1. Vbọ khẹke ne ima ru, ne ima mieke na miẹn fan vbe ẹghẹ ne ẹdẹ ọghe Jehova khian ya rre?

 ẸGHẸ ke ẹghẹ ne Baibol ya guan kaẹn “ẹdẹ ọghe Jehova,” emwi nọ guan kaẹn ọre, ẹghẹ ne Jehova khian ya guọghọ avbe eghian rẹn rua, ọ ghi vbe miẹn emwa rẹn fan. Ọ ghaa mwẹ ẹghẹ eso vbe ẹghẹ nẹdẹ, ne Jehova ya rri agbẹnvbo eso oya. (Aiz 13:1, 6; Ẹzik 13:5; Zẹf 1:8) Vbe ẹghẹ ọghe ima na, “ẹdẹ ọghe Jehova” gha suẹn vbe ẹghẹ na khian ya guọghọ ugamwẹ ohoghe, ọ ghi ya sẹ ufomwẹ vbe okuo Amagẹdọn. Ne ima mieke na miẹn fan, ọ khẹke ne ima mu egbe yotọ nian. Ẹi re te Jesu wẹẹ ne ima wa mu egbe yotọ khẹ “orueghe nọkhua” kẹkan, ọ wẹẹ ne ima ye gha mu egbe yotọ khẹ ọre.​—Mat 24:21; Luk 12:40.

2. De emwi ne ima gha miẹn ruẹ vbe ebe 1 Tẹsalonaika?

² Vbe elẹta nokaro ne ukọ e Pọl gbẹn gie etẹn ni rre Tẹsalonaika, ọ keghi ya igiemwi ughughan ru iyobọ ne etẹn, ne iran mieke na sẹtin mu egbe yotọ khẹ ẹdẹ ibuohiẹn nọkhua ọghe Jehova. E Pọl rẹnrẹn wẹẹ, ẹdẹ ọghe Jehova i khian rre vbe ẹghẹ nii. (2 Tẹs 2:1-3) Ọrheyerriọ, ọ na ye rhie igiọdu ne etẹn ne iran mu egbe yotọ khẹ ọre, vbe na miẹn wẹẹ, akhuẹ akhuẹ ẹre ọ dee. Erriọ wa vbe khẹke ne ima gha ru ẹre zẹẹ. Gi ima ziro yan vbene Pọl ya rhan otọ emwi eha na hẹ: (1) vbene ẹdẹ ọghe Jehova khian ya rre hẹ, (2) emwa nẹi khian miẹn uhunmwu, kevbe (3) emwi ne ima gha ru, ne ima mieke na miẹn uhunmwu.

3. Vbọzẹ na na wẹẹ, ẹdẹ ọghe Jehova gha rre vbe na ghee oyi vbe asọn? (Ghee efoto nọ rre ipapa 9.)

³ “Zẹvbe ne oyi rre vbe asọn.” (1 Tẹs 5:2) Ọna ọre igiemwi nokaro vbe uwu igiemwi eha ne Pọl loo ro ya gie ẹdẹ ọghe Jehova. Ẹgiẹgiẹ ẹre oyi ya ru emwi, asọn ẹre ọ mobọ ya rre vbe ẹghẹ ne emwa ma zẹdẹ ya aro yi. Ẹdẹ ọghe Jehova gha vbe rre vbe udemwurri, vbe ẹghẹ ne emwa nibun ma zẹdẹ ya aro yi. Vbene emwi khian ya gha fi werriẹ hẹ, sẹtin kue kpa ima ne Ivbi Otu e Kristi odin. Sokpan, ma gha miẹn uhunmwu, rhunmwuda ma i re emwa dan.

