1. De vbene ebe Psalm 15:​1-5 khian ya ru iyobọ ne ima hẹ?

 VBE ako iruẹmwi nọ lae, ma ruẹ ọre wẹẹ, emwa ni ya egbe iran fiohan ne Jehova gha sẹtin gha rre ibọkpọ ọghẹe deghẹ iran na ye gha ru emwi nọ gha ya iran sikẹ e Jehova. Sokpan, de emwi ne ima gha ru ne ima mieke na ye gha sikẹ e Jehova? Ebe Psalm 15 rhie ewanniẹn ye ọta na. (Tie Psalm 15:​1-5.) Ako na gi ima rẹn emwi ne ima gha ru, nọ gha ya ima sikẹ Osanobua sayọ.

2. De emwi ne ima yayi wẹẹ, e Devid ghaa mwẹ vbe ekhọe vbe ọ sunu yi ibọkpọ ọghe Jehova?

² Emwi ne ebe Psalm 15 ya suẹn ọre: “Eo Jehova, de ọmwa nọ gha la uwu ibọkpọ ruẹ? De ọmwa nọ gha sẹtin dia oke ruẹ nọhuanrẹn ya?” (Psm 15:1) A sẹtin miẹn wẹẹ, ibọkpọ ọghe ugamwẹ nọ ghaa rre Gibiọn vbe ọwara ẹghẹ eso, ẹre Devid ghaa mwẹ vbe ekhọe vbe ọ guan kaẹn “ibọkpọ” vbe ako na. E Devid vbe ya unu kaẹn “oke . . . nọhuanrẹn,” ọghe Osanobua, ọ gha kẹ, Oke Zaiọn nọ rre Jerusalẹm ẹre ọ ghaa guan kaẹn. Vbe evba nii, ọ mwẹ ibọkpọ ne Devid do, na khian gha mu ẹkpẹti ile yi, a te miẹn wẹẹ a bọ ọgua Osa. Ke Oke Zaiọn gha rrie odẹ ahọ ọghe Gibiọn, rhie odẹ ibiriki 10.​—2 Sam 6:17.

3. Vbọzẹ ne emwi nọ rre ebe Psalm 15 na yẹẹ ima? (Vbe ya ghee efoto.)

³ Ẹmwata nọ wẹẹ, a ma kue ne Ivbi Izrẹl ni bun sẹ gha ga vbe ibọkpọ ọghe ugamwẹ, ibozẹghẹ emwa ẹre ọ la eke na mu ẹkpẹti ile yi. Sokpan vbe ẹdẹnẹrẹ eguọmwadia e Jehova hia gha sẹtin la ibọkpọ ọghẹe nọ mudia ye ihe emwi, deghẹ iran na do khian ọsie Jehova, iran na vbe rhikhan muẹn. Emwi ne ima hia fẹẹrẹ wa gualọ ẹre na khin. Vbe ebe Psalm 15, e Devid keghi sunu ye uyinmwẹ eso nọ khẹke ne ima gha mwẹ ne ima mieke na ye gha re ọsie Jehova.

