Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Seken King

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Seken King

Tok Blong Jeova i Wan Samting We i Laef

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Seken King

BUK ya blong Seken King long Baebol, i gohed blong tokbaot stori we buk blong Fas King i talem finis long saed blong ol man Isrel mo ol man Juda. Buk ya i tokbaot 29 King​—12 King oli blong Isrel long not mo 17 King oli blong Juda long saot. Buk blong Seken King i tokbaot tu ol wok blong ol profet olsem Elaeja, Elisa mo Aesea. Nating se ol stori blong buk ya oli no folem wan stret oda, be hem i tokbaot ol samting we oli hapen long taem we oli spolem Sameria mo Jerusalem. Fulwan buk blong Seken King i tokbaot ol samting stat long yia 920 B.K.T. * go kasem 580 B.K.T., taem profet Jeremaea i finisim blong raetem buk ya blong Seken King. Hemia wan taem blong 340 yia.

?Buk blong Seken King i impoten long yumi olsem wanem? ?Buk ya i tijim wanem samting long yumi long saed blong Jeova mo ol wok blong Hem? ?Yumi lanem wanem lesen long ol wok blong ol king, ol profet mo ol narafala man we buk ya i tokbaot olgeta? I gud yumi luk wanem we yumi save lanem long buk ya.

ELISA I TEKEM PLES BLONG ELAEJA

(2 King 1:1–8:29)

King Ahasia blong Isrel i foldaon long haos blong hem mo i karekil. Profet Elaeja i talem long hem se bambae hem i ded. Ahasia i ded mo brata blong hem Jehoram i tekem ples blong hem, i kam king. Long taem ya, Jehosafat i king long Juda. Wan waelwin i kam tekemaot Elaeja mo Elisa i tekem ples blong hem olsem profet. Elisa i mekem wok ya blong klosap 60 yia mo long ol taem ya hem i mekem plante merikel.​—Lukluk long bokis ya “Ol Merikel blong Elisa.”

Taem wan king blong ol man Moab i rebel agensem ol man Isrel, Jehoram, Jehosafat mo king blong Edom oli go blong faet long hem. Trifala ya oli winim king blong Moab ya from fasin blong Jehosafat blong holemstrong long Jeova. Biaen, king blong Siria i mekem plan blong go faet long ol man Isrel we olgeta ya oli no save nating. Be, Elisa i talemaot plan blong ol man Siria ya long king blong Isrel. King blong Siria i kros tumas ale hem i sanem “wan bigfala kampani blong ol soldia blong hem, wetem ol hos mo ol kat blong faet,” oli go blong holem Elisa. (2 King 6:14) Elisa i mekem tu merikel mo i sanem ol man Siria oli gobak long pis. Nao biaen, King Benadad blong Siria i tekem ol soldia blong hem oli kam hivap raon long taon ya Sameria, oli blokem ol man blong taon ya oli stap insaed. From samting ya, kakae blong ol man long taon ya i finis we i finis olgeta, be Elisa i talem se taon ya bambae i gat kakae bakegen.

Sam taem biaen, Elisa i go long taon ya Damaskes. Long taem ya King Benadad i sik mo hem i sanem Hasael i go long profet Elisa blong faenemaot sipos sik blong hem bambae i finis no nogat. Elisa i talem long Hasael se king ya bambae i ded mo se Hasael bambae i tekem ples blong hem. Long nekis dei, Hasael i kavremap fes blong king wetem wan “blangket” we i wetwet, mo i holemtaet blangket ya blong king i no moa save pulum win, nao hem i ded. Biaen Hasael i tekem ples blong hem, i kam king blong Siria. (2 King 8:15) Boe blong Jehosafat hemia Jehoram i kam king long Juda mo biaen boe blong Jehoram hemia Ahasia i kam king long ples blong papa blong hem.​—Lukluk bokis ya “Ol King blong Juda mo blong Isrel.”

