Rwa ḇeri ḇe roi swewar na

Rwa ḇeri ḇe sasyos sarser

FARFYAR RO KANKENEM

Arasai Rur Ḇekakur Sḇuk ḇe Aya Nafnoḇek Aya fa Yasure

Arasai Rur Ḇekakur Sḇuk ḇe Aya Nafnoḇek Aya fa Yasure

FAFISU ya romfawru, ma nkoro Warḇeki Niger andir ya. Warḇeki anya baba ḇyedi kilometer ri 1,6 ma war ya idaf kaku. Fyor ya ro Nigeria mamamun naisya, inja ro fafisu ḇeradine samswen fa nkowayuk warḇeki anya. Ḇape, fandun fa nkofrur na, ḇe rarwan oser monda ḇa. Moḇsa yaro samswen ḇeradiryanya rai? Ḇepon ya, yamarisen yafar fafisu yaḇeḇeaḇen ḇaim.

Ro 1913 kamami, John Mills, ḇyebaptis ro New York City fyor yaḇe umur taun ri 25. Naek Russell iso ḇeyun faya baptis ya. Fyoro ḇa mura, Kamami rya ḇe Trinidad. Ro diwa fyarḇuk kuker Constance Farmer, Siswa Alkitab ḇeryaḇ oso. Kamam ifnoḇek bati ḇyedi, William R. Brown, fa fyasnai ”Drama-Foto Penciptaan”. Sufararur kayam isof ro Naek Brown swar su suraḇe Afrika Barat ro taun 1923. Kamam Awin su suḇarek pdef ro Trinidad. Sukam susmai saneraro fa sukenem ro nanki.

SINAN ḆESWAR KAKU INKO

Kamam Awin suna inko nkoḇe siw. Romawa rak suḇedi sunyir i ḇe Rutherford, imnis snonsnon ro presiden Lembaga Alkitab ma Risalah Menara Pengawal. Yaḇeaḇen ro 30 Desember 1922 ma sunyir aya ḇe Clayton J. Woodworth, iso snonsnon ro naek ḇefasos farfyar faro The Golden Age (kirine Sadarlah!) Kamam Awin sumam mnis insama nkosmai farkarkor ḇepon kaku, ḇape sumarisen syadi sufnoḇek inko fa nkona aw fa nkofarmyan ḇe Yahwe I. Awini ikir fa ḇyuk farkarkor ma ḇyuk mnuk-mnuk ro Refo fa ifrur snonkaku fa sikyare. Kamami imarisen fyar farfyar ḇero Refo. Na dakfrur imnis snonkaku ḇero farfyar anna, insama napyan fa nkowasenkara na.

Sasewar suḇenane nun bon ḇepyum. Roma rikyor ro romawa ririm suḇesi skoso Sekolah Gilead. Srar kasun rikyor nkoḇeskoya skofarmyan ḇe perintis ro swaf kawan kaku ro Trinidad ma Tobago. Roro farkarkor ma nyan ḇepyum Kamam Awin sufasnai na, suisya suker romawa suḇesya inkoine ”ro Yahwe rum ḇyedi”. Snar fafnoḇek suḇuk na, nkoisya pdef ro dia ma ’nkosur ro Allah koḇedi rum ḇyedi bubesya’.​—Mz. 92:13.

Sifrur rum nkoḇedi ḇe moḇ sfasos fararur ḇaḇeḇaryas. Perintis sya siryur ker rodine ma sfawaro Naek George Young, misionaris ḇeramaker Kanada ḇepon ya ryama fa ifarmyan ro Trinidad. Kamam Awin su, suryaḇ fa sufawar ḇe inko Naek Brown swar su, ḇefarmyan kayam kuker su fyor iwara, mboi fafisu ya suro Afrika Barat kwar. Nanekam nadif aya fa yakḇaryas fyor yaḇeumur taun risamfur.

