Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Man We i Flas Bambae i Sem Bigwan

Man We i Flas Bambae i Sem Bigwan

Man We i Flas Bambae i Sem Bigwan

“Man we i stap flas, bambae i no longtaem hem i sem bigwan, be man we i mekem tingting blong hem i stap daon, hem i wan waes man.”—OL PROVEB 11:2.

1, 2. ?Wanem ya fasin flas, mo olsem wanem fasin ya i lidim man i go long trabol?

 WAN Livaet we i jalus tumas, i pulum wan grup blong man blong oli rebel agensem ol lida we Jeova i putumap. Wan prins we i wantem tumas blong kasem haenem, i wokem wan rabis plan blong tekem ples blong papa blong hem olsem king. Wan king we i no gat longfala tingting, i no wantem lesin long ol rul we profet blong God i talemaot klia long hem. Yes, trifala man Isrel ya oli gat semfala slak fasin, hemia fasin flas.

2 Fasin flas i kamaot long hat mo hem i wan denja long olgeta man. (Ol Sam 19:13) Man we i flas, hem i no fraet blong mekem ol samting we maet hem i no gat raet blong mekem. Plante taem, fasin olsem i lidim man i go long bigfala trabol. Tru ya, fasin flas i spolem plante king mo i mekem ol strongfala gavman oli foldaon. (Jeremaea 50:29, 31, 32; Daniel 5:20) Mo tu, sam man blong Jeova oli bin foldaon long trap ya nao oli kasem bigfala trabol.

3. ?Olsem wanem blong luksave ol denja we oli kamaot from fasin flas?

3 Taswe, i stret nomo we Baebol i talem se: “Man we i stap flas, bambae i no longtaem hem i sem bigwan, be man we i mekem tingting blong hem i stap daon, hem i wan waes man.” (Ol Proveb 11:2) Baebol i givim sam eksampel long yumi blong pruvum se tok ya blong Proveb i tru tumas. Sipos yumi tingtinggud long sam long ol eksampel ya, bambae yumi luksave denja we bambae i kamaot taem yumi go bitim ol mak we yumi no mas bitim. Taswe, naoia bambae yumi luk olsem wanem fasin jalus, fasin blong wantem tumas blong kasem haenem, mo fasin blong no gat longfala tingting, i bin pulum trifala man ya we yumi tokbaot long stat, nao oli kam flas, mo biaen oli sem bigwan.

Kora—Wan Rebel We i Jalus

4. (a) ?Hu ya Kora, mo wanem ol samting we hem i bin luk long laef blong hem? (b) ?Long laef blong hem biaen, wanem nogud samting we Kora i lidim ol man blong mekem?

4 Kora i wan Livaet we i kamaot long laen blong Kohat, mo hem i kasin blong Moses mo Eron. I luk olsem se Kora i bin fasgud long Jeova blong plante yia. Hem i gat blesing ya blong stap wetem ol man we oli pastru long Red Si, mo ating hem i stap tu long taem ya we Jeova i panisim ol man Isrel we oli wosipim pija blong bul long Hil ya Sinae. (Eksodas 32:26) Be biaen, Kora i lidim wan grup blong man nao oli agensem Moses mo Eron. Long grup ya, i gat Datan, Abiram, mo On, we trifala i kamaot long laen blong Ruben, wetem 250 jif blong ol man Isrel. * Olgeta ya oli talem long Moses mo Eron se: “!Tufala! !Yutufala i go tumas ya! Yumi evriwan long kampani ya i blong Hae God, mo hem i stap wetem yumi evriwan. ?From wanem yutufala i putumap yutufala bakegen, se yutufala i hae moa long mifala?”—Namba 16:1-3.

5, 6. (a) ?From wanem Kora i rebel agensem Moses mo Eron? (b) ?From wanem yumi save talem se maet Kora i no tinghae long wok blong hem long plan blong God?