 GHA HỌN ẸMWẸ NE OSANOBUA VBE EMWI HIA, NE U VBE GHA RU EMWI NỌ GBAE VBE ẸGHẸ HIA

4. Vbe ima ya rẹn hẹ wẹẹ, ẹ i re ne ima dinmwiamẹ ọkpa ẹre Jehova wa gualọ vbe obọ ima? (Aizaia 48:1)

⁴ Ebe Psalm 15:​2, keghi gie ọsie Osanobua zẹvbe “ọmwa nọ họn ẹmwẹ ne Osanobua vbe emwi hia kevbe nọ ru emwi nọ gbae vbe ẹghẹ hia.” Ne ako na na kha wẹẹ, na gha “họn ẹmwẹ ne Osanobua vbe emwi hia” kevbe na gha “ru emwi nọ gbae vbe ẹghẹ hia” rhie ẹre ma wẹẹ, emwi ne ima khian gha ru khian nọ. Sokpan, ma gha gele sẹtin gha “họn ẹmwẹ ne Osanobua vbe emwi hia” ra? Ẹn. Ọghe ne ẹmwata, a i miẹn ọmwa nọ fo na, sokpan e Jehova gha ye sẹtin gha ghee ima zẹvbe emwa ni ‘họn ẹmwẹ nẹẹn vbe emwi hia’ adeghẹ ima na gha hia vbene ẹtin ima sẹ ne ima ru vberriọ. Ẹghẹ ne ima na ya egbe fiohan ne Osanobua, ne ima na vbe dinmwiamẹ, ẹre ima ya suẹn gha gu ẹre ru ọse. Vbe igiemwi, rhunmwuda we ọmwa ke agbẹnvbo ọghe Izrẹl rre ma rhie ma wẹẹ, ọ wa gbegba nọ ya gha rre ibọkpọ ọghe Jehova. Eso ghaa tu tie Osanobua, sokpan “ẹmwata i rre [iran] unu, [iran] i vbe ru emwi nọ gbae.” (Tie Aizaia 48:1.) Sokpan, Ivbi Izrẹl ni gele gha hoo ne iran gha rre ibọkpọ ọghe Jehova, kegha ruẹ vbekpa emwi ne Jehova gualọ vbe obọ iran, iran na vbe gha yae ru emwi. Erriọ vbe ye vbe ẹdẹnẹrẹ, deghẹ ima hoo ne ima gha re ọsie Osanobua, ẹ i re ne ima dinmwiamẹ kevbe ne ima gha yo iko ọghomwa ọkpa ẹre a gualọ vbe obọ ima. Ọ khẹke ne ima ye gha “ru emwi nọ gbae.” Vba ya ọna kha?

5. A gha we na gha họn ẹmwẹ ne Jehova vbe emwi hia vba yae kha?

⁵ Vbe aro e Jehova, ẹ i re rhunmwuda wẹẹ, ọmwa rhie egbe ye iwinna eso vbe uwu iko ẹre ọ khian rhie ẹre ma wẹẹ, ọmwa nii “họn ẹmwẹ” kevbe wẹẹ, ọ “ru emwi nọ gbae.” (1 Sam 15:22) Te ima gha hia ne ima gha họn ẹmwẹ ne Osanobua vbe emwi hia ne ima ru vbe ẹdagbọn ima, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, ọmwa rhọkpa i gu ima rre evba. (Itan 3:6; Asan 12:​13, 14) Ọ khẹke ne ima ye gha hia ne ima họn ẹmwẹ ne Jehova, ọ gha  khọnrẹn nọ gha re emwi ne emwa ma ka yọ. Ma ghaa ru vberriọ, te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ma hoẹmwẹ e Jehova, ọna ghi do ya e Jehova hoẹmwẹ ima sayọ.​—Jọn 14:23; 1 Jọn 5:3.

6. Zẹvbe nọ rre ebe Hibru 6:​10-12, de emwi nọ ru ekpataki sẹ emwi esi hia ne ima he ka ru vbe ẹghẹ nọ gberra?

⁶ E Jehova wa kakabọ gbọyẹmwẹ ye emwi ne ima he ru nẹẹn vbe ẹghẹ nọ gberra. Sokpan, ẹ i re emwi esi ne ima ru vbe ẹghẹ nọ gberra ọkpa ẹre ọ khian wa ya ima gbegba, nọ khian ya ima gha rre ibọkpọ ọghe Jehova. Ebe Hibru 6:​10-12 wa so igiẹ ye ọna. (Tie ẹre.) E Jehova i mianmian iwinna esiesi ne ima ru vbe ẹghẹ nọ gberra. Sokpan irẹn hoo ne ima ye gha ya ekhọe hia ga irẹn “vbene ọ te ya sẹ ufomwe.” Osanobua gha ye gha re ọse ima vbe etẹbitẹ “adeghẹ ima ma gi egbe wọọ ima.”​—Gal 6:9.

