AKO IRUẸMWI 7
IHUAN 15 Rhie Urhomwẹ Ne Ovbi Osanobua Ne Ọdiọn!
Afiangbe Ne U Khian Miẹn Vbe Jehova Gha Yabọ Ruẹ
“Te uwẹ gele yabọ ọmwa.”—PSM 130:4.
OLIKA ẸMWẸ
Ma gha guan kaẹn igiemwi eso na loo ro vbe Baibol na ya gie odẹ ne kpataki ne Jehova ya yabọ ima, ọna gha ya ima gbọyẹmwẹ ye odẹ ne Jehova ya yabọ edọmwadẹ ima.
1. Vbọzẹ nọ na lọghọ ne u sẹtin rẹn emwi ne ọmwa gele yae kha vbe ọ gha we irẹn yabọ ruẹ nẹ?
“I YABỌ RUẸ.” Ẹ i mwẹ ọ ma mu ruẹ orhiọn sotọ deghẹ ọmwa na ta egbe ẹmwẹ vbenian ma ruẹ, katekate deghẹ u na ru emwi nọ da ọmwa nii sẹ ugboloko! Sokpan de emwi na gele ya ifiẹmwẹ na ighẹ “I yabọ ruẹ” kha? Te ọmwa nọ ta ẹmwẹ na yae kha wẹẹ, ọse ẹre uwa eva ghi dọlegbe khin ra? Ra te ọ wa tae, ne uwa ghẹ mieke na dọlegbe mu enene ẹmwẹ rre? Emwi ughughan ẹre emwa yae kha vbe iran gha kha wẹẹ, iran yabọ ọmwa.
2. De vbene Baibol ya gie odẹ ne Jehova ya yabọ? (Vbe ya ghee futnot.)
2 Odẹ ne Jehova ya yabọ ima kakabọ lughaẹn ne odẹ ne emwa nagbọn ya yabọ egbe. A i miẹn emwi na ya gie odẹ ne Jehova ya yabọ. Vbe nọ dekaẹn odẹ ne Jehova ya yabọ, ọsian keghi kha wẹẹ: “Te uwẹ gele yabọ ọmwa, ne ima mieke na gha ya imuegberriotọ họn ẹmwẹ nuẹn.” a (Psm 130:4) Vbene ẹmwata, e Jehova gha yabọ ọmwa, te ọ “gele” yabọe. Jehova ẹre ọ ya ima rẹn emwi ne ayabọ gele demu. Vbe ihe eso vbe Baibol, ọ mwẹ ẹmwẹ Hibru ne emwa ni gbẹn e Baibol loo ro ya gie odẹ ne Jehova ya yabọ, iran ma loo ẹmwẹ na ginna ọmwa ọvbehe.
3. De vbene odẹ ne Jehova ya yabọ ya lughaẹn ne odẹ ne ima ya yabọ? (Aizaia 55:6, 7)
3 E Jehova gha yabọ ọmwa, ẹ i ghi ka orukhọ nii ye ọre urhu. Ọmwa nii ghi dọlegbe do sikẹ e Jehova vbe nọ ka gha ye. E Jehova gha yabọ ọmwa nẹ, ọni ọre ọ yabọe nẹ; ẹghẹ hia ẹre ọ ya ru ọnọna.—Tie Aizaia 55:6, 7.
4. De vbene Jehova ya gi ima rẹn emwi ne ayabọ gele demu?
4 Adeghẹ odẹ ne Jehova ya yabọ lughaẹn ne ọghe ima, de vbene ima ne emwa nagbọn ni ma gba khian ghi ya sẹtin rẹn otọ odẹ ne Jehova ya yabọ? E Jehova keghi loo igiemwi ughughan ya ru iyobọ ne ima ya rẹn otọ odẹ ne irẹn ya yabọ. Ma gha guan kaẹn eso vbọ vbe ako iruẹmwi na. Avbe igiemwi na gha ya ima rẹn wẹẹ, e Jehova gha yabọ ima nẹ, ọni ọre ọ yabọ ima nẹ, ọ ghi vbe dọlegbe si ima kẹ egbe zẹvbe ọsiọre. Zẹvbe ne ima ya zẹ iro yan avbe igiemwi na, ọ gha ru iyobọ ne ima ya kakabọ gha gbọyẹmwẹ ye odẹ ughughan ne Erha ima nọ mwẹ ekhọe itohan ya yabọ.
