Folem Eksampol Blong Jisas

“Mi mi putum wan eksampol blong yufala, blong bambae yufala i save mekem sem fasin ya nomo we mi mi mekem long yufala.”​—JON 13:15.

1. ?Wanem i mekem se Jisas i nambawan eksampol blong ol Kristin?

 STAT long faswan man kam kasem naoia, i gat wan man nomo we i no bin mekem sin. Hemia Jisas. Baebol i talem se, “i no gat wan [narafala] man nating long wol ya we i no mekem sin.” (1 King 8:​46; Rom 3:​23) From samting ya, ol trufala Kristin oli tingbaot Jisas olsem nambawan eksampol we oli mas folem. Long Naesan 14, 33 K.T., smoltaem bifo we Jisas i ded, hem i talem long ol disaepol blong hem se oli mas folem eksampol blong hem. Hem i se: “Mi mi putum wan eksampol blong yufala, blong bambae yufala i save mekem sem fasin ya nomo we mi mi mekem long yufala.” (Jon 13:15) Long laswan naet we Jisas i stap long wol, hem i talem plante rod we ol Kristin oli mas folem blong oli biaen long hem. Long stadi ya, bambae yumi tokbaot sam long ol rod ya.

Yumi Nidim Tingting Daon

2, 3. ?Olsem wanem Jisas i givim nambawan eksampol blong tingting daon?

² Taem Jisas i talem long ol disaepol blong hem se oli mas folem eksampol blong hem, hem i stap tokbaot tingting daon. Plante taem finis hem i bin talem long ol man blong hem se oli mas mekem tingting blong olgeta i stap daon. Mo long naet blong Naesan 14, Jisas i soemaot se tingting blong hem i stap daon taem hem i wasem leg blong ol aposol blong hem. Biaen, hem i talem se: “From we mi, mi Masta mo mi Tija blong yufala, mi wasem leg blong yufala, yufala tu i mas waswasem leg blong yufala.” (Jon 13:14) Nao hem i talem long ol aposol se oli mas folem eksampol ya blong hem. !Tru ya, hemia wan nambawan eksampol long saed blong tingting daon!

³ Aposol Pol i talem se bifo we Jisas i kam long wol, “bodi blong hem i olsem bodi blong God.” Be Jisas i lego gudfala laef ya long heven blong kamdaon long wol olsem wan man nomo. Mo tu, “hem i mekem tingting blong hem i stap daon blong i obei long God, gogo i ded. Mo ded ya blong hem, ol man oli nilim hem long pos.” (Filipae 2:​6-8, NW ) Traem tingting smoltaem long samting ya. Jisas i nambatu man long heven mo wol, Jeova nomo i hae moa long hem. Be hem i agri blong lego haenem ya mo kam olsem we hem i daon moa long ol enjel. Hem i agri blong bon long wol ya olsem wan pikinini we i no save wan samting, mo blong gruap long han blong wan papa mama we tufala i sinman. Mo laswan samting, hem i agri blong ded olsem wan man nogud we ol narafala oli tingrabis long hem. (Kolosi 1:​15, 16; Hibrus 2:​6, 7) !Hemia nao tingting daon! ?Olsem wanem? ?Yumi naf blong gat “tingting” olsem Kraes we “i stap daon” oltaem? (Filipae 2:​3-5) Yes yumi naf, be i no isi.

4. ?Wanem ol samting we ol man oli save praod from? ?From wanem fasin praod i nogud?

⁴ Fasin we i defren olgeta long tingting daon, hemia fasin praod. (Ol Proveb 6:​16-​19) Fasin praod nao i mekem wan enjel i foldaon, nao hem i kam Setan.  (1 Timoti 3:6) I isi nomo blong kam praod long hat blong yumi, mo i had we i had blong tekemaot fasin praod long hat blong yumi. Samfala oli praod long kantri blong olgeta, kala blong olgeta, oli praod from we oli gat plante samting, oli skulgud, oli bin mekem plante bigfala wok long wol ya, oli gat hae posisen, oli gat naes bodi mo fes, oli jampion long spot, no oli praod from sam narafala samting bakegen. Be, olgeta samting ya evriwan oli no impoten nating long tingting blong Jeova. (1 Korin 4:7) Sipos yumi kam praod from ol samting ya, oli save spolem fasin fren blong yumi wetem Jeova. Man we i raetem Ol Sam i talem se: “Nating we yu [Jeova] yu hae olsem, oltaem yu stap lukaot gud long ol man we tingting blong olgeta i stap daon. Be ol praod man oli no save haed long fes blong yu [“Jeova i stap longwe long ol praod man,” NW ].”​—Ol Sam 138:6; Ol Proveb 8:​13.