4. De vbene ẹdẹ ọghe Jehova ya yevbe obalọ ọghe okhuo ne emwi ubiẹmwẹ ru?

⁴ “Te ọ khian yevbe obalọ ọghe okhuo ne emwi ubiẹmwẹ ru.” (1 Tẹs 5:3) Ẹkpoliyẹkẹ i khian sẹtin rẹn ẹdẹ ne emwi ubiẹmwẹ khian ru ẹre. Sokpan, ọ rẹnrẹn wẹẹ, ẹi mwẹ ọ ma ru irẹn. Ọ sẹtin rre vbe udemwurri, ẹi re obalọ ne kherhe ẹre ọ khian gha ye, ẹi sẹtin vbe dobọ ẹre yi. Erriọ vbe ye, ima ma rẹn ẹghẹ ne ẹdẹ ọghe Jehova khian ya rre. Sokpan, ma rẹnrẹn wẹẹ, ẹi mwẹ ọ ma rre, kevbe wẹẹ, udemwurri ẹre Jehova khian ya fuẹn emwa dan rua, iran i khian sẹtin lẹẹ ọre fe.

5. De vbene ẹdẹ ọghe Jehova ya yevbe uwanmwẹ ẹdẹ hẹ?

⁵ Te ọ khian yevbe uwanmwẹ ẹdẹ. Vbe igiemwi nogieha ne Pọl loo ro, ọ na werriegbe ya unu kaẹn oyi nọ rra vbe asọn. Sokpan, vbe ẹghẹ na, e Pọl na ghi ya ẹdẹ ọghe Jehova gie uwanmwẹ ẹdẹ. (1 Tẹs 5:4) Avbe oyi ni rra vbe asọn, sẹtin rra sẹrriọ wẹẹ, iran i ghi rẹn ẹghẹ ne ẹdẹ ya gbe. Ẹdẹ gha ghi gbe, uwanmwẹ ẹdẹ ghi do zẹ efa ye iran egbe. Erriọ orueghe nọkhua khian vbe ya zẹ efa ye egbe emwa ni lẹre ru emwi ni sọnnọ Osanobua. Ne ima ya mu egbe yotọ khẹ ẹdẹ ọghe Jehova, ọ khẹke ne ima lẹẹ ne avbe uyinmwẹ ni sọnnọ e Jehova, ma ghi gha ru emwi “nọ maan, nọ khẹke kevbe nọ re ọghe ẹmwata.” (Ẹfis 5:8-12) E Pọl keghi loo igiemwi eva ọvbehe ni khọ egbe ya  gie emwa nẹi khian miẹn uhunmwu vbe ẹdẹ ọghe Jehova.

6. Vbọzẹ na na wẹẹ, te emwa nibun vbiẹ vbe ẹdẹnẹrẹ? (1 Tẹsalonaika 5:6, 7)

⁶ “Iran ni vbiẹ.” (Tie 1 Tẹsalonaika 5:6, 7.) E Pọl keghi gie emwa nẹi khian miẹn uhunmwu vbe ẹdẹ ọghe Jehova zẹvbe emwa ni vbiẹ. Iran ma zẹdẹ rẹn emwi nọ sunu vbe ọlẹga ọghe iran. Rhunmwuda ọni, emwi eso gha sunu, iran i rẹn emwi nọ khẹke ya ru. Vbe ẹdẹnẹrẹ, te emwa nibun wa yevbe emwa ni vbiẹ. (Rom 11:8) Iran ma yayi wẹẹ, “ẹdẹ okiekie” ẹre ima ye, kevbe wẹẹ, orueghe nọkhua gha rherhe rre. Emwi nọ wegbe gha sunu vbe agbọn na, ẹghẹ nii, emwa eso sẹtin gha hoo ne iran rẹn emwi ne Baibol guan kaẹn. Ọrheyerriọ, emwa nibun i ye fi werriẹ, iran ghi werriegbe ya gha fuẹn vbe uwu uyinmwẹ nọ ma khẹke. Emwa eso ni te vbe yayi wẹẹ, ẹdẹ ọghe Jehova gha rre, keghi roro ẹre wẹẹ ọ gha ye kakabọ kpẹẹ, ọ ke rre. (2 Pit 3:3, 4) Vbọrhirhighayehẹ, ma rẹnrẹn wẹẹ, ọ khẹke ne ima gha ba odẹ rhunmwuda, vbene ẹdẹ ya gbe, erriọ ima ya sikẹ ẹdẹ ọghe Jehova sayọ.

