Ifyo Imikalile Yali Kale Kacema

“Akacema impaanga shakwe nga filya kacema acita. Ku kuboko kwakwe akalonganika abana ba mpaanga; kabili akabasendela pa cifuba cakwe.”—ESAYA 40:11.

BAKACEMA balilumbulwa imiku iingi sana mu Baibolo. (Ukutendeka 4:2; Yuda 12) Abaume abalumbuka pamo nga Abrahamu, Mose e lyo ne Mfumu Davidi bali ni bakacema. Kemba wa malumbo Davidi alilondolwele bwino sana imilimo e lyo na masakamika kacema musuma akwata pa kusakamana umukuni wakwe. Kabili mu lwimbo ulo Asafi aimbile, alilandapo pali Davidi ukuti ali kacema wa bantu ba kwa Lesa aba kale.—Amalumbo 78:70-72.

Ilyo Yesu ali pano calo, umulimo wa bucemi wali ucili uwacindama. Yesu atile ali ni “kacema musuma” kabili ilingi line alelanda pa mibele ya kwa kacema musuma pa kusambilisha amasambililo yacindama. (Yohane 10:2-4, 11) Nangu fye ni Yehova Lesa, Uwa Maka Yonse, na o bamupashanya kuli “kacema.”—Esaya 40:10, 11; Amalumbo 23:1-4.

Ni nama sha musango nshi kacema alecema? Milimo nshi imbi alebomba? Kabili cinshi twingasambililako kuli bakacema abalebombesha?

Impaanga ne Mbushi

Pa nama isho bakacema ba mu Israele balecema pali ne mpaanga ishakwete imicila iikulu na masako ayengi ishafumine ku Siria. Impaanga ishilume shali na masengo lelo ishikota shena tashalekwata. Ishi nama ishanakilila tashayafya ukushisakamana kabili nga tapali uwa kushipokololako shilafwa sana ku fiswango na lintu imiceele ishili bwino.

 Inama shimbi isho bakacema balecema, ni mbushi. Imbushi shaleba isha fiita nelyo isha fitulukila. Shaleba na matwi ayapakalala ayalelepulwa ku myunga ne fimpusa nga shilemema mu mikunkuluko sha mpili.

Ubwafya ubo kacema lyonse alekwata, kusambilisha impaanga ne mbushi ukumumfwila. Nangu cibe fyo bakacema basuma balesakamana inama shabo kabili baleshiinika fye na mashina. Nga ashiita mwi shina, shaleumfwa.—Yohane 10:14, 16.

Ifyo Kacema Alebomba mu Nshita Shalekanalekana Isha Mwaka

Cila bushiku ukutendeka muli ba April, kacema alefumya inama mwi cinka no kushitwala ku kulya umulemfwe lwa mupepi no mushi. Pali iyi nshita ya mwaka e lyo imikuni ya mpaanga ne mbushi yalekula sana pantu e lyo ishi inama shalefyalana sana. Kabili iyi e nshita balebeya amasako ya mpaanga kabili kwaleba ukusekelela ukukalamba!

Abantu ba mu mishi abengi balekwata fye impaanga ishinono. E co balelomba kacema uukwete inama ishinono ukubika pamo imikuni yabo. Bakacema abo baleingisha incito ya musango yu baishibikwe ukuti tabalebika amano ku nama sha bantu bambi kano fye ishabo.—Yohane 10:12, 13.

Abantu nga bapwisha ukusombola mu mabala ayali mu mbali ya mushi, kacema aleleka impaanga shakwe ukuya mu kulya banimbo ne mbuto ishaleshala pa numa ya kusombola. Mu nshita ya lusuba, bakacema balesenda imikuni yabo ku kulya umulemfwe ku mpili ukwali ukwatalalako. Pa nshiku fye ishingi bakacema balebomba no kusendama pa nse, balelinda imikuni yabo ilyo ilelya icani mu mikunkuluko ya mpili. Limo limo mu nshita ya bushiku, kacema alesungila inama shakwe mu lucengo pa kushicingilila kuli ba mumbwe ne fimbwi. Nga ca kuti ifimbwi fyalila no kulenga impaanga ukumfwa umwenso, kacema aleshikukuutila.

