1, 2. ?From wanem Baebol i wan nambawan presen?

?YU YU mekem wanem taem wan fren i givim presen long yu? Ating yu hareap blong openem. Yu glad se fren blong yu i tingbaot yu, mo yu talem tangkiu long hem.

² Baebol i wan presen we i kamaot long God. I gat plante save long Baebol we yumi no faenem long wan narafala buk. Baebol i talem se God i wokem heven mo wol, mo i mekem Adam mo Iv. Baebol i tokbaot advaes we yumi save folem blong winim ol problem. Hem i tokbaot olsem wanem God bambae i mekem samting we hem i wantem i kamtru long wol mo ol man, nao wol bambae i kamgud. !Yes, Baebol i wan nambawan presen!

3. Taem yu stadi Baebol, ?yu kasem save wanem?

³ Taem yu stadi Baebol, yu kasem save se God i wantem we yu yu kam fren blong hem. Mo taem yu gohed blong kasem save moa long God, yu kam klosap moa long hem.

4. ?Wanem samting long saed blong Baebol we yu sapraes long hem?

⁴ Ol man oli tanem Baebol i go long bitim 2,800 lanwis, mo oli wokem plante bilian Baebol. Klosap olgeta man long wol oli save ridim Baebol long prapa lanwis blong olgeta. !Evri wik, bitim wan milian man oli kasem wan Baebol! Tru ya, i no gat wan narafala buk we i olsem Baebol.

5. ?Olsem wanem Baebol i “kamaot long God”?

⁵ Baebol i “kamaot long God.” (Ridim 2 Timoti  3:16.) Be samfala oli talem se: ‘From we ol man nomo oli raetem Baebol, ?olsem wanem yu save talem se hem i kamaot long God?’ Baebol i ansa long kwestin ya, i se: “Tabu spirit i putum tok ya long tingting blong olgeta, nao oli talemaot tok we i kamaot long God.” (2 Pita 1:21) Hemia i sem mak long wan bos we i askem long sekretari, blong i raetem wan leta. Ol tingting long leta ya oli blong bos, nating se sekretari i raetem. Long sem fasin, Baebol i tok blong God, nating se ol man oli raetem. God i lidim olgeta blong oli raetemdaon ol tingting blong hem. Taswe, yumi save bilif se Baebol i “tok blong God.”—1 Tesalonaeka 2:13; yu luk Ol Not 2.

6, 7. ?From wanem yumi talem se ol tingting long Baebol oli joen gud?

⁶ Ol man oli tekem moa long 1,600 yia blong raetem Baebol. Oli laef long ol defdefren taem. Sam long olgeta oli skul gud, sam nogat. Wan long olgeta, hem i dokta. Sam narafala oli wokem garen, hukum fis, no oli lukaot long ol sipsip. Samfala oli talemaot ol profet tok, no oli jaj, no oli king. Nating se i gat ol defdefren man oli raetem Baebol, be ol tingting we oli raetemdaon oli joen gud. Tingting we i stap long wan japta i no agensem tingting we i stap long narafala japta. *

⁷ Ol fas japta blong Baebol oli tokbaot olsem wanem trabol i stat long wol. Mo ol las japta oli tokbaot olsem wanem God bambae i stretem ol trabol ya, mo mekem wol ya i kam paradaes. Baebol i tokbaot ol samting we i hapen long ol taosen yia we man i stap long wol, mo i soemaot se oltaem God i mekem samting we hem i wantem, i kamtru.

8. Tokbaot sam save long Baebol we ol saentis oli faenemaot se i tru.

⁸ Ol man oli no raetem Baebol blong tijim yumi long saens. Be ol samting we ol saentis oli stap faenemaot tede, oli stret long ol samting we Baebol i talem longtaem finis. Yu traem tingbaot ol loa we God i talem long ol man Isrel long buk blong Levitikas, blong blokem ol sik oli no kasem ol narafala man. Ol man long taem bifo, oli no gat save long ol samting ya. Baebol i talem tu se wol ya i hang long open ples nomo, be ol man long taem bifo oli no save samting ya. (Job 26:7)  Mo tu, Prija 1:7 i tokbaot we san i pulum wota i go antap nao i foldaon bakegen olsem ren. Be ol man long taem bifo oli no save samting ya.

9. From we ol man blong raetem Baebol oli tok tru, ?hemia i soemaot wanem?

⁹ Taem Baebol i tokbaot histri, ol tok blong hem oli tru. Be plante buk blong histri we ol man oli raetem, oli no tok tru. Samtaem, oli no tokbaot ol faet we kantri blong olgeta i lusum. Be ol man we oli raetem Baebol oli tokbaot ol faet we Isrel i lusum. Mo tu, oli tokbaot ol mastik blong olgeta. Long buk blong Namba, Moses i talem se hem i mekem wan bigfala mastik, nao God i panisim hem. (Namba 20:2-12) Taem ol man blong raetem Baebol oli tok tru olsem, hemia i soemaot se Baebol i kamaot long God. Taswe, yumi save trastem Baebol.

10. ?From wanem advaes blong Baebol i save givhan long yumi tede?

¹⁰ Baebol i “kamaot long God fastaem. Hem i putum long tingting blong ol man ya bifo, nao oli raetemdaon. Ol tok ya i stret gud blong tijim ol man, mo blong soemaot ol samting we i no stret, mo blong stretem olgeta samting.” (2 Timoti 3:16) Ol advaes blong Baebol i save givhan long yumi tede. Jehova i wokem yumi, taswe hem i kasem save long ol tingting mo filing blong yumi. Maet yu ting se yu save gud yu wan, be Jehova i save yu moa. Hem i wantem se yu hapi. Mo hem i save samting we i gud mo samting we i nogud long yu.

