“Yehova Lesa abuulile umuntu no kumubika mwi bala lya Edeni ku kulilima no kulisakamana. Kabili Yehova Lesa apeele ili funde ku muntu, ati: ‘Ku muti onse uwa mwi bala ukulya ulelyako no kwikuta. Lelo ku muti wa kulenga ukwishiba ubusuma no bubi kwena wilalyako, pantu mu bushiku ukalyako ukufwa ukafwa.’”—Ukutendeka 2:15-17.

Lesa abikile Adamu mwi bala lya Edeni, mu paradaise pe sonde umwali inama ishingi ne fimenwa ifisuma sana. Kabili mwali imiti iyaletwala ifisabo ifisuma sana ifyo Adamu aleipakisha ukulya. Lelo Yehova Lesa alikenye Adamu ukulya ku muti umo uwali mwi bala, amusokele no kuti nga alyako, akafwa muli ubo bwine bushiku.

Bushe Adamu alishibe umo ili ifunde lyalolele? Alishibe pantu alemonako uko inama shalefwa. Nga ca kuti Lesa apangile Adamu ukuti akafwe, ninshi yalya amashiwi amwebele ukuti akafwa nga alya kuli cilya cimuti nga tayapilibwile nangu cimo. Lelo Adamu alishibe ukuti nga aumfwila Lesa no kukanalya kuli ulya muti, tali na kufwa, ali no kwikala umuyayaya.

Abantu bamo baishiba ukuti Adamu na Efa bacitile fye ubulalelale, te ku muti baliile, lelo ifi baishiba fya bufi, pantu Yehova alyebele Adamu na Efa ukuti “fyaleni, fuleni, kumaneni pe sonde no kulimapo.” (Ukutendeka 1:28) Kanshi ifunde abapeele lyali lya kukanalya ku cimuti. Yehova aitile cilya cimuti ukuti: “Muti wa kulenga ukwishiba ubusuma no bubi,” pantu walelenga baishiba ukuti Yehova e wakwata amaka ya kubeba icalungama ne calubana. Adamu akaanalya icisabo kuli ulya muti, nga alangile ukuti ali ne cumfwila kuli Lesa, kabili aletasha Lesa uwa bapangile no kubapaala.

“Lesa aebele Adamu ati: ‘Pa mulandu wa kuti kulyako ku muti uo nakwebele ukuti wikalyako, ukalacula pa kusanga ifya kulya inshiku shonse isha mweo obe. Wakulapiba pa kusanga ifya kulya mpaka ukabwelele ku mushili, pantu e ko wafumine. Pantu uli lukungu, kabili ku lukungu e ko ukabwelela.’”—Ukutendeka 3:17, 19

Adamu alilile ku muti uo bamukenye ukulyako Ifi acitile wali mulandu uukalamba, alipondokele Lesa, kabili calangile ukuti taletasha pali fyonse ifyo Yehova amupeele. Filya Adamu alile ku muti, calolele mu kuti alefwaya ukulaitungulula umwine, lelo ifyafumamo tafyawama.

Nga filya fine Yehova alandile, Adamu alifwile. Lesa abumbile Adamu “ku lukungu lwa mu mushili” kabili amwebele ukuti ali no “kubwelela ku lukungu.” Ilyo Adamu afwile, taile ku cifulo cimbi, tali no bumi, ali fye ngo lukungu ulo afumineko.—Ukutendeka 2:7; Lukala Milandu 9:5, 10.

“Filya ulubembu lwaingilile mu muntu umo pano calo ne mfwa yaingilile mu lubembu, e fyo ne mfwa yasalanganine ku bantu bonse pantu bonse balibembwike.”—Abena Roma 5:12.

Ulubembu Adamu acitile lwalengele mwafuma ifyabipa ifingi. Ilyo Adamu abembwike, tapanishe ubumi bwa kwikala imyaka 70 nelyo 80, lelo apanishe ubumi bwa muyayaya. Lintu Adamu abembwike tali na kabili uwapwililika, alengele na bana bakwe bonse ukukanaba abapwililika.

Bonse tuli bana ba kwa Adamu. E mulandu wine na ifwe bene tushabela abapwililika, kabili ici e cilenga tulefwa. Ilyo Paulo alelanda pa fyo ulubembu lwaleta, alembele ukuti: “Lelo ine nkonkelela ififwaya umutima wandi, ndi musha wa lubembu. Yangu ne mulanda wine wine! Nani akampokolola kuli uno mubili uulentwala ku mfwa?” Paulo alyaswike umwine ici icipusho, atile: “Ndetootela Lesa pantu akampususha muli Yesu Kristu Shikulwifwe!”—Abena Roma 7:14, 24, 25.

