Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

LAEF STORI

Ol Nambawan Sapraes Mo Lesen We Mi Lanem Long Wok Blong Jehova

Ol Nambawan Sapraes Mo Lesen We Mi Lanem Long Wok Blong Jehova

TAEM mi pikinini mo mi luk wan plen i flae antap long skae, mi wis se mi save travel i go long ol narafala kantri. Be mi ting hemia bambae i neva hapen.

Long Wol Wo Tu, perens blong mi i aot long Estonia blong go long Jemani, mo long ples ya nao mi mi bon. Afta we mi bon, oli stat blong mekem rere rod blong mifala i muv i go long Kanada. Mifala i laef long Kanada klosap long Ottawa, mo mifala i stap long wan smol haos we i gat ol faol tu oli laef insaed long hem. Mifala i pua we pua, be mifala i glad se mifala i gat eg blong kakae long moning.

Wan dei, ol Witnes blong Jehova oli ridim Revelesen 21:3, 4 long mama blong mi. Hem i glad tumas long samting we hem i lanem nao i stat blong krae. Perens blong mi i gohed blong stadi Baebol, mo smoltaem afta tufala i baptaes.

Perens blong mi i no kasemsave tumas Inglis, be oli gat strong tingting blong mekem wok blong Jehova. Nating se papa blong mi i wok had ful naet long faktri blong meltem ol nikel long Sudbury, Ontario, be klosap evri Sarede moning hem i tekem mi mo smol sista blong mi Sylvia, i go prij. Mo evri wik mifala i stadi long Wajtaoa olsem wan famle. Mama mo papa i traehad blong halpem mi blong lavem God. Mo hemia i pulum mi blong givim laef blong mi long Jehova long 1956 taem mi gat ten yia. Strong lav we tufala i gat long Jehova i leftemap tingting blong mi blong mi gohed mekem wok blong Jehova.

Afta we mi finis skul, mi no moa wok strong long wok blong Jehova. Mi ting se sipos mi kam wan paenia, bambae mi no save kasem naf mane mo mekem drim blong mi i kamtru, hemia blong travel raon long wol. Mi faenem wan wok we mi laekem tumas, hemia blong plei ol miusik long wan lokol radio stesen. Be from mi stap wok long naet, mi stap mestem ol miting mo mi stat blong joen wetem ol man we oli no lavem God. Be afta, tingting blong mi we mi trenem folem Baebol i pulum mi blong mekem sam jenis.

Mi muv i go long Oshawa, Ontario. Long ples ya mi mitim Ray Norman, sista blong hem Lesli, mo sam nara paenia. Oli rili intres long mi, mo taem mi luk olsem wanem oli hapi, hemia i mekem mi tingbaot bakegen se mi wantem mekem wanem wetem laef blong mi. Oli enkarejem mi blong paenia, mo hemia nao samting we mi mekem long Septemba 1966. Mi mi glad tumas, mo mi harem gud long laef blong mi. Be i gat sam nambawan sapraes oli hapen we mi no tingbaot nating.

TAEM JEHOVA I INVAETEM YU BLONG MEKEM WAN SAMTING, I GUD YU TRAEM

Taem mi stap yet long sekendri skul, mi aplae i go long Betel long Toronto, Kanada. Biaen taem mi stap paenia, oli invaetem mi blong go wok fo yia long Betel. Be mi mi laekem Lesli tumas, mo mi fraet se sipos mi akseptem invetesen ya, bambae mi neva luk hem bakegen. Afta we mi prea plante, mi disaed blong go long Betel, be mi harem nogud tumas blong talem tata long Lesli.

Long Betel, mi wok long ples blong wasem klos mo biaen mi mekem wok blong sekretari. Long taem ya, Lesli i mekem wok blong spesel paenia long Gatineau, Quebec. Plante taem mi stap tingbaot se hem i stap mekem wanem, mo sipos mi mekem stret desisen. Be afta, wan nambawan samting i hapen. Oli invaetem Ray, we i brata blong Lesli, blong kam wok long Betel. !Mo mitufala i serem sem rum! Hemia i mekem se mi save gat kontak wetem Lesli bakegen. Mitufala i mared long en blong laswan yia blong mi long Betel, long 27 Februari 1971.