GHA TA ẸMWATA VBE UWU EKHỌE RUẸ

7. Vba yae kha vba gha wẹẹ, na gha ta ẹmwata vbe uwu ekhọe ọghe ima?

⁷ Adeghẹ ọmwa hoo nọ gha rre ibọkpọ ọghe Jehova, ọ khẹke nọ gha “ta ẹmwata vbe uwu ekhọe ọre.” (Psm 15:2) Ọna rhie ma wẹẹ, vbọ gberra na wa gha re ọmwa nẹi ta ohoghe, e Jehova hoo ne ima gha re ọmwa ẹmwata vbe emwi hia ne ima ru. (Hib 13:18) Ọna wa ru ekpataki rhunmwuda, “e Jehova khuiwu ọmwa nọ ru ero, sokpan, ọ mu iro ma emwa ẹmwata.”​—Itan 3:32.

8. De uyinmwẹ eso nọ khẹke ne ima lẹẹ na?

⁸ Emwa ni “ta ẹmwata vbe uwu ekhọe” ọghe iran i ba ru vbe na miẹn wẹẹ, iran họn ẹmwẹ ne Osanobua vbe idagbo, vbe ne iran na rhie obọ gberra ilele ọghẹe vbe ẹkhokho. (Aiz 29:13) Iran i ru ero. Ọmwa ero keghi ghee ẹre wẹẹ, ẹwaẹn i rre ilele ọghe Jehova. (Jems 1:​5-8) Ọ sẹtin he ẹmwẹ ye Jehova obọ vbe emwi eso nọ ma ghee sẹ emwi gha de rre. Deghẹ emwi rhọkpa ma rruan rẹn vbe ọ gha he ẹmwẹ ye Jehova obọ, ọ sẹtin ya ru enọ sẹ ọni. Vbe uwu ena hia, ọ sẹtin gha roro ẹre wẹẹ, irẹn ye ga e Jehova, sokpan ẹmwata nọ rrọọ ọre wẹẹ, e Jehova i ghi miẹn ugamwẹ ọghẹe yi. (Asan 8:11) Sokpan, nọ ne ima, ma hoo ne ima gha re emwa ẹmwata vbe emwi hia.

9. Vbe ima miẹn ruẹ vbe ẹghẹ okaro ne Jesu ya miẹn e Nataniẹl? (Vbe ya ghee efoto.)

⁹ Ọ wa ru ekpataki ne ima gha “ta ẹmwata vbe uwu ekhọe” ọghe ima. Ma gha wa miẹn emwi ruẹ vbekpa ọnọna vbe ẹghẹ ne Filip ya rhie  ọsiọre ighẹ e Nataniẹl bu Jesu gha dee. Agharhemiẹn wẹẹ, ẹghẹ okaro ne Jesu ya miẹn e Nataniẹl ẹre na khin, ọ na kha wẹẹ: “Ghee ẹre oo! Ọna ẹre ọ gele re Ovbi Izrẹl nẹi ru ero.” (Jọn 1:47) Jesu rẹnrẹn wẹẹ, avbe erhuanegbe ẹre nikẹre ta ẹmwata, sokpan Jesu bẹghe ẹre wẹẹ, ọmwa nọ mwẹ ekhọe ne gboo ra nẹi zẹdẹ ru ero ẹre Nataniẹl khin. Ọmwa nọ ma gba vbene ima ye ẹre Nataniẹl vbe gha khin, sokpan ọ ma gha ru ero, te ọ wa gha ta ẹmwata vbe emwi hia. Ọna keghi wa yẹẹ Jesu, ẹre ọ na ghi tian e Nataniẹl. Ọghe ne ẹmwata, a i miẹn ọmwa nẹi hoo ne Jesu gha ya aro vberriọ ghee ẹre!

