Papa Mama​—?Yu Yu Wantem We Pikinini Blong Yu i Gat Wanem Kaen Fiuja?

“Yufala ol gel wetem ol boe, . . . yufala i mas . . . presem nem blong [Jeova].”—OL SAM 148:​12, 13.

1. ?Wanem ol wari we papa mama i gat long saed blong pikinini blong olgeta?

 EVRI papa mama i wari bigwan long saed blong fiuja blong ol pikinini blong olgeta. Stat long taem we wan bebi i bon, no maet bifo we hem i bon, papa mama i stat wari long hem. ?Bambae hem i sik no i helti? ?Bambae hem i grugud no bambae i handikap? Ale, afta we bebi i bon mo i stat gruap, i gat sam narafala samting bakegen we ol papa mama oli wari long hem. Yes, ol papa mama oli wantem se pikinini blong olgeta i gat wan gudfala laef.​—1 Samuel 1:​11, 27, 28; Ol Sam 127:​3-5.

2. ?From wanem plante papa mama oli wantem tumas we ol pikinini blong olgeta oli gat wan gudfala laef taem oli bigman?

² Be long wol tede, i hadwok long ol papa mama blong givim wan gudfala laef long ol pikinini blong olgeta. Plante papa mama oli gotru long ol hadtaem maet from ol wo, ol jenis we oli kamaot from ol problem blong politik, hadtaem blong kasem mane, sam bigfala trabol we i spolem bodi no filing blong olgeta, no nara samting olsem. Taswe i stret nomo we ol papa mama ya oli wantem tumas se ol pikinini blong olgeta i no gotru long ol semfala trabol ya. Long ol kantri we oli gat mane, maet sam papa mama oli luk we ol boe mo gel blong ol fren mo famle blong olgeta oli stap kasem gudfala wok, mo i luk olsem se oli win gud long laef blong olgeta. Ale, from samting ya, maet oli harem se oli mas traem evri rod we i stap blong meksua se ol pikinini blong olgeta tu bambae oli gat wan laef we i gud taem oli kam bigman.​—Prija 3:13.

Jusum Wan Laef We i Gud

3. ?Ol Kristin oli jusum wanem?

³ From we ol Kristin oli biaenem Jisas Kraes, oli jusum blong givim laef blong olgeta i go long Jeova. Oli tinghevi long tok ya blong Jisas se: “Man we i wantem kam biaen long mi, hem i mas blokem ol samting we hem nomo i wantem, mo evri dei hem i mas karem [“pos,” NW ] blong hem, i biaen long mi.” (Luk 9:23; 14:27) Yes, wan Kristin i wan man we i no moa laef blong mekem samting we hem nomo i wantem. Be hemia i no min se Kristin i mas puaman  mo i no gat raet blong harem gud long laef. Defren olgeta, laef blong wan Kristin i hapi mo hem i haremgud from we hem i gat fasin blong givim. Jisas i talem se: “Man we i stap givim presen i go, hem i save harem gud moa, i winim man we i stap kasem presen blong hem.”​—Ol Wok 20:35.

4. ?Jisas i pulum ol man blong hem blong mekem wanem?

⁴ Ol man long taem blong Jisas oli gat wan laef we i rili had. Oli wokhad blong kasem samting we oli nidim blong laef, be tu oli stap safa aninit long rul blong ol man Rom mo baden we ol lida blong skul long taem blong olgeta oli putum long olgeta. (Matiu 23:​2-4) Nating se i olsem, plante man we oli harem nius long saed blong Jisas, oli lego ol samting we olgeta nomo oli wantem, maet wok blong olgeta tu, mo oli biaenem Jisas. (Matiu 4:​18-22; 9:9; Kolosi 4:14) ?Olsem wanem? ?Ol disaepol ya oli no tingting gud taem oli mekem olsem? ?Oli spolem fiuja laef blong olgeta? Makemgud ol tok ya blong Jisas: “Man we i lego haos blong hem, no brata no sista blong hem, no papa no mama blong hem, no pikinini blong hem, no graon blong hem from we hem i man blong mi, hem bambae i no save sot long ol samting ya. Bambae hem i save kasem ol samting ya wan handred taem antap bakegen, mo bambae hem i gat laef we i no save finis.” (Matiu 19:29) Jisas i mekem ol man blong hem oli suagud se Papa long heven i savegud ol samting we oli nidim. Taswe hem i pulum olgeta blong mekem olsem: “Fastaem yufala i mas lukaot gud blong obei long God we i King blong yufala, mo blong folem ol stret fasin blong hem. Nao biaen hem i save givim olgeta samting ya tu long yufala.”​—Matiu 6:​31-33.

