MA HIA rẹnrẹn wẹẹ, e Jehova ẹre ọ dia otu ọghẹe vbe “ẹdẹ okiekie” ne ima ye na, irẹn ẹre ọ vbe kpemehe evbare orhiọn ne ima. (2 Tim 3:1) Sokpan, dọmwadẹ ọghẹe ẹre ọ khian zẹ ne egbe ẹre, deghẹ ọ gha lele adia nọ miẹn vbe obọ e Jehova. Ma gha sẹtin ya ẹghẹ ne ima ye na gie ẹghẹ ne Ivbi Izrẹl ya gha rre uwu ato. Ẹghẹ ke ẹghẹ ne iran ya họn vbe a kpee okpe, iran ghi rẹn wẹẹ, te ọ khẹke ne iran zẹ emwi ru vbobọvbobọ.

E Jehova keghi tama e Mosis nọ ru okpe ọghe esiliva eva, nọ ya gha “tie emwa nii si koko kevbe na ya gha vẹ agọ.” (Nọm 10:2) Odẹ ughughan ẹre avbe ohẹn ya gha kpee avbe okpe na, iran gha kpee ẹre, Ivbi Izrẹl ghi wa rẹn emwi nọ khẹke ne iran ru. (Nọm 10:3-8) Odẹ ughughan ẹre eguọmwadia Osanobua vbe ya miẹn adia vbe ẹdẹnẹrẹ. Ma gha ziro yan eha vbọ. Odẹ eha na gha ye ima ẹre rre vbekpa okpe na ghaa kpee vbe ẹghẹ ọghe Ivbi Izrẹl nẹdẹ. Nokaro keghi re adia ne ima miẹn vbe ẹghẹ ke ẹghẹ na ya gie na tie ima ne ima si egbe koko, nogieva keghi re adia ne otu e Jehova rhie ne ediọn ni rre uwu iko, nogieha keghi re afiwerriẹ nọ rhiegbe ma vbe otu ọghe Jehova.

Vbe ẹghẹ ọghe Ivbi Izrẹl nẹdẹ, e Jehova ghaa hoo ne “emwa nii hia” si egbe koko vbe onurho ibọkpọ ọghe ugamwẹ, avbe ohẹn ghi kpee okpe eva na. (Nọm 10:3) Te uniẹn ọghe Ivbi Izrẹl ghae egbe ye agọ enẹ vbe olega ọghe ibọkpọ ọghe ugamwẹ. Avbe ohẹn gha kpee okpe, iran hia ghi wa họn. Iran ne agọ ọghe iran sikẹ ibọkpọ ọghe ugamwẹ ẹre ọ ka sẹ evba. Sokpan, nọ ne iran ne agọ ọghe iran rree ne ibọkpọ ọghe ugamwẹ, ọ sẹtin rhie ẹghẹ eso, iran ke sẹ evba. Vbe nọ rhirhi gha ye hẹ, vbe a gha kpee okpe nii, e Jehova hoo ne iran hia si egbe koko vbe onurho ọghe ibọkpọ ọghe ugamwẹ, ne iran mieke na họn adia ne irẹn khian rhie ne iran.

Vbe ẹdẹnẹrẹ, ma i ghi si egbe koko vbe onurho ibọkpọ ọghe ugamwẹ, sokpan ẹghẹ hia ẹre otu ọghe Jehova vbe ya tie ima, ne ima si egbe koko zẹvbe ẹbu. Otu e Jehova keghi ru emwamwa asikoko odin kevbe emwamwa ne kpataki ọvbehe, ne iran ya rhie adia ne kpataki ne ima. Vbe uhunmwu otagbọn hia, emwamwa ọkpa ẹre emwa ọghe Jehova hia sọyẹnmwẹ ọnrẹn vbe iran gha si egbe koko. Nọnaghiyerriọ, ọmwaikọmwa nọ miẹn itie ọghe emwamwa vbenian yi keghi deba ọkhọngborrie etẹn nibun sọyẹnmwẹ. Emwa eso rrọọ na miẹn wẹẹ, eke ne iran khian ke yo ọgbẹlẹzẹ na khian na si egbe koko i re otọ ne emwa, eso vbe rrọọ ni wa kakabọ sikẹ ọre. Vbe nọ rhirhi gha ye hẹ, emwa hia ni miẹn itie na yi, gha kueyọ wẹẹ, iran wa miẹn ere vbọ ẹsẹsẹmwẹse.

