?Yu Gat Tingting Blong God Long Ol Man Blong Raf Fasin?

Bifo i kam, ol man oli tinghae mo ona long ol strongfala man, we oli no fraet. Wan man olsem, hemia heracles, we ol man gris bifo oli stap tokbaot hem long kastom stori blong olgeta se hem i wan man blong faet. Ol man rom oli kolem hem hercules.

 HERACLES i wan man we i gat bigfala paoa, mo hem i wan man blong faet we i strong moa i winim ol narafala man blong faet. Wan kastom stori i talem se Heracles i haf god, mo haf man. Oli talem se papa blong hem, hemia Zeus, we i god blong ol man Gris, mo mama blong hem, hemia Alcmene, wan woman we i laef long wol ya. Heracles i stat soemaot bigfala paoa blong hem taem hem i bebi yet. Taem wan woman god we i jalus, i sanem tu bigfala snek i kam blong kilim hem i ded, Heracles i jokem nek blong tufala snek ya. Mo taem Heracles i kam bigwan, hem i mekem ol faet, i kilim ol strongfala anamol, mo hem i faet wetem Ded blong sevem laef blong wan fren. Antap long hemia, hem i spolem ol bigfala taon, i repem ol woman, i sakem wan boe i foldaon long wan bigfala taoa, mo i kilim i ded waef blong hem mo ol pikinini blong hem.

Nating se Heracles i no wan trufala man we i bin laef, stat longtaem bifo i kam, ol kantri we ol man Gris oli laef long hem oli tokbaot hem plante long ol kastom stori blong olgeta. Ol man Rom oli wosipim hem olsem wan god. Ol bisnesman mo ol man we oli stap go long narafala ples, oli prea, oli askem hem blong mekem oli kam rij mo blong hem i protektem olgeta long ol denja. Long ol taosen yia we oli pas, ol stori long saed blong ol bigfala wok we man ya i mekem oli pulum intres blong plante man.

Stamba Blong Stori Ya

?I gat wan trufala stamba blong ol kastom stori blong Heracles mo ol narafala man olsem? Maet yumi save talem se i gat. Baebol i tokbaot wan taem long histri blong man we ol “god” mo ol “haf man, haf god” oli stap long wol ya.

Moses i tokbaot taem ya, i se: “Nao taem ol man oli stat kam plante long wol ya, i gat plante gel tu oli stap bon. Mo taem ol gel ya oli stap kam bigbigwan, [“ol pikinini blong trufala God,” NW] oli luk we oli gudfala tumas, nao oli stap tekem olgeta olsem we oli wantem.”—Jenesis 6:1, 2.

Ol “pikinini blong trufala God,” oli no ol man olsem yumi. Oli ol enjel blong God. (Skelem wetem Job 1:6; 2:1; 38:4, 7.) Jud, wan man blong raetem Baebol, i tokbaot sam enjel we “oli no glad blong holem hae nem we God i givim long olgeta, nao oli livim prapa ples blong olgeta, oli gowe long hem.” (Jud 6) Hemia i minim se, oli lego prapa ples blong olgeta long ogenaesesen blong God long heven, from we oli wantem laef wetem ol naesfala woman long wol. Mo tu, Jud i talem se ol stronghed enjel ya oli olsem ol man blong tufala taon ya, Sodom mo Gomora, we ‘oli mekem i nogud wetem woman, mo oli mekem i krangke wetem olgeta nomo.’—Jud 7.

Baebol i no talemaot evri samting we ol stronghed enjel ya oli bin mekem. Be ol olfala stori blong Gris mo sam narafala ples bakegen oli tokbaot plante god mo woman god we oli laef wetem ol man long wol, mo sam long ol god ya, ol man oli save luk olgeta, samfala ol man oli no save luk. Taem ol god ya oli tekem bodi olsem man, oli naes we i naes. Oli kakae, oli dring, oli slip mo oli mekem nogud fasin long saed blong seks wetem olgeta, mo wetem ol man mo woman long wol ya. Ol stori oli talem se ol god ya oli tabu mo oli no save ded samtaem, be oli stap giaman mo trikim ol man, oli raorao mo oli faet, oli pulum narawan blong slip wetem olgeta mo oli repem narafala. Nating se ol man nomo oli mekemap ol kastom stori ya, be maet ol stori ya oli soemaot se laef i olsem wanem bifo long taem we Bigfala Wota i ron, we Baebol i tokbaot long Jenesis.

