1. Mulandu nshi Paulo alandiile ukuti “muli Kristu e mumonekela amaka ya kwa Lesa”?

YEHOVA alilangile ukuti wa maka nga nshi mu fipesha amano ifyo Yesu Kristu acitile. Amabuuku yane aya Mbila Nsuma yalilanda pa fipesha amano fimo ifyo Kristu acitile ifingakosha icitetekelo cesu. Yesu afwile alicitile ifipesha amano na fimbi. (Mat. 9:35; Luka 9:11) Kanshi amaka ya kwa Lesa yalimonekele muli Yesu. E mulandu wine umutumwa Paulo alandiile ukuti: “Muli Kristu e mumonekela amaka ya kwa Lesa.” (1 Kor. 1:24) Nomba finshi twingasambilila ku fipesha amano ifyo Yesu acitile?

2. Finshi twingasambilila ku fipesha amano ifyo Yesu acitile?

² Umutumwa Petro alilandile ukuti Yesu alicitile “fipesha amano.” (Imil. 2:22) Ifipesha amano ifyo Yesu acitile ilyo ali pe sonde cilangililo ca kuti ilyo akalateka abantunse mu calo cipya, akacita ifipesha amano ifingi nga nshi! Na kabili ifi ifipesha amano fyalelanga bwino bwino ifyo Yesu na Wishi baaba. Natulande pa fipesha amano fimo ifyo Yesu acitile pa kuti tumone ifyo twingasambililako.

3. (a) Londololeni icalengele ukuti Yesu acite icipesha amano ca kubalilapo. (b) Bushe icipesha amano ico Yesu acitile ku Kana calangilile shani ukuti ni kapekape?

³ Yesu acitile icipesha amano ca kubalilapo pa mutebeto wa bwinga uwali ku Kana mu citungu ca Galili. Abasangilwe kuli uyu mutebeto nalimo balifulile ukucila ifyo abene ba mutebeto baleenekela. Nampo nga bantu bafuliishe nelyo iyo, ico twaishiba ca kuti umwangashi walipwile. Maria nyina wa kwa Yesu na o e ko aali kuli ubu bwinga. Pa myaka iingi Maria afwile aletontonkanya pa kusesema ukwalelanda pa mwana wakwe uo aishibe ukuti aali no kuba “Umwana wa Wapulamo.” (Luka 1:30-32; 2:52) Bushe Maria alishibe ukuti Yesu ali na maka ya kucita ifipesha amano? Ico twaishiba ca kuti, Maria na Yesu tabalefwaya ukuti abaleupana baseebane, e ico balefwaya ukubafwa. Yesu alishibe ukuti alingile ukuba uwacileela. E ico mu cipesha amano asangwile amenshi ayali amalita 380 (mupepi na amadalamu yabili) ukuba “umwangashi uusuma.” (Belengeni Yohane 2:3, 6-11.) Bushe Yesu e walingile ukupekanya umwangashi pa bwinga? Awe. Ico acitiile icipesha amano ni co ali ne cileela kabili alepashanya filya Wishi wa ku muulu aba kapekape.

4, 5. (a) Bushe icipesha amano ca kubalilapo ico Yesu acitile citusambilisha finshi? (b) Finshi icipesha amano ico Yesu acitile ku Kana citusambilisha pa fyo ifintu fikaba mu calo cipya?

⁴ Mu cisungusho, Yesu asangwile amenshi ayengi sana ukuba umwangashi uusuma uo abasangilwe ku bwinga banwene. Cinshi twingasambilila kuli ici cipesha amano? Tusambililako ukuti filya Yesu aitemenwe ukwafwa abantu, cilangililo ca kuti ena na Wishi balibika sana amano ku fyo abantu bomfwa ne fyo bakabila. Yesu na Wishi te batani iyo. Nomba elenganyeni ifyo Yehova mu calo cipya akapekanishisha “abantu bonse” umutebeto wa fyanona.—Belengeni Esaya 25:6.

⁵ Ala cikawama nga nshi ilyo Yehova akapeela umuntu onse fyonse ifyo afwaisha, pamo nga ifya kulya ifisuma e lyo na mayanda ayasuma! E ico natutwalilile ukuba ne nsansa ilyo tulelolela ukwisaipakisha ifintu ifisuma ifyo Yehova akatupeela mu Paradaise pano isonde.

