Kasem Gudfala Frut From Yangtaem Blong Yu

LONG wan kantri long Yurop, oli askem sam man blong talemaot wanem long trifala samting ya i impoten moa long tingting blong olgeta: blong gat naesfala fes mo bodi, blong gat plante mane, no blong stap yangfala. Faswan samting we plante long ol man ya oli jusum, hemia blong stap yangfala. Yes, ol man blong defdefren yia oli tingbaot ol yia bitwin 13 mo 19, mo 20 kasem 25 olsem wan spesel taem blong laef. Mo olgeta evriwan oli wantem se ol yangfala oli yusumgud taem ya we oli stap gruap blong kam bigman. ?Be olsem wanem oli save mekem olsem?

?Baebol i save givhan long olgeta? Yes, hem i save givhan bigwan. Bambae yumi luk tu rod we Tok blong God i save givim spesel help long ol yangfala, mo maet advaes ya i givhan moa long ol yangfala i bitim ol narafala.

Joengud Wetem Ol Man

Jugend 2000 i wan ripot long stadi we sam man oli mekem blong faenemaot wanem tingting, fasin, mo samting we i sas moa long laef blong bitim 5,000 yangfala long Jemani. Stadi ya i soemaot we taem ol yangfala oli pleplei—olsem lesin long miusik, joen long spot, no wokbaot—klosap oltaem oli kampani wetem narafala. Ol yangfala oli wantem stap wetem ol fren blong olgeta. Tingting ya i strong moa long olgeta i bitim ol man blong defren yia. From samting ya, i sua se rod blong karem gudfala frut long yangtaem, hemia blong joengud wetem ol narafala.

Be samtaem i no isi blong joengud wetem ol narafala. Tru tumas, plante yangfala oli talem stret se wan long ol samting we i givim moa hadtaem long olgeta hemia fasin blong joen wetem ol narafala. Baebol i save givhan long saed ya. Tok blong God i givim advaes long ol yangfala olsem wanem blong wokem ol fasin fren we oli stret. ?Wanem advaes we Baebol i talem?

Wan impoten rul long saed blong fasin fren wetem narafala hemia wanem we yumi kolem Golden Rul: “Yufala i mas mekem i gud long ol narafala man, olsem we yufala i wantem blong olgeta oli mekem long yufala.” Sipos yu soem respek long narafala, yu tinghae long olgeta mo yu mekem i stret long olgeta bambae yu pulum olgeta blong mekem olsem long yu. Fasin we i kaen i save mekem kros i godaon. Sipos ol man oli save se oltaem yu traem mekem i gud long ol narafala, bambae oli glad blong save yu mo fren wetem yu. ?Ating yu glad sipos ol narafala oli laekem yu?—Matiu 7:12.

Baebol i givim advaes se “yu mas lavem ol man we oli stap raonabaot long yu . . . olsem we yu stap lavem yu wan.” Yu mas laekem yu wan fastaem, hemia i min se yu stap lukaot gud long yu wan, mo yu respektem yu wan long fasin we i stret mo i no bitim mak. ?From wanem samting ya i save givhan? Tingbaot, sipos yu no laekem yu wan, maet bambae yu jajem narafala oltaem, mo samting ya i save blokem yu blong wokem gudfala fasin fren wetem narafala. Be, sipos  yu gat respek long yu wan, we yu no bitim mak long fasin ya, hemia olsem stamba blong frengud wetem ol narafala.—Matiu 22:39, NW.

Ale, taem yu gat wan fren, yutufala tugeta i mas wok blong mekem fasin fren i kam moa strong. Taem yu wokhad blong frengud wetem narafala, samting ya bambae i mekem yu yu glad, from we “man we i stap givim presen i go, hem i save harem gud moa, i winim man we i stap kasem presen blong hem.” Wan rod blong givim presen i go, hemia blong gat fasin fogif. Hemia i min se yu fogetem ol smosmol mastik blong narafala, mo yu no gat tingting ya se oli mas stretgud olgeta. Baebol i talem long yumi se: “Yufala i mas soemaot long olgeta man se yufala i no stap mekem i strong tumas long narafala.” Mo tu, “yufala i mas traehad blong faenem rod blong yufala i gat pis wetem olgeta man.” ?Be olsem wanem sipos wan fren i talemaot long yu wan slak fasin we yu gat? ?Bambae yu mekem wanem? Tingbaot gudfala advaes ya we Baebol i givim: “I nogud yu yu man blong kros kwik,” from we “maet fren blong yu i mekem wan samting long yu we i mekem yu yu harem nogud, be hem i mekem from we i wantem givhan long yu.” I tru tumas se ol fren oli gat paoa long tingting, toktok, mo fasin blong yumi. Taswe, Baebol i givim woning se: “Ol rabis fren oli save spolem ol gudfala fasin.” Be, defren olgeta, “sipos man i go joen long ol waes man, bambae hem i save kam waes.”—Ol Wok 20:35; Filipae 4:5, NW; Rom 12:17, 18; Prija 7:9; Ol Proveb 13:20; 27:6; 1 Korin 15:33, NW.