FARARUR ḆERANDAK INKOḆENA

Fafisu ya, majalah nkoḇena nekofen bos roi ḇeḇyeḇa ḇero agama ḇekaku ḇa na, farḇaḇyan ḇeyanfamḇram, ma pamarenta ḇeankarkar. Eḇedari, ro taun 1936 manfarkin gereja sidif gubernur Trinidad fa idwarek publikasi nakam ro Menara Pengawal. Nkokram publikasi nkoḇena mboi nkoḇuk na pdef fa nabro. Nkoḇaryas kuker nkoḇuk plakat ma nkorwas syapram na ḇo nkombran ḇe syos-syos ma nkek sepeda. Osower ido, yaso naek srar ḇeḇeso ḇeramaker kota Tunapuna, nkoḇaryas kuker oto ḇena pengeras suara. Nkofrur na isof ro mnu-mnu kasun ḇero Trinidad. Ine nun raryaḇ kaku! Nanekam nafnai fa yamarisen yakḇe baptis fyor yaḇe umur 16.

A Naek srar ḇeramaker Tunapuna sḇaryas kuker oto ḇena pengeras suara

Arasai rur kina nkoḇedi ḇyuk na ma fawawar ḇerandak anna nafrur fa yamarisen yakḇe misionaris kako. Marisen ine isya kaker fafisu yara ḇe Aruba ro taun 1944 ma yafararur kayam kuker Naek Edmund W. Cummings. Numarisen kaku nuryur snonkaku risamfur fa siso ro munara Swarapepen taun 1945. Taun ḇeramaya, sidang ḇerandak ḇero myos anya dores.

Oris ifrur fa yasmai marasisen syadi wer

Fyoro ḇa mura, yaḇaryas ḇe bin oso min ro moḇ yafararur ro ya, snori Oris Williams. Oris ḇyesewar kaku fa dawoswarek roi ikyar kwar ro ḇepon iwara. Imbape, fyor fyarkor Refo kwar, insape ifawi kakaku ro Refo ya ma ḇyebaptis ro 5 Januari 1947. Ḇarpur mura, numarisen yae nu ma nufarḇuk. Dakḇe perintis ro November 1950. Oris ifrur fa yasmai marasisen syadi wer.

FARARMYAN ḆEYUN RARYAḆ RO NIGERIA

Ro 1955 nusmai swaf ḇepyum fa nuso Sekolah Gilead. Nufasos pyum nu, nususu ro fararur nuḇena, nuboḇ rum ma roieḇor nuḇena, ma nuḇur Aruba. Ro 29 Juli 1956, numnai ro farkarkor Gilead kelas ḇe-27 ma siwan nu fa nura ḇe Nigeria.

Nufnoḇek Kina Betel ro Lagos, Nigeria, 1957

Oris iwasen mura ḇo ikofen, ”Yahwe rur ḇesren Ḇyedi nafnoḇek snonkaku oso fa dakenem imnis moḇ misionaris ikenem raya, fafisu ḇesamswen ke fafisu ḇemarisen. Yana kakara oser kuker swa yedi ḇa, ḇemarisen ḇeyakḇe misionaris. Yamarisen syadi yana kina ma yafaduru romawa nuḇesi. Ḇape, fyor yafawi kaku ḇaḇeḇaryas ankankinem ḇeḇye ima fararur ḇefandun kaku, yafadwer kakara ayena. Numnai ro farkarkor Gilead ramnai, nufasos kwar ḇe misionaris fa nuḇaryas. Rofyor nuyek kapal Queen Mary, Naek Worth Thornton, ḇefararur kayam fnoḇek Naek Knorr, ryama fa ikofen marandan ḇeḇye ḇe nu. Ikofenḇair nari nufarmyan ro Betel. Fyor yarower roi ikofen anya, rya yamarisen kuf ḇa. Ḇape, fasaw fa yaso ḇefararur ro Betel moḇ sikenem raya ma yamarisen na. Ro dia, yana fararur nabore. Oser yamarisen kakuya iso yafararur ḇe resepsionis (ḇesaser snonkaku ḇerama sya). Yamarisen yasrow kuker snonkaku sya, ma fararur ine ifrur fa yasrow beri naek srar ḇebor ro Nigeria. Ḇerama sya ono sisya spapus, simbrus, sembrow, ma siḇiser. Yamarisen yafasos anan ḇe si ma roi sifandun na. Nanekam fararur ḇesren faro Yahwe I, ma iso eḇedari yaryaḇ ma yaḇeaski kaku.” Kaku, fararur nakam nafnoḇek nu fa nusure.

