1. ?Olsem wanem yumi save obei long God mo ol gavman blong man tu?

BAEBOL i tijim yumi se yumi mas obei long gavman. Be Baebol i talem tu se yumi mas obei oltaem long God. (Ol Wok 5:29; Taetas 3:1) ?Olsem wanem yumi save mekem olsem? Jisas i talem wan rul we i save givhan long yumi, i se: “Samting we i blong Sisa, yufala i givimbak long Sisa. Mo samting we i blong God, yufala i givimbak long God.” ^[1] (Yu luk ol not, pej 26.) (Matiu 22:21) Taem yumi obei long ol loa blong gavman, mo yumi gat respek long ol haeman, mo yumi pem takis, yumi givimbak “samting we i blong Sisa.” (Rom 13:7) Be sipos gavman i talem long yumi blong yumi mekem samting we God i no laekem, yumi eksplenem wetem respek se yumi no save obei.

2. ?Olsem wanem yumi soemaot se yumi no joen long politik?

² Wan rod blong givimbak “samting we i blong God,” hemia se yumi no joen long politik blong wol ya. Yumi no tekem saed long politik. (Aesea 2:4) Jehova i letem ol gavman oli rul, taswe yumi no agensem olgeta. Mo tu, yumi no joen long enikaen wok blong politik, we i leftemap kantri blong yumi se i beswan. (Rom 13:1, 2) Yumi no traem blong jenisim gavman no switim ol man  blong politik, yumi no vot long eleksen, mo yumi no traem kam wan minista.

3. ?From wanem yumi no joen long politik?

³ ?From wanem God i talem se yumi no mas joen long politik? Wan risen, se yumi folem fasin blong Jisas we hem i “no man blong wol ya.” Hem i no joen long wan pati blong politik, mo i no joen long ol faet. (Jon 6:15; 17:16) Wan narafala risen, se yumi sapotem Kingdom blong God. From we yumi no joen long politik, tingting blong yumi i klin taem yumi talemaot se Kingdom blong God nomo bambae i winim ol trabol long wol. Ol giaman skul oli sapotem ol defdefren pati blong politik, mo samting ya i mekem ol man oli seraot. Be from we yumi no joen long politik, yumi joen gud wetem ol Kristin brata mo sista blong yumi long fulwol.​—1 Pita 2:17.

4. (1) ?Olsem wanem yumi save se bambae i kam had moa blong yumi no joen long politik? (2) ?From wanem yumi mas rere naoia, blong bambae yumi no joen long politik?

⁴ Long kantri blong yumi, maet ol man oli no wari sipos yumi no joen long wan pati blong politik. Be taem yumi stap kam klosap moa long en blong wol ya blong Setan, bambae i had moa blong yumi no joen long politik. Naoia, ol man oli stap “mekem i strong tumas oltaem long ol narafala man” mo oli stronghed. Bambae oli seraot moa yet long ol defdefren grup. (2 Timoti 3:3, 4) Sam brata mo sista oli kasem trabol finis, from we i gat ol jenis long politik we oli kamaot kwiktaem nomo long kantri blong olgeta. Taswe, yumi mas rere naoia, blong bambae tingting blong yumi i strong blong no joen long politik, nating se yumi kasem trabol. Bambae yumi tokbaot fo samting we yumi save mekem blong rere.

5. ?Wanem tingting blong Jehova long ol gavman blong man?

⁵ Wan rod blong rere naoia, se yumi mas gat sem tingting olsem Jehova, long ol gavman blong man. Taem Jehova i wokem ol man, hem i no givim raet long olgeta blong oli rul antap long ol narafala man. (Jeremaea 10:23) Hem i tingbaot ol man olsem wan famle nomo. Be ol gavman wanwan oli talem se kantri blong olgeta i beswan, mo hemia i seraotem ol man. Nating se wan gavman i traem blong mekem i gud long ol man, be hem i no naf blong winim olgeta trabol. Mo tu, ol gavman oli enemi blong Kingdom blong God we i stat rul long 1914. I no longtaem, Kingdom ya bambae i finisim ol gavman blong man.​—Ridim Ol Sam 2:2, 7-9.

6. ?Yumi mekem wanem fasin long ol haeman blong gavman?

