1. Rariso sne ḇeryaḇ ḇa koḇena nakyaren ko rai?

RAS NAKAM kosmai samswen, mboi kosewar fa komkuepen. Imboi kofawi kwar sne koḇena naryaḇ ḇa ido, na jadi fa komkuepen pdef ḇa. Inja fandun fa koswarepen raryaḇ ḇa nari nafnai fa koḇaḇir koma kosyus ḇa fa kofarmyan ḇe Yahwe I, ma kona aski ḇa. Amsal 24:10 doḇe, ”Ausya ḇesanekar ro ras samswen ya ke, nari samambraḇ bedi nabro fawase.” Fafisu koḇesanekar, na koḇaḇir kosambraḇ wer ḇa ma nafrur samswen syadi fa komkuepen.

2. Roi risai monda na ḇefnai fa koryaḇ ḇa, ma rosai nari kawos ro farkarkor ine ya?

² Roi nabor bisa nafnai fa koryaḇ wer ḇa, isoine kokara sasar manggunko, sasar kofrur na, ma dafduf ḇekur ko na. Ono wer ido, koryaḇ wer ḇa kukro kosmai fakamaman imnis roi komarisen na ḇa ḇaido kobaryas ro moḇ snonggaku ḇebor simewer srower ko. Ro farkarkor ine, nari kawos roi ḇeḇeso kofrur insama kosawen sne ḇeryaḇ ḇa koḇena.

3. Moḇsa na komam sasar kofrur kwar na rai?

³ Napyan kaku fa kona kakara ḇesasar faro manggunko kukro sasar kofrur kwar na. Nane nafnai fa na kokara ḇo koḇo Yahwe imarisen ko wer ḇa fa kakkenem ro Firdaus ya. Kakara ḇeradine na dun ḇe roi ḇeḇye ḇa. Moḇsa na komam sasar kofrur kwar anna rai? Refo fyasnaiḇair Yesus i mande nya sasar oḇa, mboi snonggaku syakam ”sḇesasar kwar”. (Rm. 3:23) Ḇape Allah  Yahwe ipok myam ker sasar koḇena ḇa ḇaido dor fa kofrur roi ḇenapes ḇesya kwar. Ima Kma ḇeswar ko ma imarisen isaramper ko. Ḇyeaḇaḇen ko kako. Myam ko ma ifawi kosewar kaku kwar fa kofrur roi ḇekaku ma kona kakara ḇemnis faro manggunko. Ma isya ḇesya kwar fa isaramper ko.​—Rm. 7:18, 19.

4-5. Imnis wos ḇero 1 Yohanes 3:19, 20 ya, rosai ḇefnoḇek imbesrar risuru ansuya fa susawen sanekar suḇena?

⁴ Kokarapan fawar ro imbesrar Debora ma Maria su. * Fafisu Srar Debora iba ḇa kaker, kina ḇyesi sifrur pyum i ḇa ma siswar i ḇa. Sakbuk wos mananen ḇe i ḇa kako. Inja fyor iba muryase, nya kakara ḇesasar faro manggundi. Fafisu ifrur sasar kasun yano, na ḇyaḇir ima ipok ḇa fa ifrur roi ḇekaku. Srar Maria dakna samswen ḇeradirya kako. Karyer ḇyesi skoryae ker i. Eḇedari kyara ima sfandun i ḇa kaku. Fyor ḇyebaptis kwar kako, ḇyaḇir ima isyus ḇaḇeri fa dakḇe Saksi Yahwe!

⁵ Rarirya mboi, imbesrar ansuine sufarmyan pdef ḇe Yahwe I. Rosai ḇefnoḇek sundi? Suḇenadi ḇe Yahwe ma sukofen roi suḇaḇir kaku na. (Mz. 55:22) Sufawi Yahwe, Kma koḇedi ro nanggi, myam roi ḇeḇye ḇa sifrur ḇe ko ḇefnai fa kokara sasar manggunko. Imbude kerer kofawi na ḇa, mboi Allah Yahwe myam kako roi ḇepyum ro ko.​—Wasya 1 Yohanes 3:19, 20.

