Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Putum Lav Blong Jeova Long Hat Blong Ol Pikinini Blong Mifala

Putum Lav Blong Jeova Long Hat Blong Ol Pikinini Blong Mifala

Laef Stori

Putum Lav Blong Jeova Long Hat Blong Ol Pikinini Blong Mifala

WERNER MATZEN I TALEM STORI YA

Sam yia bifo, Hans Werner, we i fasbon pikinini boe blong mi i givim wan Baebol long mi. Hem i raetem tok ya long faswan pej se: “Dia Papa, Mi wantem tumas we bambae Tok blong Jeova i gohed blong stap lidim yumi olsem wan famle long rod blong laef. Mi tangkiu tumas long yu. Fasbon boe blong yu.” Ating ol papa mama oli harem save from wanem tok ya i mekem hat blong mi i harem gud tumas mo i glad. Long taem ya mi no save yet wanem traem bambae famle blong mifala i mas fesem.

MI MI bon long 1924 long Halstenbek, samwe 20 kilometa longwe long haba blong Hamburg long Jemani. Mama blong mi wetem bubu man blong mi, tufala i lukaot long mi taem mi pikinini. Mi tekem ol kos blong lanem olsem wanem blong wokem ol tul, mo biaen oli singaot mi blong joen long Wehrmacht, hemia ami blong Jemani. Ol samting we oli hapen long mi long Wolwo Tu, taem mi faet long laen blong faet blong ol man Rasia, oli rabis bitim mak, i no gat tok blong talem se i olsem wanem. Mi kasem fiva ya we oli kolem typhoid, be oli sanem mi mi gobak long laen blong faet stret afta we mi tekem meresin. Long Jenuware 1945, taem mi stap long Lodz, long Polan, mi kasem bigfala kil mo oli putum mi long wan hospital blong ami. Mi stap yet long ples ya taem wo i finis. Taem mi stap long hospital mo biaen long kalabus blong Neuengamme, mi gat plante taem blong tingting dip. Mi stap trabol long ol kwestin ya se, ?God i rili stap? ?Sipos yes, from wanem hem i letem plante rabis samting i hapen?

Long Septemba 1947, smoltaem afta we mi fri long kalabus, mi maredem Karla. Mitufala i bin gruap long semfala taon. Karla hem i wan Katolik, be mi mi neva folem wan skul. Pris we i maredem mitufala i talem se i gud blong talem Lodsprea tugeta evri naet. Mitufala i folem advaes blong pris ya, be mitufala i no rili save wanem we mitufala i stap prea from.

Wan yia biaen, Hans Werner i bon. Samwe long taem ya, Wilhelm Ahrens, wan fren blong wok, i tokbaot ol Witnes blong Jeova long mi. Hem i yusum Baebol blong soem long mi se wan dei ol wo bambae oli finis. (Ol Sam 46:9) Long 1950, klosap long koltaem, mi givim laef blong mi long God mo mi tekem baptaes. !Wan yia biaen, mi glad tumas taem waef blong mi tu i tekem baptaes!

Tijim Ol Pikinini Long Rod Blong Jeova

Mi ridim long Baebol se Jeova i stanemap fasin blong mared. (Jenesis 1:26-28; 2:22-24) Mi stap wetem waef blong mi taem hem i bonem evri pikinini blong mitufala—Hans Werner, Karl-Heinz, Michael, Gabriele, mo Thomas—samting ya i mekem mi mi strong blong folem promes blong mi se bambae mi wan gudfala hasban mo wan gudfala papa. Mi wetem Karla i glad tumas evri taem we wan pikinini blong mitufala i bon.

Long 1953, asembli we ol Witnes blong Jeova oli holem long Nuremberg i wan nambawan taem long famle blong mifala. Long Fraede aftenun taem oli givim tok ya “Tijim Ol Pikinini Long Niufala Wol,” man we i givim tok i talem wan samting we mifala i neva fogetem hem i se: “Beswan presen we yumi save givim long ol pikinini blong yumi, hemia tingting blong wantem kam ol man blong wok blong God.” Wetem help blong Jeova, mi mo Karla i wantem mekem samting ya. ?Be olsem wanem mitufala i save kasem mak ya?