10. Vbọzẹ nọ na khẹke ne ima gha begbe vbe ẹmwẹ nọ ke unu ima ladian? (Jems 1:26)

¹⁰ Obọ ne ima ya mu emwa ọvbehe ẹre ebe Psalm 15 wa mobọ guan kaẹn. Ebe Psalm 15:3 gi ima rẹn wẹẹ, ọmwa nọ rre ibọkpọ ọghe Jehova keghi re “Ọmwa nẹi mu ọmwa eni rhia. Ọmwa nẹi fidọn ghee avbe ọsiọre, nẹi vbe ta ewẹwẹwẹ ye emwa nii rre ẹdogbo ẹre egbe.” Ọ gha sẹtin si obalọ ye emwa egbe deghẹ ima na gha mu eni iran rhia, ọ gha vbe sẹtin si ima hin ibọkpọ ọghe Jehova rre.​—Tie Jems 1:26.

11. Vba yae kha vbe gha wẹẹ a mu ọmwa eni rhia, kevbe wẹẹ, de emwi nọ khian sunu daa ọmwa nọ ma ban uyinmwẹ na?

¹¹ Te ọsian na wa ya unu kaẹn ọmwa nọ mu ọmwa eni rhia. Vba yae kha na gha mu ọmwa eni rhia? Evba yae kha ọre na gha ta ọmwa ọtakhọ. Adeghẹ ọmwa na gha mu emwa eni rhia, vbe nọ ma na ban uyinmwẹ na, a ghi kaẹn fua vbe uwu iko.​—Jer 17:10.

12-13. De emwi eso nọ gha sẹtin sunu, nọ gha ya ima gha ta ọta wẹwẹwẹ lele etẹn ima vbene ima i na rẹn? (Vbe ya ghee efoto.)

¹² Ebe Psalm 15:3 vbe ye ima ẹre rre wẹẹ, emwa ni rre ibọkpọ ọghe Jehova i fidọn ghee avbe ọse iran, iran i vbe ta ọta wẹwẹwẹ lele iran. De emwi eso ne ima gha ru, nọ gha sẹtin mu avbe ọse ima gbe otọ?

¹³ Te ima mu avbe ọse ima gbe otọ vbe ima ghaa na iyẹn nọ ma khẹke vbekpa iran. Vbe igiemwi: (1) ọtẹn nokhuo sẹtin dobọ iwinna ugamwẹ ẹghẹ hia yi, (2) a sẹtin miẹn wẹẹ, ọdọ vbe  amwẹ i ghi ga vbe Bẹtẹl, (3) ra ọtẹn nokpia i ghi ga zẹvbe ọdiọn ra ọguọmwadia iwinna. Ọ khẹke ne ima gha tae khian wẹẹ, ọ mwẹ emwi dan ne iran ru, nọ zẹe ne iran i na ghi rre iwinna ugamwẹ ẹghẹ hia ra? Egbọre ọ mwẹ emwi eso ne ima ma zẹdẹ rẹn vbekpa evbọzẹe na gu ru afiwerriẹ na. Wa ghẹ gi ima mianmian wẹẹ, ọmwa nọ rre ibọkpọ ọghe Jehova keghi re “ọmwa nẹi fidọn ghee avbe ọsiọre, nẹi vbe ta ewẹwẹwẹ ye emwa nii rre ẹdogbo ẹre egbe.”

