Abrahamu Ali Uwashipa
Abrahamu Ali Uwashipa
Elenganyeni Abrahamu alelolesha ulupwa na babomfi bakwe ilyo baleipekanya ukuya ku Kanaani. (Ukutendeka 12:1-5) Ilyo alolesha ili ibumba ilikalamba ilyo asakamana, afwile aletontonkanya sana pali uyu mulimo uukalamba uo akwata. Bushe nga baya ku calo cimbi ico ashishibe no kwishiba, akacita shani pa kuti akalebapeela ifyo bakalakabila? Ukubapeela ifyo balekabila nalimo kwalyangwikeko mu musumba wa Uri pantu mwali ubusambashi, umulemfwe uwingi, umushili uwafunda, e lyo na menshi ayengi. Nomba cikaba shani nga ca kuti alwala no kufwila mu calo baleyako? Nani ali no kulasakamana ulupwa lwakwe? Nampo Abrahamu alisakamikwe pa fintu fya musango yu nelyo iyo, talekele amasakamika ukumunenuna. Apampamine fye pa kucita ifyo Lesa amwebele te mulandu ne fyali no kucitika. Ici cilelanga ukuti Abrahamu ali uwashipa.
BUSHE ISHIWI LYA KUTI UKUSHIPA LYALOLA MWI? Lipilibula ukuba uwakosa kabili uwabula umwenso, te kuba kuuwe. Ukuba uwashipa tacipilibula ukuti ninshi tapali icili conse ico umuntu engatiina. Lelo umuntu uwashipa pa mulandu wa kushintilila pali Lesa, alacita ifyo alingile ukucita nangu ca kutila ali no mwenso.
BUSHE ABRAHAMU ALANGILE SHANI UKUTI ALI UWASHIPA? Abrahamu takonkelele icinabwingi. Abrahamu akuliile mu musumba umo abantu balepepa balesa abengi ne filubi. Lelo tatiinine ifyo abantu bali no kutontonkanya pali ena ica kuti aleka no kucita ifyo aishibe ukuti e fyalungeme. Alishipile no kusalapo ukulapepa fye Lesa umo, Yehova, “Lesa Uwapulamo.”—Ukutendeka 14:21, 22.
Abrahamu abikile sana amano ku kupepa Lesa wa cine ukucila ukubika amano ku fyuma. Aliitemenwe ukufuma mu Uri umo aleikala bwino no kuya mu matololo, alicetekele ukuti Yehova ali no kumusakamana. Ca cine ukuti ilyo papitile imyaka, Abrahamu nalimo aletontonkanya pa fyo aleikala bwino mu Uri. Lelo alicetekele ukuti lyonse fye Yehova ali no kulamusakamana pamo no lupwa lwakwe. Alishibe ukuti Yehova e wacindeme sana mu bumi bwakwe, e calengele ukuti abe uwashipa no kulamumfwila.
FINSHI TWINGASAMBILILAKO? Kuti twapashanya Abrahamu nga ca kutila twatwalilila ukulaumfwila Yehova nangu ca kutila abantu bambi tabamumfwila. Ku ca kumwenako, Baibolo isambilisha ukuti bonse abatetekela Yehova Lesa kuti balebakaanya nalimo ku fibusa fyabo nelyo kuli balupwa lwabo. (Yohane 15:20) Lelo nga ca kutila twalishininkisha ukuti ifyo twasambilila pali Yehova fya cine, twakulalanda pa fyo twasuminamo ku bantu mucinshi mucinshi.—1 Petro 3:15.
Na kabili kuti twacetekela ubulayo bwa kwa Lesa ubwa kuti akasakamana bonse abamucetekela. Nga twacetekela Lesa muli uyu musango, ninshi tukalabika sana amano ku fya kwa Lesa ukucila ku fyuma. (Mateo 6:33) Umfweni ifyo aba mu lupwa lumo bacitile ifilanga ukuti balibika sana amano ku fya kwa Lesa.
Nangu ca kutila ba Doug na ba Becky bali na bana abanono babili, balefwaya ukukuukila ku calo ukushali aba kushimikila imbila nsuma abengi. Pa numa ya kutontonkanyapo sana no kupepelapo, bapingwilepo ukukuuka. Ba Doug batile: “Ala twalishipile pa kuti fye tukuuke no kusenda abana besu ku cifulo uko tatwaishibe ne fyo ifintu fyali no kuyaba. Lelo ilyo fye twatendeke ukutontonkanya pa kukuuka, twalanshenye pa fyo Abrahamu na Sara bacitile. Ukutontonkanya pa fyo bacetekele Yehova, ne fyo abafwile, kwalitukoseshe nga nshi.”