5. ?Sam papa mama oli tingting olsem wanem long saed blong tok blong Jisas se bambae God i lukaot long ol man blong hem?

⁵ Sem samting i stap hapen tede. Jeova i save samting we yumi nidim, mo olgeta we oli putum Kingdom long fasples long laef blong olgeta, antap moa olgeta we oli mekem wok blong God fultaem, oli save sua se bambae hem i kea long olgeta. (Malakae 3:​6, 16; 1 Pita 5:7) Be sam papa mama oli gat tu tingting long saed ya. Long wan saed, oli wantem we ol pikinini blong olgeta oli mekem wok blong Jeova, maet oli wok fultaem long wok ya. Be long narasaed, taem oli luk se i hadwok blong faenem wok mo mane long wol tede, oli ting se i impoten tumas we ol yangfala blong olgeta oli skulgud fastaem. Long rod ya, bambae oli gat pepa no save blong kasem wan gudfala wok no blong rerem olgeta sipos oli nidim blong wok samtaem biaen. Ol papa mama ya oli tingting se, blong pikinini blong olgeta i skulgud, hem i mas kasem hae edukesen.

Rerem Fiuja

6. ?Yumi minim wanem taem yumi tokbaot “hae edukesen”?

⁶ Edukesen long wan kantri i defren long narafala kantri. Long Yunaeted Stet, ol skul blong gavman oli givim janis long wanwan pikinini blong finisim praemari mo sekendri skul (hemia klas 1 kasem 12). Afta long hemia, wanwan studen i save jus sipos hem i wantem gohed blong skul long yunivesiti blong fo moa yia bakegen. Long rod ya hem i save kasem pepa (we oli kolem bachelor’s degree), no sipos hem i kasem pepa ya finis, hem i save jus blong skul moa, maet blong kam dokta, loea, no enjinia. Edukesen ya we yunivesiti i givim, hemia nao we yumi wantem tokbaot taem yumi talem “hae edukesen.” Be i gat sam narafala skul tu we oli trenem studen long wan wok, maet oli givim sotfala kos nomo blong studen i lanem wan wok no bisnes, nao i givim setifiket no diploma long studen ya.

7. ?Ol studen long sekendri skul oli fesem wanem samting?

⁷ Fasin we plante sekendri skul oli mekem tede, hemia blong rerem ol yangfala blong oli kasem hae edukesen. Blong mekem olsem, oli tijim yangfala blong kasem plante save nao yangfala i save kasem hae mak we hem i naf blong go long yunivesiti. Ol skul ya oli no rili lanem yangfala long wan wok. Tede, ol studen blong sekendri skul oli kasem plante toktok long ol tija, ol narafala studen, mo ol advaesa, blong pulum olgeta blong go long ol beswan yunivesiti. Long yunivesiti nao oli hop blong kasem pepa ya, no digri, we bambae i openem rod blong oli kasem ol gudfala wok wetem gudfala pei.

8. ?Wanem jus we ol Kristin papa mama oli mas mekem?