Tingting Daon Taem Yumi Stap Wetem Ol Kristin Brata

5. ?From wanem i impoten we ol elda oli mekem tingting blong olgeta i stap daon?

⁵ Maet yumi givim plante samting blong halpem wok blong Jeova, maet yumi mekem ol bigbigfala wok blong hem, no maet yumi gat plante wok insaed long kongregesen. Be ol samting ya tu oli no mas mekem yumi kam praod. (1 Kronikel 29:14; 1 Timoti 6:​17, 18) Defren olgeta, taem yumi mekem plante wok, yumi nidim blong mekem tingting blong yumi i stap daon moa. Aposol Pita i talem long ol elda se oli no mas kam ‘olsem bigfala masta blong ol man we God i putum olgeta long han blong olgeta. Oli mas soemaot ol stret fasin long ol man ya, blong oli save folem, olsem we ol sipsip oli folem man blong lukaot long olgeta.’ (1 Pita 5:3) Ol man we oli kam elda, oli rere blong mekem wok blong narafala mo soemaot eksampol, oli no kam elda blong oli save mekem bigfala masta mo bos long ol narafala.​—Luk 22:24-​26; 2 Korin 1:​24.

6. ?Wetaem yumi nidim tingting daon long laef blong yumi?

⁶ I no ol elda nomo we oli mas mekem tingting blong olgeta i stap daon. Pita i raetem leta i go long ol yangfala man we maet oli praod from we bodi blong olgeta i strong, no from we oli save tingting kwik moa i bitim ol olfala. Pita i talem long olgeta se: “Yufala i mas mekem tingting blong yufala i stap daon. Nao long fasin ya, yufala i save givhan gud long yufala. Baebol i talem se, ‘God i agensem olgeta we oli praod, be long olgeta we tingting blong olgeta i stap daon, hem i stap givhan long olgeta long gladhat blong hem.’ ” (1 Pita 5:5) Yes, i impoten we yumi evriwan i gat tingting daon olsem Kraes. Yumi nidim tingting daon blong talemaot gud nius, antap moa taem ol man oli agensem yumi no oli no wantem lesin long yumi. Yumi nidim tingting daon tu blong yumi rere blong lesin long ol tok we i stretem yumi, mo blong yumi glad blong jenisim sam samting long laef blong yumi blong mekem se yumi save joen moa long wok blong prij. Mo tu, yumi nidim tingting daon wetem bilif mo strong tingting blong yumi save stanap strong taem ol niuspepa oli talem ol giaman tok agens long yumi, taem samfala oli putum yumi long kot, mo taem ol man oli ronem mo kilim yumi from trutok.​—1 Pita 5:6.

7, 8. ?Wanem sam rod blong wokem tingting daon?

⁷ ?Olsem wanem wan man i save winim fasin praod mo ‘mekem tingting blong hem i stap daon, we hem i luk ol narafala man olsem we oli gud moa long hem’? (Filipae 2:3) Blong mekem olsem, wan man i mas gat sem tingting olsem Jeova long saed blong hem wan. Jisas i tokbaot stret tingting ya, i se: “Yufala i olsem ol man blong wok blong God. Taem yufala i mekem olgeta samting we hem i talem long yufala blong yufala i mekem, yufala i mas talem se, ‘Be yumi ya, yumi man blong wok nomo blong hem. I stret nomo blong yumi mekem olsem.’ ” (Luk 17:10) Yumi mas tingbaot se, Jisas i holem tingting daon nating se hem i mekem plante moa wok i bitim we yumi naf blong mekem.

 ⁸ Mo tu, yumi save askem Jeova blong givhan long yumi blong yumi no tinghae tumas long yumi wan. Yumi save prea olsem man blong raetem Ol Sam se: “Plis yu givim waes mo save long mi from we mi mi trastem ol tok we yu yu putum.” (Ol Sam 119:66) Jeova bambae i givhan long yumi blong no tinghae tumas long yumi wan. Mo bambae hem i blesem yumi sipos yumi mekem tingting blong yumi i stap daon oltaem. (Ol Proveb 18:12) Jisas i talem se: “Man we hem nomo i leftemap hem blong i kam haeman, bambae God i mekem hem i godaon. Be man we hem nomo i mekem hem i stap daon, bambae God i leftemap hem.”​—Matiu 23:12.

