Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Nehemaea

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Nehemaea

Tok Blong Jeova i Wan Samting We i Laef

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Nehemaea

TWELEF yia i pas afta long ol stori we Esra i tokbaot long buk blong hem long Baebol, nao i no longtaem “toktok ya i kamtru blong oli bildim Jerusalem bakegen.” Taem toktok ya i kamtru, nao ol man oli save stat kaontem ol “seventi wik” we oli olsem saen blong yia go kasem taem we Mesaea i statem wok blong hem. (Daniel 9:​24-27) Buk blong Nehemaea i tokbaot histri blong ol man blong God long taem we oli stap bildim bakegen stonwol blong Jerusalem. Buk ya i tokbaot ol impoten samting we oli hapen long bitim 12 yia, stat long 456 B.K.T. * gogo kasem afta long 443 B.K.T.

Nehemaea we i raetem buk ya, i wok olsem distrikejen long taem ya. Hem i tokbaot olsem wanem trufala wosip i stanap bakegen taem man i tekem desisen blong wok strong mo i trastem Jeova God fulwan. Hem i soemaot klia olsem wanem Jeova i save lidim ol samting blong mekem se wanem we hem i wantem i kamtru. Hem i storebaot wan lida we i strong mo i no fraet. Ol stori we oli stap long buk blong Nehemaea oli tijim ol gudfala lesen long ol man blong God tede, from we “Tok blong God i wan samting we i laef, mo i stap wok.”​—Hibrus 4:12.

“OLGETA WOK BLONG BIGFALA STONWOL YA I FINIS”

(Nehemaea 1:1–6:19)

Nehemaea i stap long haos blong King Ataksekses Longimanus, long bigfala taon ya Susa. King ya i trastem hem mo i givim wok long hem. Nao Nehemaea i harem nius se ol manples blong hem oli ‘stap trabol tumas yet, mo ol man afsaed oli stap lukluk rabis long olgeta. Mo bigfala stonwol blong Jerusalem ya we i brokdaon bifo, i stap olsem nomo yet. Mo ol doa blong hem we olgeta oli bonem bifo, oli stap olsem nomo kam kasem naoia.’ Nius ya i mekem Nehemaea i trabol tumas long tingting blong hem. Hem i prea strong long God blong i givhan long hem. (Nehemaea 1:​3, 4) Ale, king i luksave se Nehemaea i harem nogud, mo i wokem rod blong Nehemaea i go long Jerusalem.

Afta we Nehemaea i kasem Jerusalem, hem i aot long naet i wokbaot i goraon long taon ya blong jekemap stonwol blong hem. Biaen hem i talemaot long ol man Jiu se plan blong hem i blong oli bildim bakegen stonwol ya. Wok ya i stat. Nao sam man oli girap agensem wok blong olgeta ya. Be Nehemaea i lidim gud ol man Isrel, hem i no wan man blong fraet, from samting ya “olgeta wok blong bigfala stonwol ya i finis.”​—Nehemaea 6:15.

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

1:1; 2:​1, NW​—?Long tufala vas ya, oli stat long sem yia blong kaontem ol yia go kasem “namba twanti yia”? Yes, hemia namba 20 yia blong rul blong King Ataksekses. Be fasin blong faswan vas blong kaontem ol yia ya i defren long fasin blong narafala vas. Ol pruf long histri oli soemaot se 475 B.K.T. hem i yia we Ataksekses i kam king. Ol man blong raetem buk long Babilon oli stap folem kastom ya blong kaontem yia blong rul blong ol king blong Pesia i stat long manis Naesan (hemia olsem Maj mo Eprel) i go kasem manis Naesan bakegen. Taswe oli kaontem faswan yia blong Ataksekses blong rul olsem king stat long manis Naesan long yia 474 B.K.T. Hemia i min se namba 20 yia blong rul blong Ataksekses we Nehemaea 2:1 i talem, i stat long manis Naesan long yia 455 B.K.T. Manis Kislef (Novemba/Disemba) we Nehemaea 1:1 i tokbaot hem i manis Kislef blong yia we i pas finis hemia yia 456 B.K.T. Nehemaea i talem se manis ya tu i stap insaed long namba 20 yia blong rul blong Ataksekses. Maet Nehemaea i talem olsemia from we hem i kaontem ol yia stat stret long taem we man ya i tekem wok blong King. Be maet Nehemaea i talem olsem from we hem i kaontem taem folem wanem we ol man Jiu tede oli kolem sivil yia, we i stat long manis Tisri, hemia samples long Septemba mo Oktoba. Nomata oli kaontem ol yia ya olsem wanem, i klia se oda ya we i talem se oli mas bildim bakegen stonwol blong Jerusalem i goaot long 455 B.K.T.