⁸ ?Ale, ol Kristin papa mama oli mas mekem wanem? Oli mas wantem se pikinini blong olgeta i skulgud mo i lanem wan wok we bambae i halpem hem blong lukaot long hem wan taem hem i bigwan. (Ol Proveb 22:29) ?Be i stret sipos oli letem ol pikinini blong olgeta oli folem tingting blong wol ya we i pulum man blong winim narafala blong kasem bigfala mane mo win gud long laef? ?Long ol toktok mo eksampol blong yu, yu yu pulum  pikinini blong yu blong traem kasem wanem mak? Sam papa mama oli wokhad mo oli sevem mane blong sanem pikinini blong olgeta blong kasem hae edukesen ya. Sam papa mama oli rere blong kaon long narafala man, from we oli wantem we pikinini blong olgeta i skul olsem. Be yumi mas save se wan desisen olsem, bambae i mekem yumi lus long plante rod, i no long saed blong mane nomo. ?Wanem samting we maet yumi lusum taem yumi traem kasem hae edukesen tede?​—Luk 14:​28-33.

Samting We Yumi Lusum Long Hae Edukesen

9. ?Yumi save talem wanem long saed blong praes blong hae edukesen tede?

⁹ Taem yumi tokbaot samting we yumi lusum, ating plante taem yumi tingbaot mane we yumi spenem long wan samting. Long sam kantri, gavman nao i pem hae edukesen, ale ol studen we oli naf blong kasem edukesen ya oli no nid blong pem skul fi. Be long plante ples, praes blong hae edukesen i antap bigwan mo i stap go antap yet. Wan haf insaed long niuspepa ya New York Times, i talem se: “Bifo, ol man oli tingbaot hae edukesen olsem wan doa we i lidim yangfala i go long gudfala wok. Be naoia, [hae edukesen] i stap olsem pruf se man i rij.” Ol tok ya oli soemaot se naoia ol man we oli rij mo we oli gat haenem nomo, oli save kasem hae edukesen. Ol man olsem nao, oli putum pikinini blong olgeta long hae edukesen blong meksua se ol pikinini ya tu oli save kam rij mo holem wan hae posisen long wol. ?I stret we ol Kristin papa mama oli pusum ol pikinini blong olgeta blong kasem mak olsem?​—Filipae 3:​7, 8; Jemes 4:4.

10. ?Olsem wanem hae edukesen i joen wetem traehad we ol man oli stap mekem blong mekem wol i kamgud moa?

¹⁰ Nating se long sam kantri, gavman nao i sponsarem hae edukesen blong ol yangfala, be maet gavman i askem sam samting from. Olsem ripot ya we i kamaot long niuspepa The Wall Street Journal, i talem se long wan kantri blong Saotis Esia, gavman i gat “ol skul we oli pusum ol yangfala we oli gat hed blong kasem mak we i hae we i hae olgeta.” Ol mak ya we i hae we i hae, hemia se oli kasem wan ples long ol top skul blong wol, olsem Oxford University mo University of Cambridge long Inglan, no Ivy League skul blong Yunaeted Stet, no sam narafala hae skul olsem. ?From wanem gavman ya i pusum ol yangfala i go kasem ol hae level long skul? Semfala ripot ya nomo i talem se hemia “blong leftemap ekonomi blong kantri.” Taswe, maet edukesen ya i fri, be afta, ol studen oli mas wok ful laef blong olgeta blong leftemap ekonomi blong kantri blong olgeta. Hemia wan fasin blong laef we ol man blong wol oli wantem kasem, be ?hemia wanem we ol Kristin papa mama oli wantem se pikinini blong olgeta i kasem?​—Jon 15:19; 1 Jon 2:​15-17.

11. ?Ol stadi we man i mekem oli soemaot wanem long saed blong fasin blong drong mo seks long ol yunivesiti?