7. De vbene emwa nẹi khian miẹn uhunmwu vbe ẹdẹ ọghe Jehova ya yevbe ọdayọn?

⁷ “Iran ni da ayọn gbe egbe.” Ukọ e Pọl keghi ya emwa na khian guọghua vbe ẹdẹ ọghe Jehova gie avbe ọdayọn. Emwa ni da ayọn gbe egbe i rẹn emwi nọ sunu vbe ọlẹga ọghe iran, iran i vbe rẹn emwi nọ khẹke ya ru. Erriọ vbe ye, emwa dan i zẹyọ vbe Jehova ghaa ya obọ sekhae ne iran. Odẹ nọ khian su iran gha rrie ọfuan ẹre iran hoo ne iran lele. Sokpan, ọ khẹke ne Ivbi Otu e Kristi gha re emwa ne ẹwaẹn gba na. (1 Tẹs 5:6) Okpia ọkpa nọ rri egie ebe vbe iruẹmwi e Baibol ghi rhan otọ ẹmwẹ na, ọ na kha wẹẹ, ọmwa ne ẹwaẹn gba na ọre, “ọmwa ne orhiọn ọnrẹn sotọ kevbe ọmwa nọ roro emwi ẹse, nọ mieke na sẹtin gha ru emwi nọ khẹke.” Ọ khẹke ne ima gi orhiọn ima sotọ, ma ghi vbe gha roro emwi ẹse, ọna gha ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ gha mwẹ obọ vbe emwamwa otu azẹ kevbe oseghe ẹvbo na sinmwi. Zẹvbe ne ẹdẹ ọghe Jehova ya sikẹ otọ, erriọ emwa khian ya gha kpikpi ima, ne ima gha mwẹ obọ vbe emwamwa otu azẹ ọghe agbọn na. Sokpan, ọ ma khẹke ne ima gha si osi ba ẹmwẹ emwi ne ima gha tama emwa vbenian. Orhiọn nọhuanrẹn gha ru iyobọ ne ima, ne orhiọn ima mieke na sotọ, ma ghi vbe sẹtin gha roro emwi ẹse ne ima mieke na rẹn emwi nọ khẹke ya ru.​—Luk 12:11, 12.

8. Zevbe nọ rre ebe 1 Tẹsalonaika 5:8, de emwi ni gha ru iyobọ ne ima ya gha ba odẹ, ne ima vbe gha roro emwi ẹse? (Ghee efoto nọ rre ipapa 11.)

⁸ ‘Mu uhanhan ẹwẹ yọ, ne u vbe mu ẹrhu ematọn ye uhunmwu.’ E Pọl keghi ya ima gie ivbiyokuo ni ba odẹ kevbe ni mu egbe okuo. (Tie 1 Tẹsalonaika 5:8.) Ọ khẹke ne ovbiyokuo mu egbe nọ khian ya gbinna vbe ẹghẹ ke ẹghẹ na ya khọn okuo. Erriọ vbe ye ne ima vbe ẹdẹnẹrẹ. Te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ma mu egbe yotọ khẹ ẹdẹ ọghe Jehova, adeghẹ ima na ya amuẹtinyan kevbe ahoẹmwọmwa ru uhanhan ẹwẹ, ma na vbe ya emwi ne ima ya aro yi ya ru ẹrhu ematọn. Ena gha wa ru iyobọ ne ima.

9. De vbene amuẹtinyan ne ima mwẹ ya gbogba ga ima hẹ?

⁹ Te uhanhan ẹwẹ gbogba ga ẹkokoudu ọghe ovbiyokuo. Erriọ amuẹtinyan kevbe ahoẹmwọmwa vbe ya gbogba ga ekhọe ima. Ọ ru iyobọ ne ima ya rhiegba ye ugamwẹ e Jehova, ọ vbe ru iyobọ ne ima ya gha lele ukpowẹ ọghe Jesu. Amuẹtinyan ne ima mwẹ ẹre ọ ya ima mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha san ima ẹse rhunmwuda ne ima na ya ekhọe hia gae. (Hib 11:6) Ẹre ọ vbe gu ima kpa ya gha mwẹ ẹkoata daa e Jesu, ọ gha khọnrẹn ne ima gha rre uwu ọlọghọmwa. Etẹn eso rrọọ na zẹ kpokpo, eso vbe rrọọ ni re ivbiogue, ọrheyerriọ, iran ma sẹ e Jehova rae. Okha ọghe etẹn vbenian gha ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ amuẹtinyan nọ wegbe, ai rẹn deghẹ ọlọghọmwa  na rre. Ma ghaa ya egbe taa etẹn ni mu ugamwẹ e Jehova karo, ẹfe ọghe agbọn na i khian gha viẹn ye ima aro. b