11, 12. (1) ?Wanem gudfala advaes we Jisas i givim long Matiu japta 5 kasem 7? (2) ?Baebol i tokbaot wanem narafala samting?

¹¹ Long Matiu japta 5 kasem 7, Jisas i givim gudfala  advaes blong yumi save glad mo fren gud wetem ol narafala. Mo tu, hem i tokbaot prea, mo stret tingting we yumi mas gat long mane. Nating se hem i givim advaes ya 2,000 yia finis, be tede i stret yet, mo i save givhan long yumi.

¹² Long Baebol, Jehova i tokbaot ol rul we oli save givhan long famle, mo long ples blong wok, mo blong gat pis wetem ol narafala. Ol rul ya oli stret long yumi evriwan, nomata se yumi stap wea mo yumi gat wanem problem.—Ridim Aesea 48:17; yu luk Ol Not 3.

13. ?Aesea i talemaot wanem long saed blong Babilon?

¹³ Plante profet tok blong Baebol oli kamtru finis. Yumi save tingbaot profet tok blong Aesea, we i talemaot se Babilon bambae i lus. (Aesea 13:19) Aesea i eksplenem gud olsem wanem ol ami blong narafala kantri bambae oli winim taon ya. I gat wan reva mo ol bigfala get we oli blokem taon ya. Be Aesea i talem se reva bambae i kam drae, mo ol get bambae oli stap open. Nao ol ami bambae oli winim taon ya, we oli no nid blong faet nating. Mo tu, Aesea i talem nem blong man we bambae i lidim ol ami ya, hemia Sirus.—Ridim Aesea 44:27–45:2; yu luk Ol Not 4.

14, 15. ?Profet tok blong Aesea i kamtru olsem wanem?

¹⁴ Tu handred yia afta we Aesea i talemaot profet tok ya, ol ami oli kamtru blong spolem Babilon. ?Hu i lidim olgeta? Olsem profet tok i talem finis, Sirus we i king blong Pesia, i lidim. ?Olsem wanem? ?Ol ami blong Sirus oli go insaed long Babilon, olsem profet tok i talem? !Yes!

¹⁵ Long naet ya, ol man Babilon oli stap mekem  lafet. Oli ting se oli stap sef, from we i gat ol bigbigfala stonwol mo reva we oli blokem taon ya. Be afsaed long taon, Sirus mo ol ami blong Pesia oli stap digim wan rod blong wota i ronaot long reva. Ale, wota i godaon gogo ol soldia oli save wokbaot krosem reva. ?Be olsem wanem oli gotru long bigfala stonwol blong Babilon?  Olsem profet tok i talem, ol man Babilon oli lego ol get blong taon ya oli open, nao ol soldia oli go insaed isi nomo.

16. (1) ?Aesea i talem se Babilon bambae i olsem wanem? (2) ?Olsem wanem profet tok ya i kamtru tede?

¹⁶ Profet Aesea i tokbaot Babilon, se: “Bambae i no moa gat man i stap long ples ya bakegen samtaem.” (Aesea 13:20) ?Profet tok ya i kamtru? Yes. Ples we Babilon i stap long hem bifo, hemia samwe long 80 kilometa saot long taon ya Baghdad long Irak. Tede, i no gat man i stap laef long ples ya, ol ston blong taon ya nomo i stap. Jehova i “brumumaot [spolem] evri samting,” nao Babilon i lus.—Aesea 14:22, 23. *

17. ?From wanem yumi save trastem ol promes blong God?

¹⁷ From we ol profet tok ya bifo oli kamtru, yumi save trastem ol tok blong Baebol long saed blong fiuja. Yumi save se Jehova bambae i mekem wol ya i kam  paradaes, olsem hem i promes. (Ridim Namba 23:19.) Yes, yumi save putum tingting blong yumi i stap strong long “laef we i no save finis, we God ya we i no save giaman i promes long hem longtaem finis.”—Taetas 1:2. *

18. ?Pol i talem se “Tok blong God” i olsem wanem?

¹⁸ !Tru ya, i no gat wan narafala buk we i olsem Baebol! Ol tingting long hem oli joen gud, mo taem Baebol i tokbaot saens mo histri, ol tok blong hem oli stret. Mo tu, Baebol i givim ol advaes, mo plante long ol profet tok blong hem oli kamtru finis. Be i gat wan moa samting yet. Aposol Pol i raetem se: “Tok blong God i laef i stap mo paoa blong hem i stap wok.” ?Wanem mining blong ol tok ya?—Ridim Hibrus 4:12.

19, 20. (1) ?Olsem wanem Baebol i save givhan long yu, blong yu savegud yu wan? (2) ?Yu soemaot olsem wanem se yu glad long presen ya, Baebol?

¹⁹ Baebol i save jenisim laef blong yu. Hem i save givhan long yu, blong yu save gud yu wan. Baebol i save soemaot ol tingting mo filing blong yu we oli haed. I isi blong talem se yumi lavem God, be blong soemaot, yumi mas folem ol samting we Baebol i talem.

²⁰ Yes, Baebol i kamaot long God. God i wantem se yu ridim Baebol, yu stadi long hem, mo yu laekem tumas ol save blong hem. I gud yu talem tangkiu from presen ya, mo yu gohed blong stadi long hem. Nao bambae yu kasem save long nambawan laef we God i wantem givim long ol man. Long nekis japta, bambae yumi tokbaot nambawan laef ya.