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

2:​9, NW​—?From wanem Elisa i askem long Elaeja blong i givim “tu haf” blong paoa blong hem? Blong Elisa i save mekem wok olsem wan profet long Isrel, hem i nidim semfala paoa ya we Elaeja i gat. Paoa ya i save givhan long hem blong gat strong tingting mo no fraet. Taem Elisa i luksave samting ya, hem i askem tu haf blong paoa blong Elaeja. Elaeja nao i jusumaot Elisa blong i tekem ples blong hem. Elisa i stap folem Elaeja blong sikis yia mekem se hem i luk Elaeja olsem papa blong hem long saed blong spirit. Elisa i olsem fasbon pikinini blong Elaeja long saed blong spirit. (1 King 19:​19-21; 2 King 2:12) Ale, olsem we wan fasbon pikinini i kasem tu haf blong ol samting blong papa blong hem, Elisa tu i askem blong kasem tu haf blong ol samting blong papa blong hem long saed blong spirit hemia Elaeja.

2:11​—?Wanem “heven” ya we ‘waelwin i tekem Elaeja i go antap long hem’? Hemia i no ples ya farawe long yunives mo tu hem i no ples blong ol spirit man we God mo ol enjel blong hem oli stap long hem, nogat. (Dutronome 4:19; Ol Sam 11:4; Matiu 6:9; 18:10) “Heven” ya we Elaeja i go long hem hemia skae. (Ol Sam 78:26; Matiu 6:26) Kat blong faet we ol hos i pulum i ron i kam pas nao wantaem nomo i tekemaot Elaeja i karem hem i go long wan narafala ples long wol ya nomo, mo hem i gohed blong laef long ples ya blong smoltaem. Ol yia i pas, ale, Elaeja i sanem wan leta i kam long king blong Juda, Jehoram.​—2 Kronikel 21:​1, 12-15.

5:​15, 16​—?From wanem Elisa i no wantem tekem presen blong Neman? Elisa i no wantem karem presen ya from hem i luksave se merikel ya we hem i mekem long bodi blong Neman i kamaot long paoa blong Jeova be i no paoa blong hem. Yes Elisa i no wantem nating blong yusum paoa ya we God i givim long hem blong kasem mane no wan nara samting, nogat. Ol trufala man blong God tede oli no mekem wok blong Jeova from we oli wantem nomo blong kasem samting. Oli traehad blong folem advaes blong Jisas se: “Paoa ya, yufala i kasem we yufala i no pem, mo yufala i mas yusum, we oli no pem yufala from.”​—Matiu 10:8.

5:​18, 19​—?Neman i askem blong God i fogivim hem from we hem i mas joen long giaman wosip? King blong ol man Siria i olfala mo i no save wokbaot strong taswe hem i nidim we Neman i givhan long hem blong wokbaot. Taem king ya i bodaon blong mekem wosip long god blong hem Rimon, Neman tu i bodaon wetem hem. Be, Neman i mekem olsem jes blong givhan long king nomo blong i no foldaon, be i no se hem tu i mekem wosip, nogat. Neman i askem Jeova blong fogivim hem taem hem i stap mekem wok ya blong hem blong givhan long king. Elisa i agri long wanem we Neman i talem ale hem i talem long Neman se: “Yu no wari, yu go, we tingting blong yu i stap gud.”

Ol Lesen Blong Yumi:

1:​13, 14. Fasin ya blong lanem samting folem wanem we yumi luk we i bin hapen mo gat tingting daon, i save sevem laef blong yumi.

2:​2, 4, 6. Nating se Elisa i bin wok sikis yia finis wetem Elaeja be Elisa i no wantem lego Elaeja nating. Hemia wan gudfala eksampol blong fasin ya blong stap tru long Jeova mo blong frengud wetem narafala.​—Ol Proveb 18:24.

2:​23, 24. Stamba risen we i pulum ol yangfala ya blong jikim Elisa hemia from we Elisa, we i bolhed, i werem kot blong profet Elaeja. Ol pikinini ya oli save se Elisa i man blong wok blong Jeova be oli no wantem hem i stap klosap long olgeta. Oli wantem we Elisa i gohed blong wokbaot i go long Betel no maet oli wantem we hem i go antap long heven olsem Elaeja i bin mekem. I luk olsem se ol pikinini ya oli gat semfala tingting olsem papa mama blong olgeta we olgeta ya tu oli agensem ol profet blong Jeova. !Taswe i impoten tumas we ol papa mo mama oli tijim gud ol pikinini blong olgeta blong oli soem respek long olgeta we Jeova i jusumaot olgeta blong mekem wok blong Hem!

3:​14, 18, 24. Oltaem ol promes blong Jeova oli stap kamtru.