Marco i talemaot tingting we plante yangfala man mo woman oli gat taem hem i talem se: “Ol rul blong Baebol oli save givhan bigwan blong yumi frengud wetem narafala. Sam yangfala oli jes tingbaot olgeta nomo wetem ol samting we oli wantem kasem long laef. Baebol i tijim yumi blong no tingbaot yumi tumas, be blong tingbaot ol narafala. Long tingting blong mi, hemia nao beswan rod blong frengud wetem ol narafala.”

Ol samting we ol yangfala olsem Marco oli lanem long Baebol, i givhan long olgeta taem oli yang, mo tu long fiuja laef blong olgeta. Mo long saed blong fiuja, bambae yumi luk wan narafala rod we Baebol i save givim spesel help long ol yangfala.

Wari Long Saed Blong Fiuja

Plante yangfala oli gat fulap kwestin long tingting blong olgeta. Ol yangfala oli intres moa blong save wanem i stap hapen long laef mo from wanem laef i olsem, i bitim ol bigman. Mo Baebol hem i beswan buk we i save i eksplenem from wanem laef long wol i olsem, mo wanem bambae i hapen long fiuja. Hemia nao ol samting we ol yangfala oli wantem save. ?Olsem wanem yumi sua long samting ya?

Plante man oli ting se ol yangfala oli jes tingbaot ol samting blong laef we i stap hapen naoia. Be sam stadi we man i mekem oli soemaot se tingting we yangfala i gat long saed ya i defren olgeta. Ol stadi ya oli soemaot se ol yangfala oli teknotis long evri samting we i stap hapen raonabaot long olgeta, mo biaen oli skelem ol samting ya mo wokem prapa tingting blong olgeta long saed blong fiuja. Pruf long samting ya, hemia we 3 long 4 yangfala man mo woman oli talem se oli tingbaot fiuja “plante taem” no “oltaem”. Nating we plante taem ol yangfala oli gat positif tingting, bighaf long ol yangfala oli stap wari long saed blong fiuja.

?From wanem oli stap wari? Hemia from we ol yangfala blong naoia oli fesem hadtaem finis long fasin blong brekem loa, raf fasin, mo fasin blong tekem drag. From we laef naoia i strong tumas, ol yangfala oli wari se bambae oli no save faenem wok. Oli wari from we oli mas kasem ol hae mak long skul  blong mekem se oli save kasem wan gudfala wok. Wan gel we i gat 17 yia i harem nogud mo i talem se: “Yumi laef long wan wol we ol man oli wantem winim narafala oltaem. Evriwan i traem kasem ol samting we hem nomo i wantem. Oltaem, man i mas soemaot long narafala ol samting we hem i naf blong mekem, mo mi no laekem fasin ya nating.” Wan yangfala man we i gat 22 yia, i talem se: “Olgeta we oli traehad, oli winim plante samting mo oli save harem gud long laef. Be olgeta we oli gat badlak, no maet oli no naf blong mekem olsem ol narafala, bambae oli no save wingud long laef blong olgeta.” ?From wanem ol man oli wantem winim narafala? ?Bambae laef i olsem blong olwe?

Stret Ansa Blong Ol Kwestin

Taem ol yangfala oli talem se oli harem nogud mo oli wari from fasin blong laef long wol tede, maet oli no save se tingting blong olgeta i agri wetem Baebol. Tok blong God i soemaot we fasin blong wantem winim narafala i wan saen blong taem we yumi stap long hem naoia. Long wan leta we aposol Pol i raetem long yangfala Timoti, hem i bin tokbaot taem blong yumi i se: “Taem ya bambae i raf bitim mak, i strong tumas long ol man.” ?From wanem hem i talem se bambae taem ya i raf, mo i strong tumas long ol man? From we, olsem Pol i gohed blong talem, ol man bambae oli “laekem olgeta nomo, bambae oli  laekem mane tumas, oli man blong mekem flas, tingting blong olgeta i antap tumas, . . . oli no man blong talem tangkiu, mo oli no gat fasin blong stap tru long God mo long narafala man, . . . oli wael olgeta.” ?Yu agri se tok ya i talemaot tru ol fasin we plante man oli gat tede?—2 Timoti 3:1-3, NW.