5 Afta long plante yia we Kora i holemstrong long God, ?from wanem nao hem i rebel? Yumi sua se Moses i no wan lida we i mekem i strong tumas long ol man we hem i stap lidim olgeta, from we “hem i wan man we tingting blong hem i stap daon moa, i no gat wan narafala man long wol we tingting blong hem i stap daon olsem hem.” (Namba 12:3) Be, i luk olsem se Kora i jalus long Moses mo Eron mo i agensem tufala from posisen blong tufala. Samting ya i lidim hem blong jajem tufala—long fasin we i rong olgeta—se tufala i tingbaot tufala nomo mo tufala i mekem prapa disisen blong tufala blong putumap tufala antap long kongregesen blong God.—Ol Sam 106:16.

6 Wan risen we i mekem se Kora i gat tingting ya, hem i from we hem i no tinghae long prapa blesing we hem i gat long plan blong God. I tru se ol Livaet long laen blong Kohat oli no mekem wok blong pris, be oli ol man blong tijim Loa blong God. Mo tu, taem ol man Isrel oli muf i go long ol defren ples, laen ya i gat wok blong karem ol samting we i blong yusum long haos blong God. Hemia i no wan wok olbaot, from we ol tabu samting ya blong yusum long haos blong God, oli mas stap long han blong man we i klin long saed blong spirit mo tingting. (Aesea 52:11) Taswe, taem Moses i tok long Kora, i olsem we hem i stap askem long hem se, ?Yu yu tingbaot wok ya blong yu olsem wan samting we i nating nomo nao yu wantem tekem wok ya tu blong pris? (Namba 16:9, 10) Kora i no luksave se bigfala ona we eni man i save gat, hemia blong mekem wok blong Jeova wetem bilif, folem plan we Hem i stanemap finis. Be bigfala ona i no kamaot from sam spesel nem no posisen.—Ol Sam 84:10.

7. (a) ?Olsem wanem Moses i tok agensem Kora mo ol man blong hem? (b) ?Olsem wanem fasin rebel blong Kora i kasem en blong hem?

7 Moses i singaot Kora mo ol man blong hem blong oli kam tugeta long nekis moning long haos miting, mo oli mas tekem ol sensa blong olgeta i kam wetem insens. Kora mo ol man blong hem oli no gat raet blong bonem insens, from we oli no karem wok blong pris. Sipos oli kam wetem sensa mo insens blong olgeta, i klia se ol man ya oli holem strong yet long tingting ya se oli gat raet blong mekem wok blong pris—nating se oli gat jans long wan fulnaet blong tingting gud long disisen we bambae oli tekem. Taem olgeta ya oli kamtru long nekis moning, Jeova i soemaot kros blong hem long fasin we i stret nomo. Ol man we oli blong laen blong Ruben, ‘graon i open nao olgeta oli foldaon evriwan i go insaed long hol ya.’ Ol narafala man, wetem Kora, wan faea we i kamaot long God, i bonem olgeta evriwan. (Dutronome 11:6; Namba 16:16-35; 26:10) Flas fasin blong Kora i mekem se hem i kasem sem ya we i bigwan i bitim ol narafala fasin sem—!hemia fasin sem we i kamaot taem God i no agri long yumi!

Faet Agensem Fasin Blong “Jalus Long Narafala”

8. ?Olsem wanem fasin blong “jalus long ol narafala” i save kamaot long medel blong ol Kristin?

8 Stori blong Kora i wan woning blong yumi. From we fasin blong “jalus long narafala we i gat moa jans bitim yumi” i stap insaed long evri sin man. Fasin ya i save kamaot tu insaed long Kristin kongregesen. (Jemes 4:5, NW) Eksampel, maet yumi tingting tumas long saed blong posisen blong yumi. Olsem Kora, maet yumi jalus long olgeta we oli kasem sam spesel wok we yumi wantem kasem. No maet yumi kam olsem Diotrefes, wan Kristin blong faswan handred yia. Man ya i jikim ol aposol we oli kasem raet blong lidim wok, maet from we hem i wantem mekem wok ya long ples blong olgeta. Yes, Jon i raetem se Diotrefes i “laekem tumas blong i lida blong olgeta.”—3 Jon 9.

