Mateo, nalilibelengele lyonse mu bushiku fye bumo. Nangu ca kuti mu fitabo ifingi balemba amashiwi ukufuma ku kuso ukuya ku kulyo, abena Japan abengi batemwa ukubelenga amashiwi ayo balemba ukufuma pa muulu ukuya pa nshi.”

Mulandu nshi balembela ili buuku abena Japan fye beka? Nangu ca kuti abena Japan abengi tabaishiba ifingi pali Baibolo, balatemwa ukubelenga ili ibuuku. Ibuuku lya kwa Mateo likalenga abantu abashamonapo Baibolo ukuba ne shuko lya kukwatako ibuuku lya mu Baibolo no kulibelenga.

Cinshi basaliilepo ukulemba ibuuku lya kwa Mateo? Ishiwi lya kuti “Baibolo” lilalenga abena Japan ukutontonkanya pali Yesu Kristu. Kanshi ico balasaliile ibuuku lya kwa Mateo nico lilanda pa mutande wa fikolwe fya kwa Yesu no kufyalwa kwakwe, Ilyashi lya pa Lupili ilyo abantu abengi baishiba sana, no kusesema ukulanda pa nshiku sha kulekelesha. Aya masambililo e yo abena Japan abengi batemwa ukubelenga.

 Bakasabankanya ba mbila nsuma mu Japan balitendeka ukushalika ili ibuuku ilipya ilyo balebila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda na mu fipempu fya ku bwelelemo. Nkashi umo alembele ukuti: “Nomba ndashila sana abantu Icebo ca kwa Lesa mu cifulo tushimikilamo imbila nsuma. Na kuba, nalishalike ili ibuuku lya kwa Mateo pali ubu bwine bushiku lyafumine!”

Finshi bakasabankanya balanda pa kushalika ili buuku lya kwa Mateo? Abena Japan abengi balishiba amashiwi ya kuti “impongolo iyacepa,” “ukupoosela bakapoli bamargariti,” e lyo na ya kuti “mwilasakamikwa pa bushiku bwa mailo.” (Mat. 6:34; 7:6, 13) Abena Japan balapapa nga baishiba ukuti uwalandile aya mashiwi ni Yesu Kristu. Nga babelenga aya mashiwi mwi buuku lya kwa Mateo, abengi balanda ukuti: “Lyonse ndafwaya ukubelengapo Baibolo nangu fye umuku umo.”

Bakasabankanya nga babwelela kubo bashilile ibuuku lya kwa Mateo, abo bashilile bamo balanda ukuti, ilyo fye babapeele ili buuku balibelengelemo panono e lyo bamo batila balipwisha ukulibelenga. Umwaume umo uuli ne myaka ukucila pali 60 aebele kasabankanya ukuti: “Nalibelenga ibuuku imiku iingi kabili lyalinsansamusha. Kuti natemwe ukuti mulensambilishako na fimbi pali Baibolo.”

Bakasabankanya balashalika ibuuku lya kwa Mateo na ku cintubwingi. Ilyo Nte umo alebombako uyu mulimo, apeele umukashana uwapokeleko ibuuku lya kwa Mateo adresi yakwe iya pa Intaneti. Pa numa fye ye awala limo, uyu mwanakashi alembeele nkashi kalata pa Intaneti ukumweba ukuti abelengako panono ili buuku kabili alefwaya ukusambililapo na fimbi. Ilyo papitile fye umulungu umo, alitendeke ukusambilila Baibolo, kabili pa numa fye ya nshiku ishinono, alitendeke ukusangwa ku kulongana.

Amakope ukucila pali 1,600,000 aye buuku lya kwa Mateo baliyatuma ku filonganino fya mu Japan, kabili cila mweshi ba Nte balapeela abantu amakope ayengi sana. Mu mashiwi yakubalilapo muli ili buuku, abasabankanya ili buuku batila: “Natucetekela ukuti nga mwabelenga lino ibuuku mukalafwaisha ukusambilila Baibolo.”