Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Mulandu Nshi Abantu Bakaanine Mesia?

Mulandu Nshi Abantu Bakaanine Mesia?

Mulandu Nshi Abantu Bakaanine Mesia?

ILYO Yesu ali pano calo, abantu abengi balitemenwe nga nshi ifyo alesambilisha kabili balepapa ifipesha mano ifyo alecita. Ici calengele ukuti abengi ‘bamutetekele’ no kusumina ukuti e Mesia, nelyo Kristu uo basobele ukuti akesa. Baleyipusha ukuti: “Ilyo Kristu akesa, bushe akacita ifipesha amano ifyacila pa fyo uyu muntu acita?”—Yohane 7:31.

Nangu ca kutila kwali ubushininkisho ubwingi ubwalelanga ukuti Yesu e wali Mesia, abantu abengi abamwene ifipesha mano alecita no kumfwa ifyo alesambilisha tabamutetekele. Ica bulanda ca kuti, nangu fye ni bamo abamutetekele balilekele ukumukonka. Mulandu nshi abantu abengi bakaanine ukuti Yesu te Mesia nangu ca kutila kwali ubushininkisho ubwingi? Natumone icalengele kabili ilyo tulelandapo muleyipusha amuti, ‘Bushe na ine kuti napanga icilubo cimo cine?’

Ifyo Bale-enekela Tafyacitike

Pa nshita Yesu afyelwe, abaYuda abengi bale-enekela ukuti Mesia akesa. Ilyo Yesu bamutwele mwi tempele ninshi ali akanya, abantu abali mwi tempele balelolela ukuti Mesia ali no ‘kulubula Yerusalemu.’ (Luka 2:38) Pa numa, abantu abengi abalemona imilimo Yohane Kabatisha alebomba baleyipusha ukuti: “Bushe uyu nalimo e Kristu?” (Luka 3:15) Lelo bushe finshi abaYuda bale-enekela Mesia ukucita?

AbaYuda abengi muli shilya nshiku baishibe ukuti Mesia ali no kubalubula ku mitekele ya mutitikisha iya bena Roma kabili abena Israele bali no kulaiteka abene. Ilyo Yesu talatampa ukushimikila, kwali intungulushi ishingi isha baYuda ishatendeke ukwimina imitekele ya bena Roma. Ifyo ishi ntungulushi shacitile fyalengele ukuti abantu bale-enekela ukuti e fyo Mesia ali no kwisacita.

Yesu alipusene sana na aba ba Mesia ba bufi. Talekoselesha abantu ukulalwa, lelo alebasambilisha ukutemwa abalwani babo no kunakila abalebateka. (Mateo 5:41-44) Alikeene ilyo abantu bafwaile ukuti abe imfumu. Alesambilisha ukuti ubufumu bwakwe “te bwa pano calo.” (Yohane 6:15; 18:36) Lelo nangu alebasambilisha ifi, bena baletontonkanya fye pali filya fine baishibe ukuti e fyo Mesia ali no kucita.

Yohane Kabatisha ali-imwenene na menso yakwe no kumfwa pa fipesha mano ifyo Yesu alecita ifyalelanga ukuti ali Mwana wa kwa Lesa. Lelo ilyo Yohane bamukakile mu cifungo, atumine abasambi bakwe ukuyaipusha Yesu ukuti: “Bushe ni we Uuli no Kwisa, nelyo bushe tufwile ukulolela umbi?” (Mateo 11:3) Nalimo Yohane aletontonkanya nga ca kutila cine cine Yesu e Kalubula basobele, uwali no kufikilisha ifyo abaYuda bale-enekela.

Abatumwa ba kwa Yesu balifililwe ukumfwikisha ilyo abebele ukuti abantu bali no kumwipaya kabili pa numa ali no kubuuka. Inshita imo ilyo Yesu abebele ukuti Mesia alingile ukucula no kufwa, Petro “amutwele ku mbali, atampa ukumukalipila.” (Marko 8:31, 32) Petro tamwene umulandu Mesia alingile ukufwila.

Ilyo Yesu aingile mu Yerusalemu, ninshi ica Kucilila ca mu 33 C.E. cili mupepi, abantu abengi balimusengele, balemulumbanya ukuti ni Mfumu. (Yohane 12:12, 13) Lelo tapakokwele ifintu fyalyalwike! Muli ulya wine mulungu, Yesu balimwikete no kumwipaya. Ilyo Yesu afwile, abasambi bakwe babili bailishenye ukuti: “Twalesubila ukuti uyu muntu e wali no kulubula Israele.” (Luka 24:21) Na lintu Yesu abuukile no kumoneka ku basambi bakwe, abasambi balitwalilile ukutontonkanya ukuti Mesia ali no kutendeka ukuteka pano calo. Bamwipwishe ukuti: “Mwe Shikulu, bushe ni pali ino nshita mulebwesesha ubufumu kuli Israele?” Ukwabula no kutwishika, ifintu ifyalubana ifyo abalekutika kuli Yesu balesubila ukuti e fyo Mesia ali no kucita fyalilimbile imishila mu mitima yabo.—Imilimo 1:6.