3:22. Long eli moning, taem san i girap i saen long wota ya, i mekem se wota ya i luk olsem blad. Maet i olsem from we graon ya we oli jes digim ol hol wota ya long hem, hemia red graon. Jeova i save yusum ol samting raonabaot long yumi blong mekem ol stamba tingting blong hem oli kamtru.

4:​8-11. Wan woman Sunem i singaot Elisa i kam kakae long haos blong hem from hem i luksave se Elisa i ‘wan tabu man blong God.’ Yumi save mekem olsem tu long ol man blong Jeova we oli holemstrong long bilif.

5:3. Smol gel Isrel i bilif se God i naf blong mekem ol merikel. Hem i gat strong tingting tu blong talemaot bilif blong hem. Yufala ol yangfala, yufala tu, yufala i save mekem i sem mak taem yufala i traehad blong mekem bilif blong yufala i strong long ol promes blong God mo traehad blong no fraet blong talemaot ol trutok ya long ol tija mo fren blong yufala long skul.

5:​9-19. Eksampol blong Neman i soem se wan man we i flas i save lanem blong gat tingting daon.​—1 Pita 5:5.

5:​20-27. !Man we i wantem haedem rabis fasin blong hem bambae i kasem rabis frut from! Taem yumi tingbaot se wan man i save harem nogud mo i save kasem trabol sipos hem i mekem wok blong Jeova be long semtaem i stap mekem ol rabis fasin, samting ya i save halpem yumi blong no folem fasin ya blong gat dabol laef.

OL MAN ISREL MO JUDA OLI GO WOK SLEF LONG WAN NARAFALA KANTRI

(2 King 9:​1- 25:30)

Jeova i jusumaot Jehu olsem king blong ol man Isrel. Kwiktaem nomo hem i go kilim i ded olgeta famle blong king Ehab we oli laef yet i stap. Jehu i ‘waepemaot gud rabis fasin ya long Isrel, we ol man oli stap mekem wosip long Bal.’ (2 King 10:28) Taem Atalia, mama blong King Ahasia i harem se King Jehu i kilim Ahasia i ded, “hem i talem long ol soldia blong hem blong oli go holem ol smol bubu blong hem, wetem ol narafala laen blong ol king blong Juda bifo, oli kilim olgeta evriwan oli ded” mo Atalia i putumap hem wan i kwin blong Judia. (2 King 11:1) Pikinini boe blong Ahasia, nem blong hem Joas, hem nomo i no ded. Joas i stap haed gogo kasem sikis yia mo biaen hem i kam king long Juda. Oltaem Joas i stap mekem ol samting we oli stret long ae blong Jeova from we Hae Pris ya Jehoeada i stap tijim hem.

Olgeta king we oli rul long Isrel afta we King Jehu i ded, oli mekem ol samting we i no stret long ae blong Jeova. Long taem we smol bubu blong King Jehu i stap rul, Elisa i kasem wan sik we biaen hem i ded from. Namba fo king blong Judia we i kam biaen long King Joas, nem blong hem Ahas, mo Ahas ‘i stap mekem ol samting we Jeova i no glad long hem nating.’ (2 King 16:​1, 2) Be, pikinini blong Ahas, nem blong hem Hesekia, i soem se hem i wan king we i ‘putum tingting blong hem i stap strong long Jeova.’ (2 King 17:20; 18:6) Long yia 740 B.K.T., king blong Asiria, nem blong hem Salmanesa, i ‘winim taon ya Sameria, mo i karemaot ol man Isrel oli go wok slef long kantri blong hem.’ Long taem ya Hesekia i rul long Juda mo Hosea i rul long Isrel. (2 King 17:6) Nao, ol man blong ol narafala kantri oli kam stap long Isrel mo oli statem skul blong ol man Sameria.

Long ol seven king ya blong Juda we oli kam biaen long Hesekia, i gat Josaea nomo we i tekem aksin blong karemaot ol ples blong mekem giaman wosip. Mo biaen, long yia 607 B.K.T., ol man Babilonia oli winim Jerusalem mo “oli karemaot ol man Juda oli gowe long kantri blong olgeta, oli go wok slef long Babilon.”​—2 King 25:21.

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

13:​20, 21​—?Merikel ya i sapotem fasin ya blong ona long ol dedman? Nogat. Baebol i no talem se ol man oli bin ona long ol bun blong Elisa. Paoa blong Jeova nao i mekem merikel ya mo i sem mak taem Elisa i laef yet, paoa blong Jeova nao i bin givhan long hem blong mekem ol merikel.

