?Wehem Ol Man We Oli Kea Long Yumi?

“Ol man tede oli no moa kea long ol man raonabaot long olgeta.”—Benjamin Disraeli, wan haeman blong Inglan, long ol yia 1800.

OL OLFALA long Kuba oli gat wan nambawan rod blong stap glad mo haremgud long laef blong olgeta. Oli wokem ol grup we ol olfala we oli laef long sem eria oli save joen long hem. Oli kolem ol grup ya círculos de abuelos (grup blong ol olfala bubu). Wan ripot we oli wokem long 1997 i talem se 1 long evri 5 olfala long Kuba oli joenem wan grup olsem. Long ol grup ya oli faenem ol gudfala fren, ol man we oli save leftemap tingting blong olgeta, mo help we oli nidim blong stap gud long saed blong helt. Wan buk we nem blong hem World-Health i makem se: “Taem ol dokta long wan eria oli nidim help, olsem long taem we oli mas givim stik meresin long plante man, ol círculos de abuelos oli rere oltaem mo oli naf blong givhan long olgeta.”

Be sore tumas, long plante ples long wol i no moa gat ol komuniti we ol man blong hem oli kea long ol narafala raonabaot long olgeta. Tingbaot Wolfgang Dircks we i laef long wan bigfala storihaos long wes Yurop. Sam yia bifo, niuspepa ya The Canberra Times i tokbaot stori blong hem. Nating se ol 17 famle we oli laef wetem Wolfgang long storihaos ya oli no moa luk hem, “i no gat wan long olgeta we i tingbaot blong go jekemap sipos hem i oraet.” Samtaem biaen, bos blong storihaos ya i kam long haos blong Wolfgang, mo “i faenem dedbodi blong hem i stap long wan jea fored long televisin, bodi blong hem i roten finis, bun nomo i stap.” Wan program blong televisin we i stap long leg blong Wolfgang i gat det blong Disemba 5, 1993 long hem. Tru ya, Wolfgang i ded faef yia finis. !Nogud stori ya i rili pruvum se fasin blong kea mo intres long man we i stap raonabaot long yumi i lus! Yumi no sapraes we wan man blong raetem buk i raet long niuspepa ya, The New York Times Magazine se, ol man we oli stap raonabaot long hem oli olsem “wan komuniti blong ol strenja nomo.” Hemia i tru long plante ples long wol tede. ?Samting ya i tru tu long ples blong yu?

I tru se long sam vilej afsaed long taon, ol man oli gat yet fasin ya blong kea long ol man raonabaot long olgeta. Mo tu long sam bigfala taon ol man oli stap traehad blong kea moa long ol narafala we oli stap raonabaot long olgeta. Nating se i olsem, plante man we oli stap long ol bigfala taon oli harem se oli no gat fren, mo oli fraet long narafala. From we oli no save ol man raonabaot long olgeta, i olsem we oli putum wan bigfala stonwol i goraon long olgeta, nao oli laef olgeta nomo mo oli lusum glad. ?From wanem i olsem?

 Wan Bigfala Stonwol We i Blokem Olgeta Long Ol Man Raonabaot

I tru se, bighaf blong yumi i gat ol man we oli laef klosap long yumi. Mo yumi save se oli “laef i stap,” from we yumi luk laet blong televisin long haos blong olgeta, yumi luk sado blong ol man long windo, oli onem no ofem laet blong rum, trak i kam i go, yumi harem noes blong leg, mo ki long doa. Be, from we fasin blong laef i bisi tumas, ol man oli no traem save ol man klosap long olgeta, mekem se fasin blong kea long ol man raonabaot long yumi i stap lus. Maet man i ting se i no gat nid blong frengud wetem man klosap long hem mo i no responsabiliti blong hem tu blong givhan long olgeta. Wan niuspepa long Ostrelia, Herald Sun, i talem stret se: “Plante man oli no wantem save ol man raonabaot long olgeta, from we long rod ya nao bambae oli no harem se oli mas givhan long wan man. Naoia i isi nomo blong no joen mo stap longwe long ol man we yumi no wantem save long olgeta.”

Yumi no sapraes long samting ya. From we ol man oli “tingbaot olgeta nomo,” oli mekem samting we olgeta wan nomo oli save harem gud long hem mo hemia i spolem fasin blong laef long komuniti. (2 Timoti 3:2) Risal blong fasin ya se long evri ples blong wol i gat ol man we oli harem se oli no gat fren mo oli stap seraot long ol narafala. Fasin ya we ol man oli seraot long narafala i mekem se oli no moa trastem olgeta, antap moa sipos raf fasin mo fasin blong brekem loa i plante long wan eria. Ale taem man i no trastem ol man raonabaot long hem, hem i no moa wantem mekem i gud long olgeta.

Be nating se i olsem wanem long ples blong yu, ating yu agri se i gud tumas taem ol man raonabaot long yumi oli kea long yumi. Ol man olsem oli save leftemap komuniti. Taem ol man oli wok tugeta blong kasem wan mak oli save mekem nambawan wok. Mo tu, taem ol man we oli laef raonabaot long yumi oli gat gudfala fasin samting ya i save givhan bigwan long yumi. Haf we i kam biaen bambae i soemaot samting ya.