Ro 1961, ro sarawrow kina nkoḇesi ro Trinidad, Naek Brown fyawar farfyar ḇepyum ismai ro Afrika. Mura, yakofenḇair bon ḇepyum sismai ro Nigeria. Naek Brown daurepen aya ma ikofen ḇe Kamami, ”Johnny, wakra ḇe Afrika ḇaim. mboi Woodworth dakra ḇe diwa kwar!” Kamam doḇe, ”Worth wafrur na pdef! Wafrur na pdef!” Wos samaraḇraḇ ro snonkaku ḇefarmyan kuker raryaḇ fyoro kwar ḇe Yahwe I, nasambraḇser snerimuk yedi fa yafarmyan kuker sne ḇesiper.

William ”Bible” Brown ma swari, Antonia, susambraḇser kaku nu

Ro 1962, yasmai fakamaman fa yaḇuk farkarkor ono wer ro Sekolah Gilead kelas ḇe-37, ro swaf paik risamfur. Mura, Naek Wilfred Gooch, fyor ya fyarmyan ḇe pengawas cabang Nigeria, dakso kelas ḇe-38 ma siwan i fa rya ḇe Inggris. Iso ḇefnai fa, yafadwer i fa yamamwarek cabang Nigeria. Raris Naek Brown, yara ker ḇe moḇ-moḇ ḇero Nigeria infa yamamḇir naek srar sya ma yaswar si. Sakna roieḇor raris snonkaku ḇero sup ḇeba snana ḇa, mboi seaski ma siryaḇ pdef. Ine nfasnai kaku payamyum ro kankenem nama neknam ro pipi ḇaido nana arasai na ḇa. Moḇ sikenem raya ryariri, mboi fyor srama ro fananjurna sisren, senap-nap ḇa, ma sifasnai syowi. Yamam si ḇo yamarisen kaku. Fafisu siḇe srama ḇe kebaktian, ḇebor sya na sek trek ma bolekajas * (bis ḇero moḇ ani bandibar na neḇeḇas). Fyorno ido, sfas wos peper ro bis anna. Rupa ra, ”War ḇemis-mis na nḇe soren ḇeba.”

Wos peper anna nkaku! Sasewar ḇebaḇa ro naek srar sya ma Oris nu, nefromo ḇa. Ro taun 1974, Nigeria iso sup ḇeba ḇerandak ḇero bandi Amerika Serikat ḇena manbaryas ri 100.000. Fararur ro diwa nasur pyum kaku!

Fafisu snonkaku ḇebor sisya sifarkor napnapesya, ro Nigeria mamamun isya kako ro taun 1967 isof ro 1970. Ro swaf paik-paik na, naek srar ro Biafra, ḇero Warḇeki Niger ḇarya, jadi fa sawos kuker kantor cabang ya ḇa. Fandun fa nkun publikasi ma nkoḇuk farkankin ḇe si. Raris yakofen ḇepon anya, kuker nkoḇenadi ma nkokyar faro Yahwe, nkowayuk warḇeki ani ḇerarwan riḇeso.

Yaswarepen kaker moḇsa nkofrur marandan ḇefo kuker roi ḇemun fyor nkowayuk Warḇeki Niger. Indokada nkomar snar sordade sya spam famfnome, snar dafduf, ma roi ḇesena wer. Samswen kaku fa nkombran pdef sordade pamarenta sya, ḇape samswen syadi wer fyor nkoro warḇeki ani ḇarya, moḇ ḇembroḇ sya sisya ro dia. Fafisu oso, yawayuk Warḇeki Niger ḇedaf kaku kuker yek wai kasun ro Asaba ḇe Onitsha, mura ḇe Enugu fa yasambraḇser penatua ḇero dia sya. Fafisu ḇese wer, yara fa yasambraḇser penatua ḇero Aba sya. Fafisu anya, moḇ ya pyampan kaku snar siwan si fa sifrur lampu na fa nasnai awer insama mbroḇ sya smam si ḇa. Ro Port Harcourt, nkosisen fasaw fananjur kuker nadi rofyor sordade pamarenta sya sisun ḇe moḇ snonkaku Biafra seknam ro ya, ro kota bandi ya.