Ol Lariken Man Blong Faet, We Olgeta Man Oli Savegud Nem Blong Olgeta

Ol stronghed enjel oli tekem bodi olsem man, mo oli slip wetem ol woman long wol ya, nao biaen, ol woman ya oli bonem ol pikinini. Ol pikinini ya oli no olsem ol narafala pikinini, oli narakaen. Oli ol Nefilim, we oli haf man mo haf enjel. Stori long Baebol i talem se: “Long taem ya, i gat ol Nefilim long wol, nao biaen, ol pikinini ya blong trufala God oli gohed blong slip wetem ol woman long wol ya, nao ol woman ya oli bonem ol pikinini. Hemia ol man ya bifo we oli lariken man blong faet, we olgeta man oli savegud nem blong olgeta.”—Jenesis 6:4, NW.

Hibru tok ya, “nefilim” i minim “mekem i foldaon,” man we i mekem narafala i foldaon, from raf fasin. Taswe, yumi no sapraes we stori blong Baebol i gohed, i talem se: “Olbaot long evri ples, oli stap faet mo oli stap kilim man i ded.” (Jenesis 6:11) Long ol kastom stori, ol haf man mo haf god, olsem Heracles, mo Gilgamesh blong Babilon, oli mekem sem fasin olsem ol Nefilim.

Makemgud we Baebol i kolem ol Nefilim se ol “lariken man blong faet” mo ol “man we olgeta man oli savegud nem blong olgeta.” Ol Nefilim ya oli defren olgeta long stret man ya Noa, we hem tu i laef long taem ya. Ol Nefilim oli no intres nating blong leftemap nem blong Jeova. Oli wantem leftemap olgeta nomo, blong oli kasem ona  mo haenem. I sua se wetem bigfala paoa we oli gat, oli kilim narafala i ded mo oli mekem blad i ron, mo samting ya i pulum ol nogud man long taem ya blong tinghae long olgeta. Olgeta ya oli ol strongfala man we oli gat bigfala paoa long taem blong olgeta. Ol narafala man oli fraet long olgeta, oli respektem olgeta, mo oli luk olsem ol man we neva wan man i save winim olgeta long faet.

Ol Nefilim mo ol nogud enjel we oli papa blong olgeta, oli glad long haenem we oli kasem long ol man raonabaot. Be long lukluk blong God, olgeta oli no gat haenem nating. Fasin blong olgeta i nogud we i nogud. Taswe, God i tekem aksin agensem ol nogud enjel ya. Aposol Pita i raetem se: “Ol enjel we bifo oli mekem sin, God i no letem olgeta oli go fri nomo we oli no kasem panis, no gat. Hem i sakem olgeta oli go long Tartaros, i putum olgeta oli stap long hol we i tudak olgeta, oli stap wet long jajmen. Mo hem i no letem ol man ya bifo oli go fri, we oli no kasem panis, no gat. Be hem i sevem Noa, we i man blong talemaot stret fasin, wetem seven narafala man bakegen, taem hem i mekem bigfala wota i kam, i kavremap wan wol we i fulap long ol man nogud.”—2 Pita 2:4, 5, NW.

Taem we Bigfala Wota i ron, ol nogud enjel ya oli lego bodi blong man we oli bin tekem, mo oli gobak long ples blong ol spirit man. Be, God i panisim olgeta, mo i blokem olgeta blong oli no moa tekem bodi olsem man bakegen. Ol Nefilim, ol strongfala pikinini blong ol nogud enjel ya, oli ded evriwan. Noa wetem famle blong hem, olgeta nomo oli laef taem Bigfala Wota i ron.