Sokpan, etẹn ni rre ẹvbo ni wa kakabọ khian fua vbe orere ẹvbo ghi vbo? Iran gha vbe sẹtin sọyẹnmwẹ asikoko vbenian ra? Kakabọ. E tẹknọlọgi wa kakabọ ru iyobọ ne etẹn ni rre ẹvbo vbenian, ne iran ya sọyẹnmwẹ emwamwa asikoko ne etẹn nikẹre sọyẹnmwẹ ọnrẹn. Vbe igiemwi, vbe ọtẹn ne igiogbẹ ya zẹ ihe egbe ghi mu otuẹ gie abotu nọ rre Benin, etẹn ni rre abotu na keghi ru emwamwa, ne etẹn ni rre Arlit vbe Niger vbe ikinkin ọghe Sahara Desert mieke na sẹtin danmwehọ ọta ne ọtẹn na ya guan. Orhunmwu 21 ẹre ọ si egbe koko danmwehọ ọta nii  vbe Arlit, emwa ọvbehe nẹi re Osẹe Jehova vbe gha rre usun orhunmwu 21 na. Agharhemiẹn wẹẹ, eke ne iran ye kakabọ rree, iran ye sẹtin deba ẹbu etẹn ni re 44,131 sọyẹnmwẹ emwamwa na. Ọtẹn nokpia ọkpa keghi kha wẹẹ: “Ma wa ya ekhọe hia kpọnmwẹ uwa, ne uwa na gi ima vbe deba ẹbu etẹn nibun sọyẹnmwẹ emwamwa na. Gele gele, ekhọe hia ẹre uwa ya hoẹmwẹ ima.”

Vbe ẹghẹ Ivbi Izrẹl nẹdẹ, avbe ohẹn gha kpee okpe ọkpa kẹkan, “avbe olotu edọmwadẹ ẹwae ni rrọọ,” ẹre ọ khian si egbe koko vbe odaro ibọkpọ ọghe ugamwẹ. (Nọm 10:4) Iran gha ghi si egbe koko vbe evba, e Mosis ghi rhie adia nọ khẹke ne iran. Adia nii ẹre ọ khian ru iyobọ ne iran ya sẹtin gbaroghe ẹwae ọghe Ivbi Izrẹl ni rre ototọ iran. Gia kha wẹẹ, ọkpa vbe ọkaolotu ọghe Ivbi Izrẹl ẹre u khin, ẹi re te u gha hia ne u gha rrie odaro ibọkpọ ọghe ugamwẹ, ne u mieke na họn adia na khian rhie nuẹn?

Vbe ẹdẹnẹrẹ, ma i khian sẹtin tie avbe ediọn ni rre uwu iko “olotu,” rhunmwuda, iran i khaevbisẹ yan avbe ohuan ne Osanobua viọ ne iran. (1 Pit 5:1-3) Sokpan, iran keghi hia vbene ẹtin iran sẹ, ne iran gha gbaroghe iran. Rhunmwuda ọni, ẹghẹ ke ẹghẹ ne otu e Jehova ya gie na tie iran, ne iran gha die owebe ne iran khian na miẹn adia, vbe na ghee Kingdom Ministry School, ekhọe hia ẹre iran ya miẹn ọnrẹn yi. Owebe na keghi ru iyobọ ne ediọn ya rẹn vbene iran khian ya guẹ sayọ hẹ, vbe odẹ ne iran ya ru iwinna nọ bi ye iran egbe vbuwe iko. Ọna keghi ya etẹn hia ni rre uwu iko sikẹ e Jehova sayọ. Ọ gha khọnrẹn wẹẹ, uwẹ tobọ ruẹ ma yo owebe na, u gha ye miẹn ere vbọ, rhunmwuda, ediọn keghi loo emwi ne iran ruẹ re vbe owebe na ya ru iyobọ ne etẹn hia vbuwe iko.

Ugbẹnso, ọ mwẹ vbene avbe ohẹn khian ya kpee okpe na hẹ, Ivbi Izrẹl ghi rẹn wẹẹ, e Jehova hoo ne iran kie ibọkpọ ne iran tan ye agọ ọghe iran, ne iran werriegbe suẹn okhian. (Nọm 10:5, 6) Ivbi Izrẹl ghaa kie avbe ibọkpọ ọghe iran, ọsughe ẹre nọ, sokpan ọ ma gha re iwinna nekherhe. Ẹi mwẹ Ivbi Izrẹl ma gha si egbe vbe ugbẹnso, vbe a gha wẹẹ ne iran kpa. Vbọzẹe?