9. (a) ?Wanem tingting long saed blong ol wok insaed long kongregesen we yumi mas blokem? (b) ?Wanem stret tingting we yumi gat long saed blong ples blong yumi long plan blong God?

9 I tru se i no rong sipos wan Kristin man i wantem kasem mak ya blong mekem sam wok insaed long kongregesen. Pol i leftemap tingting blong yumi blong traem kasem ol mak ya. (1 Timoti 3:1) Be, yumi neva mas luk ol wok we yumi kasem olsem se oli wan baj blong ona long yumi. I nogud blong tingting se ol spesel wok we yumi kasem oli blong leftemap yumi i go antap long wan narafala step, olsem se yumi hae moa long ol narafala. Tingbaot, Jisas i talem se: “Sipos wan long yufala i wantem kam haeman blong yufala, hem i mas kam olsem man blong wok blong yufala. Mo sipos wan long yufala i wantem kam bos blong yufala, hem i mas kam olsem slef nomo blong yufala.” (Matiu 20:26, 27) I klia se i rong olgeta blong jalus long narafala we i kasem moa wok bitim yumi. “Posisen” we yumi kasem long ogenaesesen blong God, i no hemia we i mekem yumi sas long ae blong hem, nogat. Jisas i talem se: “Yufala evriwan i brata.” (Matiu 23:8) Yes, sipos yumi pablisa no paenia, sipos yumi jes baptaes no yumi holem bilif blong longtaem finis—yumi evriwan we i mekem wok blong Jeova wetem fulhat blong yumi, yumi gat ples insaed long plan blong God, mo ples ya i sas tumas. (Luk 10:27; 12:6, 7; Galesia 3:28; Hibrus 6:10) I rili wan blesing blong wok klosap long plante milian narafala man we oli stap traehad blong mekem advaes ya blong Baebol i wok long laef blong olgeta se: “Yufala i mas mekem tingting blong yufala i stap daon. Nao long fasin ya, yufala i save givhan gud long yufala.”—1 Pita 5:5.

Absalom—Wan Man We i Wantem Tumas Blong Kasem Haenem

10. ?Hu ya Absalom, mo olsem wanem hem i traem winim tingting blong olgeta we oli kam long king blong i jajem ol trabol blong olgeta?

10 Laef blong Absalom, namba tri pikinini blong King Deved, i givim wan eksampel long saed blong fasin ya blong wantem kasem haenem. Absalom i wantem tumas blong winim tingting blong ol man we oli kam long king blong i jajem ol trabol blong olgeta. Fastaem hem i traem givim tingting ya long ol man se, Deved i no rili kea long nid blong olgeta. Nao hem i jenisim fasin blong hem, i tok swit mo i talemaot klia tingting we hem i gat. Absalom i tok flas se: “!Mi mi wantem tumas blong mi kam jaj long ples ya! Sipos i olsem, man we i gat rao no trabol no wanem, bambae i save kam luk mi, nao mi bambae mi stretemgud bisnes blong hem.” Ol plan we Absalom i wokem blong pulum man, oli bitim mak. Baebol i talem se: “Taem man i kam klosap long hem blong bodaon long hem, hem i stap pusum han blong hem i go, i holem hem, i kis long hem. Oltaem, hem i stap mekem ol samting ya long olgeta man blong kantri ya we oli kam blong luk king blong i stretem trabol blong olgeta.” ?Wanem risal blong fasin ya? ‘Absalom i stap pulum ol man Isrel oli kam long saed blong hem.’—2 Samuel 15:1-6.

11. ?Olsem wanem Absalom i traem sakemaot Deved long jea blong king?