15:​1-6​—?From wanem Jeova i mekem se Usia i kasem wan rabis sik long skin blong hem? “Be taem we King Usia i stap kam strong moa olsem, samting ya i mekem hem i kam praod tumas, nao . . . hem i no moa obei long [Hae God]. Hem i girap, i go insaed long haos blong Hae God blong bonem insens long Olta ya blong Bonem Insens long ples ya.” Taem ol pris oli “folem hem blong blokem hem” mo oli tok long hem blong i ‘aot long ples ya blong bonem insens,’ hem i kros tumas long ol pris ya, nao wantaem nomo wan rabis sik blong skin i kamaot long fes blong hem.​—2 Kronikel 26:​16-20.

18:​19-21, 25​—?Olsem wanem? ?Hesekia i mekem wan kontrak wetem ol man Ijip? Nogat. Tok we haeman ya Rabsake i talem i giaman nomo, mo tu hem i giaman taem hem i talem se hem i kam long ples ya from we ‘Jeova nao i singaot hem.’ King Hesekia i dipen fulwan long Jeova.

Ol Lesen Blong Yumi:

9:​7, 26. Strong panis ya we famle blong Ehab i kasem i soemaot se Jeova i no laekem we i no laekem nating giaman wosip mo fasin ya blong kilim man we i no mekem fasin nogud.

9:20. Ol man oli save Jehu from we hem i kam long wan kat we i spid we i spid mo samting ya i soemaot we Jehu i gat strong tingting blong mekem ol samting we Jeova i askem hem blong mekem. ?Ol man oli save yu olsem wan man we i wok strong long wok blong prij?​—2 Timoti 4:2.

9:​36, 37; 10:17; 13:​18, 19, 25; 14:25; 19:​20, 32-36; 20:​16, 17; 24:13. Yumi save sua se ‘oltaem, tok ya we i kamaot long maot blong Jeova bambae i mekem samting we Jeova i wantem.’​—Aesea 55:​10, 11.

10:15. Jonadab i agri wetem fulhat blong hem blong jam long kat wetem Jehu. Sem mak tede, “bigfala hip blong ol man” i glad nomo blong sapotem Jisas Kraes, we i olsem Jehu long taem blong yumi, mo ol man blong hem we tabu spirit i makemaot olgeta.​—Revelesen 7:9.

10:​30, 31. Nating se biaen Jehu i mekem wan samting we i nogud, be Jeova i soemaot se hem i tingbaot ol wok we Jehu i bin mekem. Yes, ‘God i stap mekem i stret nomo. Mo hem i no save fogetem ol wok ya we yumi mekem.’​—Hibrus 6:10.

13:​14-19. Smol bubu blong Jehu we nem blong hem Jehoas, i winim sam faet nomo agensem ol man Siria from we hem i kilim graon wetem ol ara blong hem tri taem nomo. Jeova i wantem we yumi wok strong wetem fulhat blong yumi long wok we Hem i givim long yumi.

20:​2-6. Jeova i man ya we i stap “harem prea.”​—Ol Sam 65:​2NW.

24:​3, 4. Jeova “i no save fogivim” ol man Juda from we Manase i kilim plante man oli ded. Jeova i luk blad blong ol gudfala man se i tabu. Yumi save sua se Jeova bambae i panisim ol man we oli kilim i ded ol gudfala man. Bambae hem i mekem olsem taem hem i spolem olgeta rabis man.​—Ol Sam 37:​9-11; 145:20.

Hem i Stret Long Yumi

Buk blong Seken King i tokbaot Jeova olsem Man we i stap mekem ol promes blong hem oli kamtru. Wok slef ya blong ol man blong tufala kantri ya, fastaem Isrel mo biaen Juda, oli mekem yumi tingting strong olsem wanem profet tok ya long saed blong jajmen long buk blong Dutronome 28:15–29:28 i kamtru. Seken King i tokbaot Elisa olsem wan profet we i gat strong tingting blong leftemap nem blong Jeova mo sapotem trufala wosip. Mo tu, buk ya i tokbaot Hesekia mo Josaea olsem ol king we oli gat tingting daon mo oli gat respek long Loa blong God.

