1-3. (a) Roi ḇepyum oser risai Yahwe ḇyuk ḇe ko na? Moḇsa na koḇuk sasar wos koḇena rai? (b) Moḇsa na koḇuk wos koḇena kuker payamyum rai?

 SINAN oso ḇyuk speda ḇe romawa ḇyedi. Imarisen kukro ḇyuk roi ḇepyum ḇe romawa ḇyedine kwar. Mboi, romawa ani ifrar ḇo ifnak sarḇir rawo ifrarpum snonkaku oso ḇo ḇyepar ido, moḇsa na kmari kyara rai?

² Yahwe iso ḇeḇuk roi ḇepyum ma ḇemnis nakam. (Yakobus 1:17) Roi ḇepyum oso iso samambraḇ fa koḇukidawos. Roi ḇepyum ine naiso ḇefrur fa bisa kokofenḇair rosai kokara na ḇe snonkaku ḇese. Wos koḇena nafnoḇek snonkaku ḇesesya ma nafrur si fa simarisen. Imbape, wos koḇena kako bisa nafrur fa sisnesna nepar ma naduf.

³ Wos koḇena nya samambraḇ ḇeba kaku. Inja, Yahwe fyarkor ko fa koḇuk wos koḇena kuker payamyum. Doḇe, ”Wos ḇemamas napok nasasyar awer ro mkosḇamna. Mboi, mkawos roi ḇepyum fa nbuk samarawraw rofyor sfandun na, insama nun  payamyum faro snonkaku ḇerower na.” (Efesus 4:29, NW) Rwama kofarkor moḇsa koḇuk roi ḇepyum ine insama kofrur fa imarisen ma snonkaku ḇesesya sisambraḇ.

4, 5. Rosai kofarkor ro syap Amsal faro moḇ kawos raya?

⁴ Wos koḇena nya samambraḇ ḇeba kaku. Inja, fandun fa kokara pyum wos koḇena ma moḇ kawos raya. Amsal 15:4 doḇe, ”Wos sneprei imnis ra aiknam kankenem, mboi wos ḇeankarkar nafrur karkar.” Rupa ra aiknam ḇembruk, wos ḇepyum nbuk sneprei kako. Mboi, wos masasor nafnai saneso ma sanekar.​—Amsal 18:21.

⁵ Amsal 12:18 doḇe, ”Wos skara ḇa na namnis wawankir ro sumber.” Wos masasor nafrur fa sne ya iduf ma wis na namuk. Imbude waswarepen kaker oso dawos masasor yoḇ Au ḇefnai fa snembri iduf. Mboi, mnuk ine ikofen wer ḇo doḇe, ”Ramar ro snonkaku ḇefawinanem ḇyuk pararei.” Wos kokara pyum kwar nari nafrur fa sne ḇepar ya iprei ma nfes kaḇer wis ḇemuk kwar snar kakara ḇesasar na. (Wasya Amsal 16:24.) Koswarepen roi kawos na nafrur fa ḇesesya sisnesna naduf ido, nari kokara resari insape kawose.

6. Rosai eḇedari kosewar kaku fa kofara wos koḇena?

⁶ Roi ḇese ḇefnai fa kokara resari insape kawos iso snar kokam konapes ḇa. Marisen ro snonkaku koine kosnesna ḇyero roi ḇeḇyeḇa ker rofyor koḇaḇa ya, ma wos kawos na nfasnai roi ḇero kosnesna.  (Kejadian 8:21; Lukas 6:45) Kakuḇae, koḇe kofara wos koḇena nama roi ḇepyan risyaḇa. (Wasya Yakobus 3:2-4.) Mboi, fandun kaku fa kofrur roi ine ker.

7, 8. Moḇsa wos koḇena nakyaren wis koḇena kuker Yahwe I rai?

⁷ Fandun fa komam kako wos koḇena ma moḇ kawos raya snar ko iso nari ḇekarem faro Yahwe I. Yakobus 1:26 ikofen ḇo doḇe, ”Rofyor snon oso kyara [isyom faro Allah], ḇape fyarmku ramar ḇyedi ḇa, ḇyeankar mankundi, ma ḇaḇeari ḇyena nefromo.” Inja, kokara wos koḇena ḇa ḇo kawos monda ido, nari wis koḇena kuker Yahwe I naḇyeḇa ma namuk.​—Yakobus 3:8-10.

