BA ERNST abali ne myaka nalimo ukucila pali 70 balandile ukuti “nalilwalilila.” * Bushe mwalyumfwapo umuntu alanda aya mashiwi? Nga muli bakalamba kabili mulalwalilila e lyo na amaka yenu yaleya yalepwa, kuti mwasumishako ku mashiwi yaba pali Lukala Milandu icipandwa 12. Mu cikomo 1, Baibolo ita inshiku sha bukote ati “inshiku sha bubi.” Lelo ici tacilolele mu kuti umuntu nga akota ninshi calaala capwa, akulacula fye kabili takulaba ne nsansa. Na imwe bene kuti mwatwalilila ukubombela Yehova kabili kuti mwaba ne nsansa.

Bamunyinefwe na bankashi mwe bakalamba mwilaumfwa kwati ni mwe fye mweka mucula ku mafya ya mu nshiku sha bukote. Ababomfi ba kwa Yehova aba ku kale nabo balekwata amafya yamo yene na yo mulepitamo. Ku ca kumwenako, ilyo Isaki, Yakobo na Ahiya bakotele balilekele ukumona. (Ukute. 27:1; 48:10; 1 Isha. 14:4) Ilyo Sara akotele ‘amaka yakwe yalipwile.’ (Ukute. 18:11, 12) Ilyo Imfumu Davidi yakotele “tayaleumfwa ukukaba.” (1 Isha. 1:1) Barsilai uwali umukankaala na o ilyo akotele taleipakisha ifya kulya nelyo ukukutika ku nyimbo. (2 Sam. 19:32-35) Abrahamu na Naomi ilyo bakotele balifwililwe abena mwabo.—Ukute. 23:1, 2; Ruti 1:3, 12.

Finshi fyayafwile aba twalandapo ukutwalilila aba cishinka kuli Yehova no kuba ne nsansa? Ilyo Abrahamu akotele alicetekele sana mu malayo ya kwa Lesa, e co ‘abelele uwa maka ku citetekelo cakwe.’ (Rom. 4:19, 20) Na ifwe tufwile ukuba ne citetekelo icakosa. Kuti twaba ne citetekelo icakosa te mulandu no mushinku wesu, ifyo twacenjelamo, nelyo ifyo ifintu fyaba. Ku ca kumwenako, ilyo Yakobo akotele sana ica kuti na maka yalipwile, aleka no kumona, kabili alaala fye pa busanshi, alilangile ukuti ali ne citetekelo icakosa mu malayo ya kwa Lesa. (Ukute. 48:1-4, 10; Heb. 11:21) Na muno nshiku mwine, kwaliba abalanga ukuti balikwata icitetekelo cakosa mu malayo ya kwa Lesa. Ku ca kumwenako, ba Ines abali ne myaka 93, balilwala ubulwele bwa kunaka kwa micincili. Nangu ca kuti balilwala ubu bulwele, balandile ukuti: “Cila bushiku ndomfwa ukuti Yehova alimpaala nga nshi. Lyonse ndatontonkanya pali Paradaise kabili ukucita ifi kwalilenga nakwata isubilo.” Kanshi tufwile ukulapashanya ba Ines!

Nga tulefwaya ukuti icitetekelo cesu cilekoselako tufwile ukulapepa lyonse, ukulasambilila Icebo ca kwa Lesa, kabili tufwile ukulasangwa lyonse ku kulongana. Ilyo kasesema Daniele akotele, alepepa lyonse kuli Lesa imiku itatu cila bushiku kabili alesambilila Icebo ca kwa Lesa. (Dan. 6:10; 9:2) Ana uwali mukamfwilwa “talepuswa pe tempele.” (Luka 2:36, 37) Nga mulesangwa ku kulongana no kwasukapo, mukakosha icitetekelo cenu ne citetekelo ca ba bwananyina mu cilonganino. Yehova alatemwa nga mulepepa kuli ena lyonse nangu ca kuti pa mulandu wa bukote tamumubombela nge fyo mwalemubombela kale.—Amapi. 15:8.

