Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Prija

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Prija

Tok Blong Jeova i Wan Samting We i Laef

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Prija

OLFALA Job i talem se: “Mifala man we i bon long wol ya, mifala i no strong. Laef blong mifala i sotfala nomo, mo i fulap long trabol.” (Job 14:1) !I impoten tumas we yumi no westem sotfala laef ya we yumi gat, blong wari mo traehad from ol samting we oli blong nating nomo! ?Olsem wanem yumi mas yusum taem, paoa, mo ol samting blong yumi? ?Wanem ol samting we yumi mas blokem? Ol waestok blong Baebol long buk blong Prija i givim gudfala advaes long saed ya. Ol advaes ya oli save ‘jajem olgeta tingting blong yumi, mo ol samting we yumi wantem long tingting blong yumi,’ mo givhan long yumi blong faenem mining long laef blong yumi.​—Hibrus 4:12.

Plante man oli savegud King Solomon blong Isrel bifo from waes blong hem. Solomon i raetem buk blong Prija. Long buk ya, i gat plante gudfala advaes long saed blong wanem samting i rili mekem yumi harem gud long laef mo wanem samting i blong nating nomo. Solomon i tokbaot sam wok we hem i mekem blong bildim ol haos. Taswe, ating hem i raetem buk blong Prija afta we hem i finisim ol haos ya, mo bifo we hem i lego trufala wosip. (Nehemaea 13:26) Ol samting ya oli soemaot we Solomon i raetem buk ya bifo long yia 1000 B.K.T., * klosap long en blong rul blong hem blong 40 yia.

?WANEM OL SAMTING WE OLI NO BLONG NATING NOMO?

(Prija 1:​1–6:12)

Man ya we i waes gud i talem se: ‘!Olgeta samting blong wol ya i blong nating nomo!’ Hem i askem se: “?Long laef ya blong yumi [“aninit long san,” NW ], oltaem yumi stap hadwok we yumi hadwok tumas, be yumi stap kasem wanem long ol hadwok ya blong yumi? !I no gat!” (Prija 1:​1-3) Tufala tok ya “blong nating nomo” mo “aninit long san,” oli stap plante taem long buk blong Prija. Hibru tok we oli tanem i kam “blong nating nomo” i minim “win” no “smok” mo i minim wan samting we i no impoten, i no stap longtaem, mo i no save givhan long yumi. Tok ya “aninit long san” i minim “long graon ya” no “long wol ya.” Taswe, olgeta samting we ol man oli stap traehad long olgeta mo we oli no laenap wetem wil blong God, oli blong nating nomo.

Solomon i talem se: “Taem yu go long haos blong God, yu mas tingting gud long fasin we yu stap mekem.” (Prija 5:1) Mekem trufala wosip long Jeova, i no wan samting we i blong nating nomo. Yes, taem yumi traehad blong fren moa wetem Jeova, hemia nao stamba samting we i givim mining long laef blong yumi.

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

1:​4-10—?I minim wanem se ol plan we God i setemap blong sapotem laef long wol oli “mekem yumi taed tumas”? Waes man ya i tokbaot tri stamba samting we i mekem se i save gat laef long wol ya. Trifala samting ya hemia san, win, mo fasin ya we wota i muv raon oltaem long wol. Blong talem stret, i gat plante plan olsem we God i setemap mo i had blong man i kasem save long olgeta. Man i save spenem ful laef blong hem blong stadi long saed blong ol plan ya, be neva bambae hem i kasem save gud long olgeta. From samting ya, yumi save talem se ol plan ya oli “mekem yumi taed tumas.” Mo tu, taem yumi skelem sotfala laef blong yumi wetem ol plan ya we oli no gat en blong olgeta, samting ya tu i save mekem se yumi taed tumas. Taem ol man oli traem blong faenem sam niufala samting mo niufala save, samting ya tu i mekem se oli kam taed tumas. Blong talem stret, ol niufala samting we ol man blong wol ya oli stap mekem, oli folem nomo ol save mo fasin we trufala God i yusum finis taem hem i wokem olgeta samting.

2:​1, 2—?From wanem vas ya i tokbaot fasin blong laf se “i krangke”? Fasin blong laf i mekem yumi fogetem ol trabol blong yumi blong smoltaem, mo i mekem se yumi luk ol trabol blong yumi olsem se oli no hevi tumas. Be fasin blong laf i no mekem se ol trabol blong yumi oli finis. Taswe, sipos wan man i ting se hem i save hapi sipos hem i laf nomo, man ya i “krangke.”

