Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

“Laef Ya Long Wol”—!Harem Gud Fulwan Long Hem!

“Laef Ya Long Wol”—!Harem Gud Fulwan Long Hem!

Laef Stori

“Laef Ya Long Wol”—!Harem Gud Fulwan Long Hem!

TED BUCKINGHAM I TALEM STORI YA

Mi mi mekem wok blong fultaem paenia blong sikis yia mo mi mared sikis manis nomo, nao mi kasem sik ya polio. Samting ya i hapen long 1950, mo long taem ya mi jes gat 24 yia nomo. Mi stap naen manis long hospital mo long ol taem ya, mi tingting plante long laef blong mi. From we mi handikap, mi stap tingting se fiuja blong mi mo waef blong mi Joyce bambae i olsem wanem.

LONG 1938, papa blong mi, we i no wan man blong jos, i kasem buk ya Government. * Samting we maet i pusum papa blong karem buk ya hemia from we long taem ya i gat plante raorao long politik mo i gat faet tu. Mi ting se ating papa i neva ridim buk ya be mama yes i ridim from we mama i wan strong woman blong jos. Toktok we i stap insaed long buk ya i pusum mama blong mekem wan aksin kwiktaem. Hem i lego Anglikan Jos mo hem i kam wan Witnes blong Jeova. Nating se papa i agensem hem be hem i stap tru long Jeova gogo kasem we hem i ded long 1990.

Mama i tekem mi mi go long miting long Haos Kingdom long Epsom, hemia long saot blong London. Hemia fastaem blong mi blong go long wan Kristin miting. Oli mekem miting long wan haos we bifo hem i wan stoa, mo mifala i lesin long wan kaset we oli bin rikodem tok blong brata Joseph F. Rutherford long hem, hemia brata we i lukaot long branj ofis long taem ya. Tok ya i rili tajem hat blong mi.

Ol bom we oli bin bosta long London i mekem se i gat denja i stap long ples ya. Taswe long 1940, papa blong mi i tekem mifala i go long wan ples we i sef moa, hemia long Maidenhead, wan smol taon we i stap 45 kilometa long wes blong London. Ples ya i gud tumas from we mifala i joen long wan kongregesen we i gat 30 brata sista long hem mo ol brata sista ya oli rili leftemap tingting blong mifala. Fred Smith i wan brata we i strong long saed blong spirit mo hem i baptaes long 1917. Fred i soem intres long mi mo i trenem mi blong kam moa gud long wok blong prij. Mi mi tangkiu long hem yet from gudfala eksampol blong hem mo lav we hem i soem long mi taem hem i stap halpem mi.

Joen Long Fultaem Wok

Long 1941, mi gat 15 yia mo mi baptaes long wan kolkol dei blong manis Maj long reva ya Thames. Long taem ya bigfala brata blong mi, Jim, i joen long wok blong fultaem paenia. Jim mo waef blong hem Madge, tufala i spenem klosap ful laef blong tufala blong mekem wok blong Jeova long ol seket mo ol distrik raon long Inglan. Tede, tufala i stap long Birmingham. Sista blong mi Robina we i yang moa long mi mo hasban blong hem Frank, tufala tu i stap yet olsem ol man blong wok blong Jeova.

Mi mi wok olsem akaonten long wan kampani we i stap wokem ol dres. Wan dei, bos blong mi i singaot mi mi go long ofis blong hem mo i askem long mi sipos mi wantem pemaot kampani blong hem. Be, long taem ya mi mi stap tingbaot blong folem eksampol blong brata blong mi Jim. Ale, wetem kaen fasin mi talem “no” long bos blong mi mo mi eksplenem tu from wanem mi tekem desisen ya. Mi sapraes we bos i glad mo i talem long mi se i gud we mi wantem mekem impoten Kristin wok ya. Ale, long 1944, afta long wan distrik asembli long Northampton, mi statem wok blong fultaem paenia.

Mi go paenia long Exeter long Devon. Sloslo, ol man oli stat blong mekem se taon ya i kamgud bakegen afta we ol bom oli bin spolem. Mi stap wetem tufala paenia ya, Frank mo Ruth Middleton. Tufala i kaen tumas long mi. Mi mi jes gat 18 yia mo mi gat smol save nomo blong was mo blong kuk. Nating se i olsem, mi lanem blong mekem gud ol wok ya i bitim bifo.

Victor Gurd i blong Aealan. Hem i gat fifti yia mo hem i mekem wok blong prij stat long 1920 finis. Victor nao i fren blong mi long wok blong prij. Hem i tijim mi olsem wanem blong mekem wok blong mi folem wan gudfala plan, blong intres moa long fasin ya blong ridim Baebol, mo blong luksave se i gat sas samting long evri translesen blong Baebol. Fasin blong Victor blong stanap strong, hemia nao samting we mi nidim long ol yia ya we mi stap kasem trening blong kam moagud long wok blong mi.