¹¹ Wan narafala samting blong tingbaot, hemia laef long ol yunivesiti. Plante long ol yangfala we oli slip long ol yunivesiti oli gat wan laef we i no stret. I gat fasin blong drong, ol drag, seks, fasin blong giaman mo stil, mo i gat sam yangfala oli traem pulum ol narafala blong oli kam memba blong sam grup blong olgeta, be i gat plante rabis fasin insaed long ol grup ya. Tingbaot fasin blong drong. Niuspepa ya New Scientist i tokbaot fasin blong ol yangfala blong dring gogo oli lusum hed, i se, long Yunaeted Stet, “klosap 44 pesen blong [ol studen we oli stap skul long ol yunivesiti] oli stap dring gogo oli lusum hed mo oli mekem fasin ya ating wan taem evri tu wik.” Sem fasin ya i stap long ol yangfala blong Ostrelia, Inglan, Rasia, mo sam narafala kantri bakegen. Ale tingbaot fasin blong slip olbaot. Plante yangfala we oli skul oli gat wan boefren no gelfren blong wan naet nomo. Niuspepa ya Newsweek i talem se hemia i minim “pleplei long saed blong seks, maet hem i fasin blong kis no fasin blong slip tugeta, bitwin wan boe mo wan gel we biaen maet tufala i no moa  fren nating long tufala.” Ol stadi oli soem se samwe long 60 kasem 80 pesen blong ol studen oli joen long fasin ya. Wan man we i mekem stadi ya i talem se: “Long tingting blong ol man, sipos yu yu wan studen blong yunivesiti i stret nomo we yu mekem fasin ya.”​—1 Korin 5:11; 6:​9, 10.

12. ?Wanem samting i save mekem laef blong wan studen blong yunivesiti i hevi?

¹² Antap long ol nogud fasin ya we yangfala i stap fesem evri dei, hem i gat plante wok mo eksam we oli mekem i hevi long hem. Sipos ol studen oli wantem winim eksam blong olgeta, oli mas stadi plante mo oli mas mekem homwok blong olgeta. Mo tu, samfala maet oli tekem wan smol wok semtaem we oli stap skul. Studen bambae i mas spenem plante taem mo paoa blong hem blong mekem olgeta samting ya. ?Ale, olsem wanem nao long ol wok long saed blong spirit? ?Taem olgeta samting ya oli kam hevi long yangfala, weswan long ol samting ya we bambae hem i lego? ?Kingdom bambae i stap yet long fasples, no bambae hem i putum i go long las ples? (Matiu 6:33) Baebol i pulum ol Kristin se: “Yufala i mas lukaot gud long ol fasin blong yufala. Bambae yufala i no mekem fasin blong man we i no gat hed. Yufala i mas mekem fasin blong man we i waes. Yufala i mas yusum evri janis we yufala i kasem blong mekem ol gudfala wok, from we naoia, ol fasin nogud oli gat paoa.” (Efesas 5:​15, 16) !Sori tumas we samfala oli lego trutok from we oli letem ol wok blong skul i tekem olgeta taem mo paoa blong olgeta, no from we oli mekem ol nogud fasin we Baebol i no agri long hem!

13. ?Wanem ol kwestin we ol Kristin papa mama oli mas tingbaot?

 ¹³ I tru se nogud fasin long saed blong seks, stronghed fasin, mo ol traem blong laef, oli no stap long yunivesiti nomo. Be ol yangfala blong wol oli ting se ol fasin ya oli nating nomo, mo oli olsem ol samting blong laef we oli mas lanem. ?Sipos Kristin papa mama i save se laef long yunivesiti i olsem wanem, be i gohed yet blong sanem yangfala i go long wan ples olsem blong fo yia no maet longtaem moa, hemia i stret? (Ol Proveb 22:3; 2 Timoti 2:22) ?I stret blong ting se edukesen we yangfala bambae i kasem long yunivesiti i impoten tumas nao yu no kea wanem traem we yangfala i save fesem? Mo nara samting tu we i impoten blong tingbaot se, ?Yunivesiti bambae i tijim yangfala se wanem nao i mas kam fastaem long laef blong hem? * (Filipae 1:10; 1 Tesalonaeka 5:21) Ol papa mama oli mas tinghevi long ol kwestin ya mo oli mas prea from. Mo tu, oli mas tingbaot trabol we i save kamaot sipos oli mas mekem desisen blong sanem pikinini i go skul long wan narafala taon no narafala kantri.

?Wanem Narafala Jus We Yumi Save Mekem?