Lyonse mu nshita ya cungulo, kacema alependa impaanga shakwe e lyo no kumona nga shili bwino. Ulucelo aleita inama shakwe, na sho shalemukonka ukuya ukwakuliila umulemfwe. (Yohane 10:3, 4) Mu nshita ya kasuba, kacema aletwala inama shakwe ku fishiba fya menshi ayatalala. Ifishiba nga fyauma, kacema aletungulula inama shakwe ku fishima uko aleshitapila amenshi.

Ulusuba nga lwaya mu kupwa, kacema limo aletwala umukuni wakwe ku nika e lyo na mu mikonko. Inshita ya mfula nga yatendeka kabili kwatalala, aletwala umukuni wakwe ku ng’anda pa kuti shileikala umwacingililwa pantu nga te ifyo kuti shafwa ku mfula iikalamba, iya cikuuku  ca mwela e lyo na ku mfula ya buuta. Ukufuma mu November ukufika muli ba April, bakacema tabaletwala imikuni yabo ku kulya mu mpanga.

Ifyo Aleipangasha pa Kuya mu Kucema

Ifya kufwala bakacema balefwala tafyali ifisuma sana lelo fyali ifyakosa. Pa kuicingilila ku mfula na ku mwela watalala ubushiku, kacema nalimo alefwala ica kufwala icapangwa ne mpapa ya mpaanga icali ica mafufu mu kati. Kabili mu kati alefwalamo ica kufwala icabula amaboko. Alefwala ne ndyato ku makasa ku kuicingilila ku mabwe ayatwa ne myunga, kabili ku mutwe alepombako icitambala ico bapikwile na masako ya mpaanga.

Ilingi line kacema alesenda: aka cola akanono akampapa umo alesendela ifya kulya pamo nga umukate, imiolife, ifisabo ifyauma, no mukaka watikama (1); inkoli, iyo alebomfya nge canso ca kuicingililako kabili yalelepa mita imo kabili ku lutwe balebikako utufyela (2); umwele (3); inkonto iyo kacema alebomfya pa kwenda na pa kuniina ulupili (4); ica kusungilamo amenshi ya kwa kacema (5); imbeketi ya mukupo iya kutapilamo amenshi mu fishima ifitali (6); icisukushilo, ico alebomfya ukusukushilako amabwe aya kutiinishako impaanga nelyo imbushi ishalefuma pa shinankwe pa kuti shibwelele ku mukuni nelyo ukutiinishako ifiswango ifyalefwaya ukusansa inama (7); umutolilo we tete, uo alelisha pa kuleshako icitendwe no kusansamusha inama (8).

Ifyo kacema alesakamana inama, na o wine alemwenamo pantu ku nama alekamako umukaka no kulya inama ine. Amasako ne mpapa balekabulamo ifya kufwala na mabotolo. Amasako ya mbushi balepikwilamo insalu, na kabili impaanga ne mbushi baleshibomfya mu kutuula amalambo.

Ifyo Twingapashanya Kacema

Bakacema basuma balebombesha, balicetekelwe kabili bali abashipa. Balebika fye no bumi bwabo mu busanso pa kuti bacingilile umukuni.—1 Samwele 17:34-36.

Kanshi te kuti tupape umulandu Yesu na basambi bakwe bapashanishishe ba kangalila ba Bwina Kristu kuli kacema. (Yohane 21:15-17; Imilimo 20:28) Nga filya fine ba kacema ba kale bali, ba kangalila ba mu filonganino muno nshiku balesha na maka ‘ukucema umukuni wa kwa Lesa uo abapeela ukwangalila, [ukwabula] ukupatikishiwa fye uku-ucema, lelo mukuitemenwa; tabaucema pa kuti fye bamwenemo ubunonshi bwa nsoni, lelo babomba pa mulandu wa kuti balafwaisha ukubomba.’—1 Petro 5:2.

[Icikope pe bula 28]

(Belengeni icitabo)