Fasin Agens From We Mi No Joen Long Ami

Klosap faet i finis be gavman i gohed blong lukaotem ol yangfala man blong oli joen long ami. Long 1943, mi pas long kot long Maindenhead mo mi talemaot klia long kot se mi mi jus blong no joen long ami from we mi wantem mekem wok olsem wan man blong talemaot Gospel. Be, oli no agri long samting ya. Nating se i olsem, mi tekem desisen blong go long Exeter mo gohed long wok blong mi long ples ya. Ale, taem mi stap long Exeter, oli tekem mi mi go long kot bakegen. Jaj i jajem mi se mi mas go long prisen blong sikis manis. Long prisen ya, mi mas mekem ol hevi wok. Jaj i talem se hem i sore from we hem i no gat raet blong mekem mi mi stap longtaem moa long prisen. Afta we mi finisim ol sikis manis ya long prisen, oli putum mi long prisen blong fo manis bakegen.

Mi wan nomo mi wan Witnes long prisen ya. Ol gad oli kolem mi se Jeova. I no isi blong ansa taem oli kolem mi oltaem long nem ya. !Be hem i wan nambawan blesing ya blong harem se oli talemaot nem blong God evri dei! From samting ya, ol narafala prisena oli kasem save se mi mi stap long prisen ya, from we mi no wantem lego bilif blong mi olsem wan Witnes blong Jeova. Smoltaem biaen, oli putum Norman Castro long semfala prisen we mi mi stap long hem, nao oli no moa kolem mi se Jeova, be oli kolem mitufala se Moses mo Eron.

Oli tekemaot mi long prisen ya blong Exeter mo oli sanem mi mi go prisen long Bristol mo biaen bakegen mi go prisen long Winchester. I tru se laef long ol prisen ya i no mekem man i glad, be mi haremgud yet. Norman mo mi, mitufala i glad blong mekem Memoriol tugeta, taem mitufala i stap long prisen long Winchester. Francis Cooke nao i visitim mitufala long taem ya mo i givim wan nambawan tok blong Memoriol ya.

Ol Jenis Long Ol Yia Afta Long Bigfala Faet

Mifala i kasem buk ya “Let God Be True” long asembli blong Bristrol long 1946. Long taem ya, mi mitim wan naesfala yang woman we nem blong hem Joyce Moore. Hem tu i mekem wok blong paenia long Devon. Fasin fren blong mitufala i gru, ale fo yia biaen mitufala i mared long taon ya Tiverton, we mi bin stap long hem stat long 1947. Mitufala i rentem wan rum blong samwe 150 vatu long wan wik. !Taem ya i rili wan hapi taem!

Long fas yia blong mared blong mitufala, mitufala i muf i go long saot blong Brixham. Brixham i wan taon we i naes tumas mo fasin blong pulum net long bot blong kasem fis i stat long taon ya nao. Be mitufala i no stap longtaem long ples ya from we mi kasem sik ya polio taem mitufala i stap go long wan asembli long London. Sik blong mi i mekem se mi slip we mi no save wekap. Afta naen manis we mi stap long hospital, ol dokta oli letem mi mi aot. Raet han blong mi mo tufala leg blong mi oli nogud tumas kam kasem tede, mo blong smoltaem mi mas yusum wan wokingstik. Gudfala waef blong mi i glad blong stap wetem mi oltaem mo hem nao i stap leftemap tingting blong mi speseli taem mi luk we hem i traehad blong gohed nomo long fultaem wok. ?Be bambae mitufala i mekem wanem nao? Long taem ya nao, mi lanem se Jeova i gat paoa.

Long nekis yia biaen, mitufala i go long wan asembli long Wimbledon hemia long London. Long taem ya mi wokbaot we mi no yusum wokingstik blong mi. Long asembli ya mitufala i mitim Pryce Hughes we i lukaot long wok blong branj ofis long Inglan. Brata Pryce i talem long mi se: “!Ei! !Mifala i nidim yu blong mekem seket wok!” !Tok ya i rili leftemap tingting blong mi! ?Be olsem wanem? ?Mi mi naf blong mekem wok ya? Hemia wari we mi mo Joyce i gat. Nating se i olsem, mitufala i putum ful tras blong mitufala long Jeova mo mitufala i kasem wan trening blong wan wik. Biaen mitufala i naf blong go long saotwes blong Inglan blong mi save mekem wok blong seket elda long ples ya. Long taem ya mi jes gat 25 yia, be mi tingbaot yet kaen fasin mo longfala tingting blong olgeta Witnes ya we oli bin givhan bigwan long mi.