Taem yumi tingting gud long ol fasin blong ol king, ol profet mo ol narafala man we buk blong Seken King i tokbaot olgeta, bambae yumi lanem plante samting we i save givhan long yumi blong luksave samting we yumi mas mekem mo we yumi no mas mekem. (Rom 15:4; 1 Korin 10:11) Yes, “tok blong God i wan samting we i laef, mo i stap wok.”​—Hibrus 4:12.

[Futnot]

^ B.K.T. i minim Bifo Kristin Taem.

[Bokis/Foto blong pija long pej 10]

OL MERIKEL BLONG ELISA

1. Wota blong Jodan Reva i seraot long tu haf.​—2 King 2:14

2. Wota ya blong Jeriko we i nogud i kam klin bakegen.​—2 King 2:​19-22

3. Tu woman bea i kilim ol stronghed yangfala.​—2 King 2:​23, 24

4. Ol soldia oli gat wota blong dring.​—2 King 3:​16-26

5. Wan wido i kasem gudfala oel.​—2 King 4:​1-7

6. Wan woman Sunem we bifo i no save gat pikinini i bonem wan pikinini boe.​—2 King 4:​8-17

7. Wan pikinini i laef bakegen long ded.​—2 King 4:​18-37

8. Wan supsup we gat posen long hem i kam wan gudfala supsup.​—2 King 4:​38-41

9. Hem i fidim wan handred man long twanti bred nomo.​—2 King 4:​42-44

10. Neman i kam klin bakegen long rabis sik ya blong hem.​—2 King 5:​1-14

11. Gehasi i kasem sik blong Neman.​—2 King 5:​24-27

12. Wan akis we i bin draon long wota i flot i kam antap bakegen.​—2 King 6:​5-7

13. Man we i wok blong profet i luk kampani blong ol enjel wetem ol kat blong faet blong olgeta.​—2 King 6:​15-17

14. Ol ami blong Siria oli kam blaen.​—2 King 6:18

15. Ol ami blong Siria oli save lukluk bakegen.​—2 King 6:​19-23

16. Wan dedman i laef bakegen.​—2 King 13:​20, 21

[Map/Foto blong pija long pej 12]

OL KING BLONG JUDA MO BLONG ISREL

Sol/Deved/Solomon: 1117/1077/1037 B.K.T.  *

OL KING YIA (B.K.T.) OL KING

BLONG JUDA BLONG ISREL

Rehoboam ․․․․․․ 997 ․․․․․․ Jeroboam

Abia/Asa ․․․․ 980/978 ․․․․

․․ 976/975/952 ․․ Nadab/Bahasa/Elaha

․․ 951/951/951 ․․ Simri/Omri/Tibni

․․․․․․ 940 ․․․․․․ Ehab

Jehosafat ․․․․․․ 937 ․․․․․․

․․․․ 920/917 ․․․․ Ahasia/Jehoram

Joram ․․․․․․ 913 ․․․․․․

Ahasia ․․․․․․ 906 ․․․․․․

(Atalia) ․․․․․․ 905 ․․․․․․ Jehu

Joas ․․․․․․ 898 ․․․․․․

․․․․ 876/859 ․․․․ Jehoahas/Jehoas

Amajia ․․․․․․ 858 ․․․․․․

․․․․․․ 844 ․․․․․․ Jeroboam 2

Asaria (Usia) ․․․․․․ 829 ․․․․․․

․․ 803/791/791 ․․ Sekaraea/Salum/Menahem

․․ 780/778 ․․ Pekahia/Peka

Jotam/Ahas ․․․․ 777/762 ․․․․

․․․․․․ 758 ․․․․․․ Hosea

Hesekia ․․․․․․ 746 ․․․․․․

․․․․․․ 740 ․․․․․․ Asiria i tekova long Sameria

Manase/Amon/Josaea ․․ 716/661/659 ․․

Joahas/Jehoeakim ․․․․․․ 628/628 ․․․․․․

Jehoeakin/Jedekia ․․․․․․ 618/617 ․․․․․․

Jerusalem i lus ․․․․․․ 607 ․․․․․․

[Futnot]

^ Ol namba ya i minim raonabaot yia we ol king ya oli stat rul.

[Tok blong pija long pej 8, 9]

Neman i mekem tingting blong hem i stap daon nao paoa blong Jeova i mekem hem i kamgud bakegen

[Tok blong pija long pej 8, 9]

?Wanem i hapen long Elisa taem ‘waelwin i kam tekemaot hem i go antap’?