Golden Rul Wan Tijing We i Stap Long Olgeta Ples

“Yufala i mas mekem i gud long ol narafala man, olsem we yufala i wantem blong olgeta oli mekem long yufala.”—Matiu 7:12.

JISAS KRAES i bin talem tok ya klosap tu taosen yia bifo, long Bigfala Toktok blong hem antap long Hil. Long ol handred yia biaen, ol man oli talem mo raetem plante samting long saed blong tok ya. Oli leftemap tok ya mo talem se hem i “stamba blong Baebol,” “wan smol tok we i soemaot wok we Kristin i mas mekem long ol man we oli stap raonabaot long hem,” mo se hem “i stamba rul blong ol fasin blong laef.” Ol man oli save gud tok ya blong Jisas, taswe plante taem oli singaot hem se Golden Rul.

I no ol man we oli talem se oli Kristin nomo we oli agri long Golden Rul ya. Long skul blong ol man Jiu mo Budis, mo ol waes man blong Gris, oli eksplenem rul ya long plante defren fasin. Ol man long ol kantri blong Is oli save gud toktok blong Confucius, wan man we oli respektem bigwan olsem wan waes man mo wan tija we i moa hae bitim ol narafala. Long namba tri blong ol Fo Buk we Confucius i raetem (The Analects), hem i makem tingting blong Golden Rul tri taem. Blong ansa long ol kwestin blong ol studen, Confucius i talem tu taem se: “Samting we yufala i no wantem se ol narafala oli mekem long yufala, yufala i no mas mekem long ol narafala.” Long wan narafala taem, studen blong hem, Zigong, i tokflas se: “Samting we mi no wantem se ol narafala oli mekem long mi, mi tu mi no wantem mekem long olgeta.” Long kwaet fasin, tija ya i ansa se: “Yes, be hemia, yu yu no naf yet blong mekem.”

Taem yumi ridim stori ya, yumi luk se tok blong Confucius i klosap sem mak long tok we Jisas i talem sam yia biaen. Samting we i defren se, Golden Rul we Jisas i talem, i askem man blong mekem i gud long ol narafala, i no jes talem long man blong no mekem i nogud long olgeta. Traem tingbaot sipos ol man oli mekem tok ya blong Jisas i wok long laef blong olgeta, nao oli tingbaot ol narafala, oli faswan blong givhan long ol narafala, mo oli folem rul ya evri dei. ?Yu ting se hemia i save mekem wol blong yumi i kam gud moa? Yumi sua se yes.

Nating sipos oli talem rul ya long wan fasin we i pusum man blong mekem, no blong no mekem samting, no oli talem long wan defren fasin bakegen, be samting we i impoten se, ol man we oli laef long ol defdefren taem, mo ples, oli bilif long Golden Rul ya. Samting ya i soemaot se tok ya we Jisas i talem long Bigfala Toktok blong hem antap long Hil, i wan tijing we i tajem laef blong olgeta man long wol, nomata wanem yia oli laef long hem.

Traem tingbaot ol kwestin ya: ‘?Mi mi wantem we ol man oli mekem i stret mo tok tru long  mi mo oli soem respek long mi? ?Mi mi wantem laef long wan wol we i no gat fasin seraot from laen no kala blong skin, fasin blong brekem loa, mo faet? ?Mi mi wantem gat wan famle we ol memba blong hem oli intres long filing blong narafala, mo oli mekem samting blong narafala i glad?’ ?Hu i save ansa “no” long ol kwestin ya? Blong talem tru, sam man nomo oli gat wan laef olsem. Bighaf blong ol man oli no ting se i gat janis blong kasem wan laef olsem.

Golden Rul Ya i Kam Doti

Tru long histri, i bin hapen we sam man oli no wantem save nating long raet blong ol narafala, mo oli mekem nogud fasin long olgeta. Oli mekem rabis fasin, olsem, oli salem ol man Afrika olsem slef, ol Nasi oli mekem ol rabis kalabus blong kilim man i ded, oli fosem ol pikinini blong wok, mo long plante ples long wol, oli kilim man i ded from laen blong hem. I gat plante moa rabis samting we ol man oli mekem.

Tede, wol blong yumi i kam antap long saed blong ol niufala save, be ol man oli tingbaot olgeta nomo. I no gat plante man we oli rere blong givhan long ol narafala sipos i hadwok lelebet long olgeta, no sipos oli mas livim samting we oli gat raet blong mekem blong oli save givhan long olgeta. (2 Timoti 3:1-5) ?From wanem plante man oli tingbaot olgeta nomo, oli raf, oli no gat sore, mo oli no intres long ol narafala man? ?Yu no ting se risen i from we, nating we ol man oli save gud Golden Rul ya, be oli sakemaot hem mo oli talem se hem i wan fasin blong bifo we i no save wok tru? Sore tumas, be plante we oli talem se oli bilif long God, olgeta tu oli mekem olsem. Mo taem yumi luk olsem wanem ol samting i stap gohed long wol, i luk olsem se bambae ol man oli kam moa strong blong tingbaot olgeta nomo.

Taswe, ol impoten kwestin we yumi mas tingbaot se: ?Yumi mas mekem wanem blong laef folem Golden Rul? ?I gat sam man we oli stap mekem olsem yet? ?Bambae i gat wan taem we olgeta man oli glad blong folem Golden Rul long laef blong olgeta? Blong kasem stret ansa long ol kwestin ya, plis ridim haf we i kam biaen.

[Tok blong pija long pej 3]

Confucius mo plante narafala oli bin tijim loa we i sem mak long Golden Rul