Twalishiba ukuti mwe Bena Kristu abakalamba mulafwaisha ukulamona bwino, ukulabelenga no kulasangwa ku kulongana lyonse, lelo cilafya. Nomba finshi ifyo mwingacita? Mulecitako ifyo mwingaba na maka ya kucita. Abengi abashisangwa ku kulongana pa mulandu wa bukote balakutika ku kulongana ukubomfya foni. Nangu ca kuti ba Inge, abali ne myaka 79 tabamwenekesha, balapekanya ukulongana ukubomfya impapulo sha filembo ifikalamba isho munyinefwe mu cilonganino baba abapulintila pa kompyuta.

Apo mulakwata inshita iikalamba, mulekutika ku malyashi ya mu Baibolo, ku mpapulo ishilanda pali Baibolo, ku malyashi e lyo na ku fyangalo ifilanda pali Baibolo ifyo bakopa pa CD nelyo pa kompyuta. Na kabili kuti muletuminako Abena Kristu banenu foni pa kuti ‘balemukoselesha e lyo na imwe mulebakoselesha.’—Rom. 1:11, 12.

Ba Christa abali ne myaka nalimo 85 balandile bulanda bulanda ati: “Cilabipa umuntu nga akota pantu tatwalilila ukubomba nge fyo alebomba kale.” Cinshi cingafwa abakalamba ukutwalilila aba nsansa? Ba Peter abali ne myaka 75 batile: “Tatufwile ukulatontonkanya pa milimo tushingabomba lelo tufwile ukulatontonkanya sana pa milimo iyo twingabomba.”

 Bushe ni nshila nshi shimo isho mwingalabomfya pa kushimikila? Ba Heidi abali ne myaka nalimo 80, tabakwata amaka ya kushimikila ku ng’anda ne ng’anda. Lelo balisambilila ifya kubomfya kompyuta pa kuti balelemba amakalata pa kushimikila. Abakalamba bamo balaya mukwikala mu maparka nelyo pa citesheni ca mabasi pa kuti baleshimikila ku bantu abesa pali ifi fifulo. Nga ca kuti mwikala pa mayanda apo basungila abalwele na bakalamba, ninshi ico e “cifulo cenu ica kushimikilamo.” Kuti muleshimikila ku babomba pali ayo mayanda e lyo nabo mwikala nabo.

lyo Imfumu Davidi yakotele, yalitungilile ukupepa kwa cine. Yalisangwile indalama kabili yaliteyenye ne fya kubomfya pa kukuula itempele. (1 Imila. 28:11–29:5) Na imwe bene mufwile ukubika amano ku fyo umulimo wa kutwala ifya Bufumu pa ntanshi uleenda kabili mufwile no kulautungilila. Kuti mwalenga bapainiya nelyo bakasabankanya mu cilonganino mwaba ukulabomba bwino nga ca kuti mulebakoselesha, mulebapeelako ifya bupe, nelyo mulebetako ku fya kulya. Kabili kuti mulepepelako abacaice ne ndupwa, ababomba umulimo wa nshita yonse, abalwalilila, na babomba imilimo iikalamba mu cilonganino.

Abakalamba mu cilonganino ca kwa Lesa kuti twabapashanya ku fipe fye bumba ifyo twatemwa sana. Mu kupita kwa nshita fimo pali ifi fipe kuti fyatobeka. Bushe kuti twatila ifishilatobeka tafyacindama? Aye iyo! Tukatwalilila ukufibomfya no ku fitemwa nangu fikakokole shani. Kanshi mwe bakalamba ababa mu cilonganino ca kwa Lesa twalimutemwa nga nshi kabili imilimo mubomba yalicindama icine cine. Shifwe wa mu muulu takamupose kabili takamushe. (Amalu. 71:9) Yehova alimutemwa nga nshi kabili mu calo cipya icili mupepi abantu bakalakula lelo tabakalekota no kucula. Kanshi tukatwalilila fye ukuba aba maka no bumi ubusuma, kabili tukalabombela Yehova Lesa wesu uwa tutemwa umuyayaya!