⁶ God i letem ol gavman blong man oli stap, from we oli givhan blong mekem se i gat pis mo oda. Samting ya i mekem i isi moa blong yumi talemaot gud nius blong Kingdom blong God. (Rom 13:3, 4) God i talem tu se yumi mas prea from ol haeman, blong oli mekem ol desisen we i givhan long wosip blong yumi. (1 Timoti 2:1, 2) Taem sam man oli agensem yumi, yumi save askem long ol haeman blong oli givhan long yumi. Hemia  nao samting we Pol i mekem. (Ol Wok 25:11) I tru, Baebol i talem se ol gavman blong wol oli stap long paoa blong Setan. Be Baebol i no talem se ol man wanwan we oli wok long gavman, oli stap long paoa blong Setan. (Luk 4:5, 6) Taswe, yumi no mas givim tingting long narafala, se wan haeman long gavman i man blong Setan. Baebol i talem se yumi no mas talem ol tok we i spolem narafala.​—Taetas 3:1, 2.

7. ?Wanem tingting we yumi mas blokem?

⁷ Yumi obei long God taem yumi blokem tingting ya se wan man blong politik no wan pati i moa gud i bitim ol narawan. Samtaem i no isi blong blokem tingting olsem, from we maet yumi save kasem gudfala samting from plan blong olgeta. Yu traem tingbaot sipos sam man oli agensem gavman from we i mekem i nogud long ol man mo long ol Witnes blong Jehova tu. I tru se bambae yu no joen blong agensem gavman. ?Be olsem wanem? ?Bambae yu gat tingting se ol man we oli agensem gavman oli stret nomo, mo bambae yu wantem se oli win? (Efesas 2:2) Blong no joen long politik, yumi mas blokem tingting ya se wan pati i moa gud i bitim narawan. Ol toktok mo aksen blong yumi oli soemaot sipos yumi gat tingting olsem.

8. Taem samting i pulum yumi blong joen long politik, ?olsem wanem yumi save “waes long ol trik” mo “kwaet man”?

⁸ Wan narafala samting we i save givhan long yumi, hemia se yumi “waes long ol trik, olsem snek,” mo yumi “kwaet man olsem sotleg.” (Ridim Matiu 10:16, 17.) Yumi “waes long ol trik” taem yumi tingbaot fastaem, ol samting we oli save pulum yumi blong joen long politik. Mo yumi “kwaet man” taem yumi no letem ol samting ya oli pulum yumi. Bambae yumi tokbaot sam samting we oli save pulum yumi, mo wanem we yumi save mekem.

9. ?Yumi mas lukaot gud long wanem samting, taem yumi stap storian?

⁹ Ol Storian. Yumi mas lukaot gud taem ol man oli wantem tokbaot politik. Taem yumi stap tokbaot Kingdom blong God long wan man, yumi no talem se yumi agri no yumi no agri long tingting blong wan lida no wan pati blong politik. Yumi no tokbaot samting we ol man oli mas mekem blong stretem trabol, be yumi soemaot long Baebol se Kingdom blong God bambae i finisim ol problem blong olwe. Maet wan man i wantem tokbaot sipos i stret we man i mared wetem man bakegen, no woman i kilim pikinini long bel. Long taem olsem, i gud yumi tokbaot samting we Baebol i talem, mo yumi eksplenem olsem wanem yumi traehad blong folem ol tok blong Baebol long laef blong yumi. Sipos man i ting se gavman i mas jenisim wan loa, yumi no talem tingting blong yumi, mo yumi no fosem man blong i jenisim tingting blong hem.

10. ?Olsem wanem blong no joen long politik, taem yumi lesin long radio mo televisin mo ridim niuspepa?