14, 15. (a) ?Nomata wanem tingting we plante man oli gat, wanem advaes blong Baebol we i stret long yumi tede? (b) ?Wanem ol kwestin we ol yangfala oli save askem long olgeta wan?

¹⁴ Tede, plante man oli ting se wan yangfala i save gat wan gudfala laef nomo sipos hem i kasem edukesen long yunivesiti. Be ol Kristin oli no folem tingting we ol man oli ting se i beswan, oli folem advaes we Tok blong God i givim se: “Yufala i no mas letem fasin blong yufala i kam olsem fasin blong ol man long wol. Yufala i mas letem God i jenisim tingting blong yufala, blong mekem tingting blong yufala i niuwan olgeta. Nao bambae yufala i save jusumaot ol fasin we God i wantem, wanem i gud, mo wanem hem i glad long hem, mo wanem i stret gud blong mekem.” (Rom 12:2) ?Wanem samting we God i wantem ol man blong hem​—ol yangfala mo ol olfala—​blong mekem long taem naoia we hem i las dei? Pol i talem long Timoti se: “Nomata wanem samting i kamtru long laef blong yu, be tingting blong yu i mas klia gud. Sipos yu stap harem nogud, be yu mas mekem tingting blong yu i strong. Yu mas mekem wok ya blong talemaot gud nius blong Kraes, mo yu mas finisim olgeta wok ya we God i givim long yu blong mekem.” Ol tok ya oli stretgud long yumi tede.​—2 Timoti 4:5.

¹⁵ Bitim we yumi letem spirit blong wol ya i pulum yumi blong wantem ol sas samting, i gud we ‘tingting blong yumi i mas klia gud’​—i gud yumi no lusum rod long saed blong spirit. Sipos yu yu wan yangfala, askem long yu wan se: ‘?Mi mi stap traem bes blong mi blong mekem ‘wok ya we God i givim long mi,’ blong mi kam we mi mi naf blong stap olsem wan man blong God? ?Wanem plan we mi mi mekem blong “finisim” olgeta wok ya? ?Mi mi tingbaot blong mekem wok blong Jeova fultaem?’ Hemia sam kwestin we i no isi blong ansarem, antap moa, taem yu luk we ol narafala yangfala oli stap ronem samting we olgeta nomo i wantem, olsem “gudfala laef” we oli ting se bambae i lidim olgeta i go long wan gudfala fiuja. (Jeremaea 45:5) Taswe, ol Kristin papa mama oli waes sipos oli meksua se pikinini blong olgeta i gruap long medel blong ol man we oli tinghae long ol samting long saed blong spirit, mo se i kasem trening tu long saed ya.​—Ol Proveb 22:6; Prija 12:1; 2 Timoti 3:​14, 15.

16. ?Olsem wanem ol Kristin papa mama oli save meksua se pikinini blong olgeta i gruap wetem ol man we oli tinghae long ol samting long saed blong spirit?

¹⁶ Wan mama we i gat tri boe blong hem i wan fultaem paenia blong plante yia, nao fasbon blong trifala boe ya i talem se: “Mama i lukaotgud se mifala i kampani wetem ol gudfala fren. Mifala i no kampani wetem ol fren long skul be wetem ol man blong kongregesen nomo we oli gat ol gudfala fasin long saed blong spirit. Plante taem hem i invaetem ol man we oli wok fultaem blong Jeova oli kam long haos blong mifala​—olsem ol misinari, ol seket elda, olgeta we oli wok long Betel, mo ol paenia. Taem mifala i stap lesin long ol stori blong olgeta ya, mo mifala i luk we oli glad, samting ya i mekem we sloslo long hat blong mifala, mifala tu i wantem blong joen long wok blong Jeova fultaem.” !Mama ya i glad tumas blong luk we tede, trifala boe ya oli joen long fultaem wok! !I gat wan i stap wok long Betel, narawan i joen long Ministeriol Trening Skul, mo wan i paenia!