Faswan samting, evri dei mifala i prea tugeta olsem wan famle. Fasin ya i tijim ol pikinini se i impoten blong prea. Stat long taem we oli yang nomo, ol pikinini blong mitufala oli save se mifala i mas prea bifo kakae. Oli bebi yet be taem oli luk botel melek blong olgeta, oli benem hed blong olgeta mo oli joenem smol han blong olgeta blong prea. Wan dei, famle blong waef blong mi, we oli no Witnes, oli singaotem mifala blong kam long wan mared. Afta long mared, papa mama blong woman we i jes mared i singaotem olgeta man blong kam tekem smol kakae long haos. Evriwan i wantem stat blong kakae. Be Karl-Heinz, pikinini blong mitufala we i gat faef yia, i ting se fasin ya i no stret. Hem i talem se, “Plis, mekem wan prea fastaem.” Ol man we oli kam long lafet oli sapraes, oli lukluk Karl-Heinz, afta oli lukluk mitufala, mo biaen oli lukluk man we i singaot mifala i kam. Mi no wantem we olgeta oli sem, ale mi talem se, sipos oli wantem, mi save mekem wan prea blong kakae ya, mo oli agri.

Ekspiriens ya i mekem mi mi tingbaot tok blong Jisas se: “Ol pikinini mo ol smosmol pikinini, be yu yu mekem we olgeta oli save presemgud yu.” (Matiu 21:16) Mifala i sua se fasin blong prea oltaem wetem fulhat blong mifala, hemia i halpem ol pikinini blong oli tingbaot Jeova olsem Papa blong olgeta long heven, we i lavem olgeta tumas.

Wok Blong Mifala Long Fored Blong Jeova

Blong tijim ol pikinini blong lavem God, famle i mas ridim Tok blong God mo stadi long Tok ya oltaem. Mitufala i rimemba samting ya, taswe evri wik mifala i mekem wan famle stadi, plante taem mifala i mekem stadi ya long ol Mande naet. From we i gat naen yia bitwin fasbon mo lasbon pikinini blong mitufala, ol pikinini ya oli gat defdefren nid, taswe mitufala i no save yusum semfala buk blong stadi wetem olgeta evriwan.

Eksampol, wetem ol pikinini we oli no skul yet, mitufala i mekem wan stadi we i isi nomo. Karla i lukluk wan vas long Baebol wetem olgeta, no hem i yusum ol pija long ol buk we oli tokbaot Baebol. Mi rimemba taem ol pikinini blong mitufala oli stap kam wekemap mitufala long bed long eli moning, blong soem ol pija we oli laekem tumas long buk ya The New World. *

Karla i rili gat gudhan blong tijim ol pikinini wetem longfala tingting, mo eksplenem ol defren risen from wanem yumi evriwan i mas lavem Jeova. Maet yu ting se i isi nomo blong tijim ol pikinini, be nogat. Long saed blong bodi mo long saed blong filing tu, hem i wan fultaem wok blong Karla mo blong mi tu. Be mitufala i no lego wok ya. Mitufala i wantem raetem loa blong God long hat blong olgeta, bifo we sam narafala man we oli no save Jeova oli stat pulum olgeta. From samting ya, stat long taem we ol pikinini oli save sidaon mitufala i wantem we oli joen long famle stadi.

Mi wetem Karla, mitufala i luksave se from we mitufala i papa mama, i impoten tumas blong givim wan gudfala eksampol long saed blong wosip. Mo nating se mifala i stap kakae, wok long garen, no wokbaot, oltaem mitufala i traem mekem we ol pikinini wanwan oli frengud wetem Jeova. (Dutronome 6:6, 7) Mitufala i meksua we ol pikinini oli gat prapa Baebol blong olgeta taem oli yang yet. Mo tu, taem mi kasem ol magasin, mi raetem nem blong evriwan long prapa kopi blong hem. Taswe, ol pikinini oli lan blong luksave buk blong olgeta. Mitufala i givim sam haf blong Wekap! blong ol pikinini oli ridim. Biaen, evri Sande afta long kakae blong medel dei, oli storebaot wanem we oli kasem save long haf we oli bin ridim.

Lukaotgud Long Ol Nid Blong Evri Pikinini

I tru se i no isi oltaem blong tijim ol pikinini. Taem ol pikinini oli gruap, mitufala i faenemaot we bifo we mitufala i putum lav blong God long hat blong olgeta, mitufala i mas save wanem i stap finis long hat blong olgeta. Hemia i min se mitufala i mas lesin long olgeta. Samtaem, ol pikinini oli komplen long saed blong sam samting, ale mi wetem Karla, mitufala i sidaon mo tokbaot ol komplen ya wetem ol pikinini. Mifala i spenem haf aoa tugeta long en blong evri famle stadi. Evriwan i fri blong talem tingting no filing blong hem long spesel taem ya.