Ilyo Yesu aile ku muulu, kabili abasambi bapokelela no mupashi wa mushilo, e lyo bailwike ukuti Mesia ali no kuba Imfumu mu muulu. (Imilimo 2:1-4, 32-36) Umutumwa Petro na Yohane baleshimikila abantu ukwabula umwenso ukuti Yesu alibuushiwe, kabili balecita ne fipesha amano ifyalelangilila ukuti Lesa alebatungulula. (Imilimo 3:1-9, 13-15) Abantu abengi nga nshi mu Yerusalemu balisumine no kuba Abena Kristu. Lelo intungulushi sha baYuda tashatemenwe. Batampile ukucusha abatumwa na basambi nga filya fine balecusha na Yesu. Mulandu nshi bashimapepo abaYuda bakaanine Yesu?

Bashimapepo Balimukeene

Pa nshita Yesu aishile pano calo, ifyo bashimapepo abaYuda baletontonkanya ne fyo balecita fyalipusene sana ne fyo Amalembo yafumine kuli Lesa yalelanda. Bashimapepo abaliko pali ilya nshita, e kutila abaSaduke, abaFarise, na bakalemba, balekonka intambi kabili e sho babikileko sana amano ukucila Icebo ca kwa Lesa. Ilingi balepeela Yesu umulandu wa kuti alepula mu Mafunde pantu aleposha abantu pe Sabata. Filya Yesu alesuusha sana ifisambilisho fyabo ifishali mu malembo, calelanga ukuti ubutungulushi bwabo tabwali bwino kabili tabalebombela Lesa. Ukupusanako na ba bantu, Yesu afumine mu lupwa ulupiina kabili tasambilile ifya bushimapepo nga filya basambilile. E co cayafishe kuli aba bantu ba cilumba ukusumina ukuti Yesu e Mesia! Ifi Yesu alebasuusha fyalibakalifye sana ica kuti batampile “ukupangana ifya kumwipaya.”—Mateo 12:1-8, 14; 15:1-9.

Lelo bushe bashimapepo bali no kulondolola shani uko Yesu alefumya amaka ya kucita ifipesha amano? Ukwishiba kwena balishibe ukuti alecita ifipesha amano. Lelo tabalefwaya abantu ukutetekela Yesu, balemupontela ati alefumya amaka kuli Satana. Baleti: “Uyu muntu tafumisha ifibanda ku maka yambi kano ku maka ya kwa Beelsebuli kateka wa fibanda.”—Mateo 12:24.

Kwali umulandu na umbi uwalengele ukuti bakaaninine fye ukusumina ukuti Yesu ni Mesia. Ilyo Yesu abuushishe Lasaro, bashimapepo ba mu mipepele yalekanalekana baumene akapi, batile: “Tulecita shani, pantu uyu muntu alecita ifipesha amano ifingi? Nga twamuleka ifi fine, bonse bakamutetekela, na bena Roma bakesa no kutupoka itempele no luko lwesu.” Pa mulandu wa kuti baletiina ukubapoka ififulo, intungulushi sha bashimapepo shapangene ukwipaya Yesu na Lasaro!—Yohane 11:45-53; 12:9-11.

Abasambi ba kwa Yesu Balibapatile Kabili Balebacusha

Ifyo bashimapepo abaYuda balecita fyalengele ukuti ifintu fibipile bonse abatetekele Yesu ukuti e Mesia. Pa mulandu wa kuti balicindike ififulo bakwete, balepumya bonse abaletetekela Yesu, balebeba ukuti: “Bushe kuli bamo pa ntungulushi nelyo abaFarise abamutetekele?” (Yohane 7:13, 48) Intungulushi sha baYuda shimo pamo nga Nikodemo na Yosefe wa ku Arimatea, bali basambi ba kwa Yesu, lelo bali fye ba mu bumfisolo pantu baletiina abaYuda. (Yohane 3:1, 2; 12:42; 19:38, 39) Intungulushi sha baYuda shapangile ifunde lya kuti “ngo muntu asumina ukuti Yesu e Kristu, bali no kumutamfya mwi sunagoge.” (Yohane 9:22) Umuntu wa musango yu balemukankamba kabili balemumona ukuti ni cipondoka.

