Laef Stori

!Taem We Mi Blaen, Nao Ae Blong Mi i Open!

EGON HAUSER I TALEM STORI YA

Tu manis afta we mi kam blaen, ae blong mi i open long trutok blong Baebol we mi no bin save long hem long ful laef blong mi.

TAEM mi luklukbak long ol seventi yia we oli pas, mi haremgud long plante samting we i bin hapen long laef blong mi. Be sipos mi save jenisim wan samting long laef ya, bambae mi jusum blong save Jeova God taem mi yangfala yet.

Mi bon long 1927 long Urugwae, wan smol kantri bitwin Ajentina mo Brasil, we i gat plante naesfala ples long hem folem Solwota blong Atlantik. Bighaf blong ol man Ajentina oli kamaot long ol man Itali mo ol man Spen we oli kam laef long ples ya. Be papa mama blong mi, tufala i kamaot long Hangari, mo taem mi smol yet, mifala i laef long wan ples we ol man oli no gat plante vatu be oli joengud tugeta. Long taem ya i no nid blong lokem ol doa no ol windo. I no gat man we i lukluk nogud long narafala man from kala blong skin blong olgeta. Ol strenja wetem ol manples, ol blak man wetem ol waet man—mifala evriwan i frengud tugeta.

Papa mama blong mi, tufala i joen long Katolik Jos, mo taem mi gat ten yia blong mi, mi wok wetem pris long olta. Taem mi kam bigman, mi wok wetem ol pris long taon blong mi, mo mi joen wetem wan grup we i wok wetem wan bisop. Mi mi bin skul blong kam dokta, taswe taem Katolik Jos i ogenaesem wan bigfala miting long Veneswela oli singaot mi blong mi go long miting ya. Ol dokta long grup blong mifala oli savegud ol sik mo ol trabol blong ol woman, taswe oli askem long mifala blong stadi long wan niufala meresin we ol woman oli save dring blong no gat bel.

Tingting Blong Mi Taem Mi Stadi Long Meresin

Taem mi stap skul yet blong kam dokta, mi lanem plante samting long saed blong bodi blong man, mo mi sapraes bigwan long waes we i nidim  blong mekem bodi ya i wok. Eksampol, mi sek blong luk se bodi i save kamgud bakegen afta wan bigfala trabol, olsem taem oli karemaot wan haf blong leva no wan pis rib, mo leva no rib ya i save gru hem wan blong kasembak semfala saes blong hem.

Be long taem ya tu, mi luk plante man oli safa from sam bigfala aksiden, mo mi harem nogud from we taem ol man ya oli kasem blad transfiusen, oli ded from. Mi rimemba tu se i hadwok blong toktok wetem famle blong ol man ya we oli ded from we oli kasem blad. Plante taem, ol dokta oli no talem long ol famle se man ya we oli laekem tumas, hem i ded from we hem i kasem blad transfiusen. Oli talem se wan narafala samting i mekem man ya i ded. Plante yia i pas finis, be mi rimemba yet se long taem ya mi harem nogud wetem fasin ya blong mekem blad transfiusen. Mi harem se mifala i no mas mekem samting ya. !Sipos long taem ya mi bin save tingting blong God long saed blong blad se hem i tabu, bambae mi kasem save from wanem mi harem nogud taem mi luk ol man we oli mekem ol blad transfiusen ya!—Ol Wok 15:19, 20.

Mi Glad Blong Givhan Long Ol Man

Mi kam wan dokta blong katem man mo daerekta blong wan medikol senta long Santa Lucía. Mi wok long National Institute of Biological Science tu. Mi glad tumas blong mekem ol wok ya. Mi givhan long ol sik man, mi karemaot soa blong olgeta, plante taem mi sevem laef blong sam man, mo mi halpem ol mama taem oli bonem ol pikinini blong olgeta. Ekspiriens we mi bin gat bifo i pulum mi blong no givim blad transfiusen long man, mo mi mekem plante operesen we mi no yusum blad nating. Mi ting se wan man we i stap lusum blad, hem i olsem wan dram we i lik. I gat wan rod nomo blong fiksimap dram ya: yumi mas blokem lik, i no blong stap fulumap dram ya bakegen mo bakegen wetem wota.