E JEHOVA KEGHI MU ORUKHỌ ỌGHE IMA KHIAN RREE NE IMA
5. Vbọ sunu vbe Jehova gha ya orukhọ ọghe ima bọ ima?
5 Vbe Baibol, a mobọ ya orukhọ gie ihẹ nọkhua. Erriọ ẹre Ọba ighẹ e Devid wa ya gie orukhọ ọghẹe zẹẹ, ọ khare wẹẹ: “Orukhọ mwẹ gba mwẹ uhunmwu, ihẹ ọre khua gberra ne I gha sẹtin mu.” (Psm 38:4) Sokpan, e Jehova keghi yabọ emwa ni roro iro fi uyinmwẹ werriẹ. (Psm 25:18; 32:5) Emwi na yae kha ighẹ ẹmwẹ Hibru na ke zedu “yabọ” ọre na “kpa emwi” ra na “mu emwi.” Ma gha sẹtin gha ghee Jehova zẹvbe ọmwa nọ mwẹ ẹtin, nọ kpa orukhọ nọ khua ima vbe na ghee ihẹ hin ima izabọ rre.
“Ya orukhọ mwẹ hia bọ mwẹ” (Psm 32:5)
6. De vbene Baibol ya gie odẹ ne Jehova ya mu orukhọ ọghe ima khian rree ne ima?
6 Igiemwi ọvbehe na loo ro vbe Baibol, vbe gi ima rẹn vbene Jehova ya mu orukhọ ọghe ima khian rree ne ima. Ebe Psalm 103:12 khare wẹẹ: “Zẹvbe ne ekẹn rree ne orrie, erriọ irẹn vbe mu orukhọ ọghe ima khian rree ne ima.” Odẹ ekẹn ẹre ọ ghi rree ne orrie sẹ. Iran eva i sẹtin vba egbe. Erriọ ẹre Jehova vbe ya mu orukhọ ọghe ima khian rree ne ima vbe odẹ ne ima i khian sẹtin rẹn otọ re. Te odẹ ne Jehova ya gie vbene irẹn ya gele yabọ wa mu ima orhiọn sotọ!
“Zẹvbe ne ekẹn rree ne orrie” (Psm 103:12)
7. De vbene Baibol ya gie vbene Jehova ru orukhọ ọghe ima hẹ, vbe ọ gha muẹn khian rree ne ima? (Maika 7:18, 19)
7 Ẹmwata nọ wẹẹ, e Jehova mu orukhọ ọghe ima khian rree ne ima, sokpan te ọna ghi rhie ma wẹẹ, ọ ye rhie orukhọ ọghe ima ye ekhọe ra? Ẹn o. Ọba ighẹ e Hẹzẹkaia ghi guan kaẹn emwi ne Jehova ru, ọ na kha wẹẹ: “U fi iyeke gbe orukhọ mwẹ hia nẹ.” (Aiz 38:9, 17) Igiemwi na rhie ẹre ma wẹẹ, ọmwa gha roro iro fi uyinmwẹ werriẹ nẹ, e Jehova ghi yabọe, ọ ghi vbe rhie ẹre hin ekhọe rre. Ọmwa gha vbe sẹtin ta ẹmwẹ na vbenian: “U ya [orukhọ mwẹ] bọ mwẹ nẹ, ọ na yevbe na miẹn wẹẹ I ma zẹdẹ ka ru orukhọ.” E Baibol vbe niannian uhunmwu ẹmwẹ na vbe igiemwi nọ rre ebe Maika 7:18, 19. (Tie ẹre.) Ako na keghi kha wẹẹ, e Jehova filo orukhọ ọghe ima ku ototọ okun. Vbe ẹghẹ nẹdẹ, ọmwa i khian sẹtin ya rhie emwi nọ rre ototọ okun.
