Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Levitikas
Tok Blong Jeova i Wan Samting We i Laef
Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Levitikas
OL MAN Isrel oli aot long Ijip blong klosap wan yia nao. Oli stap olsem wan niufala nesen, mo oli stap wokbaot i go long kantri ya Kenan. Jeova i wantem se tabu nesen blong hem i laef long kantri ya. Be fasin blong laef mo wosip blong ol man Kenan i rabis olgeta. Taswe trufala God i givim ol rul long nesen blong Isrel long saed blong fasin blong wosipim God, mo blong makem olgeta se oli defren long ol narafala nesen. Ol rul ya oli stap long Baebol, long buk blong Levitikas. Profet Moses i raetem buk ya long draeples blong Sinae long 1512 B.K.T., * mo buk ya i kavremap wan manis nomo we oli kaontem ol dei blong hem folem mun. (Eksodas 40:17; Namba 1:1-3) Jeova i talem bakegen mo bakegen long ol man we oli wosipim hem se oli mas tabu.—Levitikas 11:44; 19:2; 20:7, 26.
Ol Witnes blong Jeova tede oli no stap aninit long Loa we God i givim long Moses. Ded blong Jisas Kraes i tekemaot Loa ya. (Rom 6:14; Efesas 2:11-16) Nating se i olsem, ol rul long buk blong Levitikas oli save mekem i gud long yumi, from we oli tijim yumi long fasin blong wosipim God blong yumi, Jeova.
OLI GIVIM TU DEFREN KAEN PRESEN LONG GOD
Loa i tokbaot ol presen mo ol sakrefaes we ol man oli mekem long gladhat blong olgeta, wetem ol presen we oli mas givim folem Loa. Olsem nao, ol presen we ol man Isrel oli bonem olgeta we oli bon evriwan, hemia ol presen we oli givim long gladhat blong olgeta. Oli givim presen ya i go fulwan long God, olsem Jisas Kraes we i glad blong givim laef blong hem i go fulwan long God. Wan narafala sakrefaes we oli mekem long gladhat blong olgeta, hemia sakrefaes blong frengud wetem God. Oli serem sakrefaes ya olsemia: wan haf oli bonem long olta blong givim long God, narafala haf pris i kakae, mo narafala haf bakegen man we i mekem sakrefaes i kakae. Long sem fasin, long lukluk blong ol tabu Kristin tede, Memoriol blong ded blong Kraes i wan sakrefaes we oli serem blong frengud wetem God.—1 Korin 10:16-22.
Ol sakrefaes blong tekemaot sin mo ol sakrefaes blong man we i gat fol, hemia ol sakrefaes we ol man Isrel oli mas mekem folem Loa. Sakrefaes blong tekemaot sin i blong kavremap sin we man i no minim blong mekem. Mo sakrefaes blong man we i gat fol i blong givim presen i go long God, mekem se God i no moa kros long man ya we i bin ravem narafala man,mo God i tekemaot fol blong man ya we i sore mo i tanem tingting blong hem. Sakrefaes ya i save mekem tufala samting ya wantaem. I gat ol kakae blong garen tu, we oli givim olsem presen blong talem tangkiu long Jeova from ol blesing blong hem. Yumi intres long ol sakrefaes we ol man blong God oli mekem taem oli stap aninit long kontrak blong Loa, from we ol sakrefaes ya oli pulum yumi blong tingbaot Jisas Kraes mo sakrefaes blong hem, mo ol gudfala frut we oli kamaot from sakrefaes ya.—Hibrus 8:3-6; 9:9-14; 10:5-10.
Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:
2:11, 12—?From wanem hani “i no blong bonem long Olta” blong Jeova? Hani we oli tokbaot long vas ya i no eg blong sugabag. Nating se hem i wan long ‘ol fas kakae blong garen,’ oli no save ‘bonem hem long olta.’ (2 Kronikel 31:5) Taswe hani ya hem i jus, no wota blong sam frut. Hani ya i save tanem, taswe oli no save givim hem olsem wan sakrefaes long olta.