GHA RHIE ỌGHỌ NE IRAN NI HỌN ẸMWẸ NE JEHOVA

14. De emwa “ne Osanobua khuiwu ẹre” nọ khẹke ne emwa ni rre ibọkpọ ọghe Jehova gban egbe na?

¹⁴ Ebe Psalm 15:4 khare wẹẹ, ọmwa nọ re ọsie Jehova “keghi sọnnọ emwa ne Osanobua khuiwu ẹre.” Vbe ima khian ya ru ọna hẹ? Rhunmwuda ne ima na re emwa ni ma gba, ma i mwẹ asẹ ne ima khian ya kha wẹẹ e Jehova khuiwu ọmwa ra ẹ i khuiwu ẹre. Vbọzẹ? Rhunmwuda, ẹmwẹ emwa eso sẹtin wa gha yẹẹ ima rhunmwuda vbene iran ya ru emwi, sokpan eso ghi wa vbe gha rrọọ, ne uyinmwẹ iran sọnnọ ima. Nọnaghiyerriọ, emwa ne Jehova “khuiwu ẹre” ọkpa ẹre ọ khẹke ne ima he. (1 Kọr 5:11) Usun emwa na guan kaẹn na ọre emwa ni yin uyinmwẹ dan ni ma kie werriegbe vbọ, ni gbodan ghee emwi ne ima yayi kevbe ni hoo ne iran si ima digiẹn vbe odẹ ọghe orhiọn.​—Itan 13:20.

15. De odẹ ọkpa ne ima gha ya sẹtin rhie ọghọ ne emwa “ni họn ẹmwẹ ne Jehova”?

¹⁵ Ebe Psalm 15:4 vbe tama ima ne ima “gha rhie ọghọ ne iran ni họn ẹmwẹ ne Jehova.” Rhunmwuda ọni, ma keghi hia vbe odẹ ke odẹ ne ima gha ya obọ esi mu avbe ọsie Jehova kevbe ne ima gha rhie ọghọ ne iran. (Rom 12:10) Vbe ima khian ya ru ọna hẹ? Ebe Psalm 15:4 guan kaẹn odẹ ọkpa na gha ya sẹtin ru ọna, ọ gi ima rẹn we ọmwa nọ rre ibọkpọ ọghe Jehova “keghi ru vbe nọ yan rẹn vbe ẹghẹ hia, ọ gha khọnrẹn nọ gha lọghọe.” Adeghẹ ima ma ru vbene ima yan rẹn, ọ sẹtin si obalọ ye emwa ọvbehe egbe. (Mat 5:37) Vbe igiemwi, e Jehova hoo ne emwa ni rre ibọkpọ ọghẹe mu eyan ne iran yan rẹn vbe ẹdẹ orọnmwẹ sẹ. Ọ wa vbe yẹẹ e Jehova vbe evbibiẹ emọ gha hia vbe odẹ ke odẹ ne iran mu eyan ne iran yan rẹn ma ivbi iran sẹ. Rhunmwuda ne ima na hoẹmwẹ Osanobua kevbe ogieva ima, ma keghi hia vbene ẹtin ima sẹ ne ima gha mu eyan ọghe ima sẹ.

16. De odẹ ọvbehe ne ima gha ya rhie ọghọ ne avbe ọsie Jehova?

¹⁶ Odẹ ọvbehe ne ima ya rhie ọghọ ne avbe ọsie Osanobua, ọre ne ima na mu ọghọ ye iran egbe kevbe ne ima na zẹ emwi obọ. (Rom 12:13) Deghẹ ima na gha gu avbe etẹn mu obọ, ma na gba gha sọyẹnmwẹ egbe, ọ keghi ru iyobọ ne ima ya sikẹ iran kevbe Jehova sayọ. Yevbesọni, deghẹ ima na gha mu ọghọ ye emwa ọvbehe egbe, te ima ya egbe taa e Jehova.

GHẸ HOẸMWẸ IGHO

17. Vbọzẹ na na ya unu kaẹn ẹmwẹ igho vbe ebe Psalm 15?

¹⁷ E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, ọmwa nọ rre ibọkpọ ọghe Jehova keghi “rhie ne emwa mọmọ vbe nẹi na vbe nọ igho isu. A i vbe sẹtin ya igho dẹ ọre, nọ mieke na se osẹ gbe nọ ma ru khọ.” (Psm 15:5) Vbọzẹ na na ya unu kaẹn ẹmwẹ igho vbe ebe Psalm na? Deghẹ ima na hoẹmwẹ igho gberra egbe ma sẹtin ya ru emwi nọ gha si obalọ ye emwa ọvbehe egbe, ọ sẹtin vbe ya ima khian rree ne Osanobua. (1 Tim 6:10) Vbe ẹghẹ nẹdẹ, emwa eso kegha ya etẹn iran ne obọ ma sẹ ọre do ẹki, iran ghi wẹẹ, ne etẹn iran gha su igho ne iran rhie ne iran mọmọ. Avbe ọbuohiẹn eso vbe gha rhie okodẹ ne iran ya bu ohiẹn gbe enọ ma ru khọ. E Jehova keghi khuiwu emwa ni yin egbe avbe uyinmwẹ na.​—Ẹzik 22:12.