⁸ Inja, kofawi kwar roi ḇefnai fa kokara resari insape kawose, ma komam moḇ kawos raya. Fandun fa kofawi wos ḇerariso kopok kokofen awer na insama roi kawos na namnis Yahwe marisen Ḇyena.

9, 10. (a) Wos ḇerariso snonkaku ḇero baboine sawos ker na? (b) Rosai ḇefnai fa komewer kawos wos ḇemamas?

⁹ Baboine, snonkaku sibor sawos ker wos ḇemamas ma ḇemnis ḇa. Skara sawos naba ma sḇuk wos fanfadak insama snonkaku ḇesesya sifawi ḇeri roi sikofen na. Ḇefrur kamambrif sya sawos wos ḇemamas ḇe roi ḇefarfnak insama ḇesesya simbrif. Mboi, Manwawan Paulus doḇe, ’Mkosawen roi ḇerarirya kam, isoine masasor, dosam, ḇarḇor, koryae ma wos ḇemamas ḇesasyar ro mkosḇamna.’ (Kolose 3:8) Ikofen kako ḇo doḇe snonkaku Kristen ḇekaku sipok sawos awer ”wos ḇemamas” ḇeser kamambrif.​—Efesus 5:3, 4.

¹⁰ Yahwe ma kawasa Ḇyesi simewer kaku wos ḇemamas snar nama roi ḇesren ḇa. Refo doḇe wos ḇemamas ine iso ’fararur kraf’ ro baken ḇesasar. (Galatia 5:19-21) Roi ḇemamas naiso sasar rosairirya monda, ma roi ḇemamas oser bisa ifnai ḇe fararur ḇemamas ḇesena wer. Snonkaku oso dawos ker wos ḇemnis ḇa kaku ma wos ḇemamas ḇo imewer fyadwer kenem ḇyena ido, na sisasyar i ro sidang.​—2 Korintus 12:21; Efesus 4:19; mam Fasfas Ḇepupes 23.

11, 12. (a) Farfyar ḇeḇyeḇa ima imnis rariso? (b) Rosai ḇefnai fa kawos anonef awer?

¹¹ Fandun kako fa koḇinkwanbur farfyar ḇeḇyeḇa. Komarisen kofawi snonkaku ḇesesya kenem sena ma komarisen kofawarḇair bati ma kina koḇesya, nama roi ḇesasar risyaḇa. Snonkaku Kristen ro abad randak siwara kako simarisen sakfawi abar ro naek srar sesya ma rosai na sifrur fa sakfnoḇek si. (Efesus 6:21, 22;  Kolose 4:8, 9) Mboi, awawos koḇena muniwara fasaw monda nfadwer ḇe farfyar ḇeḇyeḇa. Kofawar pdef farfyar ḇeḇyeḇa ani ido, na koisya kofawar roi ḇekaku ḇa ḇaido korwas farfyar kopok kofar awer na. Kosasor ko ḇa ido, wos ine bisa nfadwer ḇe wos anonef. Snonkaku Farisi sanonef Yesus i faro roi ifrur ḇa na. (Matius 9:32-34; 12:22-24) Wos anonef nafrur fa snonsnon ḇepyum naḇyeḇa, nafnai rakrok ma sanekar, na nafrur fa wis ḇepyum namuk.​—Amsal 26:20.

¹² Yahwe imarisen kofnoḇek ma kosambraḇser snonkaku ḇesesya ro wos koḇena, mboi koḇukifadwer bati ḇe mbroḇ ḇa. Yahwe dayin snonkaku ḇefnai rakrok ro fandu naek srar ḇyesi. (Amsal 6:16-19) Ḇeanonef ro randak kaku iso Ibiris i, danonef Allah. (Fasasna 12:9, 10) Baboine, snonkaku sya sankarkar. Mboi, roi ine isya awer ro sidang Kristen yadori. (Galatia 5:19-21) Inja, fandun fa kosasor ko rofyor kawose, ma kokara ḇepon resari insape kawose. Koḇe kokofenḇair ankinem ḇekur snonkaku ḇesesya ḇaim, kokarapan roi ine resari, ’Roi yaḇe yakofen nane nkaku ke? Napyum ke? Na nbuk payamyum ke? Rofyor snonkaku yafawar ani isya dores fanam aya, na yamkak ḇa rofyor yafawar i ḇe snonkaku ḇese ke? Moḇsa mankundaya na yaḇaḇir rai rofyor snonkaku ḇesesya sfawar aya radine?’​—Wasya 1 Tesalonika 4:11.