Long olgeta haf blong tiokratik wok we mi mo Joyce i mekem, mitufala i luk we wok ya blong visitim ol kongregesen i pulum mitufala blong kam moa klosap long ol Kristin brata sista blong mifala. Mifala i no gat trak taswe blong mekem visit long ol kongregesen, mifala i mas tekem tren no bas. From sik blong mi, mi no save mekem plante wok. Nating se i olsem, mitufala i glad blong mekem spesel wok ya gogo kasem 1957. Hemia wan gudfala laef ya, be, long sem yia ya mifala i kasem wan narafala bigfala wok blong mekem we hem i niu olgeta long mifala.

Mekem Misinari Wok

Mitufala i kasem wan leta we i invaetem mitufala blong go long namba toti klas blong Gilead skul. Mi mo Joyce i glad blong go, nating se mi no moa save wokbaot strong. Taem mitufala i tingbaot laef blong mitufala, mitufala i save se oltaem Jeova i givim paoa long olgeta we oli wantem mekem wok blong hem. Mitufala i kasem trening blong faef manis long Wajtaoa Baebol Skul blong Gilead we i stap long saot blong Lansing long New York. Trening ya i finis kwiktaem nomo. Bighaf blong ol studen long skul ya oli ol mared man mo woman we oli mekem wok ya blong visitim ol kongregesen. Taem oli askem se hu i glad blong go mekem misinari wok long wan narafala kantri, mitufala i glad blong go. Oli sanem mitufala i go long Uganda long Is blong Afrika.

Long taem ya, gavman blong Uganda i putum tabu long wok blong ol Witnes blong Jeova. From samting ya, ol brata oli talem long mi blong stap nomo long kantri mo faenem wan smol wok. Mitufala i mekem wan longfala trip long tren mo bot blong kasem Kampala long Uganda. Long ples ya, ol bigman blong gavman oli no glad blong luk mitufala taswe oli letem mitufala i stap long ples ya blong sam manis nomo. Biaen gavman i talem se mitufala i mas aot. Ale, ol brata oli askem long mitufala blong mitufala i muf i go long Not blong Rhodesia (we naoia hem i Zambia). Long ples ya bakegen mitufala i glad tumas blong luk fo narafala fren blong mitufala we mifala i skul tugeta long Gilead. I gat Frank Lewis mo waef blong hem Carrie mo Hayes Hoskins mo waef blong hem Harriet. Smoltaem biaen, oli sanem mitufala i go long saot blong Rhodesia (we naoia hem i Zimbabwe).

Taem mitufala i tekem tren blong go long taon ya Bulawayo, mitufala i luk bigfala wotafol ya we oli kolem Victoria Falls. Hemia fastaem we mitufala i luk ples ya. Long Bulawayo, mitufala i stap wetem famle McLukie we oli sam long ol faswan Witnes we i kam laef long ples ya. Hem i wan nambawan blesing blong savegud famle ya long ol 16 yia we mitufala i stap long Bulawayo.

Mitufala i Mas Jenisim Laef Blong Mitufala

Afta tu wik we mitufala i stap lanem blong savegud ol man ples, sosaeti i putum mi long wok blong distrik elda. Taem mifala i prij long ol bus blong Afrika, mifala i mas karem wota, kakae, mat mo blangket, ol klos blong mifala, wan mesin blong soem sinema mo wan jenereta, wan bigfala skrin mo sam narafala samting bakegen we mifala i nidim. Olgeta samting ya mifala i putum long wan trak we i strong inaf blong pas long ol rod we oli nogud.

Mi mi wok wetem ol lokol brata we oli ol seket elda blong visitim ol kongregesen mo Joyce i givhan long ol waef mo ol pikinini blong olgeta we oli kam wetem mifala. Taem mifala i stap wokbaot long ol ples blong Afrika we i no gat tumas tri long hem, mifala i harem se mifala i taed tumas speseli long taem we i gat hot san. Be mi faenem se weta blong ples ya i mekem se i isi long mi blong laef wetem sik blong mi mo mi mi glad tumas from.

Olgeta man long ples ya oli pua. Plante oli holem strong ol kastom mo bilif blong olgeta mo ol man oli gat plante woman. Be nating se i olsem, olgeta oli gat bigfala respek long Baebol. Long sam vilej, ol brata oli mekem ol miting blong kongregesen aninit long ol bigbigfala tri mo long naet oli yusum hariken laet. Taem mifala i stap stadi Baebol long naet we skae i fulap long ol sta, mifala i harem se mifala i smol nomo fored long Man ya we i Wokem ol nambawan samting ya. Taswe oltaem mifala i wantem blong soem ona long hem.

Wan samting we mi no save fogetem hemia taem mifala i soem vidio blong Wajtaoa Sosaeti long ol man Afrika. Wan kongregesen maet i gat samwe 30 brata sista long hem, be long ol spesel taem ya mifala i stap kasem wan namba blong wan taosen man no moa.