17. ?Ol papa mama oli save halpem pikinini blong olgeta olsem wanem taem oli mas jusum sabjek long skul no wok we oli wantem kasem? (Lukluk bokis long pej 29.)

¹⁷ Ol papa mama oli mas givhan long pikinini blong i gruap wetem ol man we oli tingbaot ol samting  long saed blong spirit, be tu,oli mas stat eli blong givim stret tingting long pikinini long saed blong wanem sabjek we hem i save jusum long skul no wanem wok we hem i save putum olsem mak blong hem. Wan yangfala man, we naoia hem i wok long Betel, i talem se: “Papa mama tugeta i bin paenia bifo we tufala i mared mo afta mared tu. Mo tufala i traem bes blong tufala blong givim tingting ya blong paenia long mifala evriwan long famle. Taem mifala i mas jusum sam sabjek long skul no mifala i mas mekem sam desisen we oli save gat paoa long fiuja blong mifala, oltaem nomo, tufala i pulum mifala blong jusum wanem we bambae i save givhan long mifala blong faenem wan wok we i haftaem nao mifala i save paenia.” I bitim we papa mama mo pikinini i jusum sam sabjek we i mekem se pikinini i mas go long yunivesiti, i moagud oli tingbaot sam kos we maet oli save halpem pikinini blong yusum laef blong hem long wok blong God. *

18. ?Wanem sam gudfala wok we maet ol yangfala oli save tingbaot?

¹⁸ Ol ripot oli soem se long plante kantri naoia, i nidim moa man we oli gat gudhan long wan wok, i bitim man we i gat pepa blong yunivesiti. Wan niuspepa (USA Today) i talem se, “long ol yia we oli kam, 70 pesen blong ol wokman bambae oli no nidim setifiket we oli kasem afta fo yia long yunivesiti, be bambae oli nidim nomo pepa we oli kasem long ol skul we gavman i fandem, no trening long sam narafala kos olsem.” Plante long ol skul ya oli givim sotfala kos long saed blong wok long ofis, mekanik, kompiuta, plaming, hea dresa, mo plante plante narafala wok no wanem we oli kolem tred, bakegen. ?Hemia ol gudfala wok ya? !Yes hemia ol nambawan wok! I tru se man we i mekem ol wok ya i no gat wan haenem no posisen, olsem we samfala oli wantem, be oli givhan long man blong kasem mane we hem i nidim mo i gat taem blong mekem wok ya we i rili gat mining, hemia wok blong Jeova.​—2 Tesalonaeka 3:8.

19. ?Wanem rod nao i sua blong karem glad mo mekem man i harem gud long laef?

¹⁹ Baebol i tok olsem se: “Yufala ol gel wetem ol boe, . . . yufala i mas presem [Jeova]. Yumi evriwan i mas presem nem blong Hae God. Nem blong hem i hae moa i winim ol narafala nem, mo paoa blong hem i kasem evri ples long heven mo long wol.” (Ol Sam 148:​12, 13) Taem yu skelem fultaem wok blong Jeova wetem ol posisen mo gudgudfala samting we wol ya i save givim, i sua se wok blong Jeova nomo i save mekem laef blong yu i gat mining mo yu harem gud. Tingbaot tok ya blong Baebol we i se: “Sipos Hae God i stap mekem i gud long man, fasin ya bambae i mekem man ya i kam rijman, mo hem i no save mekem man ya i trabol.”​—Ol Proveb 10:22.

[Ol Futnot]

?Yu Yu Save Eksplenem?

• ?Ol Kristin oli trastem se wanem samting nomo i save mekem se oli gat wan gudfala fiuja?

• ?Wanem ol traem we ol papa mama oli fesem taem oli tingbaot fiuja blong ol pikinini blong olgeta?

• ?Taem yumi tingbaot hae edukesen, i gud blong tingbaot wanem tu?

• ?Olsem wanem ol papa mama oli save halpem ol pikinini blong olgeta blong putum mak blong mekem wok blong Jeova?

[Kwestin]

[Bokis blong pija long pej 29]

?I Rili Impoten Blong Gat Hae Edukesen?

