Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

?Wanem i Hapen Long Tufala Taon Ya?

?Wanem i Hapen Long Tufala Taon Ya?

?Wanem i Hapen Long Tufala Taon Ya?

NOPH mo No hem i nem we Baebol i yusum blong kolem tu bigfala taon blong Ijip bifo, hemia Memfis mo Tebes. Taon ya Noph (no Memfis) i stap 23 kilometa long saot blong Cairo, long wes saed blong Reva ya Nael. Long ol handred yia we oli pas, ol man oli no moa kolem Memfis olsem kaptel taon blong Ijip. Stat long yia 1500 B.K.T, taon ya No (no Tebes) we i stap 500 kilometa long saot blong Memfis i kam kaptel taon blong Ijip. Long Tebes oli faenem plante olfala tempol blong bifo we oli brokbrok i stap. Wan long olgeta hem i tempol blong Karnak we oli talem se hem i bigwan moa bitim ol narafala bilding we oli bin wokem long ples ya. Tempol blong Karnak mo taon ya Tebes oli givim i go long wosip blong Amon, we hem i jif god blong ol man Ijip.

?Ol profet tok long Baebol oli talem wanem long saed blong Memfis mo Tebes? Oli jajem finis ol Fero mo ol god blong ol man Ijip, antap moa jif god blong olgeta hemia ‘Amon blong ol man Tebes.’ (Jeremaea 46:​25, 26) God bambae i “spolemgud” hip blong ol man we oli stap go blong mekem wosip long taon ya. (Esikel 30:​14, 15) Yes, olgeta samting ya we Baebol i talem, oli kamtru. Ol hip doti nomo i stap long tempol blong god ya Amon. Tede, taon ya Luxor oli wokem antap long wan haf blong olfala ples we Tebes i stap long hem bifo, mo tu ol smolsmol vilej nomo oli stap long ples ya.

Long Memfis, i no gat plante samting i stap, i gat ol beregraon nomo. Wan man blong stadi Baebol, Louis Golding, i talem se: “Blong plante handred yia finis ol bigman long Arab we oli winim Ijip, oli stap karem graon mo ol ston long Memfis blong wokem ol bilding long kaptel taon ya [Cairo] we i stap narasaed long Reva ya Nael. From we ol man Arab mo ol man raonabaot long Reva Nael oli mekem gud wok blong olgeta, long fulwan ples we olfala taon ya i stap long hem, yu no moa save luk wan ston nating i stanap i stap.” I tru nomo, olsem we Baebol i talem, Memfis “bambae i stap nating nomo, i no moa gat man i stap long hem.”​—Jeremaea 46:19.

Hemia tu nomo long plante moa eksampol we i soemaot se ol profet tok blong Baebol oli stret oltaem. From nogud samting we i hapen long Tebes mo Memfis, yumi gat strong risen blong trastem ol profet tok blong Baebol we oli no kamtru yet.​—Ol Sam 37:​10, 11, 29; Luk 23:43; Revelesen 21:​3-5.

[Foto Credit Line blong pija long pej 32]

Photograph taken by courtesy of the British Museum