4:​17, 18​—?Olsem wanem ol man oli save wokem stonwol long wan han nomo? Hemia i no hadwok tumas long ol wokman we oli stap karem ol hevi samting. Taem oli putum hevi samting antap long hed no solda blong olgeta, i isi nao blong oli holem hevi samting ya long wan han, we long semtaem oli stap ‘holem samting blong faet long narafala han.’ Be, olgeta we oli wok antap long stonwol, we olgeta oli nidim tufala han long wok blong olgeta, oli “hangem naef blong faet long strap blong olgeta” mo semtaem oli stap wok. Ol man ya oli rere oltaem blong faet sipos ol enemi oli kam agensem olgeta.

5:7​—?From wanem Nehemaea i ‘tok long ol lida mo ol haeman’? Ol lida ya oli stap askem ol man Jiu we oli manples blong olgeta nomo, blong pem intres long lon we ol man ya oli mekem long olgeta. Hemia wan fasin we i agensem Loa we God i givim long Moses. (Levitikas 25:36; Dutronome 23:19) Antap long hemia, intres we oli stap askem i hae tumas. Sipos oli stap askem wan pesen long lon ya evri manis, hemia i min se intres we oli mas pem long wan yia i 12 pesen blong lon we oli bin tekem. (Nehemaea 5:​11, NW ) I no kaen nating blong askem kaon olsem long ol man we oli stap karem hevi baden finis from ol takis we oli mas pem mo from we oli sot long kakae. Nehemaea i yusum Loa blong God blong tok long ol lida mo haeman ya we oli rij. Hem i stretem olgeta mo i talemaot long klia ples wanem rong we oli stap mekem.

6:5​—Long taem bifo, taem man i sanem ol impoten leta oli mas fasem no putum long wan spesel bag. ?Ale, from wanem Sanbalat i sanem ‘wan leta we i no fasem,’ i go long Nehemaea? Ating Sanbalat i wantem se ol man oli ridim klia nomo ol giaman poen we hem i putum agensem Nehemaea. Hem i no fasem leta ya be i livim i open blong ol man oli save luk. Maet Sanbalat i ting se fasin ya bambae i mekem Nehemaea i kros we i kros, nao bambae i lego wok blong bildim haos blong God mo bambae i kam tok blong kliarem nem blong hem. No maet Sanbalat i ting se taem ol man Jiu oli ridim leta ya bambae oli stopem wok blong bildim haos blong God from we ol tok ya i mekem oli harem nogud. Be, fasin ya we Sanbalat i mekem i no daonem tingting blong Nehemaea, tingting blong hem i kwaet nomo mo i gohed long wok ya we God i putum long han blong hem.

Ol Lesen Blong Yumi:

1:4; 2:4; 4:​4, 5. Taem yumi kasem strong traem no taem yumi mas mekem sam impoten desisen, yumi mas “prea oltaem” mo yumi mas tekem aksin folem wanem we God i talem long Baebol mo tru long ogenaesesen blong hem.​—Rom 12:12.

1:11–2:8; 4:​4, 5, 15, 16; 6:16. Jeova i stap ansa long ol prea blong ol man blong hem we oli toktok wetem fulhat blong olgeta.​—Ol Sam 86:​6, 7.