Laekem Fasin We i Stret, Agens Long Fasin We i No Stret

9. ?Wanem tingting blong Jisas long saed blong ol fasin we i stret mo ol fasin we i no stret?

⁹ Jisas i laef 33 yia wetem ol sinman, be “hem i no mekem sin” nating. (Hibrus 4:​15) Man blong raetem Ol Sam i talem wan profet tok long saed blong Mesaea i se: “Yu yu laekem ol fasin we i stret, be ol fasin we i nogud yu agens long olgeta.” (Ol Sam 45:7; Hibrus 1:9) Long saed ya tu, ol Kristin oli traehad blong folem eksampol blong Jisas. Oli savegud ol fasin we i stret mo ol fasin we i no stret. Antap long samting ya, oli laekem ol fasin we i stret mo oli agens long ol fasin we i no stret. (Amos 5:​15) Samting ya i givhan long olgeta blong faet agensem ol slak fasin blong olgeta we oli kamaot from sin.​—Jenesis 8:​21; Rom 7:​21-​25.

10. ?Sipos yumi no tanem tingting blong yumi from “ol fasin we i no stret,” yumi stap soemaot wanem tingting?

¹⁰ Jisas i talem long Farisi ya Nikodimas se: “Man we i stap mekem ol fasin we i no stret, hem i no laekem delaet, i agens long hem, mo i no save kam long delaet, from we delaet ya bambae i soemaot ol fasin blong hem. Be man we i stap mekem ol stret fasin nomo, hem i save kam long delaet, blong delaet ya i soemaot we ol fasin ya we hem i stap mekem, be God i bin givhan long hem blong i mekem.” (Jon 3:​20, 21) Tingbaot tok blong Jon se Jisas “i prapa laet we i save givim laet long olgeta man.” (Jon 1:​9, 10) Be Jisas i talem se sipos man i mekem “ol fasin we i no stret”​—hemia ol samting we God i no laekem mo oli rong—​ale, man ya i no laekem delaet. Hemia i min se hem i no laekem Jisas mo ol fasin blong hem. Traem tingbaot samting ya. Hemia nao fasin blong olgeta we oli gohed blong mekem sin be oli no wantem tanem tingting blong olgeta from. Maet oli no ting se oli stap agens long Jisas, be i klia se Jisas i luk olgeta olsem we oli agens long hem.

Kasem Tingting Blong Jisas

11. ?Yumi mas mekem wanem blong kasem tingting blong Jisas long saed blong ol fasin we i stret mo ol fasin we i no stret?

¹¹ Yumi mas gat klia tingting long ol samting we Jeova i talem se oli stret mo ol samting we oli no stret. Yumi kasem klia tingting ya long wan rod nomo, hemia taem yumi stadi long Tok blong God, Baebol. Antap long stadi ya, yumi mas prea olsem man blong raetem Ol Sam se: “Hae God. Plis yu tijim mi long ol fasin blong yu, yu mekem mi mi savegud ol rod blong yu.” (Ol Sam 25:4) Be yumi no mas fogetem se Setan i save giaman gud. (2 Korin 11:14) Hem i save mekem wan Kristin we i no wekapgud, i ting se wan fasin we i no stret i oraet nomo. Taswe, yumi mas tingting dip long ol samting we yumi stap lanem, mo yumi mas folemgud ol advaes blong ‘slef we i stret mo waes.’ (Matiu 24:45-​47, NW ) Sipos yumi stadi gud, prea oltaem, mo tingting dip long ol samting we yumi lanem, yumi save kam olsem we yumi bigman long saed blong spirit. Nao bambae yumi “naf blong jusumaot wanem fasin i gud mo wanem fasin i nogud.” (Hibrus 5:​14) Long taem ya nao, bambae yumi glad nomo blong agens long ol fasin we i no stret mo laekem ol fasin we i stret.

12. ?Wanem advaes blong Baebol we i save givhan long yumi blong agensem ol fasin we i no stret?