Statem wok blong eria elda long 1975

Oli sanem mi mo Lesli i go long wan kongregesen long Quebec we i toktok Franis. Afta long sam yia, mi sapraes we oli askem mi blong mekem wok blong eria elda, we long taem ya mi gat 28 yia nomo. Mi harem se mi yang tumas mo mi no gat naf ekspiriens, be ol tok blong Jeremaea 1:7, 8 oli enkarejem mi. Lesli i bin kasem sam aksiden long trak mo hem i faenem i had blong slip. Taswe mitufala i harem se bambae i had tumas blong mitufala i mekem wok blong eria elda. Nating se i olsem, hem i talem se: “Sipos Jehova i invaetem yumitu blong mekem wan samting, i gud yumitu traem mekem.” Ale mitufala i akseptem asaenmen ya, mo mitufala i haremgud blong mekem wok ya blong 17 yia.

Mi bisi oltaem long wok blong eria elda, mo mi no spenem tumas taem wetem Lesli. So mi mas lanem wan narafala lesen. Long wan Mande moning, wan man i noknok long doa. Taem mi go openem i no gat man, be i gat wan piknik basket wetem wan kaliko, ol frut, jis, sam bred, wan botel waen, kap, mo wan not we i talem se: “Yu tekem waef blong yu i go long wan piknik.” Hemia i wan naesfala dei we i gat san. Be mi eksplenem long Lesli se mi gat sam tok blong rerem mo mi no save go. Hem i kasemsave be hem i harem nogud smol. Taem mi stap sidaon long tebol blong mi, tingting blong mi i stap stikim mi mo mi tingbaot Efesas 5:25, 28. Ol tok ya we i kam long Jehova oli rimaenem blong tingbaot ol filing blong waef blong mi. Afta we mi prea, mi talem long Lesli se: “Yumitu go,” mo hemia i mekem hem i glad tumas. Mitufala i go long wan naesfala ples klosap long wan reva, mitufala i openem kaliko blong sidaon long hem, mo hemia i wan long ol beswan dei we mitufala harem gud blong spenem tugeta. Mo mi naf blong rerem olgeta tok blong mi.

Mitufala i harem gud long ol asaenmen blong mitufala long wok blong eria elda, stat long Britis Kolombia i go kasem Newfoundland. Drim blong mi blong travel i kamtru. Mi stap tingbaot Gilead Skul, be mi no wantem go long wan narafala kantri. Mi luk se ol misinari oli ol spesel man, mo mi no naf blong kam olsem olgeta. Mo tu, mi fraet se maet bambae oli sanem mi i go long Afrika we i gat sik mo faet. Mi mi glad blong stap long Kanada.

OLI ASKEM MITUFALA BLONG GO LONG ESTONIA MO OL KANTRI BLONG BALTIK

Travel tru long ol kantri blong Baltik

Long 1992 taem ol Witnes oli save prij bakegen long sam kantri we bifo oli stap aninit long Soviet Yunion, oli askem sipos mitufala i glad blong go long Estonia olsem ol misinari. Mitufala i sapraes, be mitufala i prea from. Mitufala i stap tingbaot bakegen se: ‘Sipos Jehova i invaetem mitufala blong mekem wan samting, i gud mitufala i traem mekem.’ Ale mitufala i akseptem, mo mi glad se mitufala i no go long Afrika.

Kwiktaem nomo mitufala i stat blong lanem lanwis Estonia. Afta long sam manis, oli askem blong mi mekem wok blong eria elda. Mitufala i mas visitim samwe long 46 kongregesen mo grup we oli stap long Estonia, Latvia, mo Lituenia, mo tu long Kaliningrad, Rasia. Hemia i minim se mitufala i mas traem lanem blong toktok smol lanwis Latvia, Lituenia, mo Rasia. I had, be ol brata sista oli glad we mitufala i traehad blong lanem lanwis blong olgeta, mo oli halpem mitufala. Long 1999, oli openem wan branj ofis long Estonia, mo oli putum mi mi wok long Branj Komiti wetem Toomas Edur, Lembit Reile, mo Tommi Kauko.

Left: Mi givim tok long wan asembli long Lituenia

Raet: Branj Komiti long Estonia long 1999

Mitufala i save plante Witnes we oli bin dipotem olgeta i go long Saebiria. Nating se oli fesem hadtaem long kalabus mo oli stap longwe long famle blong olgeta, oli neva kam kros. Oli gohed blong stap glad mo oli wok strong blong prij. Eksampol blong olgeta i mekem mitufala luksave se yumi save gohed blong stanap strong mo stap glad nating se yumi kasem ol hadtaem.