“Wishi alitumine Umwana wakwe ku kuba Umupusushi wa ba muli ici calo.”—1 Yohane 4:14.

Yehova Lesa alipekenye nshila ali no kupwishishamo ulubembu ne ya kutulubula ku busha bwa kufwa. Apekenye shani? Atumine Umwana wakwe ukufuma ku muulu no kwisafyalwa ngo muntunse uwapwililika pe sonde nga filya Adamu ali. Yesu “tacitile ulubembu” nga filya Adamu acitile. (1 Petro 2:22) Apo ali uwapwililika, tali umusha wa lubembu ne mfwa, kanshi nga alikele umuyayaya pe sonde.

Lelo Yehova alisuminishe ukuti Yesu bamwipaye ku balwani bakwe. Pa numa ya nshiku shitatu, Yehova alimubushishe no mubili wa mupashi pa kuti abwelele ku muulu. Ilyo Yesu abwelelemo ku muulu, ailepeela umutengo we lambo lya bumi bwapwililika ubo Adamu apanishe kumo na bana bakwe. Yehova alipokelele lilya ilambo, pa kuti bonse abengatetekela Yesu bakakwate ubumi bwa muyayaya.—Abena Roma 3:23, 24; 1 Yohane 2:2.

Yesu alilipile pa bumi Adamu alufishe. Alituculile mpaka afwa pa kuti tukekale umuyayaya. Baibolo itila: “Yesu . . . aliculile ukufika na ku mfwa. Ku cikuuku ca kwa Lesa afwilile umuntu onse.”—AbaHebere 2:9.

Ifi Yehova apekenye icilubula fitusambilisha ifyo aba. Apo Yehova aliba no mulinganya, tali na kubomfya abantunse abashapwililika ukuilubula abene. Lelo ukutemwa ne cikuuku fyalengele acita icintu icacindamisha, atupeele Umwana wakwe pa kuti atufwile no kutulubula.—Abena Roma 5:6-8.

“Kristu alibuuka ku bafwa, e cisabo ca ntanshi ku bafwa. Pantu apo ni mu muntu umo e mwaishiile imfwa, e fyo no kubuuka kwaishila mu muntu umo. Pantu filya fine fye bonse bafwila muli Adamu, e fyo na bonse bakalengelwa aba mweo muli Kristu.”—1 Abena Korinti 15:20-22.

Tatutwishika ukuti Yesu eko ali kabili alifwile, nomba cinshi calenga tushininkishe ukuti balimubuushishe ku bafwa? Icalenga tushinikishe ni co alimoneke ku bantu abengi mu ncende ishalekanalekana ilyo abushiwe. Pa nshita imo alimoneke ku bantu ukucila pali 500. Ilyo umutumwa Paulo alembele aya mashiwi ku Bena Kristu ba ku Korinti, ninshi bamo pali aba 500 epo bali, ica kuti bamo nga balibepwishe kuti balanda ukuti ca cine Yesu alibukile ku bafwa.—1 Abena Korinti 15:3-8.

Kanshi ilyo Paulo alembele ukuti Kristu “e cisabo ca ntanshi” ukubuuka ku bafwa, aloseshe mu kuti na bambi ku ntanshi bali no kubuuka. Yesu umwine asosele ukuti inshita ileisa ilyo ‘bonse ababa mu nshiishi bakafumamo.”—Yohane 5:28, 29

“Lesa atemenwe nga nshi aba pano calo ica kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela ekonaika lelo akabe no mweo wa muyayaya.”—Yohane 3:16

Ibuuku lya kubalilapo ilya mu Baibolo litweba ifyo imfwa yatendeke ne fyo Adamu na Efa babatamfishe mu Paradaise. Ibuuku lya kulekelashako lilanda pa fyo imfwa ikapwa ne fyo Lesa akalenga isonde ukuba Paradaise na kabili. Pali iyi nshita, abantu bakaba ne nsansa kabili bakalaikala umuyayaya. Pa Ukusokolola 21:4 patila: “Imfwa tayakabeko na kabili.” Ifi Baibolo yalanda fikacitika pantu ne cikomo 5 citila: “Aya mashiwi ya cishinka kabili ya cine.” Kanshi te kuti tutwishike ukuti Yehova kuti acita fyonse ifyo alaya.

Bushe mwalishininkisha ukuti “aya mashiwi ya cishinka kabili ya cine”? Nga mwalishininkisha mulingile ukusambilila sana pali Yesu Kristu,no kumutetekela. Nga mwacita ifi, e lyo Yehova akamutemwa. Mukaba no mutende pali ino nshita, e lyo ku ntanshi mukelala muyayaya mu Paradaise, ‘umushakabe imfwa, ukuloosha, ukuteta nangu ukukalipwa.’