1:4; 4:​19, 20; 6:​3, 15. Nehemaea i wan man we i gat sore, be hem i no sofsof. Hem i soem nambawan eksampol long fasin blong tekem aksin mo i no fraet blong sapotem stret fasin.

1:11–2:3. Glad blong Nehemaea i no kamaot from impoten wok blong hem olsem man blong karem waen i go long King. Hem i glad moa taem hem i luk se trufala wosip i gohed. Wosip blong Jeova mo olgeta wok we oli sapotem wosip ya, hemia nao ol samting we yumi putum tingting blong yumi long hem, mo hemia nao stamba samting we i givim glad long yumi.

2:​4-8. Jeova i mekem we King Ataksekses i letem Nehemaea i go wokem bakegen stonwol blong Jerusalem. Ol Proveb 21:1 i talem se: “I isi nomo blong Hae God i mekem reva i ron i folem rod we hem i wantem, mo long sem fasin, i isi nomo blong hem i holem tingting blong king, i lidim hem long rod we hem i wantem.”

3:​5, 27. I nogud yumi tinghae tumas long yumi wan nao yumi no wantem mekem wok olsem klinim, fiksimap, no bildim samting blong sapotem trufala wosip. Hemia fasin we “ol lida” blong ol man Tekoa oli mekem. I moagud yumi gat fasin blong ol man Tekoa we oli rere nomo blong mekem wanem wok we oli putum long han blong olgeta.

3:​10, 23, 28-30. Sam long yumi i naf blong muf i go long ples we i nidim moa pablisa blong Kingdom. Be bighaf blong yumi i stap mekem ol wok blong Kingdom long ples blong yumi nomo. Maet yumi mekem samting ya taem yumi joen long ol wok blong bildimap ol niufala Haos Kingdom no blong halpem olgeta we oli gat nid from wan disasta i spolem ples blong olgeta. Be faswan impoten rod blong sapotem trufala wosip hemia taem yumi joen long wok blong talemaot Kingdom.

4:14. Taem man i agensem yumi, yumi save winim fraet long man sipos yumi tingbaot oltaem ‘Masta blong yumi we i gat paoa, mo we olgeta man oli fraet long hem.’

5:​14-19. Distrikejen ya Nehemaea i wan nambawan eksampol blong ol Kristin elda. Hem i gat tingting daon, i no tingbaot hem wan nomo, mo i yusum waes. Hem i strong blong lidim ol man blong folem Loa blong God, be hem i no traem mekem bigfala bos antap long ol man blong kasem samting long olgeta. Nogat. Hem i kea long ol man we oli fesem hadtaem long laef mo i tingbaot ol puaman. Hem i no holembak samting we hem i gat, i givim nomo. Long fasin ya hem i wan nambawan eksampol blong olgeta man blong God.

“PLIS YU YU TINGBAOT MI, MO YU MEKEM I GUD LONG MI”

(Nehemaea 7:1–13:31)

Taem wok blong bildim stonwol raon long Jerusalem i finis, Nehemaea i putum ol doa blong hem mo i mekem plan blong save hu ol man we bambae oli gad long taon ya. Ale hem i stat raetem daon nem blong olgeta man mo wanem laen blong olgeta. Taem ol man oli kam long bigfala miting “long open ples, klosap long doa blong bigfala stonwol ya we nem blong hem ‘Doa blong Wota,’ ” Esra we hem i pris, i ridimaot buk blong Loa blong Moses long olgeta mo Nehemaea wetem ol pris oli eksplenem Loa ya long ol man. (Nehemaea 8:1) Oli harem we Loa i tokbaot Lafet blong Wokem Wansaed Haos, ale oli mekemrere lafet ya mo oli glad bigwan long spesel taem ya.