10. De vbene ahoẹmwọmwa ne ima mwẹ ne Osanobua kevbe ogieva ima ya ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ izinegbe?

¹⁰ Ọ khẹke ne ima vbe gha mwẹ ahoẹmwọmwa deghẹ ima hoo ne ima sẹtin gha ba odẹ, kevbe ne ima vbe gha roro emwi ẹse. (Mat 22:37-39) Ahoẹmwọmwa ne ima mwẹ ne Osanobua ẹre ọ zẹ ne ima na ye kporhu, ọ gha khọnrẹn na gha zẹ ima kpokpo. (2 Tim 1:7, 8) Rhunmwuda ne ima na hoẹmwẹ emwa nẹi ga e Jehova, ẹghẹ hia ẹre ima ya kporhu, uhiẹn te ima kue loo elẹta kevbe etẹlifon. Ma ya aro yọ wẹẹ, ẹdẹ ọkpa khẹ ẹdẹ ọkpa, iran gha fi werriẹ, iran ghi vbe do gha ru emwi nọ yẹẹ e Jehova.​—Ẹzik 18:27, 28.

11. De vbene ahoẹmwọmwa ne ima mwẹ ne etẹn ne ima gba ga, ya ru iyobọ ne ima hẹ? (1 Tẹsalonaika 5:11)

¹¹ Ọ khẹke ne ima hoẹmwẹ etẹn ima, rhunmwuda ogieva ima ẹre iran vbe khin. Te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ima hoẹmwẹ egbe, adeghẹ ima na gha ‘rhie ẹtin ye egbe iwu, ima na vbe gha ya egbe obọ.’ (Tie 1 Tẹsalonaika 5:11.) Zẹvbe ne ivbiyokuo ya ru iyobọ ne egbe vbe okuo, erriọ ima vbe ya rhie igiọdu ne egbe. Ọghe ne ẹmwata, okuo ghaa yọn, ovbiyokuo sẹtin rhie ikuanegbe ne ogieva ẹre, sokpan, ẹi re te ọ mema ru ẹre. Erriọ vbe ye, ọ ma khẹke ne ima wa mema ru emwi nọ gha daa etẹn ima sẹ ugboloko, ra ne ima ya orukhọ ha osa orukhọ. (1 Tẹs 5:13, 15) Adeghẹ ima na vbe gha rhie ọghọ ne etẹn ni su vbe uwu iko, te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ima mwẹ ahoẹmwọmwa. (1 Tẹs 5:12) Vbe ẹghẹ ne Pọl ya gbẹn elẹta na gie etẹn ni rre Tẹsalonaika, ọ ma he sẹ ukpo ọkpa na mu iko nii gbọọ. Ọ khọ wẹẹ, etẹn ni ghaa su vbe iko nii, ma he fiẹnro iwinna iran vberriọ, a sẹtin vbe miẹn wẹẹ, iran vbe gha ru abakuru eso. Ọrheyerriọ, te ọ khẹke na ye gha rhie ọghọ ne iran. Zẹvbe ne orueghe nọkhua ya sikẹ otọ, a sẹtin miẹn wẹẹ, adia hia ne ima khian gha miẹn, obọ ediọn ni rre iko ẹre ọ khian ke gha rre, rhunmwuda, ọ gha kẹ, adia i khian ghi gha ke igiogbẹ ra abotu rre; nọnaghiyerriọ, ẹghẹ na ẹre ọ khẹke ne ima ya hoẹmwẹ ediọn ni rre iko ọghe ima, ma ghi vbe gha rhie ọghọ ne iran. Vbe nọ rhirhi gha ye hẹ, gi ima gha roro emwi ẹse, ọ ma khẹke ne  ima gha rhie aro tua abakuru ọghe iran, gi ima kọe ye orhiọn wẹẹ, iran ẹre Jehova vbe Jesu loo ya su ima.