“U fi iyeke gbe orukhọ mwẹ hia nẹ” (Aiz 38:17)
“U gha filo orukhọ ọghe iran ku ototọ okun” (Mai 7:19)
8. De emwi ne ima he ruẹ sin?
8 Avbe igiemwi na ya ima rẹn wẹẹ, e Jehova gha yabọ ima nẹ, te ọ yevbe na miẹn wẹẹ, te ọ si ima ihẹ nọkhua nọ te khua ima, ọni ọre orukhọ ọghe ima. Vbene ẹmwata, zẹvbe ne Devid khare, “oghọghọ nọ ne emwa nii na ya orukhọ ọghe iran bọ, na vbe gbe gue orukhọ ọghe iran; oghọghọ nọ ne ọmwa nii, ne Jehova ma ka orukhọ ọghẹe ye ọre urhu.” (Rom 4:7, 8) Ọna ọre odẹ ne Jehova ya yabọ!
E JEHOVA KEGHI KPE ORUKHỌ ỌGHE IMA KUA
9. De igiemwi ne Jehova loo ro ya rhan otọ vbene irẹn ya yabọ?
9 E Jehova keghi loo igiemwi ọvbehe ya gi ima rẹn vbene irẹn ya ya izọese adẹwerriegbe kpe orukhọ ọghe emwa ni fi werriẹ kua. E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, te ọ yevbe na miẹn wẹẹ, e Jehova kpe orukhọ ọghe ima, ọ ghi vbe rria ẹre kua. Odẹ vberriọ, ọmwa orukhọ ghi do khian ọmwa nọhuanrẹn. (Psm 51:7; Aiz 4:4; Jer 33:8) E Jehova tobọre vbe gie vbene irẹn ya ru ọna hẹ, ọ khare wẹẹ: “Orukhọ ruẹ gha gbiruẹn sẹrriọ we te ọ ghi baa, I gha khuọ ruẹ ne u gha fua vbe isonorhọ. Orukhọ ruẹ gha yevbe ukpọn ododo, I gha yae khian nọ fua zẹvbe ititi oru.” (Aiz 1:18) Ọ wa kakabọ lọghọ a ke sẹtin kpe ẹmu nọ baa hin ukpọn rre. Ọrheyerriọ, igiemwi ne Jehova loo na ya ima mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, a gha sẹtin kpe orukhọ ọghe ima kua fo fẹfẹfẹ.
“Orukhọ ruẹ gha gbiruẹn sẹrriọ we te ọ ghi baa, I gha khuọ ruẹ ne u gha fua vbe isonorhọ” (Aiz 1:18)
10. De igiemwi ọvbehe ne Jehova vbe loo ya rhan otọ odẹ ne irẹn ya ya ekhọe hia yabọ?
10 Zẹvbe ne ima guan kaẹn rẹn vbe ako iruẹmwi nọ lae, a vbe ya orukhọ ọghe ima gie osa. (Mat 6:12; Luk 11:4) Rhunmwuda ọni, ẹghẹ ke ẹghẹ ne ima ya ru orukhọ, ọ ghi yevbe na miẹn wẹẹ, te ima rri osa ba osa nọ ka rre ima urhu. Osa ọrhẹnrhẹn ẹre ima mwẹ e Jehova re! Sokpan, e Jehova gha ghi ya orukhọ ọghe ima bọ ima nẹ, ọ ghi yevbe na miẹn wẹẹ, te ọ we ne ima ghẹ ghi ha osa ne ima mwẹ ọnrẹn re. Ẹ i ghi rri ima oya ye orukhọ nọ ya bọ ima nẹ. Igiemwi na ya ima rẹn vbe nọ mu ima orhiọn sotọ hẹ vbe Jehova gha yabọ ima!
