1-3. (1) ?Wanem samting we i impoten moa? (2) ?Olgeta we oli stap lanem wan narafala lanwis oli kasem wanem problem? ?Wanem ol kwestin we yumi save askem? (Yu luk pija long stat blong stadi.)

TEDE ol Witnes blong Jehova oli bisi long wok blong prij. Oli stap mekem profet tok ya i kamtru, se gud nius i mas goaot “long olgeta blong evri kala, mo kantri, mo laen, mo lanwis.” (Revelesen 14:6) ?Yu yu stap lanem wan narafala lanwis? Samfala oli misinari no oli stap long wan kantri we i nidim moa man blong prij. Sam narafala oli stap long kantri blong olgeta, be oli go long wan kongregesen we i toktok narafala lanwis.

² Ol man blong God oli mas luksave samting we i impoten moa, hemia se olgeta mo famle blong olgeta oli fren gud oltaem wetem Jehova. (Matiu 5:3) Plante taem i had blong mekem prapa stadi blong yumi, from we yumi bisi tumas. Be olgeta we oli stap joen long wan kongregesen we i toktok narafala lanwis, oli gat sam moa problem we oli mas winim.

 ³ Olgeta ya oli stap lanem wan niufala lanwis, be oli mas stadi oltaem tu long ol dip trutok blong Baebol. (1 Korin 2:10) ?Olsem wanem oli save mekem olsem, sipos oli no kasemsave gud long ol tok we i kamaot long kongregesen? ?Mo from wanem ol papa mo mama we oli joen long ol kongregesen ya, oli mas meksua se trutok i kasem hat blong ol pikinini blong olgeta?

4. ?Wanem i save mekem se yumi no moa fren gud wetem Jehova? Yu tokbaot wan eksampol.

⁴ Taem yumi no kasemsave long ol tijing blong Baebol long narafala lanwis, hemia i save mekem se yumi no moa fren gud wetem Jehova. Taem Nehemaea i kambak long Jerusalem, hem i luk we plante pikinini oli no save toktok lanwis Hibru. (Ridim Nehemaea 13:23, 24.) From we ol pikinini ya oli no kasemsave long Tok blong God, oli no fren gud wetem Jehova, ale oli kam slak blong wosipim hem.​—Nehemaea 8:2, 8.

5, 6. ?Sam papa mo mama we oli joen long kongregesen we i toktok narafala lanwis, oli luksave wanem? ?Wanem stamba blong problem ya?

⁵ Sam papa mo mama oli joen long kongregesen we i toktok narafala lanwis, be oli luk se ol pikinini blong olgeta oli kam slak long wosip blong Jehova. From we ol pikinini ya oli no kasemsave gud long miting, ol save we i kamaot i no pusum olgeta blong oli tekem aksen. Pedro, we i blong Saot Amerika mo i muv i go long Ostrelia wetem famle blong hem, i talem se: “Tok blong God i mas tajem hat blong yumi, blong yumi save fren gud wetem Jehova.” ^[1] (Yu luk ol not long pej 14.)​—Luk 24:32.

⁶ Taem yumi rid long wan narafala lanwis, maet ol tok i no tajem hat blong yumi olsem taem yumi rid long lanwis blong yumi. Mo tu, yumi save kam taed from we yumi stap traehad blong lanem narafala lanwis ya, nao yumi no moa mekem wosip wetem fulhat blong yumi. Taswe, long sem taem we yumi lanem niufala lanwis ya, yumi mas lukaotgud se yumi no kam slak blong fren gud wetem Jehova.​—Matiu 4:4.

7. ?Ol man Babilon oli mekem wanem blong traem fosem Daniel blong folem kastom mo wosip blong olgeta?

⁷ Taem Daniel mo ol fren blong hem oli stap kalabus long Babilon, ol man Babilon oli traem fosem olgeta blong folem kastom mo wosip blong olgeta. ?Oli mekem olsem wanem? Oli tijim olgeta blong oli toktok “lanwis blong Babilonia,” mo oli putum ol niufala nem blong olgeta long lanwis ya. (Daniel 1:3-7) Niufala nem blong Daniel i joen wetem god ya Bel we ol man Babilon oli wosipim. I luk olsem se King Nebukadnesa i wantem fosem Daniel, blong i bilif se god blong Babilon i gat moa paoa i bitim Jehova.​—Daniel 4:8.

8. ?Daniel i mekem wanem blong gohed blong fren gud wetem Jehova?