3:​11 (NW )​—?Wanem ol samting we God i wokem we oli “naes long stret taem blong olgeta”? Sam long olgeta samting we Jeova i wokem we oli “naes” mo oli gud long stret taem blong olgeta, hemia Adam mo Iv, renbo mo promes we i joen wetem, kontrak we God i mekem wetem Ebraham, kontrak we hem i mekem wetem Deved, taem Mesaea i kamtru, mo taem God i putumap Jisas olsem King long Kingdom blong Hem. Be, i gat wan samting moa we bambae Jeova i mekem i “naes” long fiuja. Yumi save trastem se niufala wol we stret fasin nomo i stap long hem, bambae i kamtru long stret taem blong hem.​—2 Pita 3:13.

3:15b (NW )​—?Olsem wanem “trufala God i gohed blong traem faenem ol samting we ol man oli stap ronem”? Maet ‘ol samting we ol man oli stap ronem’ hemia ol samting we God i tingting blong mekem. I tru se fasin ya we ol man oli bon mo oli ded mo i gat faet mo i gat pis, i mekem man i harem se hem i no gat paoa nating, mo i mekem man i ting se ol samting we oli hapen bifo finis oli stap kamtru bakegen mo bakegen. Be trufala God i save tingbaot eni samting we hem i wantem, mo mekem samting ya i kamtru. (Prija 3:​1-10, 15a) Mo tu, maet ‘ol samting we ol man oli stap ronem’ hemia ol stret man we ol rabis man oli stap ronem olgeta. Long saed ya, Jeova i stap gohed blong traem faenem ol stret man blong bambae “hem i save givim paoa long olgeta.”​—2 Kronikel 16:9.

5:9—?Olsem wanem yumi ‘stap hang long garen blong yumi nomo blong kasem kakae’? Olgeta man long wol oli dipen long ol ‘kakae blong garen.’ Ol king tu oli dipen long samting ya. Blong king i kasem kakae, i mas gat ol man blong hem we oli wok had long garen blong hem.

Ol Lesen Blong Yumi:

1:15. I blong nating nomo we yumi yusum taem mo paoa blong yumi blong traem stretem ol trabol mo ol fasin we oli no stret long wol ya. Kingdom blong God nomo i save finisim ol rabis fasin ya.​—Daniel 2:44.

2:​4-11. Ol wok we ol man oli mekem long plantesin blong olgeta, olsem, wokem haos, planem garen, plei musik, mo mekem lafet, oli mekem man i “stap resis olbaot nomo.” Ol wok ya oli no givim mining long laef mo oli no givim glad we i stap longtaem.

2:​12-16. Waes i moa gud i winim ol krangke fasin from we hem i save halpem man blong stretem sam problem long laef. Be, taem man i ded, waes blong hem i no save givhan long hem. Nating se wan man i kasem haenem from we hem i waes, be taem hem i ded ol man oli no moa tingbaot hem.

2:24; 3:​12, 13, 22. I no rong blong haremgud long ol frut blong hadwok blong yumi.

2:26. Waes blong God i givim glad. Jeova i stap givim waes ya long ‘man we i mekem hem i glad.’ Blong kasem waes ya, man i mas gat wan gudfala fasin fren wetem Jeova.

3:​16, 17. I krangke nomo blong ting se ol man blong wol bambae oli jajem man long stret fasin. Bitim we yu wari long ol samting we oli hapen long wol, yu mas wet long Jeova blong i stretem ol problem ya.

4:4. Man we i hadwok mo i wokgud i save haremgud. Be man we i wokhad blong mekem se wok blong hem i gud moa long hemia blong ol narafala man, hem i wantem winim narafala nomo. Samting ya i save mekem fasin badfren mo jalus i kamaot. Stret tingting i mas pusum yumi blong wokhad blong talemaot Kingdom.

4:​7-12. Fasin fren we man i gat wetem ol narafala i moa impoten i bitim mane mo ol sas samting. From samting ya, yumi no mas spenem olgeta taem blong yumi blong traehad blong kam rij nao yumi fogetem ol fren blong yumi.

4:13. I no oltaem we ol man oli soem respek long ol man we oli gat hae posisen mo we oli olfala. Olgeta we oli holem ol hae posisen oli mas wok wetem waes fasin.

4:​15, 16. Maet fastaem ‘ol man blong king’ oli glad long “yang boe ya we i tekem ples blong olfala king,” be biaen, ‘bambae i no gat wan long olgeta we i stap glad long ol samting we hem i mekem.’ Yes, fasin ya we ol man oli laekem wan man mo leftemap hem, i blong smoltaem nomo.