11 Absalom i gat strong tingting blong sakemaot papa blong hem long jea blong king. Faef yia bifo finis, hem i bin mekem plan mo kilim i ded Amnon, fasbon boe blong Deved, from risen ya se hem i repem Tamara, sista blong Absalom. (2 Samuel 13: 28, 29) Be ating long taem ya, Absalom i stat finis blong wantem sidaon long jea blong king, taswe ded blong Amnon i wan nambawan rod blong lusum man ya we maet i save agensem Absalom from plan blong hem. * Nomata i olsem wanem, taem jans i kam antap, Absalom i tekem aksin. Hem i sanem toktok i go long olgeta man Isrel blong talemaot se hem i kam king finis.—2 Samuel 15:10.

12. Eksplenem olsem wanem fasin flas blong Absalom i lidim hem i go kasem bigfala sem.

12 Blong smoltaem, Absalom i win bigwan, from we “plan ya blong hem we i stap mekem agens long king i stap kam strong moa, mo oltaem, ol man we oli stap folem hem oli stap kam plante moa.” Biaen, King Deved i mas ronwe blong Absalom i no kilim hem i ded. (2 Samuel 15:12-17) Be smoltaem biaen, haenem blong Absalom i lus taem Joab i kilim hem i ded, i sakem hem i godaon long wan hol, mo i kavremap hol ya wetem ol ston. Tingbaot—man ya we i wantem tumas blong kasem haenem olsem wan king, be ol man oli no berem hem nating long wan fasin we i soem respek. * Fasin flas blong Absalom i mekem hem i sem bigwan.—2 Samuel 18:9-17.

Sakemaot Fasin Blong Wantem Kasem Haenem

13. ?Olsem wanem tingting ya blong wantem kasem haenem i save gru long hat blong wan Kristin?

13 Fasin ya we Absalom i kasem paoa mo i foldaon wantaem, i wan lesen long yumi. Long wol tede, we ol man oli no gat sore nating long narafala, yumi no sapraes we sam man oli tok swit long masta blong olgeta, blong traem winim fasin fren blong olgeta jes blong kasem gudnem no maet blong kasem sam spesel wok no posisen. Long semtaem, maet ol man ya oli tok flas long ol narafala wokman, blong traem kasem sapot blong olgeta. Sipos yumi no lukaotgud, tingting ya blong wantem kasem haenem i save stat blong gru insaed long hat blong yumi. Ating wan samting olsemia i bin hapen long faswan handred yia. From samting ya, ol aposol oli mas givim strongfala woning agensem ol man we oli gat olkaen fasin ya.—Galesia 4:17; 3 Jon 9, 10.

14. ?From wanem yumi mas blokem fasin blong mekem plan blong leftemap yumi wan?

14 Long ogenaesesen blong Jeova, i no gat ples blong ol man we oli stap ‘leftemap olgeta oltaem.’ (Ol Proveb 25:27) Yes, Baebol i givim woning se: “Hae God [bambae] i blokem ol swit toktok ya. [Bambae hem i] satem maot blong olgeta ya we oli stap tok flas.” (Ol Sam 12:3) Absalom i yusum ol swit tok. Hem i tok swit long ol man we hem i wantem se oli sapotem hem—hem i mekem olsem jes blong kasem paoa mo haenem. Defren olgeta, yumi kasem plante blesing taem yumi kampani wetem ol brata we oli folem advaes ya blong Pol se: “I nogud wan long yufala i tok flas, no i mekem wan samting blong leftemap hem nomo. Yufala i mas mekem tingting blong yufala i stap daon, mo yufala i mas luk ol narafala man olsem we oli gud moa long yufala.”—Filipae 2:3.

Sol—Wan King We i No Gat Longfala Tingting

15. ?Olsem wanem Sol i soemaot se bifo hem i gat tingting daon?

15 Fastaem, Sol, we biaen i kam king blong Isrel, hem i gat tingting daon. Eksampel, tingbaot wanem we i hapen taem hem i yangfala yet. Taem Samuel, profet blong God, i talem gudfala toktok long saed blong Sol, Sol i ansa wetem tingting daon se: “?From wanem yu talem tok ya long mi? Mi mi laen blong Benjamin ya, mo laen ya blong mifala i smol olgeta long ol laen blong yumi. Mo famle blong mi, hem i namba nating olgeta long laen blong mifala.”—1 Samuel 9:21.