“Ya orukhọ ọghe ima bọ ima” (Mat 6:12)
11. De emwi ne Baibol yae kha vbọ khare wẹẹ, a kpe orukhọ ọghe ima kua? (Iwinna 3:19)
11 Vbọ gberra wẹẹ, e Jehova we ne ima ghẹ ghi ha osa ye orukhọ ọghe ima, ọ keghi vbe kpe orukhọ ọghe ima kua. (Tie Iwinna 3:19.) Adeghẹ a na we ne ọmwa ghẹ ghi ha osa nọ rre ọre urhu, te ọ yevbe na miẹn wẹẹ, a vinnọ ama na ighẹ X ne gbodo ye olaba ọghe osa nọ te mwẹ vbe urhu. Agharhemiẹn wẹẹ, a vinnọ ama na yọ, a sẹtin ye gha bẹghe olaba ọghe osa nọ ghaa mwẹ vbe urhu. Sokpan, a gha we na kpe emwi kua ra na khiẹn emwi, te ọ wa lughaẹn ne ọnọna. Ne ima mieke na rẹn otọ igiemwi na, ọ khẹke ne ima yerre wẹẹ, emwi ughughan vbe na ghee ọdan, amẹ kevbe carbon nọ yevbe na ghee elẹdi, ẹre a ya gha ru ink vbe ẹghẹ nẹdẹ. Ọmwa gha sẹtin ya ihiọn ne amẹ ye ya khiẹn emwi na gbẹnnẹ. A gha wẹẹ, a khiẹn osa ne ọmwa mwẹ hin ebe rre, ọni rhie ma wẹẹ, a i ghi dọlegbe miẹn ọnrẹn. A i ghi sẹtin bẹghe emwi na te gbẹn ye ebe nii. Ọ ghi do yevbe na miẹn wẹẹ, a ma zẹdẹ ka ru osa nii. Ọ keghi mu ima orhiọn sotọ ne ima na rẹn wẹẹ, e Jehova gha yabọ ima, ọ ghi yevbe na miẹn wẹẹ, ma ma zẹdẹ ka ru orukhọ!—Psm 51:9.
“Na mieke na kpe orukhọ ọghe uwa kua” (Iwinna 3:19)
12. Vbe ima miẹn ruẹ vbe igiemwi ọghe okuku ne Jehova loo ro?
12 E Jehova vbe loo igiemwi ọvbehe nọ khọ ne ima ka guan kaẹn ban, ya gie vbene irẹn ya kpe orukhọ ọghe ima kua hẹ. Ọ khare wẹẹ: “I kpe orukhọ ruẹ gha rrie zẹvbe okuku amẹ nọ mwẹ ẹmi. Werriegbe bu mwẹ gha dee, mẹ ọre ọmwa nọ miẹn ruẹ fan.” (Aiz 44:22) E Jehova gha yabọ, ọ ghi yevbe na miẹn wẹẹ, te a ya okuku amẹ nọ mwẹ ẹmi gue orukhọ ọghe ima, ne ọmwa rhọkpa ghẹ mieke na ghi bẹghe ẹre.
“I kpe orukhọ ruẹ gha rrie zẹvbe okuku amẹ nọ mwẹ ẹmi” (Aiz 44:22)
13. Vbọ ye ima hẹ vbe Jehova gha ya orukhọ ọghe ima bọ ima?
13 Vbe ima miẹn ruẹ vbe ọna? E Jehova gha ya orukhọ ọghe ima bọ ima nẹ, ọ ma khẹke ne ekhọe ima ye gha bu abe gbe ima. Izọese adẹwerriegbe ọghe Jesu ẹre a ya ha osa ye orukhọ ọghe ima fo fẹẹrẹ. Te ọ ghi yevbe na miẹn wẹẹ, ma ma zẹdẹ ka ru orukhọ. Erriọ ẹre Jehova ya yabọ ima vbe ima gha roro iro fi uyinmwẹ werriẹ.
E JEHOVA DỌLEGBE SI IMA KẸ EGBE
Ayabọ ọghe Jehova keghi kie ẹkpotọ ne ima ya dọlegbe do kakabọ sikẹ ọre (Ghee okhuẹn 14)
14. Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha yabọ ima, ọni ọre ọ yabọ ima nẹ? (Vbe ya ghee avbe efoto.)