Ol man Isrel oli holem wan narafala bigfala miting, mo long miting ya “olgeta evriwan” oli talemaot ol sin blong neson blong olgeta. Ol Livaet oli tokbaot olgeta samting we God i bin mekem blong Isrel bifo, nao ol man oli mekem promes se bambae oli ‘obei long olgeta loa blong God.’ (Nehemaea 9:​1, 2; 10:29) I no gat plante man oli stap long Jerusalem. Oli yusum ol spesel ston blong faenemaot se hu ol man we bambae oli go stap long taon ya. Olsem nao, long evri ten man, oli jusumaot wan se hem i mas stap long taon ya. Biaen, oli mekem lafet blong stonwol ya we oli bildim, mo ol man oli glad we oli glad bigwan mekem se “ol man we oli stap longwe, be oli save harem” glad blong olgeta ya long Jerusalem. (Nehemaea 12:43) Nehemaea i stap twelef yia finis long Jerusalem, nao hem i gobak long wok blong hem long haos blong King Ataksekses. Afta we hem i aot, sloslo ol man Jiu oli folem bakegen sam fasin we oli no stret long fes blong God. Taswe, taem Nehemaea i kambak long Jerusalem hem i tekem bigfala desisen blong stretem problem ya. Nao hem i prea long God wetem tingting daon i se: “God, yu yu God blong mi. Plis yu yu tingbaot mi, mo yu mekem i gud long mi.”​—Nehemaea 13:31.

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

7:​6-67​—?From wanem namba blong wanwan famle long lis we Nehemaea i mekem blong ol man Jiu we oli gobak long Jerusalem wetem Serubabel i defren long ol namba long lis we Esra i raetem? (Esra 2:​1-65) Risen blong hemia se maet tufala i tekem save blong tufala long defren ples. Maet namba blong wanwan famle we oli raetem nem blong olgeta se bambae oli gobak long Jerusalem i defren long namba blong olgeta we oli rili gobak. Mo maet i defren from we sam man Jiu oli no save talem stret se oli blong wanem laen, be oli faenemaot biaen nomo. Nomata se i olsem wanem, Esra mo Nehemaea tugeta i agri long fulnamba blong ol faswan man we oli gobak long Jerusalem, hemia 42,360 man, we hemia i no kaontem ol slef mo man blong singsing.

10:34​—?From wanem ol man oli mas tekem faeawud i kam? Hemia i no wan loa we i kamaot long Loa blong Moses. Ating oli putum loa ya nomo from we i nidim inaf faeawud blong bonem sakrefaes long olta. Mo ating i no gat inaf Netinim blong mekem wok ya. Ol Netinim hemia ol man we oli no blong Isrel be oli holem wok olsem slef insaed long haos prea blong God. From samting ya, ol man Isrel oli yusum ol spesel ston blong faenemaot se laen blong hu bambae i mekem wok ya blong tekem faeawud i kam long haos prea, blong mekem se ol pris oli neva sot long faeawud.

13:​6, futnot long NW​—?Hamas taem i pas stat long taem we Nehemaea i aot long Jerusalem mo i kambak bakegen? Baebol i talem nomo se “biaen,” no olsem futnot long New World Translation i talem se “taem ol dei ya oli pas,” Nehemaea i askem King blong i save letem hem i gobak long Jerusalem. Taswe yumi no save talem stret se hamas taem i pas nao hem i gobak long Jerusalem. Be taem Nehemaea i kasem Jerusalem bakegen, hem i luk se ol man oli no stap givim presen i go long ol pris blong givhan long olgeta long wok blong olgeta, mo oli no stap folem loa blong Sabat tu. Plante man Jiu oli tekem ol hiten woman, mo ol pikinini blong olgeta ya oli no save lanwis blong ol man Jiu. Ol samting ya oli soemaot se ating Nehemaea i bin go longtaem lelebet.

13:​25, 28​—?Nehemaea i “tok strong” long ol man Jiu we oli no moa mekem samting we God i askem, be wanem narafala samting tu we hem i mekem? Nehemaea i “singaot trabol i kam long olgeta.” Hemia i min se hem i talemaot klia long olgeta wanem jajmen we Loa blong God i talem se bambae i kasem ol man olsem. Samfala, hem i “wipim olgeta.” I min se maet hem i pasem olgeta long kot. Mo long sam narafala hem i “pulumaot hea blong olgeta.” Ating hem i mekem olsem blong soemaot olsem wanem hem i harem nogud bigwan se tingting blong olgeta i no moa stap long ol stret rul blong God. Mo tu, hem i ronemaot smol bubu blong Hae Pris ya Eliasib, we i bin mared long gel blong Sanbalat we i man Betoron.