16. ?Long wanem rod, Sol i soemaot se hem i no gat longfala tingting?

16 Be biaen, Sol i lusum tingting daon we hem i gat. Taem hem i stap faet agensem ol man Filistia, hem i aot i go long Gilgal, long ples ya we hem i mas wet long Samuel blong i kam mekem sakrefaes long God blong askem help blong hem. Taem Samuel i no kam long stret taem, Sol i soem flas tingting taem hem i gohed i mekem ol sakrefaes ya hem wan. Taem hem i finis, Samuel i kamtru. Samuel i askem se: “?From wanem yu mekem samting ya?” Sol i ansa se: “Mi mi luk we ol man ya oli stat ronronwe long mi, mo yu yu no kam long taem ya we yu promes blong kam. . . . Nao mi harem se mi mas mekem sakrefaes ya.”—1 Samuel 13:8-12.

17. (a) ?From wanem maet yumi tingting se aksin blong Sol i stret nomo? (b) ?From wanem Jeova i jajem Sol from aksin ya we i soemaot se hem i no gat longfala tingting?

17 Maet i luk olsem se aksin ya blong Sol i stret nomo. Tru ya, ol man Filistia oli “meksavegud” ol man blong God nao oli “harem se oli no save win,” mo oli stat seksek from we i luk olsem se bambae oli lus evriwan. (1 Samuel 13:6, 7) I sua se, i no rong blong tekem aksin taem sam samting i kamaot we i nidim blong mekem olsem. * Be, rimemba se Jeova i save samting we i stap long hat blong yumi mo hem i luksave ol tingting we oli pusum yumi blong mekem samting. (1 Samuel 16:7) Taswe, maet hem i luk sam samting long saed blong Sol, we oli no stap long stori ya blong Baebol. Eksampel, maet Jeova i luk se Sol i no gat longfala tingting from we hem i flas. Ating Sol i kros from we hem—we hem i king blong Isrel—i mas wet blong wan man we, long tingting blong hem, hem i wan olfala profet we i stap fogetem samting. Nating se i olsem wanem, Sol i ting se, from we Samuel i let, hem i gat raet blong mekem ol samting hem wan, mo hem i no tingbaot se hem i bin kasem advaes we i klia. ?Wanem risal blong samting ya? Samuel i no presem Sol from we hem i tekem disisen ya blong gohed fastaem blong mekem ol sakrefaes, nogat. Hem i tok agensem Sol, i se: “Olgeta ya bambae oli no save kam king biaen long yu [from we] yu yu no obei long tok blong Hae God.” (1 Samuel 13:13, 14) Long ples ya bakegen, fasin flas i lidim man i go kasem bigfala sem.

Lukaot Long Fasin Blong No Gat Longfala Tingting

18, 19. (a) Talem olsem wanem fasin blong no gat longfala tingting i save pulum wan man blong God tede blong soem fasin flas. (b) ?Yumi mas tingbaot wanem long saed blong fasin blong mekem ol wok insaed long Kristin kongregesen?

18 Stori blong Sol we i tekem aksin from flas tingting blong hem, i stap long Tok blong God blong tijim yumi. (1 Korin 10:11) I isi nomo long yumi blong kros from slak fasin blong ol brata blong yumi. Olsem Sol, maet yumi lusum longfala tingting we yumi gat. Maet yumi ting se, blong mekem wan wok i gohed gud, yumi nomo i mas tekem wok ya. Tingbaot wan eksampel. Maet wan brata i gat gudhan blong lidim ol wok. Neva hem i let, hem i kipim gud ol pepa blong kongregesen, mo hem i save toktok mo tij gud. Long semtaem, maet hem i harem se ol narafala oli no naf blong folem gud ol samting olsem we hem i naf blong mekem, mo oli no naf blong lukaot long ol wok olsem we hem i wantem olgeta blong mekem. ?Hemia i givim raet long hem blong lusum longfala tingting blong hem? ?I stret blong hem i jikim ol brata blong hem, mo maet hem i givim tingting long olgeta se sipos hem i no stap bambae ol wok oli no save gohed mo kongregesen bambae i foldaon? !Hemia nao tingting blong man we i flas!