Lukaot Long Helt Blong Ol Witnes We Oli Sik

Mi mitim ol Witnes blong Jeova long ol yia 1960, taem oli stat kam long klinik blong mifala blong gat ol operesen we i no yusum blad. Bambae mi neva fogetem woman ya, wan paenia (fultaem minista) we nem blong hem Mercedes Gonzalez. Hem i no gat naf blad, taswe ol dokta long hospital blong yunivesiti oli no wantem katem hem, from we oli sua se bambae hem i ded. Nating se Mercedes i stap lusum blad, mifala i katem hem long klinik blong mifala. Operesen i wokgud, mo Mercedes i gohed blong paenia blong bitim 30 yia biaen, go kasem taem we hem i ded. Taem hem i ded, hem i gat 86 yia blong hem.

Oltaem mi sapraes from lav mo kaengud fasin blong ol Witnes we oli lukaot long ol Kristin brata blong olgeta long hospital. Taem mi go visitim ol sikman, mi glad blong lesin long olgeta taem oli tokbaot ol bilif blong olgeta, mo mi tekem ol buk we oli givim long mi. Mi neva ting se wan dei bambae mi mi stap olsem dokta blong olgeta, mo se wan dei bambae mi kam brata blong olgeta long saed blong spirit.

Mi save gud moa ol Witnes taem mi maredem Beatriz, dota blong wan man we oltaem i kam luk mi taem hem i sik. Bighaf blong famle blong Beatriz oli stat joen finis wetem ol Witnes, mo afta long mared blong mitufala, hem tu i joen wetem ol Witnes. Be mi, mi stap bisi tumas long wok blong mi, mo mi gat wan haenem long wok ya. Mi harem se evri samting i gud tumas long laef blong mi. Mi no save yet we bambae i no longtaem, wan bigfala traem i kasem mi.

 Mi Kasem Bigfala Trabol

Wan long ol bigfala trabol we i save kasem wan dokta blong katem man, hemia sipos dokta ya i kam blaen. Samting ya nao i hapen long mi. Wantaem nomo, mi kasem bigfala problem long tufala ae blong mi, nao mi kam blaen. Long taem ya mi no save yet sipos wan dei bambae mi save lukluk bakegen. Mi gat wan operesen long tufala ae blong mi nao mi stap ledaon long bed, wan kaliko i blokem tufala ae blong mi, mo long taem ya tingting blong mi i foldaon bigwan. Mi harem se mi no moa save mekem wan samting, mi lusum hop gogo mi wantem kilim mi wan i ded. Mi stap long namba fo stori blong hospital, mi kamaot long bed mo mi stap folfolem wol blong traem faenem wan windo. Mi wantem jamaot long windo blong kilim mi wan i ded. Be mi wokbaot i go kasem ples we ol man oli stap wokbaot long hem, ale wan nes i tekem mi mi gobak long bed blong mi.

Mi neva traem blong kilim mi wan bakegen. Be from we mi stap blaen, tingting blong mi i foldaon mo mi stap kros oltaem. Long taem ya mi promes long God se sipos mi save luk bakegen, bambae mi ridim Baebol fulwan. Biaen, tufala ae blong mi i kam gud naf blong mi save ridim Baebol. Be mi no moa save wok olsem dokta blong katem man. Nating se i olsem, long Urugwe i gat wan tok we i talem se “No hay mal que por bien no venga,” minim se “Wan gudfala samting i save kamaot long wan nogud samting.” Biaen mi luk we tok ya i tru nomo.

Wan Nogud Stat

Mi wantem pem Baebol ya Jerusalem Bible we oli prentem wetem ol bigfala leta, be mi harem se ol Witnes blong Jeova oli gat wan Baebol olsemia, we i no sas tumas, mo wan yangfala Witnes i talem se bambae hem i karem Baebol ya i kam long mi. Nekis moning, hem i stanap long doa blong mi wetem Baebol ya. Waef blong mi i openem doa mo hem i toktok wetem hem. Mi stap insaed long haos, mo mi singaot strong i go long waef blong mi se, sipos hem i pem Baebol ya finis, ale man ya i no moa nid blong stap i moagud hem i go. Kwiktaem nomo, yang man ya i go. Long taem ya, mi no save we bambae man ya i mekem wan bigfala jenis long laef blong mi.

