1-2. ?Yumi harem olsem wanem taem narafala i spolem yumi?

 JISAS i tokbaot wan pijatok blong wan wido we i gohed blong askem long wan jaj blong i halpem hem. I klia se ol disaepol blong Jisas oli kasemsave long filing blong woman long stori ya, from we long taem ya plante man oli harem nogud from we narafala i stap mekem i no stret long olgeta. (Luk 18:​1-5) Stori ya i stret yet long yumi tede, from we yumi tu ol narafala oli stap mekem i no stret long yumi.

² Bighaf blong ol man tede long wol, oli gat fasin ya blong no laekem narafala, oli no kaen, mo oli griri. Taswe yumi no sapraes se bambae oli mekem i nogud long yumi. (Pri. 5:8) Be maet yumi save harem nogud moa taem wan brata o sista i spolem yumi. I tru, ol brata mo sista oli no wantem spolem yumi, be olgeta tu oli sinman. Yumi save lanem plante samting long fasin we Jisas i soemaot taem ol man oli spolem hem. Sipos yumi gat longfala tingting long ol man blong agens we oli stap spolem yumi, yumi mas gat longfala tingting moa long ol brata mo sista. ?Jehova i harem olsem wanem taem hem i luk we ol narafala aotsaed o insaed long kongregesen oli spolem yumi? ?Hem i rili kea long yumi?

3. ?Wanem filing blong Jehova taem hem i luk we narafala i spolem yumi?

³ Jehova i wantem se ol man oli mekem i gud long yumi, mo hem i luk taem narafala i spolem yumi. Yes, “Jehova i laekem jastis.” (Sam 37:28) Jisas i mekem yumi sua se long stret taem, Jehova bambae i ‘kwik blong mekem se yumi kasem jastis.’ (Luk 18:​7, 8) I no longtaem, Jehova bambae i tekemaot olgeta samting we i mekem yumi safa, mo bambae yumi no moa harem nogud bakegen.—Sam 72:​1, 2.

4. ?Olsem wanem Jehova i stap halpem yumi tede?

 ⁴ Naoia we yumi stap wet long taem ya we bambae i gat jastis, Jehova i stap halpem yumi blong stanap strong taem narafala i spolem yumi. (2 Pita 3:13) Hem i tijim yumi blong no mekem samting we i no stret, taem narafala i spolem yumi. Hem i yusum gudfala eksampol blong Pikinini blong hem blong soemaot samting we yumi mas mekem taem narafala i spolem yumi. Mo hem i givim ol gudfala advaes tu we yumi save folem taem man i spolem yumi.

LUKAOT GUD LONG SAMTING WE YU MEKEM TAEM MAN I SPOLEM YU

5. ?From wanem yumi mas lukaot gud long samting we yumi mekem taem narafala i spolem yumi?

⁵ Maet yumi save harem nogud bigwan taem narafala i spolem yumi. (Pri. 7:7) Ol gudfala man olsem Job mo Habakuk tu oli gat filing olsem. (Job 6:​2, 3; Hab. 1:​1-3) I nomol blong gat ol filing olsem, be yumi mas lukaot gud blong no mekem wan samting we i no stret.

6. ?Eksampol blong Absalom i tijim yumi long wanem? (Mo tu, yu luk pija.)

⁶ Taem man i spolem yumi, maet yumi wantem stretem problem ya folem tingting blong yumi. Be sipos yumi mekem olsem, bambae yumi mekem problem ya i kam mowas. Traem tingbaot eksampol blong Absalom, boe blong King Deved. Hem i kros tumas taem haf brata blong hem Amnon i repem sista blong hem Tamara. Folem Loa blong Moses, Amnon i mas ded from samting we hem i mekem. (Lev. 20:17) I no rong blong Absalom i kros, be i no stret nating we hem i kilim Amnon i ded.—2 Saml. 13:​20-23, 28, 29.

7. ?Wanem tingting blong wan man blong wok blong Jehova, taem i luk laef blong ol rabis man?

⁷ Taem yumi luk se ol man we oli spolem yumi oli no kasem panis, maet yumi stat blong gat tingting ya se i blong nating nomo we yumi mekem samting we i stret. Wan man blong wok blong Jehova i luk we ol rabis man oli stap harem gud long laef blong olgeta, nating se oli stap spolem ol gudfala man. Hem i talem se: “Hemia nao ol man nogud we oltaem oli kasem samting isi nomo.” (Sam 73:12) Hem i harem nogud tumas taem hem i luk samting ya, mo hem i gat tingting ya se i blong nating nomo we hem i stap mekem wok blong Jehova. Hem i talem se: “Taem mi traehad blong kasemsave long samting ya, hemia i mekem tingting blong mi i trabol tumas.” (Sam 73:​14, 16) Mo, hem i talem klia se: “Be mi, klosap leg blong mi i gowe long stret rod, taem mi stap wokbaot, klosap nomo mi glis.” (Sam 73:2) Hemia nao  sem samting we i hapen long wan brata we bambae yumi singaot hem se Alberto.