Ol Lesen Blong Yumi:

8:8. Yumi ol man blong tijim Baebol, taswe yumi traem “talemaot mining” blong ol tok blong Baebol taem yumi ridim klia, mo yumi makem klia ol wod we yumi ridim blong poenemaot ol impoten haf blong hem, mo taem yumi eksplenem ol vas blong Baebol long fasin we i stret. Ale yumi talemaot tu olsem wanem man i save mekem ol tok we yumi ridim i wok long laef blong hem.

8:10. Jeova i “stap mekem yumi glad” taem yumi tingbaot nid blong yumi long saed blong spirit nao yumi kakae gud long saed blong spirit mo yumi folem ol advaes we i kamtru long ogenaesesen blong hem. I impoten tumas we yumi stadigud Baebol oltaem, mo yumi kam oltaem long ol Kristin miting, mo yumi traehad tu blong wok strong blong talemaot Kingdom mo pulum ol man oli kam disaepol.

11:2. Taem ol man Jiu ya oli mas lego ol haos mo graon blong olgeta blong muf i go stap long Jerusalem, oli lusum sam samting blong olgeta mo oli mas yusum olting blong olgeta tu olsem mane. Olgeta we oli rere blong muf olsem, oli soemaot gudfala tingting ya we oli glad nomo blong lego samting we olgeta nomo i wantem. Yumi save soem semfala tingting ya tu sipos janis i kam blong yumi yusum olting blong yumi blong halpem ol narafala, maet long ol asembli no long narafala taem bakegen.

12:​31, 38, 40-42. Singsing i wan nambawan rod blong presem Jeova mo blong soemaot tangkiu blong yumi long hem. Yumi mas sing wetem fulhat blong yumi taem yumi kam wanples wetem ol Kristin brata sista blong yumi.

13:​4-31. Yumi mas lukaotgud mo blokem fasin blong ronem mane, kruked fasin, mo apostasi * blong bambae ol fasin ya oli no spolem yumi sloslo.

13:22. Nehemaea i luksave se hem i mekem wok blong hem long fes blong God. Yumi tu, yumi mas tingbaot se evri samting we yumi mekem, yumi mekem fored long Jeova.

Yumi Nidim We Jeova i Blesem Yumi

Man blong raetem Sam i singsing se: “Sipos Hae God i no givhan long man blong wokem haos, wok blong man ya i blong nating nomo.” (Ol Sam 127:1) !Buk blong Nehemaea i soemaot se ol tok ya oli tru tumas!

Lesen we yumi lanem long saed ya i klia nomo. Sipos yumi wantem win long eni samting we yumi mekem, yumi mas gat blesing blong Jeova. ?Ale, olsem wanem? ?Yu ting se Jeova bambae i blesem yumi sipos yumi no putum trufala wosip long fasples long laef blong yumi? I gud yumi mekem olsem Nehemaea we i putum wosip blong Jeova long fasples, mo yumi wantem sapotem wosip blong hem olsem we hemia nao samting we i moa impoten long laef blong yumi.

[Ol Futnot]

^ B.K.T. i minim Bifo Kristin Taem.

^ Fasin blong lego trufala bilif mo agensem hem.

[Tok blong pija long pej 16]

‘I isi nomo blong Jeova i holem tingting blong king, i lidim hem long rod we hem i wantem’

[Tok blong pija long pej 17]

Nehemaea, wan man we i strong blong mekem wok mo i gat sore, i kamtru long Jerusalem

[Tok blong pija long pej 18]

?Yu yu save olsem wanem blong “talemaot mining” blong Tok blong God?