Mulandu Nshi Utuyofi Tufulile Ifi?

ILINGI line pa filimba na pa TV paba fye amalyashi ya tuyofi. Abantu abengi muno nshiku balafwa sana muli utu tuyofi. Akabungwe ka ku Belgium akalolekesha pa cilenga kuleba utuyofi ne fyo abantu bengaicingilila katile, mu mwaka fye wa 2010 kwacitike utuyofi 373 kabili abantu nalimo 296,000 e bafwile.

Impendwa ya tuyofi yalikulilako nga nshi mu myaka yapita. Ku ca kumwenako, ukufuma mu 1975 ukufika mu 1999, cila mwaka kwaleba fye utuyofi mupepi na 300. Lelo ukufuma mu 2000 ukufika mu 2010, impendwa ya tuyofi utucitika cila mwaka yafika mupepi na 400. Nalimo na imwe mulatontonkanyapo ukuti, ‘Mulandu nshi utuyofi tufulile muno nshiku?’

Nangu ca kuti ilingi abantu balanda ukuti utuyofi “milimo ya kwa Lesa,” te Lesa uulenga ukuti tulecitika. Lelo kwena, Baibolo yalisobele ukuti mu nshiku shesu mukalacitika utuyofi. Ku ca kumwenako, pali Mateo 24:7, 8, Yesu atile: “Kukaba ifipowe ne finkukuma mu ncende shimo shimo. Fyonse ifi e kutendeka kwa bucushi ubukaba ngo kucula kwa pa kupaapa.” Mulandu nshi Yesu asobelele pali ifi fintu kabili bushe fyalola mwi?

Umwana wa kwa Lesa, Yesu, aleasuka icipusho bamwipushe ukuti: “Cinshi tukeshibilako . . . ukuti icalo cili ku mpela?” (Mateo 24:3) Alandile pa fintu ifingi ifyali no kulacitika ukubikako no tuyofi uto tulandilepo. Lyena alandile aya mashiwi yacindama aya kuti: “Ilyo mwamona ifi filecitika, mwishibe ukuti ubufumu bwa kwa Lesa buli mupepi.” (Luka 21:31) Kanshi ukwishiba icalenga ukuti utu tuyofi tulecitika kwalicindama nga nshi kuli ifwe. Tulanga ukuti ku ntanshi kuli no kucitika ifintu ifyacindama nga nshi.

Fimo Ifyalenga Ukuti Utuyofi Tulefulilako

Abantu abengi balepusha ukuti, Nga ca kutila Lesa te ulenga ukuti utuyofi tulecitika, ninshi nani alenga, nelyo cinshi cilenga? Kuti twaishiba icasuko nga ca kuti fye twaishiba icishinka cacindama ico Baibolo yalandapo ukuti: “Icalo conse calaala mu maka ya mubifi.” (1 Yohane 5:19) Ici cikomo cilanga ukuti Lesa  te ulenga ifyabipa ificitika muno calo, lelo ilingi uulenga mulwani wakwe, “umubifi” uo Baibolo ita no kuti “Kaseebanya.”—Ukusokolola 12:9, 12.

Pa mulandu wa bufunushi ubo akwata, uyu mulwani wa kwa Lesa amona abantu kwati fya kubomfya fye ku kucita ifyo alefwaya. Apo icalo conse caba mu maka yakwe, alilenga na bantu ukuba abafunushi. Ca cine, na Baibolo yalilandapo ilyo yasobele ukuti mu “nshiku sha kulekelesha,” abantu bakaba “abaitemwa, abatemwa indalama, aba mataki, aba matutumuko.” (2 Timote 3:1, 2) Kanshi, te kuti tupape ukuti Satana alilenga abantu mwi sonde lyonse ukuba ne yi mibele e lyo ne mibele imbi iyo Lesa apata. Alenga abantu ukuba abafunushi na bakaitemwe kabili ifyo bacita filenga abantu bambi ukuculilamo.

Bushe ubufunushi bwa bantu muno nshiku, bulenga shani ukuti kuleba utuyofi? Akabungwe ka United nations kalandile pa tuyofi ukuti: “Muno nshiku abantu abengi baleikala mu mbali ya mimana umwa kuti inshita iili yonse ishi ncende kuti shabundwa. Na kabili abantu baletemaula imiti no konaula incende umwafula amenshi, ne ci cilenga ukuti kulecitika sana amasanso. Ne cintu icikalamba iciletiinya sana ca kutila ifyo abantu balecita filelenga umwela uonaula isonde ukufula . . . icilelenga no kuti kube ukwaluka kwa miceele no kufula kwa menshi muli fibemba.” Nangu ca kutila basosa ukuti ifingi pali ifi “abantu bacita” fya kutwala ubunonshi bwa calo pa ntanshi, icilenga maka maka balecita ifi mulandu wa bukaitemwe no bufunushi ubo abantu abengi mu calo bakwata.

Ici calenga abasoma abengi muno nshiku ukwishiba ukuti ifi abantu bacita fyalilenga utuyofi twabipisha ukufulilako. Kanshi, ifi abantu bacita, batungilila inshila sha kwa Satana isho abomfya ku kulenga abantu ukulacula nga nshi pa mulandu wa tuyofi.

E ico twamona ukuti abantu e balenga utuyofi utwingi utucitika pa mulandu ne fya kucitacita. Cimbi icilenga utuyofi tumo ukwipaya abantu abengi mulandu wa ncende tucitikilako. Mu fyalo ifingi, icilenga utuyofi ukubipilako mulandu wa fyo abantu babipa bacita nelyo mulandu wa kuti abantu abengi bekala mu ncende sha busanso pa mulandu wa mikalile ukwafya nelyo pa mulandu wa bupiina. Kwena, ico abantu bamo baculila ku tuyofi, te pa mulandu wa bantu banabo nelyo umulekelesha wabo, lelo mulandu wa “nshita ya fintu fyabula ukwenekela iifikila fye umuntu uuli onse.”—Lukala Milandu 9:11.

Nomba te mulandu ne cingalenga akayofi ukucitika, kuti mwacita shani nga mwaponenwa na kayofi? Twalalanda pa fyo mwingacita ifingamwafwa nga ca kuti kwacitika akayofi.

[Icikope pe bula 5]

Ukufulisha kwa bantu

[Icikope pe bula 5]

Ukutemaula imiti

[Icikope pe bula 5]

Ukukowesha isonde

[Abatusuminishe ukubomfya icikope pe bula 5]

Ku kuso: © Mark Henley/Panos Pictures Pa kati: © Jeroen Oerlemans/Panos Pictures