Ol Man We Olgeta Man i Savegud Nem Blong Olgeta Tede

Tede i no moa gat ol god mo ol man we oli haf god long wol. Nating se i olsem, raf fasin i kam antap bigwan. Long taem blong yumi, ol buk, film, televisin mo miusik oli leftemap ol man ya we olgeta man oli savegud nem blong olgeta. Ol man ya oli no gat tingting daon, oli no soem lav long ol enemi blong olgeta, oli no lukaot pis, oli no fogivim narawan, mo oli no save lego ol raf fasin. (Matiu 5:39, 44; Rom 12:17; Efesas 4:32; 1 Pita 3:11) Defren olgeta, ol man oli tinghae long ol strong man blong tede, from paoa blong olgeta, mo gudhan we oli gat blong faet, blong givimbak, mo blong mekem fasin we i moa raf bitim hemia we narafala i mekem long olgeta. *

Stat long taem blong Noa kam kasem naoia, tingting blong God long saed blong ol man olsem i no jenis. Jeova i no tinghae long ol man we oli laekem raf fasin, mo hem i no haremgud blong luk ol samting we oli stap mekem. Man blong raetem Sam i singsing se: “God i stap skelem laef blong olgeta man, ol gudfala man wetem ol man nogud. Mo hem i no laekem nating olgeta we oli laekem tumas blong mekem faet.”—Ol Sam 11:5.

Wan Paoa We i Defren

Wan man we i defren olgeta long ol strong man we oli gat raf fasin, mo we ol man oli savegud hem, hemia Jisas Kraes, wan man blong pis. Taem hem i stap long wol ya, hem i “neva mekem raf fasin.” (Aesea 53:9, NW) Taem ol enemi blong hem oli bin kam blong holem hem long garen blong Getsemane, ol man blong hem oli holem sam naef blong faet. (Luk 22:38, 47-51) Sipos oli wantem, oli save faet agensem ol man Jiu ya blong blokem olgeta blong no holem Jisas.—Jon 18:36.

Aposol Pita i girap, i pulumaot naef blong faet blong hem, nao i traem protektem Jisas, be Jisas i talem long hem se: “Yu putumbak naef blong yu long paos blong hem. Man we i stap tekem naef blong faet, hem bambae i ded long naef blong faet.” (Matiu 26:51, 52) Yes, histri blong man i soemaot plante taem se raf fasin i mekem narafala raf fasin i kamaot. Jisas i gat wan narafala rod blong protektem laef blong hem, be i no ol tul blong faet. Hem i talem long Pita se: “?Yufala i ting se mi no save singaot long Papa blong mi blong i givhan long mi? Sipos mi singaot long hem, wantaem nomo bambae hem i sanem ol enjel, we oli moa long twelef kampani blong  ol soldia, blong oli kam lukaot long mi.”—Matiu 26:53.

Jisas i no mekem raf fasin mo i no askem ol enjel blong traem protektem hem, be hem i letem hem wan i go long han blong ol man we oli kilim hem i ded. ?From wanem hem i mekem olsem? Wan risen, hemia se hem i save we i no stret taem yet blong Papa blong hem long heven blong finisim ol rabis fasin long wol ya. Hem i no mekem ol samting folem prapa tingting blong hem, be hem i trastem Jeova.