Eksampol, Thomas mo Gabriele, we tufala i lasbon, tufala i harem se mitufala papa mama i stap mekem i gud long bigfala brata blong olgeta be mitufala i no stap mekem sem mak long tufala. Wan dei long wan famle stadi tufala i talem se: “Papa, mitufala i ting se yu wetem Mama, oltaem yutufala i letem Hans Werner i mekem evri samting we hem i wantem.” Fastaem, mi sek blong harem samting ya. Be biaen, mitufala i tingtinggud, mo mi wetem Karla i mas agri se Thomas mo Gabriele i talem stret. Taswe mitufala i traehad moa blong mekem i sem mak long evri pikinini.

Samtaem, mi hareap tumas no mi no mekem i stret taem mi panisim ol pikinini. Taem samting ya i hapen, mitufala papa mama i mas lan blong talem sore. Biaen, mifala i prea long Jeova tugeta. I impoten we ol pikinini oli luk se papa blong olgeta i rere blong askem sore long Jeova, mo long olgeta tu, ol pikinini. Fasin ya i mekem mitufala i frengud wetem ol pikinini. Plante taem, oli talem long mitufala se, “Yutufala i besfren blong mifala.” Toktok olsem i mekem mitufala i glad tumas.

Fasin blong wok tugeta olsem wan famle i mekem mifala i joengud. Evriwan i gat wok blong hem insaed long famle. Wan dei evri wik mifala i givim mane long Hans Werner wetem wan lis blong ol samting we hem i mas go pem long stoa. Be wan wik, mifala i no givim lis mo mane long hem. Hem i askem samting ya long mama blong hem, mo Mama i ansa se mifala i no kasem mane yet. Ale, ol pikinini oli stat storian tugeta, mo olgeta evriwan i tekem prapa bokis mane blong hem, i tekem mane mo putum long tebol. Oli talem se: “!Mama, mifala i save go long stoa nao!” Yes, ol pikinini oli lan blong givhan taem i gat nid, mo fasin ya i mekem famle blong mifala i joengud tugeta.

Taem ol pikinini oli gru, ol boe oli stat intres long ol gel. Eksampol, Thomas i intres tumas long wan yangfala gel we i Witnes tu, we i gat 16 yia. Mi eksplenem long Thomas se sipos hem i rili intres long gel ya, hem i mas rere blong mared mo hem i mas naf blong lukaot long wan waef mo pikinini. Thomas i luksave se hem i no rere yet blong mared, from we hem i gat 18 yia nomo.

Gohedgud Long Saed Blong Spirit Olsem Wan Famle

Taem ol pikinini oli smol yet, oli joen long Tiokratik Ministri Skul. Mitufala i lesingud long tok blong olgeta, mo mitufala i harem gud tumas from we mitufala i luk se ol pikinini oli lavem God wetem fulhat blong olgeta. Samtaem ol seket elda no ol distrik elda oli kam stap long haos blong mifala mo oli talem ekspiriens blong olgeta, no oli ridim Baebol wetem mifala. Ol man ya wetem waef blong olgeta oli halpem famle blong mifala blong lavem wok blong paenia.

Mitufala i wantem tumas blong go long ol asembli, from we oli wan nambawan rod blong givhan long mitufala blong mekem we ol pikinini oli wantem mekem wok blong God. Ol pikinini oli laekem tumas blong putum ol baj blong olgeta bifo we mifala i go long asembli. Mitufala i haremgud tumas taem Hans Werner i tekem baptaes. Long taem ya hem i gat ten yia. Plante man oli ting se hem i yang tumas blong tekem baptaes, be taem hem i gat 50 yia blong hem, hem i talem long mi se hem i tangkiu tumas blong mekem wok blong Jeova blong 40 yia finis.

Mitufala i soem long ol pikinini se i impoten we olgeta evriwan i frengud wetem Jeova, be neva mitufala i fosem olgeta blong oli givim laef blong olgeta i go long Jeova. Nating se i olsem, mitufala i glad taem ol narafala pikinini blong mitufala oli gohedgud long saed blong spirit, gogo kasem taem we olgeta tu oli rere blong tekem baptaes.

Lan Blong Putum Ol Trabol Blong Mifala Long Jeova

Long 1971, mitufala i glad tumas taem Hans Werner i kasem setifiket blong hem long namba 51 klas blong Wajtaoa Baebol Skul Blong Gilead, mo i go mekem wok blong misinari long Spen. Wan afta narawan, olgeta pikinini oli spenem taem long wok blong paenia, mo mitufala olsem papa mama i haremgud tumas from. Klosap long taem ya nao we Hans Werner i givim Baebol ya we mi tokbaot long stat. I luk olsem se famle laef blong mifala i nambawan.