8. ?Wanem i hapen long wan brata taem ol narafala oli spolem hem?

⁸ Sam brata oli talem se Alberto i stap stilim mane blong kongregesen. From samting ya, hem i lusum ol wok blong hem long kongregesen, mo plante we oli save long samting ya oli no moa respektem hem. Taem hem i tingtingbak long samting ya, hem i talem se: “Mi mi kros mo mi harem nogud tumas.” Yes, from we hem i harem nogud tumas, hem i no moa go long ol miting blong faef yia. Ekspiriens ya i soemaot samting we i save hapen sipos yumi no kontrolem ol filing blong yumi, taem narafala i spolem yumi.

FOLEM FASIN BLONG JISAS TAEM NARAFALA I SPOLEM YUMI

9. ?Jisas i stanap strong long wanem? (Mo tu, yu luk pija.)

⁹ Jisas i soemaot wan gudfala eksampol long fasin blong stanap strong taem ol narafala oli spolem hem. Traem tingbaot olsem wanem ol famle mo ol narafala man oli spolem hem. Ol famle blong hem we oli no bilif, oli talem se hem i krangke, ol lida blong skul oli talem se hem i stap wok wetem ol dimon, mo ol soldia blong Rom oli jikim hem, oli faetem hem, mo biaen oli kilim hem i ded. (Mak 3:​21, 22; 14:55; 15:​16-20, 35-37) Nating se i olsem, Jisas i stanap strong we i no mekem sin nating. ?Yumi lanem wanem long eksampol blong hem?

10. ?Jisas i mekem wanem taem ol narafala oli spolem hem? (1 Pita 2:​21-23)

 ¹⁰ Ridim 1 Pita 2:​21-23. a Jisas i soemaot wan gudfala eksampol long yumi long saed blong samting we yumi mas mekem taem ol narafala oli spolem yumi. Hem i save stret taem blong stap kwaet, mo stret taem blong toktok. (Mat. 26:​62-64) Hem i stap kwaet nomo taem ol man ol talem ol giaman tok long saed long hem. (Mat. 11:19) Mo taem hem i toktok, hem i no tok nogud long olgeta, o talem se bambae hem i mekem wan nogud samting blong givimbak long olgeta. Jisas i naf blong bos long tingting blong hem, from we hem “i putum hem wan aninit long God we i stap jajem man long stret fasin.” Jisas i save se Jehova i luk samting we i stap hapen long hem. Mo hem i trastem se Jehova bambae i stretem samting ya long stret taem.

11. ?Yumi save mekem wanem blong lukaot gud long ol toktok blong yumi? (Mo tu, yu luk pija.)

¹¹ Yumi save folem fasin blong Jisas taem yumi tingting gud long samting we bambae yumi talem, taem narafala i spolem yumi. Maet sam samting we ol narafala oli mekem blong spolem yumi i smol nomo, mo yumi save jusum blong fogetem o yumi save stap kwaet blong no mekem problem i kam mowas. (Pri. 3:7; Jem. 1:​19, 20) Long ol narafala taem, yumi save toktok sipos yumi luk we oli spolem wan narafala o taem i nid blong yumi difendem trutok. (Wok 6:​1, 2) Sipos yumi toktok, yumi mas mekem bes blong yumi blong toktok kwaet mo wetem respek.—1 Pita 3:15. b

12. ?Olsem wanem yumi soemaot se yumi trastem ‘God ya we i stap jajem man long stret fasin’?

¹² Yumi save folem eksampol blong Jisas  blong trastem ‘God ya we i stap jajem man long stret fasin.’ Taem ol narafala oli mestem nao oli talem wan samting we i no tru long saed blong yumi o oli tritim nogud yumi, yumi trastem se Jehova i save samting we i hapen. Taem yumi save samting ya, hemia bambae i halpem yumi blong stanap strong. Sipos yumi lego olgeta trabol ya long han blong Jehova, bambae hemia i blokem yumi blong no holem kros long hat blong yumi. Ol nogud filing olsem, oli save pulum yumi blong mekem wan samting we i no stret, yumi lusum glad, mo i save spolem frensip blong yumi wetem Jehova.—Sam 37:8.

13. ?Wanem i save halpem yumi blong stanap strong taem narafala i spolem yumi?

¹³ I tru yumi no save folem eksampol blong Jisas long fasin we i stret gud olgeta. Samtaem, maet yumi save mekem o talem sam samting we biaen yumi rigret from. (Jem. 3:2) Mo samtaem ol nogud samting we narafala i mekem long yumi, i save mekem yumi harem nogud long ful laef blong yumi. Sipos samting ya i hapen long yu, yu save sua se Jehova i save evri samting we yu stap fesem. Mo Jisas tu i kasemsave long filing blong yu, from we hem i bin fesem sem samting olsem. (Hib. 4:​15, 16) Antap long gudfala eksampol blong Jisas, Jehova i givim ol gudfala advaes tu we i stap long Baebol, blong halpem yumi taem narafala i spolem yumi. I gud yumi luk tu vas long buk blong Rom we i save halpem yumi.