Plante man we oli go long yunivesiti oli ting se pepa we bambae oli kasem i save openem rod long olgeta blong oli kasem wok we pei blong hem i bigwan no holem wan wok we i save stap longtaem. Be ripot we ol gavman oli mekem, i soemaot se samting olsem 25 pesen nomo blong olgeta studen we oli go long yunivesiti, oli kasem digri no setifiket blong olgeta afta long sikis yia​—hemia wan smol namba tumas. ?Mo afta, olsem wanem? ?Digri ya i givhan long studen blong gat wan gudfala wok? I gud yumi luk wanem we sam man oli talem long saed ya.

“Man i no mas ting se jes from we hem i go skul long [yunivesiti blong] Harvard no Duke, ale bambae hem i save kasem gudfala wok mo bigfala pei wantaem nomo. Nogat. . . . Ol kampani oli no gat save long saed blong yangfala we i kam askem wok long olgeta. Maet wan pepa blong hae skul (olsem digri blong Ivy League Yunivesiti) i save mekem kampani i tinghae lelebet long yangfala. Be samting we kampani i wantem moa, hemia wanem wok we yangfala i save mekem. Hemia nao we i moa impoten.”​—Newsweek, Novemba 1, 1999.

“I tru se plante kampani tede, oli nidim we wokman i save sam samting we bifo oli no bin askem long ol wokman . . ., save we man i nidim blong mekem ol wok ya, hemia wanem we wan studen i lanem long sekendri skul​—save long saed blong matematik, save blong rid mo raet we man i save lanem go kasem Yia 9 long sekendri skul . . ., i no nid blong hem i go long yunivesiti . . . Ol studen oli no nid blong go long yunivesiti sipos oli wantem wan gudfala wok, be i impoten we oli gat save ya we studen i lanem taem hem i stap long sekendri skul.”​—American Educator, Spring 2004.

“Plante yunivesiti oli no rili rerem yangfala blong fesem trufala laef long wol ya mo blong wok long wol ya afta we oli finis skul. Plante moa yangfala naoia oli stap jusum blong go long ol skul we oli givim ol sotfala kos blong lanem wan wok. Stat long 1996 i go kasem 2000, namba blong ol yangfala we oli tekem kos long ol skul ya i kam antap long 48 pesen. . . . Taem samting ya i hapen, ol setifiket blong yunivesiti we man i pem bigfala mane blong winim mo i spenem plante taem blong kasem, oli no moa impoten tumas.”​—Time, Jenuware 24, 2005.

“U.S. Leba Dipatmen i ting se, long ol studen long yia 2005, klosap 1 long evri 3 studen we oli skul 4 yia long yunivesiti bambae oli no faenem wok we oli skul from.”​—The Futurist, Julae/Ogis 2000.

From ol samting ya, plante moa tija tede oli no moa agri fulwan se hae edukesen i rili impoten. Ripot long niuspepa ya Futurist i se: “Yumi stap tijim ol yangfala blong kasem wan rong mak long fiuja.” Defren olgeta, i gud yu tingbaot wanem we Baebol i talem long saed blong Jeova. Hem i se: “Mi mi Hae God, mi God blong yufala. Mi nao mi stap tijim yufala blong givhan long yufala, mo mi stap lidim yufala long ol rod we i stret blong yufala i folem. Sipos yufala i bin obei long ol tok blong mi, ol gudgudfala samting we mi mi save mekem long yufala, bambae oli save kam long yufala, olsem wan gudfala reva we i stap ron. Bambae mi save mekem we yufala i win oltaem nomo, olsem solwota we i stap brok long sanbij mo rif, we neva i save spel.”​—Aesea 48:​17, 18.

[Tok blong pija long pej 26]

Oli lego ol samting we olgeta nomo oli wantem nao oli biaenem Jisas

[Tok blong pija long pej 31]

Ol Kristin papa mama oli waes sipos oli meksua se pikinini blong olgeta i gruap wetem ol man we oli tinghae long ol samting long saed blong spirit