Wan dei, mi mekem wan promes long waef blong mi be mi no holem promes ya. Taswe, blong pembak mastik ya mo mekem waef blong mi i glad, mi talem long hem se bambae mi go wetem hem long Memoriol blong ded blong Kraes. Long dei ya, mi rimemba promes blong mi mo mi go wetem hem long miting. Ol brata sista oli welkamem gud mi mo oli kaen tumas, mo fasin ya i tajem hat blong mi. Taem miting i stat, mi sek blong luk se man we i givim tok, hemia yangfala man ya we mi tok strong se hem i mas aot long haos blong mi. Tok blong hem i rili tajem hat blong mi, mo mi harem nogud tumas from nogud fasin we mi bin mekem long hem. ?Olsem wanem mi save talem sore?

Mi askem waef blong mi blong invaetem hem i kam kakae long haos blong mifala, be hem i talem long mi se: “?Ating i moagud sipos yu yu go invaetem hem, no? Yu wet, bambae hem i kam luk yumitu yet.” Hem i talem tru nomo. Yangfala man ya i kam blong talem halo, mo hem i glad blong akseptem invitesen blong mitufala.

Storian we mi gat wetem yang man ya taem hem i kam kakae long haos blong mifala, i jenisim plante samting long laef blong mi. Hem i soem buk ya long mi, Trutok blong Soemaot Rod blong Itenel Laef, * mo mi soem long hem sikis kopi blong semfala buk ya. Defdefren sikman oli bin givim buk ya long mi long hospital, be mi neva ridim buk ya. Stat long sapa go kasem let long naet, mi askem plante kwestin—hem i yusum Baebol blong ansarem olgeta kwestin ya. Storian i gohed go kasem eli moning. Bifo we yangfala man ya i lego haos, hem i askem mi sipos mi wantem stadi long Baebol wetem hem, long buk ya Trutok. Mitufala i flatem buk bifo tri manis i pas mo mitufala i gohed wetem buk ya “Babylon the Great Has Fallen!” God’s Kingdom Rules!* Afta, mi givim laef blong mi i go long Jeova mo mi tekem baptaes.

Mi Harem Se Laef Blong Mi i Gat Mining Bakegen

!From we mi blaen samting ya i “openem  tingting” blong mi long trutok blong Baebol we mi no bin intres long hem kam kasem taem ya! (Efesas 1:18) Save blong Jeova mo stamba tingting blong hem i jenisim laef blong mi. Naoia, mi haremgud mo mi harem se laef blong mi i gat mining bakegen. Mi halpem ol man we oli sik long saed blong bodi mo long saed blong spirit tu. Mi soem long olgeta olsem wanem oli save lukaotgud long laef blong olgeta, blong oli no ded hareap long wol blong naoia, be tu mi soem long olgeta olsem wanem oli save laef blong olwe long niufala wol we bambae i kam.

Mi stap lanem ol niufala samting long saed blong meresin, mo mi mekem sam risej long ol denja blong blad, ol narafala rod blong hilim wan sikman we i no wantem blad, ol raet blong ol sikman, mo ol rul we ol dokta oli mas folem. Mi gat janis blong tokbaot ol risej ya wetem ol dokta long ples blong mi taem oli invaetem mi blong givim wan tok long saed blong ol samting ya long ol medikol miting. Long 1994, mi go long faswan miting we i tokbaot meresin we i no yusum blad, we oli holem long Rio de Janeiro, Brasil. Long miting ya mi givim wan tok we i eksplenem olsem wanem blong tritim wan sikman we i lusum tumas blad. Wan haf blong tok ya i stap long wan atikol we mi bin raetem, “Une propuesta: Estrategias para el Tratamiento de las Hemorragias” (“Wan Impoten Rod Blong Hilim Man we i Lusum Tumas Blad”), long niuspepa ya Hemoterapia.