A sẹtin miẹn wẹẹ, ẹghẹ ne Ivbi Izrẹl eso ma te yaro yi, ẹre a ya kpee okpe na. Eso sẹtin vbe gha roro ẹre wẹẹ, ẹi zẹdẹ kẹ iran ya wọn amẹ, rhie ukpu yotọ, a ke kpee okpe ọvbehe. E Baibol khare wẹẹ, “Ugbẹnso, ke ota ya sẹ owiẹ ọkpa ẹre okuku nii mudia kpẹẹ sẹ.” Sokpan, “ọre ikpẹdẹ eva nọ, ra uki ọkpa ra ukpo hoho, okuku nii gha ye mudia yan agọ nii, iran i si kpa, ọ gha kpa, iran ghi si okhian.” (Nọm 9:21, 22) Inugba ẹre Ivbi Izrẹl kpa hin ako ne iran ye rre ya bu agọ ye ihe ọvbehe? Ebe Nọmbas uhunmwu ẹnrẹn 33 ya ima rẹn wẹẹ, ọ gha sẹ ako 40 ne Ivbi Izrẹl bu agọ yi.

Ẹghẹ eso, Ivbi Izrẹl eso sẹtin bu agọ ye eke ne irhu ye. Ivbi Izrẹl gha miẹn ako vbenian bu agọ yi, egbe ghi wa rọkhọ iran, rhunmwuda, ato ne iran ghaa mu okhian la kegha re “ato nọkhua nọ mu ohan.” (Diut 1:19) Rhunmwuda ọni, ẹi mwẹ eso vbuwe iran ma gha roro ẹre wẹẹ, deghẹ iran na kpa vbe ako vbenian rre, agbọn gha wa lọghọ iran vbe eke ne iran ghi rrie.

Avbe ohẹn gha kpee okpe ne Ivbi Izrẹl ya kpa vbe eke ne iran te bu agọ yi, Ivbi Izrẹl hia ẹre ọ họn okpe na, sokpan ẹi re uhukpa ẹre iran hia khian ya suẹn okhian rhunmwuda, ọsegbe ọsegbe ẹre dọmwadẹ ẹwae khian ya gha kpa. Ẹi mwẹ eso vbuwe iran ma gha roro ẹre wẹẹ, ‘De ẹghẹ nọ khian ghi ya sẹ ima egbe?’ Vbe a gha kpee okpe nokaro, ẹwae ọghe Juda, Isaka kevbe Zẹbulọn ni bu agọ ye odẹ ekẹn ghi suẹn okhian. (Nọm 2:3-7; 10:5, 6) Iran gha ghi kpa nẹ, avbe ohẹn ghi kpee okpe ọvbehe, ẹwae eha ni bu agọ ye odẹ ahọ ghi suẹn okhian. Erriọ ẹre avbe ohẹn khian ru ẹre, a te miẹn wẹẹ, iran hia kpa.

Egbọre ọ mwẹ afiwerriẹ eso nọ rhiegbe ma vbe otu ọghe Jehova nọ ma gha khuẹrhẹ nuẹn na miẹn yi. Ọ gha kẹ, te u ghaa roro ẹre wẹẹ, afiwerriẹ ne a ma zẹdẹ yaro yi, nọ ghi rhiegbe ma vbe otu ọghe Jehova bun gbe. Ra egbọre, emwamwa nọ te rre otọ ke ẹghẹ gha dee te wa yẹẹ ruẹ, rhunmwuda ọni, u ma hoo nọ fiwerriẹ. U sẹtin vbe gha roro ẹre wẹẹ, ọ gha rhie ẹghẹ a te miẹn wẹẹ, emwamwa ọgbọn nọ da ladian gua ruẹ egbe ro. Vbọrhirhighayehẹ, adeghẹ ima na gha hia, ne ima gha miẹn ọnrẹn yi, afiwerriẹ nọ rhirhi rhiegbe ma vbe otu e Jehova, ma sẹtin do bẹghe ẹre wẹẹ, umamwẹ ọghe enegbe ima ẹre nọ, ma ghi vbe do gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, ma ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova.

Vbe ẹghẹ ọghe Mosis, e Jehova kegha su ẹbo emwa nibun khian vbuwe ato, ke ikpia ke ikhuo, kẹ kevbe avbe ibiẹka. Akpawẹ e Jehova ma gha rhie adia ne iran, iran i ghẹ te miẹn uhunmwu. Vbe ẹdẹnẹrẹ, e Jehova keghi su ima khian vbe ẹghẹ nọ wegbe ne ima ye na. Ọ vbe ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ amuẹtinyan nọ wegbe kevbe ne ima ya sikẹ irẹn ẹsẹsẹmwẹse. Nọnaghiyerriọ, gi ẹre gha re atamuolọyan ọghe ima, ne ima ya ya egbe tae Ivbi Izrẹl ni ghaa mwẹ amuẹtinyan, ni ghaa zẹ emwi ru vbe ẹghẹ ke ẹghẹ ne iran ya họn vbe a gha kpee okpe!