6. Bushe Yesu aleyafwa bani ilyo alecita ifipesha amano, kabili kuti twamupashanya shani?

⁶ Ilyo Satana aebele Yesu ukuti asangule amabwe ukuba umukate, Kristu alikeene ukubomfya amaka yakwe aya kucita ifipesha amano ku kuisekesha umwine. (Mat. 4:2-4) Lelo alebomfya amaka yakwe ku kupeela abantu ifyo balekabila. Bushe kuti twapashanya shani Yesu filya alebika amano ku bantu? Yesu umwine atile, “Mulepeela.” (Luka 6:38) Kuti twalanga shani ukuti tuli bakapekape? Kuti tuleitako abanensu ku fya kulya e lyo na ku kulongana. Lyena pa numa ya kulongana, kuti twayafwa munyinefwe uulepituluka mu lyashi ukumona umo engawamyako. Kuti twayafwa na bakasabankanya ukulashimikila bwino imbila nsuma. Kabili kuti twapashanya Yesu nga ca kuti tuleyafwako  bamunyinefwe mu fya kwa Lesa e lyo na mu fyo babuliishe mu mikalile.

7. Bushe imikilile ya bantu ikatwalilila ukuba shani mpaka Satana bakamonaule?

⁷ Ukutula fye na kale, kwaliba abantu abapiina. Yehova aebele abena Israele ati mu calo tamwakabale amubula abapiina. (Amala. 15:11) Pa numa ya myaka iingi, Yesu na o atile: “Abapiina mwaba na bo lyonse.” (Mat. 26:11) Bushe Yesu aloseshe mu kuti ubupiina tabwakatale abupwa? Awe iyo, aloseshe mu kuti abapiina bakatwalilila ukubako mpaka Lesa akonaule Satana, kateka wa cino calo. Kanshi twalitemwa nga nshi pa kwishiba ukuti ifipesha amano ifyo Yesu acitile, cilangililo ca fyo ifintu fikawama ilyo Ubufumu wa kwa Lesa bukalateka cino calo. Pali ilya nshita, abantu bonse bakalalya no kwikuta bakalaikuta!

8, 9. (a) Cinshi calengele ukuti Yesu aliishe abantu abengi nga nshi? (b) Cinshi camupapusha sana pa fyo Yesu aliishishe abantu abengi mu cipesha amano?

⁸ Uwaimbile ilumbo alandile pali Yehova ati: “Mufumbatula iminwe yenu no kupeela ica mweo conse ifyo cilefwaya.” (Amalu. 145:16) Apo “muli Kristu e mumonekela amaka ya kwa Lesa,” Yesu alepashanya Wishi, alefumbatula iminwe yakwe apeela na basambi bakwe ifyo balefwaya. Yesu talecita ifi pa kuti ailange ukuti alikwata amaka, lelo ni co alibikile sana amano ku bantu. Natulande pa fyalembwa muli Mateo 14:14-21. (Belengeni.) Abasambi baile kuli Yesu no ku mweba ukuti tabakwete ifya kulya ifingi. Icalengele maka maka ukuti bamwebe ifi, ni co baletontonkanya sana pa bantu abengi nga nshi abali ne nsala sana kabili abanakile pa mulandu wa kuti balekonka Yesu ilyo aleshimikila mu misumba. (Mat. 14:13) Cinshi Yesu acitilepo?

⁹ Yesu mu cisungusho aliishishe abaume 5,000 ukufumyako abanakashi na bana abanono, abomfeshe fye imikate 5 ne sabi libili epela! Bushe tatutemwa nga twatontonkanya pa fyo Yesu abomfeshe amaka yakwe aya kucita ifipesha amano ku kuliisha abantu abengi ukubikako na bana abanono? Baibolo itila abantu “baliliile no kwikuta.” Ici cilanga ukuti Yesu alipangile ifya kulya ifingi mu cisungusho. Yesu tapeele fye abantu ifya kulya ifisuma, lelo balikwite no kwikuta ica kuti bakwata na maka ya kubwelelamo uko bafumine. (Luka 9:10-17) Kabili ifya kulya ifyashelepo fyaiswile imiseke 12.