12. De vbene emwi ne ima ya aro yi ya gbogba ga iziro ọghe ima hẹ?

¹² Zẹvbe ne ẹrhu ematọn ya gbogba ga uhunmwu ọghe ovbiyokuo, erriọ emwi ne ima ya aro yi vbe ya gbogba ga iziro ọghe ima. Emwi ne ima ya aro yi, ẹre ọ ya ima rẹn wẹẹ, agbọn Esu na i sẹtin rhie isọkẹn ne ọmwa. (Fil 3:8) Ọ mu ima orhiọn sotọ, ọ vbe ya ima roro emwi ẹse. Erriọ gele wa gha ye ne Wallace kevbe Laurinda, ni ga vbe otọ Africa. Vbe uwu uzọla eha Iye Laurinda kevbe erha Wallace keghi wu. Rhunmwuda e COVID-19, iran ma sẹtin gha rrie owa ne iran ya miẹn ẹgbẹe iran. E Wallace khare wẹẹ: “Ne I na ya aro yọ wẹẹ, a gha huẹn emwa ni wulo kpaegbe, keghi ru iyobọ mẹ ya gha muẹn roro, vbene iran khian gha ye hẹ vbe agbọn ọgbọn nii, ẹi re vbene iran ghaa ye vbene iran te wu. Ọna keghi mu mwẹ orhiọn sotọ adeghẹ ẹmwẹ iran na vbe fian mwẹ re.”

13. Vbọ khẹke ne ima ru, ne ima mieke na gha mwẹ orhiọn nọhuanrẹn?

¹³ “Uwa ghẹ dọ erhẹn ọghe orhiọn nọhuanrẹn yọ.” (1 Tẹs 5:19) E Pọl keghi ya orhiọn nọhuanrẹn ya gie erhẹn nọ baa vbe uwu ima. Ma ghaa mwẹ orhiọn nọhuanrẹn, ma ghi gha mwẹ izọghae kevbe oyaya na ya ru emwi esi, ma ghi vbe rhiegba ye iwinna ugamwẹ e Jehova. (Rom 12:11) Vbọ khẹke ne ima ru, ne ima mieke na gha mwẹ orhiọn nọhuanrẹn? Ma ghi gha na erhunmwu ne Osanobua rhie ẹre ne ima, ma ghi gha tie Baibol, ma ghi vbe rhikhan mu otu e Jehova rhunmwuda e Jehova ẹre ọ ya orhiọn nọhuanrẹn ọghẹe dia otu na. Ena gha ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ “ọmọ ne orhiọn nọhuanrẹn mọ.”​—Gal 5:22, 23.

14. Adeghẹ ima hoo ne ima ye gha mwẹ orhiọn nọhuanrẹn, de emwi nọ ma khẹke ne ima gha ru? (Ghee efoto nọ rre ipapa 12.)

¹⁴ Osanobua gha ghi rhie orhiọn nọhuanrẹn ọghẹe ne ima nẹ, ọ ma khẹke ne ima “dọ erhẹn ọghe orhiọn nọhuanrẹn yọ.” Iran ni mwẹ uyinmwẹ kevbe iziro nọhuanrẹn, ẹre Osanobua rhie orhiọn nọhuanrẹn ọghẹe na. Ma ghaa mu iziro nọ ma gba roro vbe ẹghẹ hia, ma na vbe gha yin uyinmwẹ nọ ma huan, Osanobua i khian rhie orhiọn nọhuanrẹn ọghẹe ne ima. (1 Tẹs 4:7, 8) Adeghẹ ima hoo ne ima ye gha mwẹ orhiọn nọhuanrẹn,  ọ ma khẹke ne ima “gha tila ẹmwẹ akhasẹ rua.” (1 Tẹs 5:20) Vbe ako na, “ẹmwẹ akhasẹ” ọre ẹmwẹ ne Osanobua ya orhiọn nọhuanrẹn ta, ọna vbe dekaẹn ẹdẹ ọghe Jehova kevbe ẹdẹ okiekie ne ima ye na. Ọ ma khẹke ne ima gha roro ẹre wẹẹ, ẹdẹ ọghe Jehova kevbe Amagẹdọn i khian rre vbe ẹghẹ ọghe ima na. Nọghayayerriọ, ọ khẹke ne ima gha mwẹ ọnrẹn vbe ekhọe wẹẹ, ẹdẹrriọ gha rherhe rre, ma ghi vbe gha hia ne ima gha mwẹ uyinmwẹ nọ khẹke, ma ghi vbe rhiegba ye iwinna ugamwẹ e Jehova.​—2 Pita 3:11, 12.