Fananjur anna nefandun kaku fa nesambraḇser naek srar sya fa sikyar Yahwe ima myam kaku si. Ro fananjur kako, na srower ananun sifandun na infa siwaira ḇar oser ḇa ma sfaduru ḇaḇeoser. Naek srar ro Nigeria sisaebur fafisu ḇefrur makakak anya kuker payamyum. Sifasnai kaku saswar ya ipok fa ikafyo ayayin snar keret ḇeḇeseyae na, ma sifaduru ḇaḇeoser Kristen sedi. Inema syowi ḇeba kaku fa nkokainus si ro fafisu ḇesamswen ḇeradirya!

Ro 1969, sifrur Kebaktian Internasional ro Yankee Stadium, New York ma Naek Milton G. Henschel iso ḇe ketua kebaktian ani. Aya iso ḇesaramper i ma yafarkor nabor ro i. Roi yafarkor nane nasrow kaku snar ro 1970, nkofrur munara Kebaktian Internasional ”Orang-Orang yang Mendapat Perkenan” ro Lagos, Nigeria. Nkofrur Kebaktian ine ro fafisu mamamun ya imnai, mboi nakame nambran pyum snar barakas ro Yahwe I. Munara ine ipyum kaku snar sifrur na ro wos ri 17, ma ḇerama sya se 121.128. Naek Knorr, Naek Henschel, ma ḇerama fnoḇek su kuker sek pesawat ro Amerika Serikat ma Inggris, smam beri snonkaku ḇebaptis sisya sibor syadi ro ras Pentakosta. Barbor ro manfamyan ḇebabo ansine se 3.775! Yafnoḇek fa yafasos munara kebaktian ani ima fafisu yafrur roi nabor kaku ro kenem yedi. Barbor ro manbaryas nek monda ḇa mboi neryewen fasaw kaku!

Munara Kebaktian Internasional ”Orang-Orang yang Mendapat Perkenan” snonkaku ḇerama sya se 121.128, ḇeyawos ro wos ri 17, wos Ibo kako

Ro fafisu swaf taun ri 30 yaro Nigeria, fyorno ido yuf farmyan ḇe pengawas keliling ma pengawas zona ro Afrika Barat. Misionaris sya sesyowi kaku fyor ono ḇemam si ma ḇesambraḇser si oser-oser! Yamarisen kaku fa yaḇuk kakakyar ḇe si sima na sḇefnder si ḇa! Fararur ine fyarkor aya yafasnaiḇair saswar faro snonkaku ḇesesya ima nyan fa yafnoḇek si insama sisur ma insama Yahwe organisasi Ḇyedi syambraḇ ma ḇyeoser pdef.

Kuker fafnoḇek ro Yahwe I monda nusambraḇ fa nusaebur samswen snar mamamun ma dafduf na. Numam bos kaku Yahwe barakas Ḇyena. Oris doḇe:

”Rarwan riḇeso nuduf malaria. Ras oso, Worth imar kakyur inja sun i ḇe rumḇeduf ro Lagos. Sikofenḇair ḇe aya imbude nari imar, mboi yakofen kasumasa kaku snaro iḇye kaḇer! Rofyor ikḇok kwar, fyawar Karajan Allah faro ḇemamwarek i ya, mansar ine snori Nwambiwe. Ḇarpurya, nusrow kaḇer kuker i fa nufnoḇek i fyarkor Refo. Imarisen faro napnapes ya ma ḇarpur muma dakḇe penatua ro Aba. Yafnoḇek kwar snonkaku ḇebor sya fa sḇe manfamyan ma suf farmyan ḇe Yahwe. Ono ro si randakya snonkaku Islam ḇemyaren fa ḇeari. Numarisen syadi fa numamḇir ma nuswar snonkaku Nigeria, budaya, rari, ma wos sena.”