18. De ọta eso nọ khẹke ne ima nọ egbe ima re, ne ima mieke na sẹtin rẹn aro ne ima ya ghee igho? (Hibru 13:5)

¹⁸ Ọ khẹke ne ima gha ghee ekhọe ima ghee,  ne ima mieke na rẹn aro ne ima ya ghee igho. Nọ egbuẹ wẹẹ: ‘De emwi ne I mu roro vbe ẹghẹ hia, ẹmwẹ igho kevbe emwi ne I gha sẹtin ya igho ru nọ ra? I gha mọmọ igho, I rherhe ha ẹre ra, ra te I roro ẹre wẹẹ, ọmwa nọ rhie igho mẹ mọmọ ma he mu egbe nọ khian ya loo ẹre? Te I ghi ghee egbe mwẹ wẹẹ, I maan sẹ emwa ọvbehe rhunmwuda ne I na mwẹ igho ra? Ọ lọghọ mwẹ ne I sẹtin gha zẹ emwi obọ ra? Te I ghee etẹn ni fe zẹvbe emwa ni mu ẹmwẹ igho yan uhunmwu ra? I lẹẹ ne etẹn ne obọ ma sẹ ọre, ne I gha gu etẹn ni fe mu obọ ra?’ Uyi nọkhua ẹre Jehova mu ye ima egbe ne ima na rre ibọkpọ ọghẹe. Ma gha sẹtin ye gha rre ibọkpọ na, deghẹ ima ma hoẹmwẹ igho. Ma gha ru vberriọ, e Jehova i khian sẹ ima rae ẹdẹ!​—Tie Hibru 13:5.

E JEHOVA HOẸMWẸ AVBE ỌSIỌRE

19. Vbọzẹ ne Jehova na hoo ne ima gha ru emwi hia na guan kaẹn vbe ebe Psalm uhunmwu ẹnrẹn 15?

¹⁹ Ẹmwẹ nokiekie na ya mu ebe Psalm 15 sẹ ufomwẹ ọre: “Ọmwa nọ ru ena hia, te ẹkun gha sẹ ọre otọ vbe ẹdẹ hia.” (Psm 15:5) Vbe ako na, ọsian na keghi gi ima rẹn evbọzẹe ne Jehova na hoo ne ima gha ru emwi hia na guan kaẹn vbe ebe Psalm uhunmwu ẹnrẹn 15. E Jehova hoo ne ima gha ghọghọ. Rhunmwuda ọni, ọ dia ima ye odẹ ne agbọn mieke na maan ima, erriọ vbe ya gbogba ga ima.​—Aiz 48:17.

20. De emwi ne emwa ni rre ibọkpọ ọghe Jehova ya aro yi?

²⁰ Emwa ni rre ibọkpọ ọghe Jehova gha sẹtin ya aro yọ wẹẹ, agbọn gha maan iran vbe odaro. Avbe etẹn na hannọ zẹ gha la “ehe na dia” ne Jesu mwamwa khẹ iran vbe ẹrinmwi. (Jọn 14:2) Etẹn ni khian gha rre paradais vbe uhunmwu otagbọn na ya aro ye ẹghẹ ne emwi hia nọ rre ebe Arhie Maan 21:3 khian ya sẹ. Ọghe ne ẹmwata, egie nọkhua ma wa ye ne Jehova na we ne ima do gu irẹn ru ọse, ọni ọre ne ima gha rre ibọkpọ ọghẹe vbe etẹbitẹ!