Calyanguka ukutontonkanya ukuti Satana uo Baibolo yalandapo bubifi fye ubwaba konse. Lelo, bushe ifi e fyo Baibolo isambilisha? Nga Satana bubifi fye ubwaba konse, cinshi Baibolo ilandila ukuti alelanda na Yesu Kristu e lyo na Lesa Uwa Maka Yonse? Natulande pali ishi nshita ilyo Satana alandile na Yesu e lyo na Lesa.

Ilyo Yesu atendeke ukushimikila, Satana alimutunkile pa miku itatu. Umuku wa kubalilapo, atunkile Yesu ukuti abomfye amaka ayo Lesa amupeele ku kupanga ifya kulya pa kuti apwishe insala aumfwile. Lyena, Satana atunkile Yesu ukuibika mu kapoosa mweo pa kuti fye Yesu alange ukuti mwana wa kwa Lesa. Na pa kulekelesha, aebele Yesu ukuti alamupeela amaka pa mabufumu yonse aya pe sonde nga amupepako fye panono umuku umo. Yesu alikeene amatunko yonse yatatu, kabili pa miku yonse itatu aleambula Amalembo.—Mateo 4:1-11; Luka 4:1-13.

Bushe Yesu alelanda na ani? Bushe alelanda no bubifi ubwali mu mutima wakwe? Baibolo ilanda ukuti Yesu ‘alyeshiwe muli fyonse nga ifwe, nomba ena tali na lubembu.’ (AbaHebere 4:15) Ilanda no kuti: “Kristu ena tacitile ulubembu, kabili tatalile alanda ifya bucenjeshi.” (1 Petro 2:22) Yesu tabembwikepo, ali uwa kaele. Tatalile aleka ububifi bwaba mu mutima wakwe. Kanshi Yesu talelanda ku bubifi ubwali mu mutima wakwe; lelo alelanda ku cibumbwa ca cine cine.

Uku kulanshanya kulenga twakwata ubushininkisho na bumbi ubulanga ukuti Satana e ko aba.

• Ibukisheni ukuti Satana alaile Yesu amabufumu ya mu calo nga ca kuti fye amupepa. (Mateo 4:8, 9) Nga ca kuti Satana tabako, nga talaile ukupeela Yesu amabufumu. Na kabili, Yesu tatwishike ilyo Satana alandile ukuti alikwete amaka ya musango yu.

• Ilyo Yesu akeene aya matunko, Satana “alimushile mpaka inshita imbi iyalinga.” (Luka 4:13) Bushe ifyo ili lembo lyalanda filelanga ukuti Satana bubifi fye ubwaba konse, nelyo filelanga ukuti mulwani uufwaisha ukutusansa?

• Moneni ukuti ‘bamalaika balishile no kutendeka ukwafwa’ Yesu. (Mateo 4:11) Bushe balya bamalaika abaishile mu kukoselesha Yesu no kumwafwa, bali fibumbwa ifyo tushingamona? Ee, te kuti tutwishike no kutwishika. Nomba mulandu nshi twingalandila ukuti Satana ena ali bubifi fye?

Inshita imbi, ni lilya Satana alelanda pali Yobo umwaume uwaletiina Lesa. Ibuuku lya kwa Yobo lilanga ukuti Satana pa miku ibili alilandile na Lesa. Pa miku yonse ibili, Lesa aletasha Yobo pali bukaele bwakwe. Satana aleti Yobo alebombela Lesa pantu balemucingilila. Mu nshila imbi Satana aleti, alishibe Yobo bwino sana ukucila ifyo Lesa amwishibe. Yehova alisuminishe Satana ukulofya ifyuma fya kwa Yobo, abana bakwe, e lyo no kumulwalika ubulwele ubwabipisha. * Mu kupita kwa nshita, calishibikwe ukuti ifyo Yehova alelanda pali Yobo fyali fya cine, no kuti Satana wa bufi. Lesa alipaalile Yobo pali bukaele bwakwe.—Yobo 1:6-12; 2:1-7.