¹² Sipos yumi agens long ol fasin we i no stret, bambae yumi no save letem hat blong yumi i wantem ol nogud samting ya. Plante yia afta we Jisas i ded, aposol Jon i raetem se: “Yufala i no mas laekem ol fasin blong wol mo ol samting we oli stap long hem. Man we i laekem tumas ol fasin blong wol, hem i no save lavem Papa blong yumi. Ol fasin ya we i stap long wol oli olsem. Oltaem man i wantem tumas ol rabis samting we tingting blong hem i wantem, mo i wantem tumas ol  samting we ae blong hem i luk, mo i flas tumas long ol samting we hem i gat. Be ol fasin ya, oli no kamaot long Papa blong yumi, oli stap kamaot long wol ya nomo.”​—1 Jon 2:​15, 16.

13, 14. (a) ?From wanem i denja taem Kristin i laekem sam samting blong wol ya? (b) ?Olsem wanem blong blokem fasin ya blong laekem samting blong wol ya?

¹³ Maet samfala oli talem se i no olgeta samting blong wol ya we oli nogud, be sam samting nomo. I tru, be wol ya wetem ol samting blong hem oli save pulum ae blong yumi isi nomo, nao yumi no moa tinghevi long wok blong Jeova. I no gat wan samting nating blong wol ya we i save pulum yumi blong kam klosap long God. Taswe, sipos yumi stat laekem sam samting blong wol ya, nating sipos oli no rong be yumi stap long rod blong kasem trabol. (1 Timoti 6:​9, 10) Plante samting blong wol ya oli nogud nomo mo oli save spolem yumi. Sipos yumi lukluk ol stori long televisin we oli soemaot faet, oli leftemap fasin blong ronem ol sas samting, mo oli soem ol rabis fasin long saed blong seks, yumi save stat blong ting se ol samting ya oli oraet nomo. Nao sloslo ol samting ya oli save pulum yumi. Sipos yumi stap joen wetem ol man we bigfala tingting blong olgeta i blong mekem laef blong olgeta i kamgud moa, no oli stap lukaot rod oltaem blong kasem moa mane, ale yumi save stat blong ting se ol samting ya nao oli moa impoten i winim ol narafala samting.​—Matiu 6:​24; 1 Korin 15:33.

¹⁴ Be ‘ol rabis samting we tingting blong man i wantem, mo ol samting we ae blong man i luk, mo ol flas samting we man i gat,’ oli no save pulum yumi sipos yumi laekem tumas Tok blong Jeova. Mo tu, sipos yumi joen wetem ol man we oli putum Kingdom blong God i stap fasples long laef blong olgeta, bambae yumi kam olsem olgeta ya. Bambae yumi laekem ol samting we olgeta oli laekem, mo bambae yumi stap longwe long ol samting we olgeta oli stap longwe long hem.​—Ol Sam 15:4; Ol Proveb 13:20.

15. ?Sipos yumi olsem Jisas we i laekem fasin we i stret mo i agensem fasin we i no stret, olsem wanem samting ya i save mekem yumi stanap strong?

¹⁵ Jisas i laekem ol fasin we i stret mo i agensem ol fasin we i no stret. Samting ya i givhan long hem blong putum tingting blong hem i stap nomo long taem ya we ‘bambae hem i save harem gud.’ (Hibrus 12:2) Sem mak long yumi. Yumi save se “wol ya wetem ol samting we ol man blong hem oli wantem, oli stap lus.” Wol ya i save mekem yumi haremgud blong smoltaem nomo. Be “man we i stap mekem ol samting we God i wantem, hem bambae i no save lus samtaem.” (1 Jon 2:​17) Jisas i mekem samting we God i wantem, mo fasin ya blong hem i openem rod blong ol man oli gat janis blong kasem laef we i no save finis. (1 Jon 5:​13) I gud yumi evriwan i folem eksampol blong hem, nao bambae yumi save kasem blesing from fasin blong hem blong holemstrong long Jeova.

Stanap Strong Taem Ol Narafala Oli Agensem Yumi

16. ?From wanem Jisas i talem long ol man blong hem se oli mas lavlavem olgeta?