Long ol ples we oli hot, man i save sik, be evri taem i gud blong gat wan positif tingting. Mi mo Joyce i lanem blong dil wetem ol sik blong mitufala. Mi mi kasem malaria mo Joyce i kasem wan sik from ol smol bebet ya we oli kolem amoebas.

Biaen, mitufala i kasem leta blong go wok long branj ofis long Salisbury (we naoia hem i Harare). Long ples ya, mitufala i glad blong wok tugeta wetem ol narafala man blong wok blong Jeova. Long olgeta ya i gat, Lester Davey mo George Bradley mo waef blong hem Ruby. Gavman i givim raet long mi blong mi save mekem ol mared mo samting ya i givhan long mi blong mekem ol mared blong ol brata sista blong Afrika. Hemia i min se mi save mekem Kristin mared insaed long kongregesen. Sam yia biaen, mi kasem wan spesel wok bakegen. Hemia blong visitim olgeta kongregesen long kantri ya we oli no toktok lanwis ya Bandu mo ol narafala lanwis blong Afrika. Afta moa long ten yia long wok ya blong visitim ol kongregesen, mi mo Joyce i glad blong save ol brata sista. Mitufala i glad tu blong luk we oli gohed gud long saed blong spirit. Long taem ya tu mitufala i visitim ol brata long Botswana mo Mozambique.

Gohed Moa Bakegen

Long 1975, afta plante yia we mitufala i mekem wok long Afrika, oli sanem mitufala i go long Sierra Leonne, hemia long wes blong Afrika. Mitufala i glad blong stap long branj ofis blong mekem wan niufala wok bakegen. Be mitufala i no stap longtaem long branj ofis from we malaria i kilim gud mi ale mi mas go kasem tritmen long London. Long London, mi kasem advaes blong no moa gobak long Afrika. Mi mo Joyce i harem nogud from samting ya, be mitufala i glad tumas we mitufala i save stap wetem ol brata sista long Betel blong London. Long plante kongregesen long London i gat fulap brata sista blong Afrika. Olgeta ya oli mekem mitufala i harem olsem se mitufala i stap long Afrika. Helt blong mi i kamgud smol ale mi save mekem sam narafala wok bakegen. Oli askem mi blong mi lukaot long Dipatmen blong Pem ol Samting. Long ol yia ya we oli pas, mitufala i luk we namba blong ol man blong Jeova i stap kam antap moa mo mitufala i bisi oltaem.

Long stat blong yia 1990, waef blong mi Joyce i kasem wan sik we i mekem se ol nev mo masel blong hem i no moa wok (we oli kolem motor neuron disease), nao hem i ded long 1994. Hem i wan woman we i gat lav, i gat sore mo i wan waef we i gat strong tingting. Oltaem hem i glad mo i rere blong fesem eni traem we mitufala i kasem. Afta we Joyce i ded, mi faenem se i impoten blong holem wan klia tingting long ol samting long saed blong spirit mo blong gohed blong lukluk i go long fiuja. Samting ya nao i givhan long mi blong no stap sore longtaem. Mi stap prea long Jeova blong i halpem mi blong gat wan gudfala program long saed blong spirit mo blong mi mekem se tingting mo hat blong mi i stap bisi oltaem.​—Ol Proveb 3:​5, 6.

Wok long Betel i wan nambawan blesing mo wan gudfala fasin blong laef. Long Betel i gat fulap yangfala brata we mi wok wetem olgeta mo i gat plante samting we i givim glad long mifala. Wan blesing we mifala i kasem hemia ol brata sista we oli kam visitim mifala long Betel. Samtaem mi mitim ol dia fren blong mi we mi bin save olgeta long taem we mi mekem wok blong distrik elda long Afrika mo samting ya i mekem mi mi tingbaot bakegen ol hapi memori blong taem ya. Olgeta samting ya oli givhan long mi blong gohed blong faenem glad fulwan long “laef ya long wol” mo mi sua fulwan mo mi gat gudfala tingting long saed blong laef ya we “bambae i kamtru biaen.”​—1 Timoti 4:8.

[Futnot]

^ Ol Witnes blong Jeova oli wokem buk ya long 1928. Be, naoia oli no moa prentem.

[Tok blong pija long pej 25]

Wetem mama blong mi long 1946

[Tok blong pija long pej 26]

Mi mo Joyce taem mitufala i mared long 1950

[Tok blong pija long pej 26]

Asembli blong Bristol long 1953

[Tok blong pija long pej 27]

Halpem wan smol grup (antap) mo wan kongregesen (lefsaed) long saot blong Rhodesia, we naoia hem i Zimbabwe