Biaen mitufala i faenem se mitufala i mas stap klosap moa long Jeova. ?From wanem? From we mitufala i luk sam long ol pikinini blong mitufala we oli kam bigman, mo oli fesem trabol we i traem bilif blong olgeta. Eksampol, gudfala gel blong mitufala, Gabriele, hem i kasem bigfala wari. Long 1976, hem i maredem Lotri, be smoltaem biaen, Lothar i sik. Sik blong hem i kam moawas, mo Gabriele i lukaotgud long hem gogo kasem we hem i ded from sik ya. Taem mifala i luk wan memba blong famle we i gat gudfala helt, i kam sik mo i ded, samting ya i mekem mifala i tingbaot se yumi man i nidim tumas we Jeova i lavem yumi mo i givhan long yumi.—Aesea 33:2.

Janis Blong Wok Long Ogenaesesen Blong Jeova

Long 1955, taem oli putum mi long wok blong lukaot long kongregesen, (hemia wok blong presiden elda tede) mi ting se mi no naf blong mekem wok ya. I gat fulap wok, mo samtaem mi mas wekap long fo klok long moning blong mekem ol wok blong kongregesen. Waef blong mi wetem ol pikinini oli givhan bigwan, oli meksua se mi save stap kwaet long naet sipos mi gat wok blong mekem yet.

Nating se i olsem, be mifala i traem blong spenem taem tugeta olsem wan famle blong pleplei. Samtaem bos blong mi i letem mi mi yusum trak blong hem, ale mi save tekem famle blong mi i go wokbaot. Ol pikinini oli glad taem mifala i mekem stadi blong Wajtaoa long bus. Mifala i go wokbaot long bus tugeta, samtaem mifala i singsing mo mi pleplei miusik wetem smol amonika blong mi.

Long 1978, oli putum mi olsem man blong givhan long seket elda. Tingting blong mi i wari lelebet, ale mi prea long Jeova se: “Jeova, mi harem se mi no naf blong mekem wok ya. Be sipos yu wantem mi mi traem, bambae mi mekem bes blong mi.” Tu yia biaen, taem mi gat 54 yia blong mi, mi givim bisnes blong mi i go long Thomas, lasbon boe blong mitufala.

Ol pikinini blong mitufala oli bigman finis, mekem se mi wetem Karla mitufala i gat janis blong mekem moa long wok blong Jeova. Long yia ya, oli putum mi olsem seket elda mo teritori we mi wok long hem i stap bitwin Hamburg mo Schleswig-Holstein. From we mitufala i bin lukaot long prapa famle blong mitufala, mitufala i naf blong kasem save ol filing blong ol papa mama mo blong ol pikinini blong olgeta tu. Plante brata oli singaot mitufala se seket papa mama blong olgeta.

Blong ten yia, Karla i joen wetem mi taem mi mekem wok blong seket elda, be biaen ol dokta oli mas katem hem. Long sem yia ya, ol dokta oli faenem we mi gat wan kansa long bren. Taswe, mi mas lego wok blong seket elda, mo ol dokta oli katem mi. Tri yia biaen, mi naf blong mekem wok blong givhan long seket elda bakegen. Tede mi mo Karla, mitufala i gat raonabaot 70 yia, mo mitufala i no moa mekem wok long seket. Jeova i halpem mitufala blong luksave se i no nid blong gohed long wan wok we mi no moa naf blong mekem.

Taem mi mo Karla i tingtingbak, mitufala i tangkiu long Jeova from we Hem i halpem mitufala blong putum lav blong trutok long hat blong ol pikinini blong mitufala. (Ol Proveb 22:6) Long ol yia we oli pas, Jeova i lidim mo i trenem mitufala, mo hem i halpem mitufala blong mekem gud wok blong mitufala. Nating se naoia mitufala i olfala mo mitufala i stap siksik, be lav we mitufala i gat long Jeova i stap yet mo i kam strong moa.—Rom 12:10, 11.

[Futnot]

^ Ol Witnes blong Jeova oli prentem buk ya bifo, be naoia oli no moa prentem.

[Tok blong pija long pej 26]

Famle blong mifala i wokbaot long saed blong Elbe Reva, Hamburg, 1965

[Tok blong pija long pej 28]

Sam memba blong famle long intenasnal asembli long Berlin long 1998

[Tok blong pija long pej 29]

Wetem waef blong mi, Karla