Ilyo Lesa alelanda na Satana, bushe kuti twatila alelanda ku bubifi ubwali mu mutima wakwe? Baibolo itila: “Lesa wa cine ena, imibele yakwe yalipwililika.” (2 Samwele 22:31) Icebo ca kwa Lesa cilanda no kuti: “Wa mushilo, wa mushilo, wa mushilo Yehova Lesa, Uwa Maka Yonse.” (Ukusokolola 4:8) Ishiwi lya kuti umushilo lipilibula ica busaka, icasanguluka, umushaba ulubembu. Yehova alipwililika, takwata lubembu. Muli ena te kuti mube ububifi nangu panono.

Na lyo line, bamo kuti batila na Yobo wine tali muntu wa cine cine, kanshi ne lyashi line te lya cine. Lelo bushe ukutontonkanya ifi kwaliba fye bwino? Amabuuku yambi aya mu Baibolo yalanga ukuti Yobo ali muntu wa cine cine. Ku ca kumwenako, pali Yakobo 5:7-11, ica kumwenako ca kwa Yobo balicibomfya pa kukoselesha Abena Kristu ukulashipikisha inshita sha-afya na pa kubalanga ukuti Yehova alapaala abashipikisha nga Yobo. Nomba Yobo nga taliko e lyo na filya Satana amusanshile nga tafyacitike, bushe ici ca kumwenako nga calikoseleshe Abena Kristu? Na kabili, pali Esekiele 14:14, 20, Yobo balimulumbula pamo na Noa na Daniele ukuti bali bantu batatu abalungama. Yobo e ko ali kabili mwaume uwali ne citetekelo icakosa nga filya fine Noa na Daniele bali. Nga ca kuti Yobo e ko ali, ninshi no walemucusha wine e ko aba!

Baibolo ilanda ukuti Satana e ko aba, cibumbwa icakwata umubili uo tushingamona. Lelo, nalimo kuti mwaipusha amuti, ‘Inga pali ino nshita, bushe kuti ansansa pamo na ba mu ng’anda yandi?’

Elenganyeni ukuti ibumba lya fipondo lyatebelela umusumba mwikalamo. Ukwabula no kutwishika, kuti muleikala fye mwenso mwenso kabili ifintu kuti fyabipa. Nomba tontonkanyeni pali fi: Satana ne fibanda fyakwe, bamalaika ababipa kwati ni Satana wine, bapondokela Lesa, e lyo babapoosa pano calo. Finshi mwingenekela ukulacitika? Tontonkanyeni pa malyashi ayo mumfwa ilyo mulekutika ku mulabasa.

• Bushe tamulemona ifyo bumpulamafunde no bunkalwe bulefulilako nangu ca kuti abantu besha ukubupwisha?

• Bushe tamulemona ifyo mu mafilimu muba sana ukupupa imipashi, nangu ca kuti abafyashi balailishanya?

• Bushe tamulemona ifyo isonde balelyonaula, nangu ca kuti bamo balabombesha ukulisungilila?

• Bushe tamulemona ifyo imibele ya bantu ibipile, ne fyo ileya ilebipilako fye?

Umfweni uo Baibolo yalanda ukuti e ulenga fyonse ifi: “Icing’wena cikalamba capooselwe pa nshi, icisoka ca pa kutendeka, iciitwa Kaseebanya kabili Satana, icilufya aba pano isonde bonse; capooselwe pe sonde, na bamalaika ba ciko bapooselwe pamo na co. . . . Nomba cabipila imwe mwe sonde na bemba, pantu Satana Kaseebanya naikila pali imwe, ali ne cipyu icikalamba, pa kwishiba ukuti ali fye ne nshita inono.” (Ukusokolola 12:9, 12) Ilyo abantu abengi bamona ifilecitika, balasumina ukuti Satana cibumbwa ca maka ico tushingamona iciletunka abantu ukulacita ifyabipa.

Nomba bushe kuti mwaicingilila shani? Nacicindama sana ukwishiba ifyo mwingaicingilila. Icipande cikonkelepo cilelanda pa fingamwafwa ukuicingilila.