13, 14. (a) Wos anonef nafnai ḇe? (b) Wos fanfadak ima rosairirya? Rosai ḇefnai fa snonkaku Kristen sima sawos fanfadak awer?

¹³ Fafisu ono, kawos roi oso ro ḇarpur muma kofafko na. Mboi, komewer kawos pampum snonkaku  ḇesesya ḇaido kawos wos ḇepyum ḇa ḇaido wos masasor ḇekur snonkaku oso. Kanonef awer. Paulus doḇe, ”Mkosawen swaruser ḇeḇor ḇesarmar ro mkosnemna, dosam masasor, rakrakrok ma famfaras.” (Efesus 4:31) Ro Refo ḇesena sfarwei wos ”anonef” ḇe ”wos masasor” ma ”wos ḇefur fa sne na naduf”. Wos anonef nafrur mamyai snonkaku oso ma nari kyara ḇye roi oḇa. Romawa sya siso na napyan fa sesanekar. Inja, kosasor wos koḇena insama nafrur si fa sisnesna naduf awer.​—Kolose 3:21.

¹⁴ Refo ḇyuk swarapepen kako fa kawos fanfadak awer. Fanfadak ima wos koryae sawos ker fa ḇerower ya sneri iduf. Snonkaku oso ifrur roi ine ḇe swari ḇaido roma ḇyedi ido, nanema roi ḇepyum ḇa kaku! Snonkaku oso dawos fanfadak ker ido, nari sisasyar i ro sidang yadori. (1 Korintus 5:11-13; 6:9, 10) Imnis ra kofarkor kwar, kawos anonef ma kofyak ḇaido kawos wos ḇeḇyeḇa ido, wis koḇena kuker Yahwe ma min koḇesi nari namuk.

15. Wos ḇemnis rariso na ḇesambraḇser wis koḇena?

¹⁵ Moḇsa na kawos raris Yahwe marisen Ḇyena rai? Imboḇae, Refo ikofenḇair ḇa wos rosai monda ipyum fa kawos na ma wos rosai kopok kawos awer na. Mboi, Refo ikofenḇair ḇe ko fa kawos wos ḇepyum ḇeḇuk samarawraw. (Efesus 4:29) Wos ḇeḇuk samarawraw ima wos ḇesren, ḇepyum, ma ḇekaku. Yahwe imarisen insama wos koḇena nafnoḇek ma nsambraḇser snonkaku ḇesesya. Imbude inema roi ḇepyan ḇa kukro kawos famfnom monda kada napyan  syadi ro kawos wos ḇepyum na. (Titus 2:8) Rwama kawos moḇsa koḇuk wos koḇena fa kosambraḇser snonkaku ḇesesya.

16, 17. (a) Rosai ḇefnai fa koḇuk wos sandik faro ḇesesya? (b) Koḇuk wos sandik ḇe mansei monda?

¹⁶ Yahwe ma Yesus sumarisen suḇuk wos sandik. Komarisen kakfrur raris su. (Matius 3:17; 25:19-23; Yohanes 1:47) Insama wos koḇena nsambraḇser kaku snonkaku oso ido, fandun fa kokara i ma kofasnai kofandun i. Amsal 15:23 doḇe, ”Wos oser ḇaken neḇekofen ro oras ḇemnis, sye napyum kaku ra!” Na kosambraḇ kaku rofyor sia sḇuk wos sandik ma sesyowi fararur marḇak koḇena kuker sne ḇesiper.​—Wasya Matius 7:12; mam Fasfas Ḇepupes 27.

¹⁷ Komam ker roi ḇepyum monda ro snonkaku ḇesesya ido, nari napyan syadi fa koḇuk wos sandik ḇe si kuker sne ḇesiper. Rupa ra, imbude komam snonkaku oso fyasos pyum faya ḇyena, oso ḇyesewar kaku fa ḇyuk kankarem ro fananjur, roma inai babo ḇeyawoswarek kakyar ḇyena ro rumfarkor, ḇaido komam ḇesinan kwar imyaren ro fararur ḇesren. Imbude sakfandun wos syowi kasumasa ro ko. Oso wer ido, snonswa fandun kaku fa ikofen ḇe swari snar ima iswar i ma ḇyesyowi i. (Amsal 31:10, 28) Rupa ra rokaker fyandun sananai ro ori ma war, snonkaku koine kako kofandun wos sandik insama koprei, syadi wer romawa sya. Swewar swaf fa wakofen kasumasa faro roi sifrur na ma rari ḇepyum sena. Wos sandik na nafrur si fa simkak ḇa ma nsambraḇser si. Rarirya, nari sisewar kaku syadi wer fa sifrur roi ḇekaku.