Mitufala i wok had blong plante yia mo mitufala i no gat tumas taem blong spel, mo Lesli i stat blong kam taed bitim mak. Be mitufala i no luksave se hem i gat sik ya fibromyalgia we i mekem se hem i stap taed bitim mak. Mo mitufala i stap gat tingting blong gobak long Kanada. Taem oli invaetem mitufala blong go long branj skul long Patterson, New York, U.S.A., mi gat tingting ya se bambae mitufala i no naf blong go. Be afta we mitufala i prea plante from, mitufala i akseptem blong go mo Jehova i blesem desisen ya. Taem mitufala i stap long skul ya, Lesli i jes kasem ol tritmen we hem i nidim. Mo from samting ya, mitufala i naf bakegen blong mekem ol wok blong mitufala.

WAN NARAFALA SAPRAES —WAN NARAFALA KANTRI

Wan naet long 2008, taem mitufala i stap long Estonia, mi kasem wan kol we i kam long wol hedkwota we oli askem sipos mitufala i glad blong go long Kongo. Mi sapraes tumas, antap moa from we mi mas givim ansa long nekis dei nomo. Mi no talemaot long Lesli from we mi save sipos hem i harem, bambae hem i no save slip long naet. Be long naet, mi nao mi no save slip from mi wari blong go long Afrika mo mi stap prea long Jehova from.

Long nekis dei taem mi talemaot long Lesli, mitufala i stap tingting se: “Jehova i invaetem yumitu blong go long Afrika. ?Olsem wanem nao bambae yumitu save se yumitu no naf blong mekem mo enjoem sipos yumitu no traem?” So afta 16 yia long Estonia, mitufala i go long Kinshasa, Kongo. Long branj ofis i gat wan naesfala garen mo i kwaet. Faswan samting we Lesli i putum long rum blong mitufala, hemia wan kad we hem i bin kipim taem mitufala i aot long Kanada. Long kad ya oli raetem se: “Gohed blong stap glad nomata se yu stap wea.” Afta we mitufala i mitim ol brata sista, mekem ol Baebol stadi, mo ekspiriensem glad we mitufala i kasem long wok blong misinari, mitufala i glad moa blong mekem wok blong Jehova. Sloslo, mitufala i gat privilej ya blong visitim 13 narafala kantri blong Afrika. Mitufala i lanem plante defdefren samting long saed blong ol man. Hemia i mekem se mi no moa wari tumas blong stap long Afrika, mo mi talem tangkiu long Jehova we hem i sanem mitufala blong kam long Afrika.

Long Kongo, mitufala i traem ol defdefren kaen kakae, olsem blong kakae ol smol bebet, we long stat mi ting se bambae mitufala i no save kakae. Be taem mitufala i luk we ol brata sista oli enjoem blong kakae, mitufala tu i traem mo mitufala i laekem.

Mitufala i travel i go long is saed blong kantri blong enkarejem ol brata sista blong yumi long saed blong spirit mo givim samting we oli nidim. Long ples ya, ol grup blong ol rebel oli stap atakem ol vilej mo spolem ol woman mo pikinini. Bighaf blong ol brata sista long ples ya oli no gat tumas samting. Be taem mitufala i luk strong hop we oli gat long saed blong laef bakegen, bigfala lav we oli gat long Jehova, mo fasin blong olgeta blong holemstrong long oganaesesen, hemia i leftemap tingting blong mitufala bigwan. Eksampol blong olgeta i pulum mitufala blong tingbaot from wanem mitufala i mekem wok blong Jehova mo mekem bilif blong mitufala i kam strong moa. Sam brata mo sista oli lusum haos mo garen blong olgeta. Hemia i mekem mi tingbaot se yumi save lusum ol samting blong yumi wantaem nomo, mo se frensip blong yumi wetem Jehova nao i moa impoten. Nating se oli kasem plante hadtaem, be ol brata sista blong yumi oli no komplen nating. Fasin blong olgeta i enkarejem yumi blong gat strong tingting taem yumi kasem ol trabol mo ol problem blong helt.