Baebol i talem se ol trabol taem ya bambae i hapen long “ol las dei,” hemia bifo we wan bigfala jenis i kamaot long olgeta man long wol. Ol jenis ya bambae oli gat paoa long olkaen man, ol yangfala mo ol olfala tu. ?Wanem ol jenis ya we bambae i kamaot? I no longtaem, wan gavman blong heven bambae i rul antap long olgeta man, mo bambae ol man oli haremgud from we “pis i fulap” long evri ples. “Ol stret man ya bambae oli tekem graon ya i blong olgeta, mo bambae oli stap long hem gogo i no save finis.” Ol filing olsem wari mo fraet bambae oli lus wetem ol samting blong bifo.—Ol Sam 37:11, 29, NW.

Yumi save trastem Baebol nomo blong talemaot ol samting we bambae i hapen long fiuja. Taem wan yangfala i save wanem bambae i hapen long ol yia we i stap kam, hem i save rere from ol samting ya mo harem i sef from we hem i save jusumaot rod blong hem. Samting ya i mekem se fasin blong wari mo fraet i godaon. Long rod ya nao Baebol i save givhan long spesel nid we ol yangfala oli gat. Baebol i halpem olgeta blong kasem save long laef blong wol tede, mo blong save wanem bambae i hapen long fiuja.

Kasem Gudfala Frut From Yangtaem Blong Yu

?Wanem i soemaot se bambae yu kasem gudfala frut from yangtaem blong yu? ?Wan gudfala edukesen, ol samting blong laef, mo fulap fren? Plante man oli tingting olsem. Yangtaem hemia wan taem blong lanem fulap samting we i save givhan long yu long laef long fiuja. I min se, sipos yu kasem gudfala frut from yangtaem blong yu, yu stap makem wanem kaen laef we bambae yu gat long fiuja.

Olsem yumi bin luk, Baebol i save givhan long ol yangfala blong kasem gudfala frut long yangtaem blong olgeta. Plante yangfala oli faenemaot se samting ya i tru long laef blong olgeta. Oli ridim Tok blong God evri dei mo oli wok folem wanem we oli lanem. (Lukluk “Advaes Blong Wan Yangfala We i Wok Blong Jeova,” long pej 6.) Yes, Baebol i wan buk we i stret long ol yangfala tede. Hem i save halpem olgeta blong “kam waes long olgeta samting, nao bambae [oli] savegud ol rod blong mekem ol gudfala wok.”—2 Timoti 3:16, 17.

[Tok blong makem poen long pej 5]

Wan rod blong kasem gudfala frut long yangtaem, hemia blong frengud wetem ol narafala

[Tok blong makem poen long pej 6]

Ol yangfala oli intres moa blong save wanem i stap hapen long laef mo from wanem laef i olsem, i bitim ol bigman

[Bokis blong pija long pej 6, 7]

Advaes Blong Wan Yangfala We i Wok Blong Jeova

Alexander i gat 19 yia. Hem i gruap wetem ol famle blong hem we oli Witnes blong Jeova, mo hem i glad tumas blong mekem wosip blong God wetem fulhat blong hem. Be bifo i no olsem. Alexander i eksplenem:

“Maet yu sapraes blong save se mi bin joen wetem ol Witnes blong Jeova bitim seven yia taem mi yangfala, be mi no baptaes. Long ol yia ya, wosip blong mi i hafhaf, i olsem wan kastom nomo. Ating mi bin fraet blong lukluk gud long laef blong mi blong tekem wan stret disisen.”

Be biaen, tingting blong Alexander i jenis. Hem i gohed i se:

“Papa mama blong mi mo ol fren long kongregesen oli talem long mi, bakegen mo bakegen, se i gud blong ridim Baebol evri dei, blong mi kam klosap moa long Jeova. Ale, biaen mi tekem disisen blong traem mekem olsem. Mi katem taem we mi spenem blong lukluk televisin mo mi folem plan blong ridim Baebol evri dei long eli moning. Sloslou mi stat blong kasem save se Baebol i wanem kaen buk. Mi luksave olsem wanem Baebol i save givhan long laef blong mi. Mo tu—samting we i impoten moa—mi kasem save se Jeova i wantem we mi mi save hem. Taem mi luksave samting ya, fasin fren blong mi wetem Jeova i gru, mo fasin fren blong mi wetem ol narafala long kongregesen i kam moagud tu. !Baebol i rili jenisim laef blong mi! Mi leftemap tingting blong olgeta yangfala we oli mekem wok blong Jeova se oli mas ridim Baebol evri dei.”

Long olgeta ples long wol, i gat plante milian yangfala we oli joen wetem ol Witnes blong Jeova. ?Yu yu wan long olgeta? ?Yu wantem kasem blesing we i kamaot from fasin blong ridim Baebol evri dei? I gud sipos yu folem eksampol blong Alexander. Katem taem we yu spenem long ol samting we oli no impoten mo folem wan plan blong ridim Baebol evri dei. I sua se bambae yu kasem blesing from.