⁸ King blong Babilon i wantem givim ol rij kakae long Daniel. Be “tingting blong Daniel i strong” se bambae hem i no brekem loa blong God. (Daniel 1:8)  Hem i stadi long “ol tok blong Baebol” long prapa lanwis blong hem, Hibru. Taswe hem i save gohed blong fren gud wetem Jehova taem hem i stap long narafala kantri. (Daniel 9:2) Samwe long 70 yia afta we Daniel i kam long Babilon, plante man oli save yet nem blong hem long Hibru.​—Daniel 5:13.

9. ?Tok blong God i mekem wanem long man blong raetem Sam 119?

⁹ Wan narafala eksampol, hemia man we i raetem Sam 119. Hem i stanap strong taem sam man long haos blong king oli tok agensem hem. Tok blong God i givim paoa long hem, nao hem i no fraet blong stap defren long ol narafala. (Ol Sam 119:23, 61) Tok blong God i tajem gud hat blong hem.​—Ridim Ol Sam 119:11, 46.

10, 11. (1) Taem yumi stadi long Baebol, ?yumi wantem se i mekem wanem long yumi? (2) ?Olsem wanem blong mekem samting ya? Yu talem wan pijatok.

¹⁰ I tru se yumi evriwan i bisi long ol wok blong yumi, mo long kongregesen. Nating se i olsem, yumi mas makemaot taem blong mekem prapa stadi blong yumi mo famle wosip. (Efesas 5:15, 16) Yumi no wantem nomo se yumi ridim plante pej, no yumi rerem wan ansa blong miting. Be yumi wantem se Tok blong God i gat paoa long yumi, mo i mekem bilif blong yumi i strong.

¹¹ Taswe, yumi mas gat stret tingting. Taem yumi stadi, yumi no tingbaot nomo ol samting we ol narafala oli nidim, be yumi tingbaot samting we yumi tu yumi nidim. (Filipae 1:9, 10) Taem yumi rerem ol samting blong wok blong prij, no ol miting, no wan tok we bambae yumi mekem, maet yumi no tingbaot olsem wanem ol save we yumi ridim i joen long laef blong yumi. Yu traem tingbaot jif kuk long wan hotel. Hem i mas testem ol kakae we hem i kukum, bifo we hem i givim long ol narafala. Be ol smosmol kakae ya we hem i testem, i no naf blong mekem hem i stap laef. Sipos hem i wantem se bodi blong hem i stap strong, hem i mas rerem ol gudfala kakae blong hem wan evri dei. Long sem fasin, sipos yumi wantem fren gud wetem Jehova, yumi mas stadi Baebol oltaem. Ol dip stadi ya i save givim ol samting we yumi wanwan i nidim.

12, 13. ?From wanem plante oli luk se i gud blong stadi Baebol long prapa lanwis blong olgeta?

¹² Plante we oli stap long kongregesen we i toktok narafala lanwis, oli luk se i gud blong stadi Baebol oltaem long prapa lanwis blong olgeta. (Ol Wok 2:8) Ol misinari tu, oli save se blong stap strong, oli no save dipen nomo long ol samting we oli harem long miting.

 ¹³ Alan, we i lanem lanwis blong Pesia blong 8 yia, i talem se: “Taem mi rerem ol miting long lanwis blong Pesia, mi stap tingbaot nomo blong kasemsave long lanwis ya. Hemia i min se mi stap yusum tingting blong mi nomo, be ol trutok oli no tajem hat blong mi. Taswe mi makemaot taem blong stadi Baebol mo ol narafala buk long prapa lanwis blong mi.”

14. ?Ol papa mo mama oli mas meksua long wanem samting, mo from wanem?

¹⁴ Ol papa mo mama oli mas meksua se trutok i kasem tingting mo hat blong ol pikinini blong olgeta. Yu traem tingbaot Sej mo woman blong hem Mariel, we tufala i stap bitim tri yia long wan kongregesen we i toktok narafala lanwis. Boe blong tufala i gat 17 yia, nao tufala i luk we hem i no moa laekem wok blong prij mo ol miting. Mariel i talem se: “Bifo, hem i laekem tumas blong prij long prapa lanwis blong hem, Franis, be naoia hem i harem nogud blong prij long wan narafala lanwis.” Sej i talem se: “Taem mitufala i luksave se boe blong mitufala i no gohed gud long trutok, mitufala i mekem desisen blong muv i gobak long kongregesen we mifala i stap long hem bifo.”