14 Odẹ ne Jehova ya yabọ ima, ẹre ọ zẹe ne ẹkpotọ na kie ne ima ya sẹtin dọlegbe do gha re ọsiọre. Ọ vbe ru iyobọ ne ima ne ekhọe ọghe ima ghẹ gha bu abe gbe ima vbe Jehova gha yabọ ima nẹ. Ọ ma khẹke ne ima gha roro ẹre wẹẹ, emwi ne ima ru e Jehova re ma he ye fo vbe ẹko ẹre kevbe wẹẹ, ọ ye hoo nọ rri ima oya yọ. Ọna i sẹtin sunu. Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin kha wẹẹ, e Jehova gha yabọ ima, ọni ọre ọ yabọ ima nẹ? E Jehova keghi tama akhasẹ ighẹ e Jerimaia wẹẹ: “I gha ya orukhọ iran bọ iran, I i ghi vbe ye abakuru iran rre.” (Jer 31:34) Ẹmwẹ nọ rre ako na ẹre Pọl ghaa guan kaẹn vbe ọ khare wẹẹ: “I i khian ghi werriegbe ye orukhọ ọghe iran rre.” (Hib 8:12) Sokpan, de emwi ne ọna gele demu?
“I i ghi vbe ye abakuru iran rre” (Jer 31:34)
15. Vba yae kha vba gha wẹẹ, e Jehova i ghi ye orukhọ ọghe ima rre?
15 Vbe Baibol, a ghaa guan kaẹn ẹmwẹ na ighẹ ‘yerre’ ẹ i re wa re ne ọmwa ye emwi rre ọkpa ẹre a mobọ yae kha. Nọghayayerriọ, ọ sẹtin vbe gha re ne ọmwa zẹ emwi ru. Oyi na kan mu erhan vbe asefẹn ọghe Jesu, keghi tama rẹn wẹẹ: “Jesu, lahọ ye mwẹ rre vbe u gha sẹ Arriọba ruẹ.” (Luk 23:42, 43) Ẹ i re te ọ ghaa tama e Jesu nọ gha mu ẹmwẹ irẹn roro vbe ẹghẹ nii. Ẹmwẹ ne Jesu tama izigan na rhie ẹre ma wẹẹ, te ọ khian zẹ emwi ru; ọ ghi huẹn izigan na kpaegbe. Nọnaghiyerriọ, ne Jehova na we irẹn i ghi ye orukhọ ọghe ima rre, te ọ ya ọni kha wẹẹ, irẹn i ghi rri ima oya yọ. Ọni rhie ma wẹẹ, ọ gha yabọ ima nẹ, ẹ i khian ghi rri ima oya yọ vbe odaro.
16. De vbene Baibol ya gie afanvbimu ne ọmwa mwẹ vbe Jehova gha yabọe nẹ?
16 E Baibol vbe loo igiemwi ọvbehe ya gie afanvbimu ne ọmwa mwẹ vbe Jehova gha yabọe nẹ. Rhunmwuda ne ima na re emwa ni ma gba, e Baibol keghi gie ima zẹvbe “eviẹn orukhọ.” Sokpan, ma ya ekhọe hia kpọnmwẹ e Jehova, nọ na yabọ ima, te ima ghi yevbe eviẹn na “fan . . . hin obọ orukhọ rre.” (Rom 6:17, 18; Arhie 1:5) Gele gele, te ima wa ghọghọ vbe na ghee ọviẹn na fan fua vbe Jehova gha ya orukhọ ọghe ima bọ ima.
