?Wanem Tingting Blong Ol Witnes Blong Jehova Long Sayens?
Mifala i respektem hadwok blong ol saentis, mo bilif long samting we oli faenemaot sipos i gat pruf blong hem.
“Sayens, hemia stadi blong ol kriesen, fasin blong olgeta, mo save we yumi kasem long saed blong olgeta.” (Collins Cobuild Advanced Learner’s English Dictionary) I tru se Baebol i no wan buk blong sayens, be hem i pulum ol man blong stadi long kriesen, mo lanem samting from ol save we ol narafala oli faenemaot. Tingbaot sam eksampol:
Stadi long ol sta: “Yufala i lukluk i go long heven mo yufala i luk. ?Hu i wokem ol samting ya? Hemia Man ya we i stap lidim ol ami blong olgeta folem namba blong olgeta wanwan. Hem i stap singaot olgeta wanwan long nem blong olgeta.”—Aesea 40:26.
Stadi long ol laef samting: Solomon “i tokbaot ol tri, i stat long sida long Lebanon i go kasem hisop we i gru olbaot long ol stonwol. Mo tu hem i tokbaot ol animol, ol pijin, ol animol olsem snek mo lised, mo ol fis.”—1 King 4:33.
Ol meresin: “Olgeta we oli no sik, oli no nidim dokta, be olgeta we oli sik, yes, oli nidim.”—Luk 5:31.
Weta: “?Yu yu go insaed finis long ol stohaos blong sno, no yu luk finis ol stohaos blong ol ston blong aes . . . ? ?Iswin i kamaot long weples, i blu i kam long wol?”—Job 38:22-24.
Ol buk blong mifala oli pulum ol man blong respektem sayens, from oli gat ol haf long saed blong ol kriesen mo ol samting we ol saentis oli faenemaot. Ol papa mo mama we oli Witnes, oli pulum ol pikinini blong olgeta blong oli kasem edukesen, nao oli naf blong kasem save moa long ol kriesen raonabaot long olgeta. Sam Witnes blong Jehova oli saentis, mo oli stadi long ol samting olsem biochemistry, matematik, mo fisiks.
Sayens i no naf blong ansarem evri kwestin
Mifala i no ting se sayens i save faenem ansa blong olgeta kwestin we ol man oli gat. a Traem tingbaot: Ol geologist oli faenemaot wanem i mekemap wol ya mo graon blong hem, mo biologist i faenemaot olsem wanem bodi i wok. ?Be from wanem wol ya i stret gud blong ol laef samting, mo from wanem ol haf blong bodi oli wok gud tugeta?
Mifala i luk se Baebol nomo i save ansarem kwestin ya. (Ol Sam 139:13-16; Aesea 45:18) Taswe, mifala i bilif se wan gudfala edukesen, hemia save long sayens mo long Baebol tu.
Samtaem i luk olsem se sayens i no agri wetem samting we Baebol i talem. Be hemia i save hapen taem man i no kasem save gud long wanem we Baebol i rili tijim. Eksampol: Baebol i no tijim se kriesen blong wol i kamaot long sikis dei we oli 24 aoa nomo.—Jenesis 1:1; 2:4.
Sam save we plante man oli ting se sayens i sapotem, i no gat naf pruf blong hem, taswe sam gudfala saentis oli no agri long save ya. Eksampol: Ol kriesen oli soemaot se i mas gat wan waes Man we i wokem olgeta. Taswe mifala i agri wetem plante biologist, chemist, mo sam narafala, we oli talem se ol laef samting oli no kamaot long evolusen. Hemia tingting ya se wan samting i jenis i kam wan laef samting, o samting we i strong nomo i save gohed blong laef.
a Erwin Schrodinger, wan man Ostria we i stadi long fisiks mo i winim Nobel Praes, i talem se sayens “i no tokbaot ol samting . . . we i stap long hat blong yumi, ol samting we oli rili impoten long yumi.” Mo Albert Einstein i talem se: “Ol samting we yumi safa from, oli soemaot klia se bigfala save i no naf blong stretem ol problem we oli seraotem ol man.”