15. (1) ?Ol papa mo mama oli mas tingbaot wanem, bifo we oli mekem desisen blong jenisim kongregesen? (2) ?Dutronome 6:5-7 i talem wanem long ol papa mo mama?

¹⁵ ?Ol papa mo mama oli mas  tingbaot wanem, bifo we oli mekem desisen blong gobak long kongregesen we ol pikinini oli kasemsave long lanwis? Oli mas tingbaot sipos oli gat naf taem mo paoa blong tijim pikinini blong lavem Jehova, mo long semtaem, oli tijim olgeta long narafala lanwis. Wan narafala samting tu se, maet oli luk we ol pikinini oli no moa glad blong prij mo go long miting, mo maet oli no moa glad blong stap long kongregesen we i toktok narafala lanwis. Sipos i olsem, maet papa mo mama i mekem desisen blong gobak long kongregesen we ol pikinini oli kasemsave long lanwis blong hem. Nao, afta we ol pikinini oli fren gud wetem Jehova mo oli kam strong, maet tufala i mekem desisen blong gobak bakegen long kongregesen we i toktok narafala lanwis.​—Ridim Dutronome 6:5-7.

16, 17. ?Sam papa mo mama oli mekem wanem blong tijim pikinini?

¹⁶ Sam papa mo mama oli faenem rod blong tijim pikinini long Jehova long prapa lanwis blong olgeta, mo long semtaem oli go long miting long narafala lanwis. Jali i gat 3 gel, fasbon i gat 13 yia mo lasbon i gat 9 yia. Oli stap joen wetem wan grup we i toktok lanwis ya Lingala. Jali i talem se: “Mitufala i mekem desisen blong stadi mo mekem famle wosip wetem ol pikinini, long prapa lanwis blong mifala. Be samtaem mifala i lanem ol fastok blong prij long Lingala, mo mifala i mekem sam pleplei  tu long lanwis ya blong oli harem gud blong lanem.”

¹⁷ Kevin i gat tu gel, wan i gat 5 yia mo narawan i gat 8 yia. Tufala i no kasemsave gud long ol miting long narafala lanwis, taswe Kevin mo woman blong hem i mas wok had blong tijim tufala long trutok. Kevin i talem se: “Mitufala i stadi wetem tufala gel ya wanwan long Franis, we i prapa lanwis blong mifala. Mo tu, mifala i traehad blong go long wan miting evri manis long lanwis Franis. Taem mifala i spel, mifala i tekem janis blong go long asembli long Franis.”

18. (1) ?Olsem wanem Rom 15:1, 2 i save givhan long yu blong yu mekem desisen we i gud long pikinini? (2) ?Wanem advaes we sam papa mo mama oli givim? (Yu luk ol not long pej 14.)

¹⁸ Ol famle wanwan oli mas mekem desisen long samting we i moa gud blong pikinini i fren gud wetem Jehova. ^[2] (Yu luk ol not long pej 14.) (Galesia 6:5) Mariel i talem se hem mo man blong hem, tufala i wantem tumas blong stap long kongregesen we i toktok narafala lanwis. Be tufala i mekem desisen blong gobak long narafala kongregesen, from we tufala i save se hemia bambae i givhan long boe blong tufala blong i lavem Jehova moa. (Ridim Rom 15:1, 2.) Sej i luksave tu se olgeta oli bin mekem stret desisen. Hem i talem se: “Taem mifala i gobak long kongregesen we i toktok lanwis Franis, boe blong mitufala i gohed gud mo i baptaes. Naoia hem i mekem wok blong fultaem paenia, mo i stap tingbaot blong go joen bakegen long grup we i toktok narafala lanwis.”

19, 20. ?Yumi soemaot olsem wanem se yumi laekem Tok blong God?

¹⁹ Jehova i lavem ol man, mo i mekem se Baebol i stap long plante handred lanwis, blong “olgeta man” oli gat janis blong kasemsave long trutok. (1 Timoti 2:4) Hem i save se bambae yumi fren gud wetem hem sipos yumi ridim Baebol long lanwis we yumi kasemsave gud.

²⁰ Yumi evriwan i mas wok had blong fren gud oltaem wetem Jehova. Yumi save mekem olsem, sipos yumi stadi Baebol oltaem long lanwis we yumi kasemsave gud. Mo tu, yumi save givhan long famle blong yumi blong oli gohed gud. Olsem nao, bambae yumi soemaot se yumi laekem tumas Tok blong God.​—Ol Sam 119:11.