Mu kuya kwa nshita, abatumwa na basambi batendeke ukulabacusha nga nshi. Pa mulandu wa kuti abatumwa baleshimikila ukwabula umwenso, balebacusha nga nshi ku bali mu cilye cikalamba ica baYuda, ica Sanhedrini. (Imilimo 5:40) Abalelwisha abatumwa babepeshe umusambi Stefani ukuti aleponta. Aba mu cilye ca Sanhedrini bamupingwilile ukufwa kabili e fyo bamupoolele amabwe mpaka afwa. Lyena, “abaYuda batampile ukucusha nga nshi aba mu cilonganino cali mu Yerusalemu; kabili bonse basalanganine mu Yudea na mu Samaria, ukufumyako fye abatumwa.” (Imilimo 6:8-14; 7:54–8:1) Sauli, uwaishileba umutumwa Paulo, na o ali pa balecusha abasambi kabili shimapepo mukalamba ne “cilye conse ica bakalamba,” balemutungilila.—Imilimo 9:1, 2; 22:4, 5.

Nangu Abena Kristu balebacusha muli uyu musango, balifulile bwangu bwangu pa numa ya mfwa ya kwa Yesu. Nangu cingati abengi balisangwike Abena Kristu, bali fye banono nga kubalinganya ku bantu baleikala mu Palestine. Umuntu nga aishibisha ukuti Mwina Kristu, balemukankamba no kumucusha nangu fye ukumwipaya.

Sambilileniko Fimo ku Bakeene Yesu

Nga fintu twamona, abantu abengi balikeene ukutetekela Yesu pantu ifyo bale-enekela tafyacitike, baletiina abantu mu bwikashi, e lyo baletiina na filya Abena Kristu balebacusha. Na muno nshiku mwine, ukukanaishiba icishinka pali Yesu na pa masambilisho yakwe kuti kwalenga abantu ukukanamutetekela. Ku ca kumwenako, abengi babasambilisha ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bwaba mu mutima wabo, bambi nabo babasambilisha ukuti abantunse e bakaleta ubu bufumu. Bambi babalenga ukumona kwati basayantisti nelyo ubuyantanshi mu fya kupangapanga e bukapwisha amafya ya bantunse, kabili ici cilenga balemona ukuti ukucetekela Mesia takwacindama. Abengi abasuusha ifyalembwa mu Baibolo batila ifyo balembamo ukuti e fyo Yesu alecita ilyo ali pano calo ni nshimi fye, tafyacitike. Kanshi aba bantu balilenga abengi ukukanatetekela ukuti Yesu ni Mesia.

Ifi fisambilisho fyalilenga abantu abengi ukukanaishiba umulimo Lesa apeela Mesia nelyo tabafwaya fye ukwishiba umulimo wacindama uo Lesa amupeela. Lelo abafwaya ubushininkisho bwa kuti Yesu e Mesia kuti babusanga pantu muno nshiku twalikwata ubushininkisho ubwingi nga nshi ukucila ubwaliko mu nshiku sha batumwa. Twalikwata Amalembo yonse aya mu ciHebere umwaba ukusesema ukwingi ukulanda pa fyo Mesia ali no kucita e lyo na malyashi ayaba mu mabuuku yane aya Mbila Nsuma ayalondolola ifyo Yesu acitile ku kufikilisha ukusesema ukwalelanda pali ena. *

Kwaliba ubushininkisho ubwingi ubwingatwafwa ukutetekela Yesu. Kabili tufwile ukupingulapo ukucita ifyo bwangu bwangu. Mulandu nshi? Pantu Baibolo ilanda ukuti nomba line fye Yesu Imfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa ali no konaula bonse abaleonaula isonde kabili ali no kuteka mu bulungami ica kuti abantu bonse aba cumfwila abo akalateka bakekala umuyayaya muli paradaise pe sonde. (Daniele 2:44; Ukusokolola 11:15, 18; 21:3-5) Na imwe bene kuti mwaisaipakisha aya mapaalo nga ca kutila mwaibikilishako ino ine nshita ukusambilila pali Yesu no kumutetekela. Muleumfwila amashiwi Yesu umwine alandile aya kuti: “Lesa atemenwe nga nshi aba pano calo ica kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela ekonaika lelo akabe no mweo wa muyayaya.”—Yohane 3:16.

[Futunoti]

^ para. 22 Belengeni akabokoshi katila “Amasesemo Yalanda Pali Mesia” pe bula 200 mu citabo citila Bushe Cinshi Baibolo Isambilisha? Abalemba ici citabo ni Nte sha kwa Yehova.

[Amashiwi pe bula 20]

Amubako pa nshita Yesu ali pano calo, bushe nga mwalimwishibe ukuti e Mesia?

[Icikope pe bula 21]

Mwileka ifintu ifyalubana ifyo mwaishiba pali Yesu fimulenge ukukanasambilila icine pali ena