Hemia i no minim se Jisas i slak, be i minim se hem i gat bigfala paoa blong bos long tingting blong hem. Jisas i soemaot strong bilif se Jeova bambae i stretem ol bisnes ya long stret taem mo long stret rod we Hem i wantem. From we Jisas i gat fasin obei, Jeova i leftemap hem long wan hae posisen we i antap olgeta, we Jeova nomo i hae moa long hem. Long saed blong Jisas, aposol Pol i raetem se: “Hem i mekem tingting blong hem i stap daon blong i obei long God gogo i ded. Mo hem i ded long fasin ya we ol man oli nilim hem long pos. Nao from samting ya, God i leftemap nem blong hem i go antap olgeta, i givim nem long hem we i hae moa long ol narafala nem, blong olgeta we oli stap long heven mo olgeta we oli stap long wol mo olgeta we oli stap aninit long graon, oli nildaon long nem ya blong Jisas. Mo evri tang i mas talemaot klia we Jisas Kraes i Masta, blong leftemap nem blong God, we i Papa blong yumi.”—Filipae 2:8-11, NW.

God i Promes Blong Finisim Raf Fasin

Ol trufala Kristin oli mekem laef blong olgeta i laenap wetem eksampel mo ol tijing blong Jisas. Oli no tinghae no folem fasin blong ol man blong wol we i gat haenem mo raf fasin. Oli save se long stret taem blong God, bambae ol man we oli gat raf fasin oli lus, stret olsem ol man we oli gat raf fasin oli bin lus long taem blong Noa.

God nao i Man ya we i Wokem wol mo olgeta man. Mo tu, hem nomo i gat raet blong stap olsem Hae Rula. (Revelesen 4:11) Sipos wan jaj long wol ya i gat raet folem loa blong jajem wan bisnes, God i gat moa raet blong mekem olsem. God i tinghae long ol stret rul blong hem, mo hem i lavem olgeta we oli lavem hem. From samting ya, bambae hem i mas finisim olgeta rabis fasin mo olgeta we oli stap mekem rabis fasin.—Matiu 13:41, 42; Luk 17:26-30.

Samting ya bambae i karem pis blong olwe long wol ya. Pis ya i stanap strong long stret fasin blong jajem man mo fasin we i stret. Wan profet tok long saed blong Jisas Kraes i bin talemaot samting ya, i se: “!Wan pikinini boe bambae i bon long mifala! !Pikinini ya, bambae yu yu givim long mifala, mo hem bambae i rul long mifala! Ol nem blong hem, bambae oli singaot hem se: ‘Nambawan Man blong Givhan long Man’, mo ‘God we i Gat Paoa’, mo ‘Papa we bambae i Stap Oltaem’, mo ‘Pikinini ya blong King, we Hem i Stamba blong Pis’. Taem we hem i stap rul, oltaem paoa blong hem bambae i stap kam bigwan moa, mo ples we hem bambae i rul long hem, oltaem bambae i stap kwaet. Bambae hem i wan man we i kamaot biaen long King Deved, mo bambae hem i rul long ples blong king ya. Paoa blong hem bambae i stanap long ol fasin blong hem we i stret olgeta, mo long stret fasin blong hem blong jajem man, mo bambae hem i stap rul oltaem nomo, i stat naoia, gogo i no save finis. Hae God. Yu yu gat olgeta paoa, mo yu yu mekem tingting blong yu i strong finis, blong mekem olgeta samting ya i kamtru.”—Aesea 9:6, 7.

Taswe, ol Kristin oli gat gudfala risen blong folem wan advaes blong bifo we i kamaot long God. Advaes ya i talem se: “I nogud yu jalus long ol man blong faet we oli stap win, mo i nogud tu blong yu folem fasin blong olgeta, from we Hae God i no laekem nating ol man we oli stap mekem ol samting nogud, i agens long olgeta. Hem i trastem ol stret man, mo i stap talemaot tingting blong hem long olgeta.”—Ol Proveb 3:31, 32.

[Futnot]

[Tok blong makem poen long pej 29]

OL MAN OLI TINGHAE LONG OL STRONG MAN BLONG TEDE, FROM PAOA BLONG OLGETA, MO GUDHAN WE OLI GAT BLONG FAET, BLONG GIVIMBAK, MO BLONG MEKEM FASIN WE I MOA RAF BITIM HEMIA WE NARAFALA I MEKEM LONG OLGETA

[Credit Line blong pija long pej 26]

Alinari/Art Resource, NY