“LETEM GOD I SOEMAOT KROS BLONG HEM LONG MAN WE I MEKEM RONG”

14. ?I minim wanem blong “letem God i soemaot kros blong hem long man we i mekem rong”? (Rom 12:19)

¹⁴ Ridim Rom 12:19. Aposol Pol i talem long ol Kristin blong oli “letem God i soemaot kros blong hem long man we i mekem rong.” Yumi mekem olsem taem yumi letem God i stretem problem long stret taem mo long stret rod. Afta we sam man oli spolem wan brata we nem blong hem John, hem i talem se: “Mi mas faet strong agensem tingting blong wantem stretem problem long rod we mi nomo mi wantem. Mo Rom 12:19 i halpem mi blong wet long Jehova.”

15. ?From wanem i gud blong wet long Jehova blong i stretem wan problem?

¹⁵ Gudfala frut i save kamaot taem yumi wet long Jehova blong i stretem wan problem. Bambae yumi blokem ol wari we i save kamaot sipos yumi traem blong stretem wan problem yumi wan. Jehova i wantem halpem yumi. I olsem we hem i talem long yumi se: ‘Yufala i lego problem ya long han blong mi, bambae mi lukluk long hem.’ Sipos yumi akseptem promes ya blong Jehova we i se “mi bambae mi givimbak,” bambae yumi lego problem long han blong hem, mo trastem se bambae hem i stretem long stret rod. Hemia nao samting we i halpem John, we yumi bin tokbaot hem. Hem i se: “Sipos mi wet long Jehova blong i stretem problem blong mi, frut we i kamaot from bambae i gud moa, i bitim we mi traem stretem problem ya mi wan.”

“GOHED BLONG MEKEM OL GUDFALA SAMTING BLONG WINIM OL RABIS SAMTING”

16-17. ?Olsem wanem prea i halpem yumi blong “gohed blong mekem ol gudfala samting blong winim ol rabis samting”? (Rom 12:21)

¹⁶ Ridim Rom 12:21. Pol i talem long ol Kristin se oli “mas gohed blong mekem ol gudfala samting blong winim ol rabis samting.” Long Bigfala Toktok Blong Jisas Antap Long Hil, hem i talem se: “Yufala i mas gohed blong lavem ol enemi blong yufala, mo yufala i mas gohed blong prea from olgeta we oli stap ronem mo kilim yufala.” (Mat. 5:44) Hemia nao samting we hem i mekem taem ol soldia blong Rom oli tritim nogud hem, oli mekem hem i safa bigwan, mo oli nilim hem long pos. Yumi no naf  blong kasemsave fulwan long filing blong hem long taem ya.

¹⁷ Jisas i gohed blong holemstrong long Jehova nating se oli mekem i nogud long hem. Jisas i no askem long Jehova blong i panisim ol soldia ya, be hem i prea se: “Papa, yu fogivim olgeta, from we oli no save samting we oli stap mekem.” (Luk 23:34) Taem yumi prea from olgeta we oli mekem i nogud long yumi, hemia bambae i mekem tingting blong yumi i kwaet, yumi no kros tumas, mo i jenisim tingting we yumi gat long man we i mekem i nogud long yumi.

18. ?Olsem wanem prea i halpem Alberto mo John?

¹⁸ Prea i halpem tufala brata ya we yumi tokbaot long stadi ya, blong oli stanap strong taem narafala i spolem tufala. Alberto i talem se: “Mi prea from ol brata we oli spolem mi. Mi askem Jehova plante taem blong i halpem mi blong mi no tingbaot samting we i hapen.” Naoia, Alberto i glad blong mekem wok blong Jehova bakegen. John i talem se: “Plante taem, mi prea from brata ya we i mekem mi harem nogud. Ol prea olsem, oli halpem mi blong gat stret tingting long brata ya mo no jajem hem from samting we hem i bin mekem. Mo tu, hemia i mekem se mi gat pis long tingting.”

19. ?Yumi mas mekem wanem go kasem en blong sistem blong wol ya? (1 Pita 3:​8, 9)

¹⁹ From we yumi laef long rabis wol ya, i sua se ol man bambae oli gohed blong spolem yumi. Nomata wanem samting i hapen, i gud yumi neva stop blong prea mo askem help blong Jehova. Mo tu, i gud yumi folem fasin blong Jisas taem ol narafala oli spolem yumi, mo yumi gohed blong folem ol gudfala advaes blong Baebol. Sipos yumi mekem olsem, yumi save sua se Jehova bambae i blesem yumi.—Ridim 1 Pita 3:​8, 9.