Oli Agensem Mi Be Mi Stanap Strong

Taem mi stat wok olsem dokta, save blong mi long saed blong sayens i pulum mi blong no trastem ol blad transfiusen. Be, taem mi nao mi kam wan sikman, long taem ya nao mi luksave se i had blong eksplenem se mi no wantem kasem wan blad transfiusen, mo holem wan strong bilif taem ol dokta oli traem pulum mi blong tekem blad. Mi kasem wan hat atak mo dokta i mas katem mi, ale blong tu aoa, mi mas eksplenem tingting blong mi long saed blong blad long dokta ya blong katem man. Dokta ya hem i pikinini boe blong tu gudfala fren blong mi, mo hem i talem long mi se bambae hem i no save letem mi mi ded. Sipos wan blad transfiusen i save sevem laef blong mi ale bambae hem i givim blad long mi. Mi prea long Jeova long hat blong mi, mi askem Hem blong halpem dokta ya blong kasem save mo respektem tingting blong mi, nating se hem i no agri wetem tingting ya. Dokta i promes se bambae hem i no givim blad long mi.

Wan narafala taem, wan samting i gru long glan klosap long basket blong pispis, mo oli mas katem mi. Mi lusum tumas blad. Taswe bakegen, mi eksplenem from wanem mi no wantem tekem blad, mo nating se mi lusum plante tumas blad, be ol dokta oli respektem tingting blong mi.

Fasin Blong Olgeta i Jenis

Mi mi wan memba blong International Association of Bioethics, mo mi gat janis blong luk fasin blong ol dokta mo ol haeman i jenis long saed blong ol raet blong ol sikman. Bifo, ol dokta oli bos long ol sikman, be tede oli soem respek long ol sikman we oli save ol raet blong olgeta. Tede, oli letem ol sikman oli jusum wanem tritmen oli wantem. Oli no moa tingbaot ol Witnes blong Jeova olsem ol krangke man we oli no nid blong yumi lukaot long olgeta. Defren olgeta, oli tingbaot ol Witnes olsem man we oli gat save long sik mo tritmen blong olgeta, mo oli soem respek long olgeta. Long ol medikol miting mo long televisin tu, sam impoten profesa oli bin talem se: “Bigfala tangkiu i go long ol Witnes blong Jeova, from we naoia mifala i kasem save . . . ” “Mifala i lanem plante samting from ol Witnes . . . ” mo, “Oli tijim mifala olsem wanem blong kam gud moa long wok blong mifala.”

Ol man oli talem se laef i impoten moa i bitim ol narafala samting, from we sipos i no gat laef,  nao fasin fri mo fasin blong soem respek i blong nating nomo. Naoia plante man oli agri wetem impoten tingting ya se evri man wanwan i gat prapa raet blong hem, mo evri man i fri blong tekem ol disisen we bambae i afektem helt blong hem, nomata wanem samting i hapen long laef blong hem. Long rod ya, ol dokta oli rili soem respek long ol sikman, oli letem olgeta oli fri blong jusum tritmen blong olgeta, mo oli soem respek long ol bilif blong olgeta. Naoia wan sikman i fri blong tekem prapa disisen blong hem long saed blong helt blong hem. Dipatmen ya Hospital Information Services we ol Witnes blong Jeova oli stanemap, i bin halpem plante dokta blong kasem moa save long saed blong ol samting ya.

Famle blong mi i sapotem mi oltaem, mo samting ya i halpem mi long wok blong Jeova mo long wok blong elda insaed long Kristin kongregesen. Olsem mi talem finis, mi sore tumas from we mi no bin kasem save long Jeova taem mi yangfala yet. Nating se i olsem, mi tangkiu tumas long Jeova from we hem i openem ae blong mi blong mi luksave nambawan hop ya blong laef aninit long Kingdom blong God, we bambae i no gat man we “i save talem se hem i sik.”—Aesea 33:24. *

[Ol Futnot]

[Tok blong pija long pej 24]

Taem mi gat raonabaot 30 yia blong mi, mi wok long hospital long Santa Lucía

[Tok blong pija long pej 26]

Wetem waef blong mi, Beatriz, long 1995