¹⁶ Jisas i talem wan narafala rod blong folem eksampol blong hem, i se: “Loa blong mi i olsem, se yufala i mas lavlavem yufala, olsem we mi mi lavem yufala.” (Jon 15:12, 13, 17) I gat plante risen from wanem ol Kristin oli mas lavlavem olgeta. Taem Jisas i talem tok ya, hem i stap tingbaot we ol man blong wol bambae oli no laekem nating ol disaepol blong hem. Hem i se: “Sipos ol man blong wol ya oli no laekem yufala oli agens long yufala, yufala i mas tingbaot we fastaem, olgeta oli no laekem mi oli agens long mi. Yufala i mas tingbaot tok ya we mi talem finis long yufala, se i no gat man blong wok we i hae moa long masta blong hem. Nao from we ol man blong wol ya oli stap mekem i nogud tumas long mi, i klia gud we bambae oli save mekem sem fasin nomo long yufala.” (Jon 15:18, 20) Yes, ol man oli mekem i nogud long ol Kristin tede, sem mak olsem ol man oli mekem long Jisas bifo. Taswe, blong stanap strong, ol Kristin oli mas wokem fasin ya blong lavlavem olgeta tumas.

17. ?From wanem ol man blong wol oli no laekem nating ol trufala Kristin?

 ¹⁷ ?From wanem ol man blong wol oli no laekem nating ol Kristin? From we ol Kristin oli “no man blong wol,” olsem we Jisas i no man blong wol. (Jon 17:14, 16) Ol Kristin oli no joen nating long ol faet mo politik, mo oli folem rul blong Baebol blong tinghae long laef olsem we i wan tabu samting, mo oli folem ol rul long saed blong gudfala fasin. (Ol Wok 15:28, 29; 1 Korin 6:​9-​11) Ol Kristin oli traehad blong kamgud moa long saed blong spirit, oli no traem kasem ol sas samting blong wol. Olgeta oli stap laef long wol ya, be olsem Pol i raetem, oli stap olsem we ‘ol bisnes long wol ya i nating nomo.’ (1 Korin 7:​31) Sam man oli talem ol gudfala tok blong presem ol Witnes blong Jeova from ol nambawan fasin blong olgeta. Be ol Witnes blong Jeova oli no save brekem no daonem loa blong God, jes blong pulum ol man blong leftemap olgeta mo laekem olgeta, nogat. Taswe, plante man blong wol ya oli no kasem save long ol Witnes, mo plante oli agensem olgeta stret.

18, 19. ?Folem eksampol blong Jisas, ol Kristin oli mekem wanem taem ol man oli agensem olgeta mo mekem i nogud long olgeta?

¹⁸ Taem ol man oli holem Jisas mo nilim hem long pos, ol aposol oli luk wetem prapa ae blong olgeta olsem wanem ol man blong wol oli agensem hem. Mo oli luk tu wanem samting Jisas i mekem taem ol man oli agensem hem. Long garen blong Getsemane, ol enemi blong Jisas, hemia ol lida blong skul, oli kam blong holem hem. Nao Pita i pulumaot naef blong faet blong hem, from we hem i wantem traem blokem ol man ya. Be Jisas i talem long hem se: “Yu putumbak naef blong yu long paos blong hem. Man we i stap tekem naef blong faet, hem bambae i ded long naef blong faet.” (Matiu 26:52; Luk 22:50, 51) Longtaem bifo, ol man Isrel oli bin yusum naef blong faet blong kilim ol enemi blong olgeta. Be long taem blong Jisas, ol samting ya i jenis. Kingdom blong God ‘i no olsem ol kingdom blong wol ya.’ Kingdom ya i no gat graon long wol ya we ol man blong hem oli mas faet blong protektem. (Jon 18:36) Smoltaem biaen, Pita i joen long wan nesen long saed blong spirit we ol memba blong hem bambae oli kam sitisen blong heven. (Galesia 6:​16; Filipae 3:​20, 21) Taswe, stat long taem blong Jisas, ol man blong hem oli mas folem eksampol blong hem taem ol narafala oli agensem olgeta, oli mekem i nogud long olgeta. Oli no mas fraet, be oli mas stap kwaet mo holem pis. Oli mas trastem Jeova, livim evri samting i stap long han blong hem, mo dipen long hem blong givim paoa long olgeta blong stanap strong.​—Luk 22:42.