Farkarkor ḇeseya isoine: Insama nusur pdef ro fararmyan ro sup bondina, fandun fa nuswar naek srar sya, numam awer budaya sena neḇese ro budaya nuḇedi.

FARARUR ḆEBABO

Nufarmyan ro Betel Nigeria raposa, ro 1987 nusma fararur ḇebabo ḇe misionaris ro St. Lucia, myos oso ḇepduk kaku ḇero Aimando Karibia. Inema fararur ḇeyun marisen kaku, mboi nusma samswen ḇebabo wer kako. Ro Afrika, snon oso fyarbuk bin oser ḇa. Ḇape, ro St. Lucia, samswen ya iso snon ma bin suḇarek kayam mboi sufas fakawin suḇena ḇa. Papoik ro Allah Wos Ḇyena nadif ḇefarkor Refo ḇebor sya fa sfadwer kenem sena.

Yaswar kaku Oris ro fafisu swaf taun ri 68 farḇakḇuk nuḇena

Snar nuḇe mansar binsar kwar, nusambraḇ werḇa. Inja ro 2005, Raryur Naek Ḇefarkin kuker saswar sor nu fa nura ḇe kantor pusat Brooklyn, New York, AS. Ras nakam yakofen kasumasa ḇe Yahwe snar ḇyuk bin ḇesyowi kaku ḇe aya raris Oris i. Ro 2015, ryobur aya ma sne ḇekarkar ayena jadi fa yakofen na ro wosoḇaberi. Ima bati ḇepyum yedirya, binswa ḇesaswar ma nya rari ḇepyum kaku. Ro swaf taun ri 68 kayamyam nuḇena, yaswar i kaku beri. Nufawi insama nuḇeaski, ro farḇakḇuk ke roḇa ro sidang, fandun fa nuḇesyowi ḇeḇeḇru sya, nuḇuk ampunyae, nufasnai sne ḇerun pdef, ma nufasnai Allah rur ḇyedi bon ḇyena.

Rofyor nufafko ma nuḇesanekar, nusnefer faro Yahwe I fa ifnoḇek nu insama nufarmyan pdef ḇe I. Nusmai fararwe ḇebor kwar ro kenem nuḇedi, ma numam nane kam napyum ḇesya kwar. Ro fafisu naiwama, fararwe ḇepyum kaku oso na isya!​—Yes. 60:17; 2 Kor. 13:11.

Ro Trinidad ma Tobago, Yahwe ḇyebarakas sinan ayesu ma naek srar sya roi sifrur na. Bon ya, imnis roi sfas ro ḇarpur ine, snonkaku se 9.892 sisun ro ḇaḇesamsyom ḇekaku ya. Ro Aruba, naek srar ḇebor sya ḇefararur sambraḇ fa sisambraḇser sidang yaryur ro ya ro fafisu iwara. Baboine, ro myos ani sidang ri 14 ḇeryewen pdef naisya. Imbape ro Nigeria, manbaryas sya sibor syadi wer, isoine se 381.398. Ma ro Myos St. Lucia, snonkaku ḇekanowser Yahwe Karajan Ḇyedi se 783.

Kirine, yaḇeumur taun ri 90 kwar. Mazmur 92:14 ikofen ḇekur snonkaku sker si ro Yahwe rum ḇyedi, ”Fafisu sḇesinan kwar sisur pyum pdef; sisambraḇ ma sipduk kaker.” Yakofen kasumasa snar yakenem fa yafarmyan ḇe Yahwe I kwar. Arasai ḇekakur ḇefnoḇek aya kwar fa yafarmyan ḇe Yahwe kuker sneri isiper. Snar saswar ḇaḇye Yahwe Ḇyedi ’yasur ro Allah [yedi] rum ḇyedi ḇuḇesya’.​—Mz. 92:13.

^ par. 18 Mam Awake! 8 Maret 1972, ram 24-26.