6. Snonggaku oso ifrur sasar wer ido, rosai ipyum fa ifrur ya?

⁶ Snonggaku oso syewar kaku kwar fa imnai ifrur roi ḇesasar na. Ḇape imbude ifrur sasar wer rawo ifafko manggundi. Imbo, kofrur sasar ido, na kakḇaḇir rarirya ḇae. (2 Kor. 7:10) Imbape, komankara syadadi manggunko awer ḇo koḇo, ’Ayama yafrur roi noḇa kaku. Yahwe na ipok byuk ampun ḇe aya wer ḇa.’ Kakara ḇeradinema nsasar kukro nari nafnai fa komyaren kofarmyan ḇe Yahwe I wer ḇa. Koswarepen Amsal 24:10 ani doḇe samambraḇ koḇena na napromes bur ko fafisu koryaḇ ḇa. Ipyum ya, konadi kor fafnoḇek ro Yahwe I fa kofrur mnis kaḇer na ma kor I fa byuk ampun ḇe ko. (Yes. 1:18) Yahwe myam kombror kaku ma kosewar kwar fa kofrur fararwei ido, nari byuk ampun ḇe ko. Oso wer ido, kor fafnoḇek ro penatua sya. Nari simarisen sifnoḇek ko fa kofanam faro Yahwe I wer.​—Yak. 5:14, 15.

7. Rosai ḇefnai fa kosanekar awer rofyor samswen fa kofrur roi ḇenapes?

 ⁷ Penatua oso ro Prancis snori Jean-Luc, ikofen, ”Yahwe myam snonggaku oso inapes kukro ras oso dakfrur sasar oḇaḇeri risya ḇa. Ifrur sasar kako, mboi fyafko ma imbror ro sasar ifrur na ḇesya kwar.” (Rm. 7:21-25) Koisya kosewar kaker fa kopampum marisen ḇesasar koḇena, inja kopok kokara awer koma kofrur roi noḇa. Koswarepen ro ḇarpon Yahwe I, kokame konapes ḇa kaker, ma kofandun Yahwe sawarwar Ḇyena isoine byuk ampun ḇe ko roro farsarser fasaspar ya.​—Ef. 1:7; 1 Yoh. 4:10.

8. Fafisu koḇesanekar, na kor fafnoḇek ro mansei?

⁸ Naek srar koḇesya na sisambraḇser ko! Naek srar koḇansi na simarisen srower kofawar roi koḇaḇir na ma nari sbuk wos ḇesambraḇser ko. (Ams. 12:25; 1 Tes. 5:14) Imbesrar oso ḇeraker Nigeria ḇenir ḇe Joy, syewar fa pyampum sne ḇeryaḇ ḇa ḇyena. Doḇe, ”Naek ma srar siso ḇesambraḇser aya fa yamku isof ro kirine. Wos samarawraw sbuk na nama kankarem ro Yahwe faro nadi ayenairi. Yakfarkor ro si kako moḇsa yasambraḇser snonggaku ḇese ḇeryaḇ wer ḇa sya.” Ḇape fandun fa koswarepen, na naek srar sya sifawi ker ḇa fyor kofandun wos sneprei. Inja kosewar ḇepon fa kofanam yoḇ naek srar ḇemas kwar sya, ma kokofenḇair kofandun fafnoḇek sena.

9. Rariso wos ḇero Mazmur 41:3 ma 94:19 ya, nbuk samarawraw ḇe ko rai?

⁹ Kor fafnoḇek ro Yahwe I. Fafisu koduf kermgun ke koduf marḇak ke, na samswen fa kokara pyum. Kakuḇae, na Yahwe ifrur mujisat fa kokrenbur dafduf anya ḇa, mboi byuk samambraḇ ḇe ko fa komkuepen. (Wasya Mazmur 41:3; 94:19.) Imnis raris, Yahwe na idif naek srar sya fa srama fa sifrur sren rum koḇena, skanggun pyan ma skawkowes ḇe ko. Na idif si fa senadiwarek ko. Ḇaido isaramper ko fa koswarepen mnuk ḇepyum ro Refo ḇefawar dunya babo ro ras naiwama, na kokenem kuker payamyum ma koduf wer ḇa.​—Rm. 15:4.

10. Fafisu Isang ismai kecelakaan, rosai ḇefrur fa ḇyesanekar ker ḇa?

¹⁰ Mambesrar oso ḇeraker Nigeria ḇenir ḇe Isang, ismai kecelakaan mura, dokter ikofen ḇe i na jadi fa imbran wer ḇa. Naek Isang doḇe, ”Sanerine ikar kaku ma iryaḇ ḇa kwar.” Ḇape ḇyaḇir rarirya ker ke? Oroḇa! Rosai ḇefnoḇek i? Ikofen ḇo doḇe, ”Aya ma swa yedi nuḇenadi ker ḇe Yahwe I ma nufarkor myaren Refo ya. Nuna kakara oser fa nukofen kasumasa faro roi ḇepyum nusmai kwar na, ine kako saneraro kankenem fyoro ro dunya babo.”