10. Cinshi Lesa ali no kucita pa bupiina nomba line?

¹⁰ Muno nshiku, abantu abengi nga nshi tabalya ifya kulya ifisuma kabili ifya kumanina, pantu mu mitekele ya bantunse tamwaba umulinganya. Nangu ni bamunyinefwe bamo abakwata ifya kulya, tabakwata ifingi ifya kuti balya ‘baikuta’ bwino bwino. Lelo inshita naipalama ilyo abantunse abacumfwila bakalaikala bwino mu calo umukaba umulinganya, kabili umushakabe ubupiina. Bushe nga mwalikwete amaka ya kuwamya ifintu, te kuti mupeele abantunse fyonse ifyo bafwaya? Lesa ena alikwatisha amaka, e lyo alafwaisha no kupeela abantunse fyonse ifyo bafwaya. Ifi fine e fyo ali no kucita nomba line. Kanshi ukulubuka na kupalama!—Belengeni Amalumbo 72:16.

11. (a) Cinshi mwashininkishisha ukuti Kristu nomba line ali no kubomfya amaka akwata ku kuwamya ifintu pe sonde? (b) Bushe ukwishiba ifyo Kristu ali no kucita kufwile ukulenga mulecita finshi?

¹¹ Ilyo Yesu aali pano calo, abilile imbila nsuma mu ncende fye ishinono pa myaka itatu na hafu. (Mat. 15:24) Apo Yesu ni Mfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa, akalateka icalo fye conse. (Amalu. 72:8) Ifipesha amano ifyo Yesu acitile filalenga twacetekela ukuti akabomfya amaka akwata ku kuwamya ifintu. Nangu ca kuti te kuti tucite ifipesha amano, kuti twayafwa abantu ukwishiba  ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa. Amasesemo yalembwamo yalangilila ukuti nangu cikabe shani, ifintu fikawama sana ku ntanshi. Apo tuli Nte sha kwa Yehova abaishiba bwino ifikacitika ku ntanshi, tufwile ukwishiba ukuti twalikwata inkongole ku bantu. (Rom. 1:14, 15) Nga tuletontonkanya ifi, twakulashimikila abantu imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa.—Amalu. 45:1; 49:3.

12. Mulandu nshi Yesu aishibila bwino bwino ifyo ifya bumbwa pe sonde fyaba?

¹² Ilyo Lesa alebumba isonde na fyonse ifyabapo, ali no Mwana wakwe uo Baibolo ita ati “uwaishibisha imilimo.” (Amapi. 8:22, 30, 31; Kol. 1:15-17) Kanshi Yesu alishiba bwino bwino ifyo ifintu fyonse fyabumbwa. Alishiba ne fya kucita pa kuti ifintu fyonse pano calo fileenda bwino.

13, 14. Cinshi cilanga ukuti Kristu alikwata amaka pa fintu fyonse?

¹³ Ilyo Yesu aali pano calo alilangile ukuti muli ena e ‘mwalemonekela amaka ya kwa Lesa,’ pantu alikwete amaka na pa fintu fyonse. Tontonkanyeni pa fyo acitile ilyo icikuuku ca mwela icikalamba caimine pali bemba icalengele abasambi bamone kwati balafwa. (Belengeni Marko 4:37-39.) Uwasambilila sana ifya mu Baibolo atile: “Ishiwi lya ciGriki [ilipilibula ukuti icikuuku ilyaba pali Marko 4:37] balibomfya nga balelanda pa cikuuku ca mwela icikalamba nga nshi icishipwa bwangu, icileta mulamba iikalamba ne nkuba, kabili iconaula ifintu nakalya nakalya.” Ibuuku lya kwa Mateo lyalanda ukuti icikuuku caimine pali bemba cali “cikuuku ca maka nga nshi.”—Mat. 8:24.

¹⁴ Elenganyeni ifyo cali ilyo Yesu na basambi bakwe bali mu bwato: Kristu alinakile pantu alishimikile sana. Lelo kwaishile icikuuku icikalamba, kabili amabimbi yalepama ku bwato ica kuti amenshi yaleingila na mukati. Nangu ca kuti ici icikuuku ca mwela calepanga sana icongo no bwato bwalesunkana nga nshi, Yesu tabuukile mu tulo pantu alinakile sana. Abasambi balitiinine icine cine, ica kuti pa kubuusha Yesu bamwebele abati: “Twalafwa!” (Mat. 8:25) Ilyo Yesu ashibwike mutulo, akalipiile icimwela na bemba ati: “Talala! Ba tondolo!” E fyo icimwela calekele, kabili “kwatalele na tondolo.” (Marko 4:39) Ala Yesu ali na maka ya cipesha amano!