¹⁰ Ol nius long radio, televisin, mo niuspepa. Samtaem, long nius long radio, televisin, mo niuspepa, oli talem wan saed nomo blong wan stori. Hemia i kamaot moa long ol kantri we gavman nao i bos long ol samting we oli talemaot long nius. Sipos oli talem wan saed nomo blong wan stori, yumi mas lukaot gud se yumi no tekem sem tingting olsem olgeta. Yu traem tingbaot kwestin ya: ‘?Mi mi glad blong lesin long wan man we i toktok long radio no televisin, from we mi agri long ol tingting blong hem long politik?’ Blong no joen long politik, yumi mas blokem  ol program we oli sapotem tingting blong wan pati blong politik. I moagud yumi lukaot ol nius we i no tokbaot tingting blong ol man blong politik. Mo i gud yumi skelem samting we yumi harem wetem ol tok blong Baebol we “i stret gud, mo i blong soemaot rod” long yumi.​—2 Timoti 1:13.

11. Taem yumi laekem ol sas samting, ?olsem wanem i isi nomo blong joen long politik?

¹¹ Laekem ol sas samting. Taem yumi laekem mane mo ol sas samting, i isi nomo blong yumi joen long politik. Afta long yia 1970, plante Witnes long Malawi oli mas lego evri samting blong olgeta from we oli no wantem joen long wan pati blong politik. Sore tumas, samfala oli no wantem lego ol samting we oli gat. Wan sista we nem blong Rut, i tokbaot taem ya, i se: “Samfala we oli go long kamp blong refuji wetem mifala, oli luk se laef i had nao oli no moa wantem stap long ples ya. Ale, oli joenem wan pati blong politik, blong oli save gobak blong harem gud long ol samting we oli gat long haos blong olgeta.” Be bighaf blong ol man blong God oli no olsem. Oli no joen long politik, nating se oli lusum mane blong olgeta mo evri samting we oli gat.​—Hibrus 10:34.

12, 13. (1) ?Wanem tingting blong Jehova long ol defdefren kaen man? (2) ?Olsem wanem blong save sipos yumi stap kam flas from kantri blong yumi?

¹² Flas tingting. Plante man oli flas from kala, laen, kalja, taon, no kantri blong olgeta. Be Jehova i no ting se wan man no wan grup i moa gud i bitim narawan. Long tingting blong hem, yumi evriwan i sem mak. I tru se Jehova i mekem yumi evriwan i defdefren, mo yumi save harem gud long samting ya. Hem i no talem se yumi mas jenisim kalja blong yumi. Be hem i no wantem tu we yumi ting se yumi moagud i winim ol narafala.​—Rom 10:12.

¹³ Yumi no mas flas from kantri blong yumi, nao yumi ting se i moa gud i winim evri kantri. Sipos yumi gat tingting ya, maet bambae i isi blong yumi tekem saed blong kantri blong yumi nomo. Samting olsem i hapen long taem blong ol fas Kristin. Sam brata we oli man Isrel oli no mekem i stret long ol wido we oli blong Gris. (Ol Wok 6:1) ?Olsem wanem blong luksave se yumi gat flas tingting olsem? Sipos wan brata no wan sista blong narafala kantri i talem wan rod blong mekem samting, ?wanem tingting blong yu? ?Yu sakemaot rod ya mo yu talem se: ‘Long ples ya, mifala i folem wan rod we i moagud’? Sipos yumi mekem olsem, i gud yumi tingbaot advaes ya se: “Yufala i mas mekem tingting blong yufala i stap daon, mo yufala i mas luk ol narafala man olsem we oli gud moa long yufala.”​—Filipae 2:3.

14. ?Prea i save givhan long yu olsem wanem? Yu talem wan eksampol long Baebol.

¹⁴ Namba tri rod we i save givhan long yu, hemia se yu dipen long Jehova. Yu prea from tabu spirit, we i save mekem se yu bos long tingting blong yu, mo yu gat longfala tingting. Ol fasin ya bambae oli givhan long yu, sipos gavman i mekem samting long yu we i no stret. Yu askem long Jehova blong i givim  waes, nao bambae yu naf blong luksave ol samting we oli save pulum yu blong joen long politik. Mo yu askem long Jehova blong i givhan long yu, blong yu mekem samting we i stret. (Jemes 1:5) Maet oli putum yu long kalabus, no oli panisim yu long wan narafala fasin, from we yu holemstrong long Jehova. Sipos i olsem, yu prea long Jehova, blong yu no fraet blong eksplenem klia, from wanem yu no joen long politik. Yu save gat strong tingting, se Jehova bambae i givhan long yu blong yu stanap strong.​—Ridim Ol Wok 4:27-31.