5:2. Yumi mas tingting gud fastaem long ol tok we bambae yumi talem long ol prea blong yumi, mo yumi mas prea long Jeova wetem bigfala respek mo ona. Be yumi no mas talem plante tumas tok long ol prea blong yumi.

5:​3-7. Fasin blong tingting tumas long mane mo ol sas samting i save mekem se man i drim long ol samting we hem nomo i wantem. Samting ya i save mekem se long naet man i no save slipgud, hem i drim, mo tingting blong hem i no spel. Man we i toktok tumas i save talem ol krangke tok, mo i save mekem wan promes long God be i no tingting gud long hem fastaem. Fasin blong ‘tinghevi long trufala God mo ona gud long hem’ i save blokem yumi blong yumi no mekem ol samting ya.

6:​1-9. Nating sipos yumi rijman, yumi gat haenem, yumi gat longfala laef no yumi gat plante pikinini, be, sipos sam samting i blokem yumi blong yumi no save kasem glad long ol samting ya, oli blong nating nomo. “I moa gud yumi stap glad long ol samting ya we yumi gat finis,” no yumi akseptem ol samting we oli hapen long laef blong yumi, i bitim we “oltaem yumi stap wantem sam samting moa,” no yumi stap traehad blong kasem samting we yumi no naf blong kasem. Nambawan fasin blong laef, hemia blong haremgud long ‘kakae mo klos’ we oli naf nomo, stap glad long ol gudfala samting long laef, mo putum tingting blong yumi i stap long fasin fren blong yumi wetem Jeova.​—1 Timoti 6:8.

ADVAES WE I GO LONG OL WAES MAN

(Prija 7:​1–12:8)

?Olsem wanem yumi save holemtaet gudnem blong yumi? ?Yumi mas gat wanem tingting long saed blong ol man we oli rul, mo taem yumi luk we i gat fulap fasin we i no stret? ?From we ol dedman oli no save wan samting, yumi mas yusum laef blong yumi olsem wanem naoia? ?Long wanem rod ol yangfala oli save yusum taem mo paoa blong olgeta long waes fasin? Long buk blong Prija japta 7 kasem japta 12, man ya we i waes gud i givim gudfala advaes long saed ya mo long plante narafala samting bakegen.

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

7:19—?Olsem wanem fasin waes i strong moa long “ten lida”? Long Baebol, namba ten i minim fulwan. Solomon i stap talem se waes i save protektem yumi moa i winim we fulnamba blong ol strong man oli save lukaot long wan taon.

10:​2 (NW )​—?I minim wanem se hat blong man i “stap long raet saed blong hem” no i “stap long lef saed blong hem”? Plante taem raet saed i minim saed we i gud. Taswe, taem vas ya i talem se hat blong man i stap long raet saed blong hem, hem i wantem minim se hat blong hem i pusum hem blong mekem wan gudfala samting. Sipos hat blong man i pusum hem blong mekem wan samting we i nogud, hemia i olsem we hat blong hem i stap long lef saed blong hem.

10:15—?Olsem wanem “man we i stap hadwok tumas gogo i taed we i taed, hem i no gat hed”? Sipos man i no skelem gud ol samting, hadwok blong hem bambae i blong nating nomo. Bambae hem i no kasem glad nating from ol hadwok ya. Ol hadwok ya oli mekem hem i taed nomo.

11:​7, 8—?Wanem mining blong tok ya se: “Delaet i wan gudfala samting, mo oltaem yumi glad tumas blong harem gud long hem”? Laet mo san i mekem ol laef samting oli haremgud. Solomon i stap talem long ples ya se i gud tumas blong stap laef mo se yumi mas “harem gud long hem” bifo we tudak i kam, we i minim se bifo we yumi kam olfala nao yumi no moa gat paoa.

11:​10 (NW )​—?From wanem “yang taem mo ol faswan yia blong laef oli blong nating nomo”? Sipos yumi no yusum gud yangtaem blong yumi, hem i blong nating nomo, from we, yangtaem ya we yumi strong mo yumi gat paoa, i pas kwiktaem nomo, olsem wan smok we i lus.

Ol Lesen Blong Yumi:

7:6. Sipos man i laf long wan taem we i no stret blong laf, fasin ya i save mekem narafala i kros, mo i no gat mining. Hem i olsem we yu sakem ol drae stik i go long faea nao oli stap faefaerap. Yumi mas lukaot blong no gat fasin ya blong laf krangke.

7:​21, 22. Yumi no mas wari tumas long wanem we narafala i talem long saed blong yumi.