18, 19. Rosai ḇefnai fandun fa koḇuk wos ḇesamḇraḇser ma wos sneprei ḇe ḇesesya? Moḇsa kofrur na rai?

 ¹⁸ Rofyor kosambraḇser ma koḇuk wos sneprei ḇe snonkaku ḇesesya, ine nfasnai kofrur raris Yahwe I. Ima fyandun kaku faro snonkaku ḇena sne ḇerun ma snonkaku ḇesanekar. (Yesaya 57:15) Yahwe imarisen fa ’kanunyae ko’ ma koḇuk ’wos sneprei faro ḇefafardun sya’. (1 Tesalonika 5:11, 14) Koḇesewar fa kofrur roi ine kada, Yahwe isya myam ma ḇyesyowi ko.

¹⁹ Imbude komam naek ḇaido srar oso ro sidang ḇyesanekar ḇaido iḇor famfnom. Rosai na kawos  fa koḇukifnoḇek i? Imbude na kofrur fa samswen ḇyena namnai ḇeri ḇa, mboi kofasnai kofandun i. Rupa ra, koḇuk swaf fa kokainus i. Kowasya mnuk ro Refo fa nsambraḇser i ma koḇenadi fnoḇek i. (Mazmur 34:18; Matius 10:29-31) Kofrur fa ikyar naek ma srar ro sidang siswar i. (1 Korintus 12:12-26; Yakobus 5:14, 15) Ma, kawos myaren yoḇ i insama ikyar koma kawos kaku.​—Wasya Amsal 12:25.

20, 21. Moḇsa na wos anun koḇena nafrur fa snonkaku ḇerower sya simarisen?

²⁰ Kosambraḇser snonkaku ḇesesya kako kuker koḇuk wos anun ḇepyum yoḇ si. Kokam konapes ḇa,  inja kofandun wos anun. Amsal 19:20 doḇe, ”Rwower wos anun ma pampum awer farkarkor na, insama nari wafawinanem.” Penatua sya serer monda ḇa na ḇeḇuk wos anun. Sinan sya kako fandun fa sfarkin pyum romawa sesya. (Efesus 6:4) Ma, imbesrar sya fandun fa sakḇuk wos anun faro oso ma ḇesesya. (Titus 2:3-5) Koswar naek srar koḇesi ndari, komarisen komam kaku insama moḇ koḇuk wos anun nafrur fa skarkar ḇa. Moḇsa kofrur na rai?

²¹ Imbude koswarepen fafisu oso ḇyuk wos anun ḇepyum ḇe ko ma komarisen korower na. Komarisen kukro? Imbude komam snonkaku ani iswar kaku ko. Ḇaido, moḇ ḇyuk wos anun anna napyum ma dawos myaren. (Kolose 4:6) Kokyar wos anun ḇyuk na neknam ro Refo ya. (2 Timotius 3:16) Inja, kowasya ḇeri ro Refo ke roḇa, fandun fa wos anun koḇena neknam ro Refo ya. Kopok kodif awer si fa siso kakara koḇena ḇaido kokinfir awer wos ro mnuk oso kuker nyan ḇesasar insama nasrow kuker kakara koḇena. Kuker koswarepen moḇsa snonkaku ḇesesya sḇuk wos anun ḇe ko, nane nari nafnoḇek ko fa kakḇuk wos anun ḇe ḇesesya.

22. Moḇsa na buk samambraḇ fa bukidawos rai?

²² Samambraḇ fa koḇukidawos iso roi ḇepyum ḇeramuma ro Allah nairi. Snar koswar Allah, inja komarisen koḇuk roi ḇepyum ine kuker payamyum kaku. Koswarepen snar wos koḇena bisa nafrur sanekar ḇaido nbuk samambraḇ. Inja, rwama kosewar kaku fa koḇuk wos koḇena insama nafrur fa snonkaku ḇesesya sisambraḇ.