2:13—?From wanem oli mas putum sol long “ol presen long kakae blong garen”? I no blong mekem sakrefaes ya i tesgud. Raon long wol, plante man oli putum sol long wan samting blong kipim hem i stap longtaem. Long sem fasin, sol we oli putum long ol presen i blong soem we ol presen ya oli gud, oli no roten.
Ol Lesen Blong Yumi:
3:17. Oli ting se gris blong anamol i beswan haf, wan nambawan kakae. Taswe, taem God i talem se i tabu blong kakae gris, ol man Isrel oli kasem save we beswan haf i mas go long Jeova. (Jenesis 45:18) Samting ya i mas pulum yumi blong mekem bes blong yumi long wok blong Jeova.—Ol Proveb 3:9, 10; Kolosi 3:23, 24.
7:26, 27. Ol man Isrel oli no mas kakae blad. Long tingting blong God, blad i minim laef. Levitikas 17:11 i talem se: “Olgeta samting we i gat laef, be laef blong olgeta i stap long blad blong olgeta.” Loa ya we i talem se i tabu blong kakae blad, i stap yet long ol trufala Kristin tede.—Ol Wok 15:28, 29.
OLI STANEMAP OL TABU PRIS BLONG GOD
?Hu i mas lukaot long ol wok long saed blong ol presen mo ol sakrefaes? Oli givim wok ya long ol pris. God i lidim Moses, nao hem i mekem wan seremoni blong putumap Eron olsem hae pris blong Isrel, mo ol fofala boe blong hem blong oli wok olsem pris. I luk olsem se seremoni ya i tekem seven dei, mo wok blong ol pris i stat long nekis dei blong hem.
Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:
9:9—?Fasin ya blong kafsaedem blad long stamba blong olta mo putum hem long ol defren samting, i minim wanem? Fasin ya i soem we Jeova i akseptem blad blong fogivim ol sin. Fogif blong sin i stanap fulwan long blad. Aposol Pol i raetem se: “Long fasin blong Loa ya, klosap olgeta samting, be pris i mas yusum blad blong anamol no pijin blong mekem olgeta oli klin long fes blong God. Mo sipos i no gat blad i ron, bambae God i no save tekemaot sin blong man.”—Hibrus 9:22.
10:1, 2—?Tufala boe blong Eron, hemia Nadab mo Abihu, tufala i mekem wanem sin? Nadab mo Abihu tufala i no obei long God long fasin blong mekem wok blong olgeta olsem pris. Nao smoltaem biaen, Jeova i talem long ol pris se i tabu blong dring waen no narafala strong dring taem oli wok long haos tapolen. (Levitikas 10:9) Taswe, ating tufala pikinini blong Eron i drong taem tufala i mekem sakrefaes long God. Nating sipos i olsem, stamba risen we i pulum God blong kilim tufala i ded, hemia from we ‘faea we tufala i bin mekem i no tabu, from we God i no talem long tufala, blong tufala i mekem olsem.’
Ol Lesen Blong Yumi:
10:1, 2. Tede, ol man blong wok blong God oli mas mekem evri samting stret olsem God i talem long olgeta blong mekem. Mo tu, oli no mas tinghae tumas long olgeta taem oli mekem wok blong olgeta.
10:9. Yumi no mas tekem strong dring long taem ya we yumi mas mekem wok blong Jeova.
YUMI MAS KLIN BLONG WOSIPIM GOD
Ol Loa we God i givim long ol man Isrel long saed blong ol anamol we i klin mo ol anamol we i no klin, oli mekem i gud long ol man Isrel long tu defren rod. Ol loa ya oli protektem olgeta blong oli no kasem ol sik from ol anamol, mo oli makemgud long olgeta se oli defren long ol narafala nesen. Sam narafala loa oli tokbaot ol ded bodi, fasin blong mekem woman we i jes bonem pikinini i kam klin bakegen, wanem we oli mas mekem sipos wan man i gat rabis sik long skin blong hem, mo olsem wanem wota blong man mo sik blong woman i save mekem tufala i doti long fes blong God. Ol pris oli mas stretem ol problem blong evri man we i no stap klin.
Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:
12:2, 5—?From wanem woman we i bonem pikinini i “no klin”? Fastaem, God i wokem samting blong man mo tabu haf blong woman blong tufala i save mekem pikinini we i stretgud olgeta. Be, from we olgeta man oli sinman, ol pikinini we oli bon oli no stretgud olgeta. Taem woman i bonem pikinini, mo taem hem i gat sik blong woman, mo taem wota blong man i kamaot long bodi blong hem, tufala i “no klin” blong smol taem, nao samting ya i mekem tufala i rimemba se tufala i sinman. (Levitikas 15:16-24; Ol Sam 51:5; Rom 5:12) Loa i talem se ol man Isrel oli mas mekem sam sakrefaes blong kam klin bakegen, mo samting ya i halpem olgeta blong luksave we oli nidim wan ransom sakrefaes blong tekemaot ol sin blong olgeta, mo blong oli save kam stretgud olgeta. Taswe, Loa i ‘olsem man we i lukaot long wan pikinini blong mekem hem i folemgud ol rul blong masta blong hem.’—Galesia 3:24.
15:16-18—?Wanem ya “wota blong man” we ol vas oli tokbaot? Hemia wota blong man we i kamaot long bodi blong hem long naet, mo taem hem i slip wetem waef blong hem.
Ol Lesen Blong Yumi:
11:45. Jeova God i tabu mo ol man we oli wosipim hem oli mas tabu tu. Oli mas traehad oltaem blong kam tabu long ae blong hem mo blong stap klin long saed blong bodi mo spirit.—2 Korin 7:1; 1 Pita 1:15, 16.
12:8. Jeova i letem ol puaman oli givim ol pijin olsem sakrefaes blong tekemaot sin, sipos oli no gat naf mane blong givim wan sipsip. Hem i tingbaot ol puaman.
OLI MAS STAP TABU
Ol sakrefaes we oli impoten moa blong tekemaot ol sin, hemia ol sakrefaes we ol man Isrel oli mekem wan dei long wan yia, long Dei blong Stretem Sin. Oli givim sakrefaes blong wan buluk i go long God, from ol pris mo from laen blong Livae. Oli givim wan nani long God from ol laen blong Isrel we oli no laen blong pris. Oli putum olgeta sin blong ol man Isrel long wan narafala nani, nao oli sanem hem i go long draeples. Tufala nani ya tugeta i olsem wan sakrefaes blong tekemaot sin. Ol sakrefaes ya i blong soemaot se bambae Jisas Kraes i givim laef blong hem olsem wan sakrefaes, mo bambae hem i karem ol sin blong man oli go farawe.
Ol loa long saed blong mit we oli save kakae mo sam narafala samting bakegen, oli soemgud long yumi se yumi mas tabu blong wosipim Jeova. Taswe, ol pris oli mas stap tabu. Trifala lafet we ol man Isrel oli mekem evri yia, i givim janis long olgeta blong haremgud mo talem tangkiu long Jeova. Jeova i givim sam rul long ol man blong hem, olsem hemia se oli no mas talem nem blong hem long wan fasin we i no stret, i givim ol rul blong Sabat mo Jubili, mo hem i talem fasin we oli mas mekem long ol puaman mo ol slef. God i talem se bambae hem i blesem ol man we oli obei long ol loa blong hem, be bambae hem i mekem trabol i kam long olgeta we oli no wantem obei. I gat ol rul long saed blong ol presen we oli mas givim taem oli mekem promes, mo long saed blong praes we oli mas pem blong wan samting, mo tu, long saed blong fasbon blong ol anamol, mo fasin blong givim taet ‘olsem wan spesel presen blong God, we i tabu.’
Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:
16:29 (NW )—?Olsem wanem ol man Isrel oli mas ‘mekem sol blong olgeta i harem nogud’? Samting ya we oli mekem long Dei blong Stretem Sin, hem i blong askem long God blong fogivim ol sin blong olgeta. Long taem ya, oli livim kakae blong soem se oli luksave we oli sinman. Taswe, taem ol man Isrel oli ‘mekem sol blong olgeta i harem nogud,’ i min se oli livim kakae.
19:27, 28—?Loa ya we i talem se: “Yufala i no mas katem hea blong yufala long saed blong hed blong yufala, mo yufala i no mas katem mustas blong yufala,” i minim wanem? I luk olsem we God i givim loa ya blong blokem ol man Jiu blong oli no katem hea mo mustas blong olgeta olsem ol hiten man. (Jeremaea 9:25, 26; 25:23; 49:32) Be i no min se God i talem long ol man Jiu se oli no gat raet blong katem hea no mustas blong olgeta nating.—2 Samuel 19:24.
25:35-37—?Ol man Isrel oli save askem intres long mane we oli givim long narafala? Sipos oli givim mane long narafala blong i mekem wan bisnes, oli save askem intres. Be Loa i talem se i tabu blong askem intres long lon we oli givim long man blong halpem hem from we hem i pua tumas. I no stret blong win from wan man we i no gat samting mo i fesem bigfala trabol long saed blong mane.—Eksodas 22:25.
26:19 (NW )—?Olsem wanem ‘skae i kam olsem aean, mo graon i kam olsem kopa’? I no gat ren long Kenan, taswe skae i luk olsem aean we i strong mo i no save holem wota. Mo from we i no gat ren, graon i gat semfala kala olsem kopa we san i kilim.
26:26—?Wanem mining blong tok ya se, “ten woman nomo bambae oli save kukum olgeta flaoa blong wan dei long wan sospen nomo”? Wan woman i nidim sospen blong hem wan, blong kukum olgeta flaoa blong hem. Be tok ya i soem we oli gat smol kakae nomo, mekem se wan sospen nomo i naf blong kukum olgeta flaoa blong ten woman. Hemia wan panis we i save kamaot taem ol man oli no stap tabu.
Ol Lesen Blong Yumi:
20:9. Long lukluk blong Jeova, man we i no laekem nating narafala mo i kros tumas, hem i nogud olsem man we i kilim narafala i ded. Man we i singaot trabol i kam long papa mama blong hem, mo man we i kilim papa mama blong hem i ded, tufala i kasem semfala panis. Taswe, i impoten tumas we yumi lavem ol narafala man we oli wosipim God.—1 Jon 3:14, 15.
22:31-33; 24:10-16, 23. Yumi no mas spolem nem blong God. Defren olgeta, yumi mas presem nem blong hem mo prea from tabu nem ya.—Ol Sam 7:17; Matiu 6:9.
BUK BLONG LEVITIKAS I GAT PAOA LONG WOSIP BLONG YUMI
Tede ol Witnes blong Jeova oli no stap aninit long Loa. (Galesia 3:23-25) Be buk blong Levitikas i halpem yumi blong save tingting blong Jeova long plante samting, taswe buk ya i save gat paoa long wosip blong yumi.
Taem yu stap mekem Baebol riding evri wik blong rerem Tiokratik Skul, bambae yu makemgud we God i wantem se ol man blong wok blong hem oli tabu. Buk ya i save pulum yu tu blong mekem bes blong yu long wok blong God we i Hae we i Hae, mo blong presem hem tru long fasin blong stap tabu oltaem.
[Futnot]
^ B.K.T. i minim Bifo Kristin Taem.
[Tok blong pija long pej 21]
Ol sakrefaes blong Loa i pulum yumi blong tingbaot Jisas Kraes mo sakrefaes blong hem
[Tok blong pija long pej 22]
Lafet Blong Bred We i No Gat Is Long Hem i wan taem blong haremgud
[Tok blong pija long pej 23]
Ol lafet we ol man Isrel oli mekem evri yia, olsem Lafet Blong Ol Wansaed Haos, i givim janis long olgeta blong talem tangkiu long Jeova