15. ?Baebol i save givhan olsem wanem long yumi? (Yu luk bokis ya “ Baebol i Mekem Tingting i Strong.”)

¹⁵ Jehova i givim Baebol long yumi, blong mekem yumi strong. I gud yu tingting dip long ol vas we oli save givhan long yu blong yu no joen long politik. Yu mas traehad blong lanem ol vas ya baehat, from we oli save givim paoa long yu sipos ol man oli tekemaot Baebol blong yu. Mo tu, Baebol i save mekem se yu tingting strong long ol gudfala samting we God bambae i mekem long fiuja. Yumi nidim samting ya, blong yumi save stanap strong taem ol man oli agensem yumi. (Rom 8:25) Yu save jusum ol vas we oli tokbaot samting we yu wantem tumas blong harem gud long hem long niufala wol, mo yu tingbaot se yu stap finis long niufala wol.

16, 17. ?Yumi lanem wanem long ol man blong God we oli no joen long politik mo oli kasem trabol? (Yu luk pija long stat blong stadi.)

¹⁶ Namba fo samting we i save givhan long yumi blong yumi no joen long politik, hemia blong tingbaot eksampol blong ol man blong Jehova. Plante we Baebol i tokbaot, olsem Sadrak, Mesak, mo Abednego, oli mekem ol waes desisen mo oli no fraet blong kasem trabol from. Trifala i no wantem bodaon long wan aedol, we i pija blong gavman blong Babilon. (Ridim Daniel 3:16-18.) Stori ya i mekem se plante Witnes tede oli gat strong tingting blong no salut long flaeg blong kantri. Jisas i no joen long politik mo ol raorao we oli mekem ol man oli seraot. Hem i save se gudfala eksampol blong hem bambae i givhan long ol disaepol blong hem. Hem i talem  se: “Yufala i no fraet. Mi mi winim paoa blong olgeta samting blong wol ya finis.”​—Jon 16:33.

¹⁷ Long taem blong yumi tu, ol Witnes oli no joen long politik. Ol man oli mekem sam Witnes oli harem nogud long bodi blong olgeta, oli sakem olgeta long kalabus, mo oli kilim samfala i ded, from we oli holemstrong long Jehova. Eksampol blong olgeta i save givhan long yumi, blong yumi no fraet. Wan brata long Teki i talem se: “Franz Reiter i wan yangfala brata we oli katemaot hed blong hem, from we i no wantem joen long ami blong Hilter. Leta we hem i raetem long mama blong hem long naet bifo we hem i ded, i soemaot se hem i trastem Jehova mo i gat bigfala bilif. Mi mi wantem folem eksampol blong hem sipos mi kasem sem trabol.” ^[2]​—Yu luk ol not long pej 26.

18, 19. (1) ?Olsem wanem olgeta long kongregesen oli save givhan long yu blong yu no joen long politik? (2) ?Yu gat strong tingting blong mekem wanem?

¹⁸ Ol brata mo sista long kongregesen oli save givhan long yu blong yu no joen long politik. Yu mas talem long ol elda sipos yu kasem trabol. Oli save givim gudfala advaes long yu we i kamaot long Baebol. Mo tu, sipos ol narafala long kongregesen oli save long trabol we yu kasem, oli save leftemap tingting blong yu. Yu save askem long olgeta blong oli prea from yu. Mo yu tu yu save prea from ol brata mo sista mo sapotem olgeta. (Matiu 7:12) Long jw.org, yu save faenem nem blong plante brata mo sista we oli stap long kalabus. (Long NEWSROOM > LEGAL DEVELOPMENTS, long haf ya “Jehovah’s Witnesses Imprisoned for Their Faith—By Location.”) Yu save jusum sam nem, mo yu askem long Jehova blong i givhan long ol brata mo sista ya blong oli no fraet mo oli holemstrong long hem.​—Efesas 6:19, 20.

¹⁹ Taem yumi kam klosap moa long en, yumi mas save se bambae ol gavman oli traem fosem yumi moa blong joen long politik. Taswe, long wol ya we ol man oli stap seraot, i impoten we yumi gat strong tingting naoia blong no joen long politik.