11. Rariso Srar Cindy iryaḇ pdef fafisu iduf marḇak?

¹¹ Imbesrar ḇeḇarek ro Meksiko ḇenir ḇe Cindy, ismai dafduf na bisa ḇemun i fa imar. Moḇsa imkuepen pdef rai? Fyor syewar fa iprei, byaryas ḇe snonggaku ḇese ro ras ḇe ras. Srar Cindy fyas ḇo doḇe, ”Yakofenḇair kakaku ine, nafrur fa yakara ro moḇsa na se-operasi aya ḇaido dafduf yena ḇa, yakara monda snonggaku ḇesesya. Nyan fa yabukibaryas isoine: Fafisu dokter ma perawat smam aya, na yafuken kina sesi. Ramnai yafuken wer sai ḇefrur fa simarisen fararur senane. Soḇe ḇeduf ḇesesya na sifakfuken si radine ḇa, ’Abar  mgoḇena ryariso?’ Sia sikofen kasumasa kukro yafandun si. Sia sbuk alamat ma nomor telfon sena. Yafawi Yahwe nari isaramper aya. Mboi yakara ḇaḇeri byuk raryaḇ ḇeba kaku ḇeradine ḇe aya!”​—Ams. 15:15.

12-13. Rariso naek srar ḇeduf ḇaido ḇena baken ḇeryar ḇa kwar sya sbaryas pdef rai? Ma bon ḇepyum rosai sismai na?

¹² Snonggaku ḇeduf ḇaido ḇena baken ḇeryar ḇa kwar, nari sesanekar kukro jadi fa sifrur nabor ro fararur ḇesren ya ḇa. Imboi ḇebor sya sisewar nyan ḇese fa sbaryas. Imbesrar oso ḇeraker Amerika Serikat, snori Laurel, ḇyarek ro mesin oso dori swaf taun ri 37 insama iknaref pdef! Iduf kanker, ismai dafduf ro kif ḇyeja, ma se-operasi ker i. Ḇape samswen ḇemarḇak nane nafrur i fa imnai ro ḇaḇebaryas ya ḇa. Byaryas ḇe perawat ma snonggaku ḇerama ḇemamfar i sya. Bon ya? Ifnoḇek snonggaku ri 17 kwar fa sakfawi Yahwe I! *

¹³ Penatua oso ro Prancis ḇenir ḇe Richard, byuk anun ḇepyum faro snonggaku ḇeḇarek ro rum monda kukro siduf ḇaido sesinan kwar. Doḇe, ”Yanun si fa sna rak beroda fa sbukirir syap-syap koḇena. Rarirya, snonggaku ḇembran mura muma sya na smam ma sifuken si snar imbe sifawi. Naek srar ansine jadi fa sra sbaryas ro rum ḇe rum ḇa, mboi sawawos kuker snonggaku ḇemarisen sya, nane nsambraḇser si.” Oso wer ido, bisa sbaryas kuker sfas surat ḇaido roro telfon kako.

14. Farkarkor rosai kun ro Raja Daud i?

¹⁴ Imbude roi nabor ḇefnai fa kosmai fakamaman ro sidang na ḇa, isoine kosambraḇ wer ḇa snar koḇesinan kwar, koduf, ḇaido roi eḇesena. Roi ḇeradine nkur ko ido, na kun farkarkor ro Raja Daud i. Daud imarisen kaku ḇyawes bait faro Allah Yahwe I. Ḇape, Yahwe ikofen ḇe Daud ḇo doḇe iso nari ḇeḇawes bait ani ḇa. Rarirya mboi, Daud isaramper snonggaku Yahwe kyinfir kwar faro fararur ani. Ḇesyadi wer, Daud byuk brawen ma sarak nabor fa isaramper ḇaḇawes bait ani. Daud fyasnai nyan ḇepyum fa koso na!​—2 Sam. 7:12, 13; 1 Taw. 29:1, 3-5.

15. Rariso Naek Hugues isawen sanekar ḇyena rai?

¹⁵ Mambesrar ḇeraker Prancis, snori Hugues, duffarmyan ḇe penatua wer ḇa. Ma jadi fa duf fararur ḇepyan ro rum  na ḇa kako. Fyas ḇo doḇo, ”Randak ya yasanekar ma yaḇaḇir yafrur roi noḇa kwar. Ḇape faḇaḇye mura, yana kakara ḇemnis faro roi ḇekur aya ine. Yun snemuk fa yasusu ḇa. Gideon ma sordade utin rikyor ḇyesya simbrus kwar, mboi sfaḇri ker. Inja imbe yakfrur raris si!”​—Hak. 8:4.