15. Finshi filanga ukuti Lesa alikwata amaka pa fintu fyonse?

¹⁵ Uwapeele Kristu amaka ya kucita ifipesha amano ni Yehova, kanshi te kuti tutwishike ukuti Lesa alikwata amaka pa fintu fyonse. Tontonkanyeni pali ifi ifya kumwenako. Ilyo Yehova ashilaleta Ilyeshi atile: “Mu nshiku fye 7 ishashalako nkaloshe mfula pe sonde inshiku 40 akasuba no bushiku.” (Ukute. 7:4) Kabili pa Ukufuma 14:21 Baibolo itila: “Yehova alengele bemba ukubwelela inuma ku mwela uwakosa uwa ku kabanga.” E lyo kabili pali Yona 1:4 Baibolo itila: “Yehova aletele umwela uukalamba pali bemba, kabili kwali icipuupu icikalamba pali bemba; no bwato bwapene bonaike.” Icitetekelo cesu cilakoselako nga twaishiba ukuti Yehova alikwata amaka pa fintu fyonse. Kanshi ukwabula no kutwishika Yehova na Yesu bakalenga isonde ukuwama nga nshi.

16. Mulandu nshi citusansamushisha nga twatontonkanya pa maka Kabumba wesu no Mwana wakwe bakwata pa fintu fyonse?

¹⁶ Nga tuletontonkanya sana pa maka ayo Kabumba wesu no Mwana wakwe bakwata, kuti calenga twabacetekela sana. Ilyo bakabomfya amaka yabo pe sonde pa myaka 1,000, abantu bonse bakalaikala umutende. Amasanso ayabako pa mulandu ne fya bumbwa yakapwa. Mu calo cipya tamwakabe ifikuuku fya mwela, ukupuulika kwa mpili, nelyo ifinkukuma. Ala tulatemwa sana nga twatontonkanya pa nshita ilyo abantu  bashakalefwa, nelyo ukulemana ku masanso pantu “itenti lya kwa Lesa [likaba] pamo na bantunse”! (Ukus. 21:3, 4) Kanshi kuti twacetekela ukuti mu myaka 1,000 iya kuteka kwa kwa Yesu, Lesa akabomfya amaka akwata ayamonekele muli Kristu ku kufumyapo fyonse ifilenga ukuti kuleba amasanso.

17. Ni nshila nshi shimo isho twingalangilamo ukuti tulapashanya Lesa na Kristu?

¹⁷ Nangu ca kuti tatwakwata amaka ya kucincintila amasanso nge fyo Yehova na Yesu bengacita, na ifwe bene twalikwata amaka ya kucita fimo. Bushe kuti twayabomfya shani? Inshila imo twingayabomfeshamo kulacita ifyo Amapinda 3:27 yalanda (Belengeni.) Bamunyinefwe nga balecula, tufwile ukubasansamusha no kubafwa mu fyo balekabila. (Amapi. 17:17) Ku ca kumwenako, nga baponenwa no busanso kuti twabafwa mu fyo balekabila. Umfweni ifyo nkashi uwafwilwa umwina mwakwe alandile ilyo icikuuku ca mwela icikalamba cabongolwele ing’anda yakwe. Atile: “Ndatasha nga nshi pa kuba mu cilonganino ca kwa Yehova, pantu aba bwananyina balangafwa mu fyo ndekabila e lyo na mu fya kwa Lesa.” Umfweni ifyo nkashi na umbi umushimbe alandile ilyo icipuupu ca mwela cabongolwele ing’anda yakwe. Ilyo aba bwananyina bamwafwile, atile: “Ala kuti wafilwa no kulanda! Na mashiwi nshikwete . . . Natasha sana mwe Yehova!” Twalitemwa nga nshi pa kuba mu lupwa lwa bantu ba kwa Lesa abatemwana kabili abafwana. Lelo icikalamba icitusansamusha ca kuti Yehova na Yesu Kristu balatusakamana nga nshi.

18. Cinshi calengele ukuti Yesu alecita ifipesha amano?

¹⁸ Ilyo Yesu aali pano calo, alilangile ukuti muli ena e ‘mwalemonekela amaka ya kwa Lesa.’ Cinshi Yesu alebomfesha maka akwete? Talebomfya amaka yakwe pa kuti ailange ku bantu ukuti wa maka, nelyo ukufwaya fye ukuisekesha. Ukutemwa abantu e kwalengele ukuti alebomfya amaka akwete ku kucita ifipesha amano. Ifi e fyo tukasambililapo mu cipande cikonkelepo.