“A fan uwa hin obọ orukhọ rre nẹ” (Rom 6:18)
17. De vbene ayabọ ya mu ima egbe rran hẹ? (Aizaia 53:5)
17 Tie Aizaia 53:5. Igiemwi nokiekie ne ima khian guan kaẹn keghi ya ima gie emwa ni khuọnmwi emianmwẹ nọ wegbe. Rhunmwuda izọese adẹwerriegbe ọghe Jesu ne Jehova kpemehe ẹre, e Baibol keghi ya ima gie emwa na mu ẹre egbe rran. (1 Pit 2:24) Izọese adẹwerriegbe ẹre ọ zẹe ighẹ ma dọlegbe do khian ọsie Jehova, orukhọ nọ ya ima khuọnmwi vbe odẹ ọghe orhiọn ẹre ọ te ya ima khian rree ne Jehova. Zẹvbe ne ọmwa nọ khuọnmwi emianmwẹ nọ wegbe i sẹtin ghọghọ vbe a gha mu ẹre egbe rran, erriọ ẹre ima vbe ghọghọ vbe a gha mu ima egbe rran vbe odẹ ọghe orhiọn, ma ghi dọlegbe do khian ọsie Jehova, rhunmwuda nọ na yabọ ima.
“Oya ne irẹn re, ẹre ọ mu ima egbe rran” (Aiz 53:5)
AFIANGBE NE U KHIAN MIẸN VBE JEHOVA GHA YABỌ RUẸ
18. De emwi ne ima miẹn ruẹ vbe avbe igiemwi ni rre Baibol ne ima guan kaẹn nọ dekaẹn odẹ ne Jehova ya yabọ ima? (Vbe ya ghee ẹkpẹti nọ khare wẹẹ, “Vbene Jehova Ya Yabọ Ima Hẹ.”)
18 De emwi ne ima miẹn ruẹ vbe avbe igiemwi ni rre Baibol ne ima guan kaẹn nọ dekaẹn odẹ ne Jehova ya yabọ ima? E Jehova gha yabọ ima nẹ, ọni ọre ọ yabọ ima nẹ, ẹ i ghi ka ẹre ye ima urhu. Ọna keghi kie ẹkpotọ ne ima ya dọlegbe do kakabọ sikẹ e Jehova. Ma vbe rẹn wẹẹ, ẹse ọhẹ nọ hin usi ẹre ayabọ nọ ke obọ e Jehova rre khin. Ahoẹmwọmwa ne Jehova mwẹ daa ima kevbe ẹse ne kpataki nọ ru ne ima, ẹre ọ si ẹre nọ na yabọ ima. Ọna i re emwi nọ te khẹke ima ne emwa nagbọn.—Rom 3:24.
19. (a) De emwi nọ ya ima ghọghọ? (Rom 4:8) (b) Vbe ima khian zẹ iro yan vbe ako iruẹmwi nọ ghi lele ọna?
19 Tie Rom 4:8. Te ẹko ima wa vuọn ne oghọghọ rhunmwuda ne Jehova na re Osa nọ “gele yabọ”! (Psm 130:4) Sokpan, deghẹ ima hoo nọ yabọ ima, ọ mwẹ emwi kpataki nọ khẹke ne ima ru. Jesu khare wẹẹ: “Adeghẹ uwa ma yabọ emwa ni ru uwa khọọ, Erha uwa nọ rre ẹrinmwi i khian vbe yabọ uwa.” (Mat 6:14, 15) Ọna rhie ẹre ma wẹẹ, te ọ wa khẹke ne ima gha ya egbe taa e Jehova vbe odẹ nọ ya yabọ. Vbe ima khian ya ru ọna hẹ? Ọna ma khian zẹ iro yan vbe ako iruẹmwi nọ lele ọna.
IHUAN 46 Ma Rhie Ekpọnmwẹ Nuẹ, E Jehova
a Ẹmwẹ Hibru na loo ro vbe ako na ọre “nene ayabọ,” ọna rhie ma wẹẹ, ọna ẹre ọ gele re ayabọ ọghe ẹmwata vbe uwu ayabọ hia na ghi miẹn. E Baibol ni bun ma loo ẹmwẹ na, sokpan te New World Translation of the Holy Scriptures wa loo ẹre, ọna ẹre ọ yae lughaẹn ne avbe Baibol ọvbehe vbe odẹ ne iran ya zedu Psalm 130:4.