¹⁹ Plante yia biaen, Pita i raetem tok ya se: “Kraes, hem i harem nogud long bodi blong hem, blong sevem yufala, mo hem i soemaot fasin ya long yufala, blong bambae yufala i biaen long hem. . . . Taem ol man oli tok nogud long hem, hem i no tok nogud bakegen long olgeta. Taem oli mekem hem i harem nogud tumas long bodi blong hem, hem i no talem se bambae i givimbak fasin ya long olgeta. Hem i putum tingting blong hem i stap strong long God, we i stap jajem ol man long stret fasin.” (1 Pita 2:​21-​23) Stret long woning we Jisas i bin givim, ol man blong wol oli mekem i nogud tumas long ol Kristin. Long faswan handred yia mo long taem blong yumi tede, ol Kristin oli folem eksampol blong Jisas. From samting ya, oli stanap strong longtaem, mo oli soemaot se oli man blong mekem pis we oli holemstrong long God. (Revelesen 2:​9, 10) I gud yumi evriwan i folem fasin ya taem ol man oli mekem trabol long yumi.​—2 Timoti 3:​12.

“Tekem Masta Blong Yumi Jisas Kraes”

20-22. ?Olsem wanem ol Kristin oli save ‘tekem Masta blong olgeta, Jisas Kraes’?

²⁰ Long leta we Pol i sanem i go long kongregesen blong Rom, hem i se: “Yufala i mas tekem Masta blong yumi Jisas Kraes, we hem i olsem klos blong faet blong yufala, we i save blokem olgeta samting. Nao bambae yufala i no moa tingbaot ol rabis fasin ya we tingting blong yufala i wantem, bambae yufala i no moa folem ol fasin ya.” (Rom 13:14) Pol i talem se ol Kristin oli mas tekem Jisas, no oli mas putum Jisas olsem we oli putum klos blong olgeta. Hemia i min se oli mas traehad fulwan blong folem ol fasin mo aksin blong Masta blong olgeta gogo oli soemaot gud ol fasin blong hem, nating se oli sinman yet.​—1 Tesalonaeka 1:6.

²¹ Yumi save “tekem Masta blong yumi Jisas Kraes,” sipos yumi savegud laef blong hem mo yumi traehad  blong laef long sem fasin olsem hem. Yumi mekem tingting blong yumi i stap daon olsem hem, yumi laekem stret fasin, yumi no laekem nating ol rabis fasin, yumi lavlavem yumi, yumi no joen long wol, mo yumi stanap strong wetem longfala tingting taem yumi kasem trabol. Yumi no moa ‘folem ol rabis fasin we tingting blong yumi i wantem’​—i min se, yumi no traehad blong kasem ol hae mak long wol ya mo blong haremgud long ol samting we tingting blong yumi nomo i wantem, olsem we ol samting ya i moa impoten bitim ol narafala samting. Defren olgeta, taem yumi mas tekem wan disisen no taem yumi mas faenem rod blong winim wan trabol, yumi askem se: ‘?Sipos Jisas i fesem samting ya, bambae hem i mekem wanem? ?Bambae hem i glad sipos mi mi mekem wanem?’

²² Laswan samting se, yumi mekem olsem Jisas taem yumi stap bisi long wok blong “talemaot gud nius.” (Matiu 4:​23; 1 Korin 15:58) Long rod ya tu, ol Kristin oli folem eksampol blong Jisas. Nekis stadi bambae i tokbaot olsem wanem oli mekem samting ya.

?Yu Yu Save Eksplenem?

• ?From wanem ol Kristin oli nidim tingting daon?

• ?Olsem wanem yumi save laekem ol fasin we i stret mo agensem ol fasin we i no stret?

• ?Taem ol man oli agensem ol Kristin mo oli mekem i nogud long olgeta, olsem wanem ol Kristin oli folem eksampol blong Jisas?

• ?Olsem wanem yumi save “tekem Masta blong yumi Jisas Kraes”?

[Kwestin]

[Tok blong pija long pej 7]

Jisas i soem nambawan eksampol blong tingting daon

[Tok blong pija long pej 8]

Ol Kristin oli nidim tingting daon long evri haf blong laef blong olgeta, mo long wok blong prij tu

[Tok blong pija long pej 9]

Setan i save mekem wan Kristin i ting se ol rabis stori long televisin oli oraet nomo

[Tok blong pija long pej 10]

Lav we ol narafala Kristin oli soem long yumi i save mekem yumi strong taem ol man oli agensem yumi