15. Vbọ khẹke ne ima gha ru, ne ohoghe ne emwa kevbe avbe orhiọn dan ta ghẹ mieke na sẹtin mu ima rẹrẹ? (1 Tẹsalonaika 5:21)

¹⁵ Vbe nẹi khian ghi kpẹẹ gbe, avbe eghian ọghe Osanobua gha kha wẹẹ, “Ọfunmwegbe kevbe agbẹkunsotọ” rre ehe hia! (1 Tẹs 5:3) Avbe orhiọn dan ghi gha na iyẹn ohoghe, ne iran ya mu emwa nibun rẹrẹ. (Arhie 16:13, 14) Ma vbe vbo? Iran i khian sẹtin mu ima rẹrẹ, adeghẹ ima na gha “danmwẹ emwi hia ghee.” (Tie 1 Tẹsalonaika 5:21; ya ghee study note.) Ẹmwẹ e Grik na ke zedu ẹmwẹ na ighẹ “danmwẹ emwi,” ẹre a ghaa loo vba ghaa guan kaẹn vbe na ya danmwẹ igoru ra esiliva ghee, na ya rẹn deghẹ nọ maan nọ. Rhunmwuda ọni, ọ khẹke ne ima gha mu ukpa mu uwerhẹn ghee emwi ne ima danmwehọ ẹre ra ne ima tie, ne ima mieke na rẹn deghẹ ẹmwata ẹre nọ. Erriọ e Pọl wẹẹ ne etẹn ni rre Tẹsalonaika gha ru ẹre vbe ẹghẹ nii, erriọ vbe khẹke ne ima gha ru ẹre vbe ẹdẹnẹrẹ, katekate zẹvbe ne ima ya sikẹ orueghe nọkhua. Ọ ma khẹke ne ima wa gha yaeyi emwi hia ne emwa ta, sokpan, ọ khẹke ne ima yae taa emwi nọ rre Baibol kevbe emwi ne otu e Jehova tae, adeghẹ ẹmwata nọ. Ma ghaa ru vberriọ, avbe orhiọn dan i khian sẹtin mu ima rẹrẹ.​—Itan 14:15; 1 Tim 4:1.

16. De emwi ne ima ya aro yi nẹi mwẹ ọ ma sunu, de emwi ne ima ghi hoo ne ima gha ru nian?

¹⁶ Ma rẹnrẹn wẹẹ, emwa ọghe Jehova gha miẹn uhunmwu vbe ẹghẹ orueghe nọkhua. Sokpan, edọmwadẹ ima ma rẹn vbene ẹdẹ nakhuẹ khian gha ye hẹ. (Jems 4:14) Ọrheyerriọ, ọre te ima la orueghe nọkhua nii gberra, ra te ima ghi wu vbe nọ te sẹ ẹghẹ nii, ma rẹnrẹn wẹẹ, arrọọ ọghe etẹbitẹ gha sẹ ima obọ, adeghẹ ima ma na sẹ e Jehova rae. Etẹn na hannọ zẹ ghi ya deba e Jesu vbe ẹrinmwi. Avbe ohuan nikẹre ghi gha rre agbọn na vbe paradais. Uwa gi ima rhie aro tua emwi ne ima ya aro yi, ne ima vbe gha mu egbe yotọ khẹ ẹdẹ ọghe Jehova!