Left: Mi givim tok long wan grup blong ol refuji

Raet: Tekem ol saplae mo ol meresin i go long Dungu, Kongo

WAN NIUFALA ASAENMEN LONG ESIA

Biaen mitufala i kasem wan narafala sapraes. Oli askem mitufala blong muv i go long branj blong Hong Kong. !Mitufala i neva tingbaot blong laef long Esia! Be afta we mitufala i ekspiriensem han blong Jehova we i givhan long mitufala long ol narafala asaenmen, mitufala i akseptem invetesen ya. Long 2013, mitufala i harem nogud tumas blong lego ol gudfala fren mo ol naesfala ples long Afrika, mo mitufala i no save wanem nekiswan samting we bambae i hapen.

I wan bigfala jenis blong mitufala i laef long Hong Kong, from we taon ya i fulap long ol man blong ol defdefren kantri. I had blong lanem Jaenis lanwis ya Cantonese. Be ol brata sista oli welkamem gud mitufala mo mitufala i rili enjoem kakae blong olgeta. Mifala i mekem plante wok long branj ofis, be long semtaem praes blong propeti tu i go antap kwiktaem. Taswe, Hed Kampani i tekem desisen blong salemaot bighaf blong ol propeti blong branj. Smoltaem afta, long 2015, mitufala i muv i go long Saot Koria. Long ples ya, mitufala i mas lanem wan narafala lanwis we i no isi. Nating se mitufala i no save toktok gud, be ol brata sista oli enkarejem mitufala taem oli talem se mitufala i stap kam gud moa long fasin blong toktok Koria.

Left: Rere blong laef long Hong Kong

Raet: Branj blong Koria

OL LESEN WE MITUFALA I LANEM

I no isi oltaem blong faenem ol niufala fren, be mitufala i faenemaot se taem mitufala i invaetem ol narafala i kam blong visitim mitufala, bambae i moa kwik blong mitufala save olgeta. Mitufala i makem se nomata we ol brata sista oli blong defdefren ples, be i gat wan samting we i sem mak long olgeta, hemia se Jehova i wokem yumi we yumi naf blong openem hat blong yumi mo soemaot lav long ol gudfala fren.—2 Kor. 6:11.

Mitufala i luk se mitufala i mas gat sem tingting olsem we Jehova i gat long ol man, mo traem makem olsem wanem Jehova i soemaot se hem i lavem yumi mo i stap lidim yumi. Taem tingting blong mitufala i foldaon o mitufala i stap tingting sipos ol brata sista oli laekem mitufala, mitufala i gobak ridim ol kad we i leftemap tingting o ol leta we ol fren oli raetem long mitufala. Mitufala i luk klia olsem wanem Jehova i ansarem ol prea blong mitufala, i mekem mitufala i trastem se hem i lavem mitufala, mo i givim paoa blong mitufala i gohed.

Long ol yia we i pas, mi mo Lesli i lanem se i impoten blong mitufala i spenem sam taem tugeta, nating se mitufala i bisi. Mo tu, mitufala i kasemsave se i impoten blong laf taem mitufala i mekem mastik, speseli taem mitufala i traem blong lanem wan niufala lanwis. Mo evri naet, mitufala i traem tingbaot wan samting we mitufala i enjoem, blong mitufala i save talem tangkiu long Jehova from.

Blong talem stret, mi neva ting se bambae mi save mekem wok blong misinari o go laef long ol narafala kantri. Be yet, mi lanem blong ekspiriensem glad ya se wetem help blong Jehova evri samting i posibol. Hemia i mekem mi tingbaot tok blong profet Jeremaea we i se: “O Jehova, yu yu trikim gud mi.” (Jer. 20:7) Yes, Jehova i givim plante nambawan sapraes mo blesing we mitufala i no tingbaot nating, iven blong mekem drim ya blong mi i kamtru blong flae long plen. Mitufala i bin flae i go long plante moa ples i bitim wanem we mi drim from taem mi pikinini. Mitufala i mekem branj visit long plante defdefren kantri. Mi mi harem gud tumas we Lesli i glad nomo blong sapotem mi long ol defren wok we mi mekem.

Oltaem mitufala i traem tingbaot se mitufala i mekem olgeta samting ya from we mitufala i lavem Jehova. Ol blesing we mitufala i stap enjoem tede, oli soemaot se laef long fiuja bambae i naes tumas, taem Jehova i ‘openem han blong hem mo i givim samting we olgeta laef samting oli wantem tumas, nao oli harem gud.’—Sam 145:16.