16. Rosai kofarkor ro malaikat ḇesouser sya?

¹⁶ Kofarkor kako ro malaikat ḇesouser sya. Ro fafisu Raja Ahab ḇyepoik ya, Allah Yahwe dor malaikat sya fa sikofenḇair kakara sena ḇekur moḇsa na sifrowes raja ḇeḇarḇor ani. Malaikat riḇeso sikofen kakara sena. Ḇape Yahwe imarisen faro malaikat oso anun byuk na. (1 Raj. 22:19-22) Malaikat ḇesesya na sesanekar ḇo sikofen radine ke, ’Sye roi kokofen na nadawer monda.’ Kokyar skara radine ḇa. Malaikat ansi sfasnai sne ḇerun ma simarisen sbuk sanandik ḇe Yahwe I.​—Hak. 13:16-18; Why. 19:10.

17. Rosai na kofrur ya rofyor koḇesanekar kukro kosmai fakamaman ro sidang ḇa?

¹⁷ Fandun fa koswarepen fakamaman ḇepon kaku kosmai ya iso koḇe Saksi Yahwe ma kobaryas angginem Karajan. Fakamaman ro sidang bisa kosmai na, mboi bisa napromes kako. Ḇape Yahwe ḇyesyowi ko kukro fakamaman ani ḇa. Kofasnai sne ḇerun ido, koḇemaeja kaku ro ḇarpon Yahwe ma naek srar sya. Inja, kor Yahwe ifnoḇek ko fa kona sne ḇerun pdef. Kokarauser fawar ro Allah manfamyan Ḇyesi ro Refo ḇefasnai sne ḇerun sya. Ma kosewar fa kofarmyan naek srar koḇesi.​—Mz. 138:6; 1 Ptr. 5:5.

18-19. Fyor kora kobaryas ḇo rya snonggaku sya simewer srower ko ido, moḇsa na koryaḇ pdef rai?

¹⁸ Ras oso, ḇesanekar kukro rwa baryas mboi wasrow snonggaku sibor ḇa ḇaido simewer srower Au ke? Rarirya ido, moḇsa na waryaḇ pdef ma waryaḇ syadi rai? Anun ḇepyum ḇepyandam naisya ro kotak ” Nyan fa Koryaḇ Syadi ro Fararmyan”. Ipyum kako fa kona mamam ḇemnis faro fararmyan koḇena. Moḇsa kofrur na rai?

¹⁹ Koswarepen roi ḇefnai fa imbe kora kobaryas iso kokofenḇair snonsnon Allah ma Karajan Ḇyedi. Yesus ikofen ḇepon kwar snonggaku ḇembran ro nyan ḇeyun ḇe kankenem ya na sibor ḇa. (Mat. 7:13, 14) Rofyor kora kobaryas, koisya  kofararur kayam fnoḇek Yahwe I, Yesus i, ma malaikat sya. Inema syowi ḇeba nairi. (Mat. 28:19, 20; 1 Kor. 3:9; Why. 14:6, 7) Yahwe syewar snonggaku ḇemarisen ḇefarmyan faro I. (Yoh. 6:44) Inja oso imewer ryower anun kobaryas na ido, imbude ro ras ḇese insape imarisen.

20. Rariso Yeremia 20:8, 9 ya, nafnoḇek ko fa kosawen sne ḇeryaḇ ḇa koḇena?

²⁰ Na kofarkor nabor ro Nabi Yeremia i. Yahwe iwan i fa byaryas ro moḇ oso, mboi snonggaku ḇero diansya skoryae ma sonef i ras ḇe ras. (Wasya Yeremia 20:8, 9.) Mura iryaḇ ḇa kaku ma kyara imbe isusu ro fararur ḇyena. Ḇape ifrur kaku na ḇa. Kukro? Yeremia doḇe ’Allah Wos Ḇyena’ imnis ra for ḇesak ro sneri dori ma jadi fa imku saksak ḇyena ḇa! Ko kako bisa kakḇaḇir raris Yeremia i, rofyor kofarkor myaren Refo ma kowasenkara na ras ḇe ras. Rarirya, nari koryaḇ syadi ro ḇaḇebaryas, ma snonggaku sya simarisen srower ko.​—Yer. 15:16.

21. Rariso na kosambraḇ fa kopampum sne ḇeryaḇ ḇa koḇena?

²¹ Srar Debora ḇeyap insanja doḇe, ”Ibiris ḇyepake sne ḇeryaḇ ḇa koḇena imnis ra romamun fa byukimun ko.” Ḇape Allah Yahwe ima syambraḇ syadi ro Ibiris romamun ḇyena kam. Inja, fyor roi ono naisya nafrur fa koḇesanekar ido, kor Yahwe I fa ifnoḇek ko. Nari Yahwe syambraḇser ko fafisu kodufe. Nari ifnoḇek ko fa kona kakara ḇemnis faro fakamaman kosmai ro fararmyan ya. Konadi ma kokofenḇair roi kobabir na ḇe Kma koḇedi ro nanggi. Rarirya, na kosambraḇ fa kopampum sne ḇeryaḇ ḇa koḇena.