8:​2, 3; 10:4. Sipos bos blong yumi no wan man we yumi wok blong hem i faenem poen long yumi no i stretem yumi, i waes we yumi stap kwaet. Fasin ya i gud moa i winim we yumi hareap blong “gowe long hem,” we i minim se yumi talem long hem se bambae yumi finis long hem.

8:8; 9:​5-10, 12. Laef blong yumi i save finis wantaem, olsem wan fis we i fas long net no wan pijin we i fas long trap. Antap long samting ya, i no gat wan man we i save holem hem i stap blong i no ded, mo i no gat man i save ronwe long faet ya we ded i mekem long yumi. From samting ya, yumi no mas westem taem blong yumi. Jeova i wantem se yumi tinghae long laef mo mekem ol gudfala samting blong haremgud long laef. Taswe, yumi mas putum wok blong Jeova long fasples long laef blong yumi.

8:​16, 17. Yumi no save kasem save long olgeta samting we God i wokem mo we hem i letem blong oli hapen long ol man, nating se yumi wekap long naet mo long dei. Bambae yumi lusum glad nomo sipos oltaem yumi stap tingbaot olgeta mastik we oli bin hapen.

9:​16-18. Yumi mas tinghae long ol waestok nating se bighaf blong ol man oli ting nating long olgeta. I gud blong lesin long wan waes man we i stap toktok kwaet, i bitim we yumi lesin long wan man we i no gat hed we i stap faerap strong.

10:1. Yumi mas lukaotgud long ol toktok mo ol aksin blong yumi. Wan smol mastik nomo, olsem faerap long kros, dring lusum hed, no wan nogud fasin long saed blong seks, i save spolem gudnem blong wan man we ol narafala oli respektem hem.

10:​5-11. Yumi no mas folem fasin blong man we i gat wan hae posisen long wok blong hem, be hem i no save mekem gud wok ya. Nating se man i kasem wan smol wok nomo, be sipos hem i no mekem gud wok ya, hem i save kasem nogud frut from. I moagud we man i traehad blong wokem fasin ya blong yusum waes, mo long rod ya bambae hem i karem gudfala frut. !I impoten tumas we yumi kam naf blong mekem gud wok blong talemaot Kingdom mo pulum ol man oli kam disaepol blong Kraes!

11:​1, 2 (NW ). Yumi mas wokem fasin ya we yumi glad blong givim samting i go long narafala man. Fasin ya i pulum narafala blong hem tu i glad blong givim presen.​—Luk 6:38.

11:​3-6. Yumi no save ol samting we bambae oli kamaot long laef mo ol trabol we yumi save kasem long rod blong yumi. Be samting ya i no mas mekem se yumi no wantem tekem ol desisen.

11:9; 12:​1-7. Ol yangfala oli mas tingbaot we Jeova bambae i jajem olgeta from ol samting we oli mekem. From samting ya, oli mas yusum taem mo paoa blong olgeta blong mekem wok blong God bifo we oli kam olfala nao oli no moa gat paoa blong mekem wok ya.

“TOK BLONG OL WAES MAN” I LIDIM YUMI

(Prija 12:​9-14)

?Wanem tingting yumi mas gat long “ol nambawan tok” (NW ) we waes man ya i traehad blong faenem mo raetem? Defren olgeta long “ol buk” we oli fulap long ol waes blong man, “ol tok blong ol waes man oli olsem sap stik we man blong lukaot long sipsip i stap karem blong stikim ol sipsip blong hem, mo oli save stap longtaem, olsem nil we man i hamarem i go insaed long wud, we i fas gud long hem. God i lukaot long yumi evriwan olsem we man blong lukaot long sipsip i stap lukaot long ol sipsip blong hem, mo hem nao i givim ol waestok ya long man ya.” (Prija 12:​10-12) Waestok we i kam long “man blong lukaot long sipsip,” hemia Jeova, i save mekem yumi stanap strong mo stapgud long laef blong yumi.

Taem yumi mekem ol waes advaes ya long buk blong Prija i wok long laef blong yumi, samting ya i save mekem se laef blong yumi i gat mining mo i hapi. Antap long samting ya, yumi save trastem se: “Man we i stap obei long God, olgeta samting long laef blong hem bambae oli stap ron gud.” Ale i gud yumi strong blong talem se: “Yu mas tinghevi long God, yu mas ona long hem, mo yu mas obei long ol tok blong hem.”​—Prija 8:​12-14; 12:13.

[Futnot]

^ B.K.T. i minim Bifo Kristin Taem.

[Tok blong pija long pej 21]

Wan samting we God i wokem we i naes moa i bitim ol narafala samting, bambae i kamtru long stret taem blong hem