Ba Doug balandile pa fyo baleikala ku calo bakuukile, ukuti: “Yehova alitupaala icine cine.” Balondolwele no kuti: “Pa mulandu wa kutila twalyangusha ifintu, calenga ukuti tulekwata inshita iikalamba iya kuba pamo, ilyo tuleshimikila, ukulanshanya no kwangalila pamo na bana. Ala nomba twalikwata inshita iikalamba iya kucitila ifintu pamo ngo lupwa, caliwama nga nshi ica kutila kuti wafilwa no kulondolola.”
Kwena te bonse abengakumamo ukwalula ifintu mu bumi bwabo nge fi ba Doug na ba Becky bacitile. Lelo bonse fye kuti twapashanya Abrahamu nga tulebika sana amano ku kupepa Lesa, ukucetekela ukuti lyonse fye akulatwafwa. Nga tulecita ifi, ninshi tuleumfwila filya Baibolo itukoselesha ‘ukuba abashipa no kusosa atuti: “Yehova e kaafwa wandi; nshakatiine.”’—AbaHebere 13:5, 6.
[Amashiwi pe bula 7]
Umuntu uwashipa pa mulandu wa kushintilila pali Lesa alacita ifyo alingile ukucita nangu ca kutila ali no mwenso
[Akabokoshi ne Cikope pe bula 8]
Aletiina Lesa Kabili Aali Umukashi Umusuma
Sara aupilwe ku mwaume uwali sana ne citetekelo. Lelo uyu mwanakashi na o ali ne mibele iisuma iyo twingapashanya. Na kuba, Baibolo yalimulandapo imiku itatu ngo muntu uo abanakashi abatiina Lesa balingile ukupashanya. (Esaya 51:1, 2; AbaHebere 11:11; 1 Petro 3:3-6) Nangu ca kutila Baibolo tayalandapo sana pali uyu mwanakashi uwali uwaibela, kuti twamona ukutila alikwete imibele iisuma.
Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pa fyo Sara acitile ilyo Abrahamu amwebele ukuti Lesa alandile ukuti bafume mu Uri. Bushe alisakamikwe pa calo baleyako no mulandu bali no kuilako? Bushe alisakamikwe pa fyuma bakwete? Bushe alyumfwile sana ubulanda pa mulandu wa kutila ali no kusha ifibusa na balupwa, apo taishibe nampo nga ali no kubamonapo na kabili nelyo iyo? Kwena afwile aletontonkanya pa fya musango yu. Na lyo line, ali-itemenwe ukufuma mu Uri, alicetekele ukuti Yehova ali no kumupaala pa cumfwila cakwe.—Imilimo 7:2, 3.
Sara tali fye mubomfi wa kwa Lesa uwa cumfwila, lelo na kabili ali umukashi umusuma. Talecimfyanya no mulume wakwe mu kutungulula ulupwa, lelo alimucindike nga nshi, kabili alemutungilila ilyo aletungulula ulupwa. Ifi alecita fyamulengele ukuba umwanakashi umusuma icine cine.—1 Petro 3:1-6.
Bushe finshi abanakashi abaupwa bengasambililako ku mibele Sara akwete? Ba Jill, abaikala mu cupo pa myaka ukucila 30 batile: “Ifyo Sara ali fyansambilisha ukuti mfwile ukuyumfwa umuntungwa ukweba abena mwandi ifyo ndetontonkanya.” Batwalilile ukulanda ukuti: “Lelo apo abena mwandi e mutwe wa ng’anda, e bafwile ukupingulapo ifya kucita. Kabili nga bapingula pa fintu fimo, ndesha na maka yonse ukubatungilila pa kuti ifyo bapingula fibombe.”
Nalimo isambililo ilikalamba ilingatufika pa mutima lya kuti: Nangu ca kutila Sara ali umwanakashi uwayemba nga nshi, talekele ukuyemba kwakwe ukumulenga ukuba ne cilumba. (Ukutendeka 12:10-13) Lelo lyonse aletungilila Abrahamu, ilyo ifintu fyaleba bwino na lintu fishaleba bwino. Ukwabula no kutwishika, Abrahamu na Sara bali aba cishinka kuli Lesa, abaicefya, kabili balitemwanene, kabili icupo cabo cali ica nsansa.