19 ?Wanem samting i mekem se wan Kristin kongregesen i joengud? ?Gudhan blong lidim wok, fasin blong mekem plante wok kwiktaem, bigfala save? I tru se yumi nidim ol samting ya blong mekem ol wok insaed long wan kongregesen blong i rongud. (1 Korin 14:40; Filipae 3:16; 2 Pita 3:18) Be, Jisas i talem se faswan samting we bambae i makemaot ol man blong hem, hemia lav. (Jon 13:35) Taswe ol elda we oli gat fasin kea, oli wok folem oda be long semtaem oli luksave se kongregesen i no wan kampani blong mekem bisnes we i nidim blong man i lidim hem wetem ol strong rul. Nogat. Kongregesen i wan grup blong ol sipsip we oli nidim kea mo fasin kaen. (Aesea 32:1, 2; 40:11) Man we i no wantem folem ol rul ya from we hem i flas, plante taem hem i mekem rao i kamaot. Defren olgeta, man we i wok folem oda we God i putumap, hem i leftemap pis.—1 Korin 14:33; Galesia 6:16.

20. ?Bambae yumi tokbaot wanem long nekis stadi?

20 Ol stori we Baebol i givim long saed blong Kora, Absalom, mo Sol, oli soemaot klia se fasin flas i mekem man i kasem bigfala sem, olsem Ol Proveb 11:2 i talem. Be, long semfala vas ya blong Baebol, yumi ridim se: “Man we i mekem tingting blong hem i stap daon, hem i wan waes man.” ?Wanem ya tingting daon? ?Wanem ol eksampel long Baebol we oli save halpem yumi blong kasem moa save long saed blong fasin ya, mo olsem wanem yumi save soemaot fasin ya tede? Bambae yumi ansa long ol kwestin ya long nekis stadi.

[Ol futnot]

^ From we Ruben hem i fasbon pikinini blong Jekob, olgeta we oli kamaot biaen long hem, we oli folem Kora blong rebel, maet oli no laekem Moses nating—we hem i kamaot long laen blong Livae—from we hem nao i kasem raet blong lidim olgeta.

^ Baebol i no tokbaot Kileab, seken bon pikinini blong Deved, afta we hem i bon. Maet hem i ded samtaem bifo we Absalom i kasem paoa olsem king.

^ Long taem blong Baebol, oli soem bigfala ona taem oli beremgud ded bodi blong man we i ded. Taswe, sipos ol man oli no berem wan dedman folem stret rod, hemia wan samting we i nogud olgeta mo plante taem, hem i wan saen we i soemaot se God i no glad long man ya.—Jeremaea 25:32, 33.

^ Eksampel, Finehas i tekem wan aksin kwiktaem blong stopem panis blong God we i kilim i ded ten taosen man Isrel. Mo Deved i talem long ol man blong hem we oli hanggri tumas, blong oli kakae ol tabu bred ya we pris i putum long “haos prea blong God.” Long tufala taem ya, God i no jajem ol man ya se oli gat flas tingting.—Matiu 12:2-4; Namba 25:7-9; 1 Samuel 21:1-6.

?Yu Yu Tingbaot?

• ?Wanem ya fasin flas?

• ?Olsem wanem fasin jalus i pusum Kora blong soem fasin flas?

• ?Yumi lanem wanem long stori blong Absalom we i wantem tumas blong kasem haenem?

• ?Olsem wanem blong blokem fasin ya blong no gat longfala tingting, olsem Sol?

[Kwestin]

[Tok blong pija long pej 10]

Sol i lusum longfala tingting we hem i gat nao hem i tekem aksin we i soemaot se hem i gat flas fasin